Rozwój małej energetyki wodnej.

UCHWAŁA Nr 192
RADY MINISTRÓW
z dnia 7 września 1981 r.
w sprawie rozwoju małej energetyki wodnej. *

W celu zapewnienia jak najszerszego wykorzystania zasobów wodno-energetycznych mniejszych rzek oraz stworzenia uzupełniających źródeł zasilania w energię elektryczną Rada Ministrów uchwala, co następuje:
§  1.
1.
Rozwój małej energetyki wodnej, obejmujące elektrownie wodne do 5 MW, należy realizować przez:
1)
budowę elektrowni wodnych przy istniejących urządzeniach piętrzących,
2)
modernizację istniejących siłowni wodnych, tj. zakładów, w których turbina wodna napędza bezpośrednio urządzenia wytwórcze, polegającą na przebudowie ich na elektrownie wodne,
3)
modernizację istniejących małych elektrowni wodnych zawodowych i przemysłowych,
4)
budowę elektrowni wodnych przy nowo powstających urządzeniach piętrzących wodę w innych celach niż energetyczne.
2.
Minister Górnictwa i Energetyki, po porozumieniu z Ministrem Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej oraz innymi zainteresowanymi ministrami, ustala corocznie inwestycje małej energetyki wodnej, przewidziane do realizacji przez jednostki gospodarki uspołecznionej.
3.
Zainteresowani ministrowie zapewnią ujmowanie obiektów, o których mowa w ust. 2, w odpowiednich planach społeczno-gospodarczych w zakresie przedsięwzięć modernizacyjno-odtworzeniowych.
4.
Elektrownie, o których mowa w ust 1, powinny przede wszystkim zaspokajać potrzeby energetyczne inwestora (przyszłego użytkownika). Nadwyżki wyprodukowanej energii elektrycznej powinny być przekazywane do sieci energetyki zawodowej, a gdy nie ma takiej możliwości, inwestor (przyszły użytkownik) ma prawo sprzedaży nadwyżek na potrzeby elektryfikacji lokalnej.
§  2.
1.
Inwestorem (użytkownikiem) małych elektrowni wodnych może być jednostka gospodarki uspołecznionej lub jednostka gospodarki nie uspołecznionej.
2.
Małe elektrownie wodne stanowiące własność Państwa mogą być przekazywane w dzierżawę jednostkom gospodarki nie uspołecznionej .
3.
Jednostkom gospodarki uspołecznionej posiadającym urządzenia piętrzące wodę i nie wykorzystywane siłownie lub elektrownie wodne wojewoda (prezydent miasta stopnia wojewódzkiego) może polecić ich ponowne uruchomienie, łącznie z nakazaniem ich modernizacji w celu pełnego wykorzystania energetycznego rzeki w danym przekroju piętrzenia.
4.
Minister Górnictwa i Energetyki zapewni w przepisach o dostarczaniu energii elektrycznej możliwość wypowiedzenia przez zakład energetyczny umowy o dostawę energii elektrycznej w całości lub w części, w razie gdy odbiorca posiada nie wykorzystaną elektrownię lub siłownię wodną, mogącą pokryć w całości lub w części jego zapotrzebowanie na energię elektryczną.
§  3.
1.
Użytkownicy małych elektrowni wodnych, którzy nie wykorzystują w pełni na potrzeby własne produkowanej energii elektrycznej, mogą zawierać z odbiorcami umowy o dostawę energii elektrycznej, jeżeli elektrownie te nie mogą być przyłączone do sieci energetyki zawodowej.
2.
Jeżeli elektrownie, o których mowa w ust. 1, zostaną przyłączone do sieci energetyki zawodowej, prawa i obowiązki wynikające z umów o dostawę energii elektrycznej przechodzą na właściwy zakład energetyczny.
3.
Minister Gospodarki Materiałowej w porozumieniu z Ministrem Górnictwa i Energetyki oraz Przewodniczącym Państwowej Komisji Cen, ustali zasady rozliczeń za energię dostarczaną z małych elektrowni wodnych do sieci energetyki zawodowej, z uwzględnieniem ekonomiczności budowy małych elektrowni wodnych oraz ekonomiczności produkcji i zbytu nadwyżek energii z tych elektrowni.
§  4.
Inwestycje jednostek gospodarki uspołecznionej, o których mowa w § 1 ust. 1 pkt 1-3, dopuszcza się do realizacji na zasadach określonych dla inwestycji odtworzeniowo-modernizacyjnych w uchwale nr 181 Rady Ministrów z dnia 9 grudnia 1977 r. w sprawie realizacji inwestycji modernizacyjnych (Monitor Polski Nr 36, poz. 181) przy łącznym spełnieniu następujących warunków:
1)
cykl realizacji nie przekracza 18 miesięcy,
2)
udział robót budowlano - montażowych (z wyłączeniem montażu maszyn i urządzeń) nie przekracza 50% wartości kosztorysowej zadania inwestycyjnego,
3)
wartość kosztorysowa zadania inwestycyjnego nie przekracza 5 tys. zł.
§  5.
1.
Inwestorzy podejmujący budowę urządzeń piętrzących wodę są obowiązani do uwzględnienia budowy małych elektrowni wodnych jako integralnej części kompleksowo pojętej inwestycji wodnej. Odstępstwa od tej zasady możliwe są w wypadkach uzasadnionych względami techniczno - ekonomicznymi po uzgodnieniu z właściwym terenowo okręgowym inspektorem gospodarki energetycznej.
2.
Inwestycje, o których mowa w ust. 1 wliczane są w ciężar ogólnych kosztów inwestycji wodnej ze środków inwestorów.
§  6.
Budowle wodne służące do piętrzenia, magazynowania, doprowadzania i odprowadzania wody oraz ochrony brzegów przed niszczącym działaniem wód, wchodzące w skład inwestycji, o których mowa w § 1 ust. 1 pkt 1-3, mogą być finansowane z terenowego funduszu gospodarki wodnej.
§  7.
Wojewodowie (prezydenci miast stopnia wojewódzkiego):
1)
zapewnią na podstawie wytycznych, które Minister Górnictwa i Energetyki prześle w terminie do dnia 31 grudnia 1981 r., zinwentaryzowanie istniejących elektrowni wodnych i siłowni wodnych do 5 WM (z wyłączeniem elektrowni zawodowych) oraz urządzeń piętrzących wodę na ciekach wodnych o piętrzeniach powyżej 1,6 m,
2)
przekażą Ministrowi Górnictwa i Energetyki wykazy obiektów piętrzących, przewidzianych do realizacji, oraz programów budowy małych elektrowni wodnych, ze wskazaniem obiektów proponowanych do realizacji jako pierwszoplanowe, w terminie do dnia 31 marca 1982 r.,
3)
zapewnią doradztwo techniczno-prawne w sprawach związanych z budową małych elektrowni wodnych oraz warunki do operatywnego udzielania pozwoleń wodno-prawnych i pozwoleń na budowę.
§  8.
Minister Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej w porozumieniu z Ministrem Górnictwa i Energetyki, zapewni sukcesywne opracowywanie analiz możliwości wykorzystania energetycznego rzek na odcinkach nie przewidzianych do kompleksowej zabudowy hydrotechnicznej w planach do 2000 r.
§  9.
Minister Górnictwa i Energetyki zapewni opracowanie w terminie do dnia 30 czerwca 1982 r.:
1)
wykazu potrzeb w zakresie urządzeń dla małych elektrowni wodnych na lata 1982-1985,
2)
projektów konstrukcji stypizowanych turbin wodnych dla zakresu spadów do 25 m i przełyków do 30 m3 na sekundę,
3)
projektów konstrukcji stypizowanych generatorów synchronicznych do turbin wymienionych w pkt 2,
4)
projektów powtarzalnych obiektów i urządzeń małej energetyki wodnej.
§  10.
1.
Ministrowie Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego oraz Górnictwa i Energetyki zapewnią dostawy turbin wodnych, prądnic synchronicznych oraz układów wzbudzenia, sterowania i automatyki w uzgodnionym zakresie, w ilościach i terminach umożliwiających zaspokojenie potrzeb, o których mowa w § 9 pkt 1.
2.
Ministrowie Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych oraz Górnictwa i Energetyki stworzą warunki wykonawstwa robót specjalistycznych w obiektach małej energetyki wodnej przewidzianych do realizacji.
§  11.
Minister Górnictwa i Energetyki opracuje w terminie do dnia 30 czerwca 1982 r. projekty niezbędnych przepisów prawnych dotyczących eksploatacji urządzeń energetycznych małych elektrowni wodnych.
§  12.
W § 17 ust. 1 uchwały nr 196 Rady Ministrów z dnia 29 grudnia 1977 r. w sprawie lokalizacji inwestycji (Monitor Polski z 1978 r. Nr 1, poz. 6 i z 1981 r. Nr 9, poz. 73) pkt 7 otrzymuje brzmienie:

"7) elektrociepłowni oraz zbiorników i stopni wodnych o piętrzeniu wody wyższym niż 1,6 m".

§  13.
Traci moc uchwała nr 423 Rady Ministrów z dnia 8 listopada 1958 r. w sprawie uruchomienia i właściwego wykorzystania zakładów wprawianych w ruch za pomocą siły napędowej wody i bezpośrednio napędzanych przez te zakłady innych zakładów przemysłowych oraz w sprawie właściwego wykorzystania zakładów elektrycznych (Monitor Polski Nr 87, poz. 489).
§  14.
Uchwała wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
* Występujące w tekście wartości pieniężne zostały podane po ich przeliczeniu zgodnie z art. 4 ust. 6 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o denominacji złotego (Dz.U.94.84.386).

Zmiany w prawie

Wskaźnik POLSTR po raz pierwszy w przepisach

Wskaźnik referencyjny POLSTR, który za dwa lata ma definitywnie zastąpić WIBOR, po raz pierwszy pojawił się w powszechnie obowiązujących przepisach. Jego stawkę określił resort finansów w obwieszeniu dotyczącym tzw. safe harbour przy cenach transferowych obowiązującym od 1 stycznia 2026 r.

Michał Kosiarski 29.12.2025
Co się zmieni w prawie dla osób z niepełnosprawnościami w 2026 roku

Nowa grupa osób z niepełnosprawnością uprawnionych do świadczenia wspierającego, wyższe świadczenie pielęgnacyjne i zmiany organizacyjne w orzecznictwie o niezdolności do pracy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych – to tylko niektóre zmiany w prawie, które będą dotyczyły osób z niepełnosprawnościami w 2026 roku.

Beata Dązbłaż 27.12.2025
Nowe terapie onkologiczne z refundacją

Od 1 stycznia 2026 r. będą refundowane 24 nowe terapie, w tym 9 onkologicznych, 15 nieonkologicznych i 8 terapii w chorobach rzadkich. Dla 585 terapii refundacja będzie kontynuowana. Nowe opcje leczenia zyskały osoby chore na chłoniaka grudkowego, chłoniaka Hodgkina, raka piersi, niedrobnokomórkowego raka płuca, raka przełyku i gruczolakoraka żołądka lub połączenia żołądkowo-przełykowego.

Beata Dązbłaż 27.12.2025
Wolna Wigilia po raz pierwszy i nowe obowiązki dla firm, które wejdą… w Wigilię

W tym roku po raz pierwszy wszyscy pracownicy będą cieszyli się Wigilią jako dniem wolnym od pracy. Także w handlu. I choć z dnia wolnego skorzystają także pracodawcy, to akurat w ich przypadku Wigilia będzie dniem, kiedy zaczną obowiązywać przepisy zobowiązujące ich do stosowania w ogłoszeniach o pracę i np. w regulaminach pracy nazw stanowisk neutralnych pod względem płci.

Grażyna J. Leśniak 23.12.2025
Centralna e-Rejestracja: Start systemu od 1 stycznia 2026 r.

Od 1 stycznia 2026 r. zacznie obowiązywać ustawa wprowadzająca Centralną e-Rejestrację. Zakłada ona, że od przyszłego roku podmioty lecznicze obowiązkowo dołączą do systemu m.in. w zakresie umawiania wizyt u kardiologa oraz badań profilaktycznych. Planowany start rejestracji na wszystkie świadczenia planowany jest na 2029 r. Kolejne świadczenia i możliwości w zakresie zapisywania się do lekarzy specjalistów będą wchodzić w życie stopniowo.

Inga Stawicka 22.12.2025
Ważne zmiany w zakresie ZFŚS

W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.

Marek Rotkiewicz 19.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1981.24.214

Rodzaj: Uchwała
Tytuł: Rozwój małej energetyki wodnej.
Data aktu: 07/09/1981
Data ogłoszenia: 25/09/1981
Data wejścia w życie: 25/09/1981