Rozwój małej energetyki wodnej.

UCHWAŁA Nr 192
RADY MINISTRÓW
z dnia 7 września 1981 r.
w sprawie rozwoju małej energetyki wodnej. *

W celu zapewnienia jak najszerszego wykorzystania zasobów wodno-energetycznych mniejszych rzek oraz stworzenia uzupełniających źródeł zasilania w energię elektryczną Rada Ministrów uchwala, co następuje:
§  1.
1.
Rozwój małej energetyki wodnej, obejmujące elektrownie wodne do 5 MW, należy realizować przez:
1)
budowę elektrowni wodnych przy istniejących urządzeniach piętrzących,
2)
modernizację istniejących siłowni wodnych, tj. zakładów, w których turbina wodna napędza bezpośrednio urządzenia wytwórcze, polegającą na przebudowie ich na elektrownie wodne,
3)
modernizację istniejących małych elektrowni wodnych zawodowych i przemysłowych,
4)
budowę elektrowni wodnych przy nowo powstających urządzeniach piętrzących wodę w innych celach niż energetyczne.
2.
Minister Górnictwa i Energetyki, po porozumieniu z Ministrem Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej oraz innymi zainteresowanymi ministrami, ustala corocznie inwestycje małej energetyki wodnej, przewidziane do realizacji przez jednostki gospodarki uspołecznionej.
3.
Zainteresowani ministrowie zapewnią ujmowanie obiektów, o których mowa w ust. 2, w odpowiednich planach społeczno-gospodarczych w zakresie przedsięwzięć modernizacyjno-odtworzeniowych.
4.
Elektrownie, o których mowa w ust 1, powinny przede wszystkim zaspokajać potrzeby energetyczne inwestora (przyszłego użytkownika). Nadwyżki wyprodukowanej energii elektrycznej powinny być przekazywane do sieci energetyki zawodowej, a gdy nie ma takiej możliwości, inwestor (przyszły użytkownik) ma prawo sprzedaży nadwyżek na potrzeby elektryfikacji lokalnej.
§  2.
1.
Inwestorem (użytkownikiem) małych elektrowni wodnych może być jednostka gospodarki uspołecznionej lub jednostka gospodarki nie uspołecznionej.
2.
Małe elektrownie wodne stanowiące własność Państwa mogą być przekazywane w dzierżawę jednostkom gospodarki nie uspołecznionej .
3.
Jednostkom gospodarki uspołecznionej posiadającym urządzenia piętrzące wodę i nie wykorzystywane siłownie lub elektrownie wodne wojewoda (prezydent miasta stopnia wojewódzkiego) może polecić ich ponowne uruchomienie, łącznie z nakazaniem ich modernizacji w celu pełnego wykorzystania energetycznego rzeki w danym przekroju piętrzenia.
4.
Minister Górnictwa i Energetyki zapewni w przepisach o dostarczaniu energii elektrycznej możliwość wypowiedzenia przez zakład energetyczny umowy o dostawę energii elektrycznej w całości lub w części, w razie gdy odbiorca posiada nie wykorzystaną elektrownię lub siłownię wodną, mogącą pokryć w całości lub w części jego zapotrzebowanie na energię elektryczną.
§  3.
1.
Użytkownicy małych elektrowni wodnych, którzy nie wykorzystują w pełni na potrzeby własne produkowanej energii elektrycznej, mogą zawierać z odbiorcami umowy o dostawę energii elektrycznej, jeżeli elektrownie te nie mogą być przyłączone do sieci energetyki zawodowej.
2.
Jeżeli elektrownie, o których mowa w ust. 1, zostaną przyłączone do sieci energetyki zawodowej, prawa i obowiązki wynikające z umów o dostawę energii elektrycznej przechodzą na właściwy zakład energetyczny.
3.
Minister Gospodarki Materiałowej w porozumieniu z Ministrem Górnictwa i Energetyki oraz Przewodniczącym Państwowej Komisji Cen, ustali zasady rozliczeń za energię dostarczaną z małych elektrowni wodnych do sieci energetyki zawodowej, z uwzględnieniem ekonomiczności budowy małych elektrowni wodnych oraz ekonomiczności produkcji i zbytu nadwyżek energii z tych elektrowni.
§  4.
Inwestycje jednostek gospodarki uspołecznionej, o których mowa w § 1 ust. 1 pkt 1-3, dopuszcza się do realizacji na zasadach określonych dla inwestycji odtworzeniowo-modernizacyjnych w uchwale nr 181 Rady Ministrów z dnia 9 grudnia 1977 r. w sprawie realizacji inwestycji modernizacyjnych (Monitor Polski Nr 36, poz. 181) przy łącznym spełnieniu następujących warunków:
1)
cykl realizacji nie przekracza 18 miesięcy,
2)
udział robót budowlano - montażowych (z wyłączeniem montażu maszyn i urządzeń) nie przekracza 50% wartości kosztorysowej zadania inwestycyjnego,
3)
wartość kosztorysowa zadania inwestycyjnego nie przekracza 5 tys. zł.
§  5.
1.
Inwestorzy podejmujący budowę urządzeń piętrzących wodę są obowiązani do uwzględnienia budowy małych elektrowni wodnych jako integralnej części kompleksowo pojętej inwestycji wodnej. Odstępstwa od tej zasady możliwe są w wypadkach uzasadnionych względami techniczno - ekonomicznymi po uzgodnieniu z właściwym terenowo okręgowym inspektorem gospodarki energetycznej.
2.
Inwestycje, o których mowa w ust. 1 wliczane są w ciężar ogólnych kosztów inwestycji wodnej ze środków inwestorów.
§  6.
Budowle wodne służące do piętrzenia, magazynowania, doprowadzania i odprowadzania wody oraz ochrony brzegów przed niszczącym działaniem wód, wchodzące w skład inwestycji, o których mowa w § 1 ust. 1 pkt 1-3, mogą być finansowane z terenowego funduszu gospodarki wodnej.
§  7.
Wojewodowie (prezydenci miast stopnia wojewódzkiego):
1)
zapewnią na podstawie wytycznych, które Minister Górnictwa i Energetyki prześle w terminie do dnia 31 grudnia 1981 r., zinwentaryzowanie istniejących elektrowni wodnych i siłowni wodnych do 5 WM (z wyłączeniem elektrowni zawodowych) oraz urządzeń piętrzących wodę na ciekach wodnych o piętrzeniach powyżej 1,6 m,
2)
przekażą Ministrowi Górnictwa i Energetyki wykazy obiektów piętrzących, przewidzianych do realizacji, oraz programów budowy małych elektrowni wodnych, ze wskazaniem obiektów proponowanych do realizacji jako pierwszoplanowe, w terminie do dnia 31 marca 1982 r.,
3)
zapewnią doradztwo techniczno-prawne w sprawach związanych z budową małych elektrowni wodnych oraz warunki do operatywnego udzielania pozwoleń wodno-prawnych i pozwoleń na budowę.
§  8.
Minister Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej w porozumieniu z Ministrem Górnictwa i Energetyki, zapewni sukcesywne opracowywanie analiz możliwości wykorzystania energetycznego rzek na odcinkach nie przewidzianych do kompleksowej zabudowy hydrotechnicznej w planach do 2000 r.
§  9.
Minister Górnictwa i Energetyki zapewni opracowanie w terminie do dnia 30 czerwca 1982 r.:
1)
wykazu potrzeb w zakresie urządzeń dla małych elektrowni wodnych na lata 1982-1985,
2)
projektów konstrukcji stypizowanych turbin wodnych dla zakresu spadów do 25 m i przełyków do 30 m3 na sekundę,
3)
projektów konstrukcji stypizowanych generatorów synchronicznych do turbin wymienionych w pkt 2,
4)
projektów powtarzalnych obiektów i urządzeń małej energetyki wodnej.
§  10.
1.
Ministrowie Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego oraz Górnictwa i Energetyki zapewnią dostawy turbin wodnych, prądnic synchronicznych oraz układów wzbudzenia, sterowania i automatyki w uzgodnionym zakresie, w ilościach i terminach umożliwiających zaspokojenie potrzeb, o których mowa w § 9 pkt 1.
2.
Ministrowie Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych oraz Górnictwa i Energetyki stworzą warunki wykonawstwa robót specjalistycznych w obiektach małej energetyki wodnej przewidzianych do realizacji.
§  11.
Minister Górnictwa i Energetyki opracuje w terminie do dnia 30 czerwca 1982 r. projekty niezbędnych przepisów prawnych dotyczących eksploatacji urządzeń energetycznych małych elektrowni wodnych.
§  12.
W § 17 ust. 1 uchwały nr 196 Rady Ministrów z dnia 29 grudnia 1977 r. w sprawie lokalizacji inwestycji (Monitor Polski z 1978 r. Nr 1, poz. 6 i z 1981 r. Nr 9, poz. 73) pkt 7 otrzymuje brzmienie:

"7) elektrociepłowni oraz zbiorników i stopni wodnych o piętrzeniu wody wyższym niż 1,6 m".

§  13.
Traci moc uchwała nr 423 Rady Ministrów z dnia 8 listopada 1958 r. w sprawie uruchomienia i właściwego wykorzystania zakładów wprawianych w ruch za pomocą siły napędowej wody i bezpośrednio napędzanych przez te zakłady innych zakładów przemysłowych oraz w sprawie właściwego wykorzystania zakładów elektrycznych (Monitor Polski Nr 87, poz. 489).
§  14.
Uchwała wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
* Występujące w tekście wartości pieniężne zostały podane po ich przeliczeniu zgodnie z art. 4 ust. 6 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o denominacji złotego (Dz.U.94.84.386).

Zmiany w prawie

Od stycznia nowe zasady prowadzenia PKPiR

Od 1 stycznia 2026 r. zasadą będzie prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów przy użyciu programu komputerowego. Nie będzie już można dokumentować zakupów, np. środków czystości lub materiałów biurowych, za pomocą paragonów bez NIP nabywcy. Takie zmiany przewiduje nowe rozporządzenie w sprawie PKPiR.

Marcin Szymankiewicz 15.12.2025
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Co się zmieni w podatkach w 2026 roku? Wciąż wiele niewiadomych

Mimo iż do 1 stycznia zostały trzy tygodnie, przedsiębiorcy wciąż nie mają pewności, które zmiany wejdą w życie w nowym roku. Brakuje m.in. rozporządzeń wykonawczych do KSeF i rozporządzenia w sprawie JPK VAT. Część ustaw nadal jest na etapie prac parlamentu lub czeka na podpis prezydenta. Wiadomo już jednak, że nie będzie dużej nowelizacji ustaw o PIT i CIT. W 2026 r. nadal będzie można korzystać na starych zasadach z ulgi mieszkaniowej i IP Box oraz sprzedać bez podatku poleasingowy samochód.

Monika Pogroszewska 10.12.2025
Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1981.24.214

Rodzaj: Uchwała
Tytuł: Rozwój małej energetyki wodnej.
Data aktu: 07/09/1981
Data ogłoszenia: 25/09/1981
Data wejścia w życie: 25/09/1981