CO TO ZA PRAWO?
Kierowcy i inne osoby podlegające badaniom psychologicznym

Ministra Zdrowia wydał rozporządzenie z dnia 14 lipca 2010 r. w sprawie rodzajów dokumentacji badań i orzeczeń psychologicznych, sposobu jej prowadzenia, przechowywania i udostępniania oraz wzorów stosowanych dokumentów (Dz. U. Nr 131, poz. 888) – dalej r.d.b.o.p. Dokumentacja badań, konsultacji i orzeczeń psychologicznych obejmuje:
1) dokumentację indywidualną, w tym skierowanie na badanie psychologiczne, skierowanie na konsultację psychologiczną, kartę badania psychologicznego, wzór orzeczenia psychologicznego;
2) dokumentację zbiorczą, obejmującą rejestr osób skierowanych na badania lub konsultacje psychologiczne, księgę przeprowadzonych kontroli.
Wzór skierowania na badanie psychologiczne określa załącznik nr 1 do r.d.b.o.p., wzór skierowania na konsultację psychologiczną - załącznik nr 2, wzór karty badania psychologicznego - załącznik nr 3, wzór orzeczenia psychologicznego - załącznik nr 4.

Przypomnijmy, że zgodnie z ustawą z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 125, poz. 874 z późn. zm.) kierowcy wykonujący transport drogowy podlegają badaniom psychologicznym przeprowadzanym w celu stwierdzenia istnienia lub braku przeciwwskazań psychologicznych do wykonywania pracy na stanowisku kierowcy.
Natomiast zgodnie z ustawą z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 108, poz. 908 z późn. zm.) badaniu psychologicznemu przeprowadzanemu w celu orzeczenia istnienia lub braku przeciwwskazań psychologicznych do kierowania pojazdem podlegają także:
1) kandydaci na instruktorów lub egzaminatorów osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami oraz osoby ubiegające się o pozwolenie do kierowania tramwajem;
2) kierujący pojazdami silnikowymi skierowani na takie badania, w drodze decyzji, przez organ kontroli ruchu drogowego, jeżeli osoby te kierowały pojazdem w stanie nietrzeźwości lub po użyciu środka działającego podobnie do alkoholu, albo przekroczyły liczbę 24 punktów karnych;
3) kierujący będący sprawcami wypadku drogowego, w którym jest zabity lub ranny;
4) kierujący skierowani przez lekarza, jeżeli w wyniku badania lekarskiego stwierdzona zostanie konieczność przeprowadzenia badania psychologicznego;
5) osoby skierowane przez kierownika właściwej jednostki organizacyjnej Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli są one przewidziane do szkolenia na kierowcę na potrzeby wojska;
6) osoby ubiegające się o przywrócenie uprawnienia do kierowania pojazdem silnikowym, cofniętego ze względu na istnienie przeciwwskazań psychologicznych do kierowania pojazdami.

Badania psychologiczne kierowców wykonujących transport drogowy są wykonywane w wieku do 55 lat - co 5 lat, w wieku od 56 lat do 65 lat - co 2 lata, a powyżej 65 roku życia - corocznie. Natomiast instruktor, egzaminator, kierowca pojazdu uprzywilejowanego oraz kierujący tramwajem podlegają kontrolnym badaniom psychologicznym co 5 lat do ukończenia 65. roku życia i następnie corocznie.
Szczegółowe warunki i tryb kierowania osób na badania psychologiczne, szczegółowy tryb uzyskiwania i cofania uprawnień w zakresie przeprowadzania badań psychologicznych i orzekania w zakresie zdolności do prowadzenia pojazdów mechanicznych, warunki, zakres i sposób przeprowadzania badań psychologicznych oraz sposób postępowania z dokumentacją związaną z przeprowadzanymi badaniami psychologicznymi oraz wzory stosowanych dokumentów określa rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 1 kwietnia 2005 r. w sprawie badań psychologicznych kierowców i osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami oraz wykonujących pracę na stanowisku kierowcy (Dz. U. Nr 69, poz. 622 z późn. zm.).
Pierwsze badanie psychologiczne kierowcy powinno być wykonane przed dniem wydania świadectwa kwalifikacji zawodowej potwierdzającego ukończenie kwalifikacji wstępnej, a każde następne dla kierowcy w wieku do 60 lat - w terminie właściwym do ukończenia szkolenia okresowego, jednak nie później niż do dnia wydania świadectwa kwalifikacji zawodowej potwierdzającego ukończenie szkolenia okresowego.