Newsletter
 
 
united kingdom
ukraine
poland
Prawo.pl
  1. Akty Prawne
  2. Monitor Polski
  3. M.P.1959.17.76

Przedmiot działania i rodzaje zakładów gastronomicznych.

ZARZĄDZENIE
MINISTRA HANDLU WEWNĘTRZNEGO
z dnia 6 lutego 1959 r.
w sprawie przedmiotu działania i rodzajów zakładów gastronomicznych.

Na podstawie § 21 ust. 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 25 lipca 1958 r. w sprawie zezwoleń na prowadzenie przedsiębiorstw handlowych i na zawodowe wykonywanie czynności handlowych oraz na prowadzenie przedsiębiorstw przemysłu gastronomicznego przez jednostki gospodarki nie uspołecznionej (Dz. U. Nr 49, poz. 241) oraz § 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 19 lutego 1949 r. w sprawie zakresu działania Ministra Handlu Wewnętrznego (Dz. U. Nr 10, poz. 62) zarządza się, co następuje:
§  1.
1.
W zależności od przedmiotu i zakresu działalności gastronomicznej rozróżnia się następujące rodzaje zakładów:
1)
restauracja (gospoda, wagon restauracyjny);
2)
jadłodajnia;
3)
bar;
4)
bufet;
5)
kawiarnia (cukiernia, herbaciarnia);
6)
winiarnia;
7)
piwiarnia.
2.
Przedmiotem działalności poszczególnych rodzajów zakładów gastronomicznych jest:
1)
restauracji - produkcja oraz sprzedaż wyrobów kulinarnych, jak przekąski, zupy, dania podstawowe, napoje, wyroby cukiernicze;
2)
jadłodajni - produkcja i sprzedaż wyrobów kulinarnych o charakterze popularnym;
3)
baru - produkcja i sprzedaż lub wyłącznie sprzedaż wyrobów kulinarnych, których asortyment ogranicza się do z góry przygotowanych wyrobów o charakterze popularnym;
4)
bufetu - sprzedaż z góry przygotowanych wyrobów kulinarnych o ograniczonym asortymencie;
5)
kawiarnia - produkcja i sprzedaż w szerokim asortymencie wyrobów cukierniczych, napojów gorących oraz produkcja i sprzedaż niektórych wyrobów kulinarnych, przeznaczonych na śniadania i podwieczorki;
6)
winiarni - sprzedaż win i miodów pitnych w szerokim asortymencie oraz dodatków uzupełniających, jak pierniki, biszkopty;
7)
piwiarni - sprzedaż piwa w szerokim asortymencie oraz dodatków uzupełniających, jak zimne przekąski, precle, groch solony.
3.
Zakłady gastronomiczne prowadzą ponadto sprzedaż towarów handlowych uzupełniających zaopatrzenie konsumenta.
§  2.
W ramach ustalonych w § 1 ust. 1 rodzajów zakładów gastronomicznych mogą być tworzone różne typy zakładów w zależności od specjalizacji zakładu, jak restauracje i bary rybne, jadłodajnie jarskie, bary mleczne, bary kawowe.
§  3.
1.
W zakładach gastronomicznych może być organizowana działalność rozrywkowa, jak koncerty, występy estradowe, pokazy mody, dancingi i zabawy, oraz mogą być udostępnione konsumentom gry towarzyskie i zręcznościowe. W zakładach z obsługą kelnerską powinny być udostępnione konsumentom czasopisma.
2.
Na prowadzenie działalności rozrywkowej zakłady gastronomiczne obowiązane są uzyskać zgodę właściwych organów zgodnie z obowiązującymi przepisami.
§  4.
1.
Zakłady gastronomiczne podlegają zaszeregowaniu do następujących kategorii:

specjalnej (S) - restauracje, kawiarnie, wagony restauracyjne;

pierwszej (I) - restauracje, kawiarnie, cukiernie;

drugiej (II) lub

trzeciej (III) - restauracje, kawiarnie, cukiernie, herbaciarnie, jadłodajnie, bary, bufety, winiarnie i piwiarnie.

2.
Zakłady gastronomiczne, o których mowa w § 2, podlegają zaszeregowaniu do kategorii określonych w ust. 1.
3.
Zaszeregowanie zakładu gastronomicznego do jednej z kategorii wymienionych w ust. 1 następuje w zależności od:
1)
lokalizacji,
2)
rodzaju i wielkości pomieszczeń oraz wykończenia wnętrz,
3)
rodzaju urządzenia i wyposażenia części handlowej, a w szczególności sal konsumpcyjnych (meble, stołowizna),
4)
asortymentu wyrobów kulinarnych i towarów handlowych,
5)
poziomu obsługi.
§  5.
Zakłady gastronomiczne należy zaszeregować:
1)
zaprojektowane i uruchamiane w nowym budownictwie do kategorii S, I, II albo III, jeśli pomieszczenia odpowiadają warunkom określonym w normatywach technicznych projektowania zakładów gastronomicznych (z wyjątkiem wagonów restauracyjnych);
2)
uruchamiane w istniejących budynkach:
a)
do kategorii S lub I, jeśli:

-

restauracja posiada pomieszczenia co najmniej na hall (z wyjątkiem restauracji dworcowych), salę konsumpcyjną, kuchnię, obróbkę wstępną surowca, zmywalnię naczyń stołowych, magazyn produktów suchych, magazyn ziemniaków i warzyw, magazyn napojów, urządzenia chłodnicze, urządzenia sanitarne,

-

kawiarnia, cukiernia posiada pomieszczenia co najmniej na salę konsumpcyjną, urządzenia do zmywania naczyń stołowych, magazyn produktów suchych, urządzenia sanitarne;

b)
do kategorii II albo III, jeśli:

-

restauracja, jadłodajnia lub bar posiada pomieszczenia co najmniej na salę konsumpcyjną, kuchnię, zmywalnię naczyń stołowych, magazyn produktów suchych, magazyn ziemniaków i warzyw, urządzenia chłodnicze i urządzenia sanitarne oraz wydzieloną powierzchnię do obróbki wstępnej surowca; bar prowadzący sprzedaż wyrobów kulinarnych, wyłącznie dostarczanych z innych zakładów powinien posiadać co najmniej pomieszczenia na salę konsumpcyjną, zmywalnię naczyń stołowych, magazyn produktów suchych, urządzenia chłodnicze i urządzenia sanitarne oraz miejsce na kuchenkę podręczną bądź urządzenia umożliwiające podgrzewanie potraw,

-

kawiarnia posiada pomieszczenia co najmniej na salę konsumpcyjną, urządzenia do zmywania naczyń stołowych, magazyn produktów suchych, urządzenia sanitarne,

-

bufet, winiarnia lub piwiarnia posiada pomieszczenia co najmniej na salę konsumpcyjną, magazyn, urządzenia do zmywania naczyń stołowych, urządzenia sanitarne.

Urządzenia sanitarne, jeżeli na to pozwalają warunki, powinny być oddzielne dla personelu i konsumentów. Przez urządzenia sanitarne dla restauracji dworcowych rozumie się urządzenia dostępne dla ogółu podróżnych.

§  6.
Wyposażenie części handlowej zakładów gastronomicznych powinno odpowiadać zasadom higieny i estetyki; w zakładach kategorii S lub I może ono być projektowane indywidualnie.
§  7.
1.
Zakłady gastronomiczne z obsługą kelnerską należy zaszeregować:
1)
do kategorii S lub I, jeśli pracownicy obsługi posiadają:
a)
w restauracji kategorii S - co najmniej w 60% stopień kelnera i co najmniej w 30% stopień starszego kelnera, a w restauracji kategorii I - co najmniej w 50% stopień kelnera i co najmniej w 20% stopień starszego kelnera w stosunku do ogółu zatrudnionych pracowników obsługi,
b)
w kawiarni kategorii S - co najmniej w 50% stopień kelnera, a w kawiarni lub cukierni kategorii I - co najmniej w 30% stopień kelnera w stosunku do ogółu zatrudnionych pracowników obsługi;
2)
do kategorii II lub III - jeśli pracownicy obsługi posiadają w większości co najmniej stopień młodszego kelnera.
2.
W zakładach gastronomicznych kategorii S lub I powinna być zawsze obsługa kelnerska.
§  8.
1.
Zaszeregowania zakładów gastronomicznych do kategorii wymienionych w § 4 ust. 1 dokonują organy administracji handlu prezydiów powiatowych (miejskich, dzielnicowych) rad narodowych.
2.
Zaszeregowanie zakładu gastronomicznego do kategorii S i I następuje za zgodą organu administracji handlu prezydium wojewódzkiej rady narodowej (rady narodowej miasta wyłączonego z województwa).
§  9.
1.
Organy administracji handlu prezydiów powiatowych (miejskich, dzielnicowych) rad narodowych wydają zakładom gastronomicznym prowadzonym przez jednostki gospodarki uspołecznionej zaświadczenia o zaszeregowaniu zakładu do określonej kategorii.
2.
Zaświadczenie powinno zawierać:
1)
oznaczenie organu administracji handlu, który wydał zaświadczenie;
2)
datę i nr zaświadczenia;
3)
nazwę i siedzibę przedsiębiorstwa prowadzącego zakład;
4)
nazwę zakładu;
5)
kategorię i typ zakładu;
6)
adres (siedzibę) zakładu;
7)
podpis kierownika organu administracji handlu, wydającego zaświadczenie;
8)
odcisk okrągłej pieczęci.
§  10.
Kategorię zakładu prowadzonego przez jednostkę gospodarki nie uspołecznionej określa stosownie do wymagań § 4 organ administracji handlu prezydium (miejskiej, dzielnicowej) rady narodowej w zezwoleniu na prowadzenie zakładu gastronomicznego, wydanym w trybie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 25 lipca 1958 r. w sprawie zezwoleń na prowadzenie przedsiębiorstw handlowych i na zawodowe wykonywanie czynności handlowych oraz na prowadzenie przedsiębiorstw przemysłu gastronomicznego przez jednostki gospodarki nie uspołecznionej (Dz. U. Nr 49, poz. 241).
§  11.
Traci moc zarządzenie Ministra Handlu Wewnętrznego z dnia 15 lutego 1954 r. w sprawie rodzajów i kategorii uspołecznionych zakładów gastronomicznych (Monitor Polski z 1954 r. Nr 25, poz. 408 i z 1955 r. Nr 92, poz. 1193).
§  12.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS
Senat poprawia reformę orzecznictwa lekarskiego w ZUS

Senat zgłosił w środę poprawki do reformy orzecznictwa lekarskiego w ZUS. Zaproponował, aby w sprawach szczególnie skomplikowanych możliwe było orzekanie w drugiej instancji przez grupę trzech lekarzy orzeczników. W pozostałych sprawach, zgodnie z ustawą, orzekać będzie jeden. Teraz ustawa wróci do Sejmu.

Grażyna J. Leśniak 10.12.2025
Co się zmieni w podatkach w 2026 roku? Wciąż wiele niewiadomych
Co się zmieni w podatkach w 2026 roku? Wciąż wiele niewiadomych

Mimo iż do 1 stycznia zostały trzy tygodnie, przedsiębiorcy wciąż nie mają pewności, które zmiany wejdą w życie w nowym roku. Brakuje m.in. rozporządzeń wykonawczych do KSeF i rozporządzenia w sprawie JPK VAT. Część ustaw nadal jest na etapie prac parlamentu lub czeka na podpis prezydenta. Wiadomo już jednak, że nie będzie dużej nowelizacji ustaw o PIT i CIT. W 2026 r. nadal będzie można korzystać na starych zasadach z ulgi mieszkaniowej i IP Box oraz sprzedać bez podatku poleasingowy samochód.

Monika Pogroszewska 10.12.2025
Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany
Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1959.17.76
Rodzaj: Zarządzenie
Tytuł: Przedmiot działania i rodzaje zakładów gastronomicznych.
Data aktu: 06/02/1959
Data ogłoszenia: 24/02/1959
Data wejścia w życie: 24/02/1959