Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 2 kwietnia 2025 r. w sprawie realizacji wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony - sprawozdanie roczne za 2024 r. (2024/2082(INI))

P10_TA(2025)0058

Realizacja wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony - sprawozdanie roczne za 2024 r. Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 2 kwietnia 2025 r. w sprawie realizacji wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony - sprawozdanie roczne za 2024 r. (2024/2082(INI))

(C/2025/4389)

Parlament Europejski,

- uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE),

- uwzględniając tytuł V Traktatu o Unii Europejskiej (TUE), w szczególności jego rozdział drugi sekcja druga zawierający postanowienia dotyczące wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony (WPBiO),

- uwzględniając deklarację wersalską przyjętą na nieformalnym posiedzeniu szefów państw i rządów 11 marca 2022 r.,

- uwzględniając "Strategiczny kompas na rzecz bezpieczeństwa i obrony - dla Unii Europejskiej, która chroni swoich

obywateli, swoje wartości i interesy oraz przyczynia się do międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa", zatwierdzony przez Radę 21 marca 2022 r. i poparty przez Radę Europejską 25 marca 2022 r.,

- uwzględniając krajowe strategie bezpieczeństwa państw członkowskich UE,

- uwzględniając umowę w zakresie cywilnego wymiaru WPBiO - "W kierunku skuteczniejszych misji cywilnych", zatwierdzoną przez Radę 22 maja 2023 r.,

- uwzględniając decyzję Rady (WPZiB) 2017/2315 z 11 grudnia 2017 r. w sprawie ustanowienia stałej współpracy strukturalnej (PESCO) oraz ustalenia listy uczestniczących w niej państw członkowskich ¹ ,

- uwzględniając decyzję Rady (WPZiB) 2022/1968 z 17 października 2022 r. w sprawie misji Unii Europejskiej w zakresie pomocy wojskowej dla Ukrainy (EUMAM Ukraine) ² ,

- uwzględniając decyzję Rady (WPZiB) 2022/1970 z 17 października 2022 r. zmieniającą decyzję 2010/452/WPZiB w sprawie Misji Obserwacyjnej Unii Europejskiej w Gruzji (EUMM Georgia) ³ ,

- uwzględniając decyzję Rady (WPZiB) 2022/2507 z 19 grudnia 2022 r. zmieniającą decyzję 2010/452/WPZiB w sprawie Misji Obserwacyjnej Unii Europejskiej w Gruzji (EUMM Georgia) ⁴ ,

- uwzględniając decyzję Rady (WPZiB) 2023/162 z 23 stycznia 2023 r. w sprawie misji Unii Europejskiej w Armenii (EUMA) ⁵ ,

- uwzględniając decyzję Rady (WPZiB) 2024/890 z 18 marca 2024 r. zmieniającą decyzję Rady (WPZiB) 2021/509 w sprawie ustanowienia Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju ⁶ ,

- uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/452 z 19 marca 2019 r. ustanawiające ramy monitorowania bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Unii ⁷ ,

- uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/697 z 29 kwietnia 2021 r. ustanawiające Europejski Fundusz Obronny i uchylające rozporządzenie (UE) 2018/1092 ⁸ ,

- uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1525 z 20 lipca 2023 r. w sprawie wspierania produkcji amunicji (ASAP) ⁹ ,

- uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/2418 z 18 października 2023 r. w sprawie ustanowienia instrumentu na rzecz wzmocnienia europejskiego przemysłu obronnego przez zamówienia realizowane na zasadzie współpracy (EDIRPA) ¹⁰ ,

- uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1252 z 11 kwietnia 2024 r. w sprawie ustanowienia ram na potrzeby zapewnienia bezpiecznych i zrównoważonych dostaw surowców krytycznych oraz zmiany rozporządzeń (UE) nr 168/2013, (UE) 2018/858, (UE) 2018/1724 i (UE) 2019/1020 ¹¹ ,

- uwzględniając wniosek Komisji z 18 kwietnia 2023 r. dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego środki mające na celu zwiększenie solidarności i zdolności w Unii w zakresie wykrywania zagrożeń cyberbezpieczeństwa i incydentów w cyberbezpieczeństwie oraz przygotowywania się i reagowania na takie zagrożenia i incydenty (COM(2023)0209),

- uwzględniając wspólny komunikat Komisji i wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa z 10 marca 2023 r. pt. "Strategia kosmiczna UE na rzecz bezpieczeństwa i obrony" (JOIN(2023) 0009),

- uwzględniając zalecenie Komisji (UE) 2023/2113 z 3 października 2023 r. w sprawie obszarów technologii krytycznych dla bezpieczeństwa gospodarczego UE, na potrzeby pogłębionej oceny ryzyka z udziałem państw członkowskich ¹² ,

- uwzględniając coroczną decyzję w sprawie finansowania, stanowiącą pierwszą część rocznego programu prac w zakresie wdrażania Europejskiego Funduszu Obronnego na 2024 r., przyjętą przez Komisję 21 czerwca 2023 r. (C(2023)4252),

- uwzględniając konkluzje Rady z 22 stycznia 2018 r. w sprawie zintegrowanego podejścia do konfliktów i kryzysów zewnętrznych, a także konkluzje z 24 stycznia 2022 r. w sprawie sytuacji w zakresie europejskiego bezpieczeństwa,

- uwzględniając deklarację z Grenady przyjętą na nieformalnym posiedzeniu szefów państw i rządów 6 października 2023 r.,

- uwzględniając konkluzje Rady z 21 lutego 2022 r. w sprawie przedłużenia i wzmocnienia realizacji koncepcji skoordynowanej obecności na morzu w Zatoce Gwinejskiej,

- uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej z 21 i 22 marca 2024 r. dotyczące decyzji o rozpoczęciu negocjacji akcesyjnych z Bośnią i Hercegowiną,

- uwzględniając konkluzje Rady z 27 maja 2024 r. w sprawie bezpieczeństwa i obrony UE,

- uwzględniając wspólny komunikat Komisji i wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa z 10 listopada 2022 r. pt. "Plan działania na rzecz mobilności wojskowej 2.0" (JOIN(2022)0048),

- uwzględniając wspólny komunikat Komisji i wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa z 18 maja 2022 r. w sprawie analizy luk inwestycyjnych w zakresie obronności i dalszych działań (JOIN(2022)0024),

- uwzględniając wspólny komunikat Komisji i wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa z 5 marca 2024 r. pt. "Nowa Strategia na rzecz europejskiego przemysłu obronnego: osiągnięcie gotowości UE dzięki zdolnemu do reagowania i odpornemu europejskiemu przemysłowi obronnemu" (JOIN(2024) 0010),

- uwzględniając sprawozdanie wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa z 20 czerwca 2024 r. pt. "Common Foreign and Security Policy Report - Our priorities in 2024" [Sprawozdanie na temat wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa - nasze priorytety w 2024 r.],

- uwzględniając wytyczne polityczne na następną kadencję Komisji Europejskiej (2024-2029) przedstawione przez kandydatkę na przewodniczącą Komisji Europejskiej Ursulę von der Leyen 18 lipca 2024 r. pt. "Wybór Europy",

- uwzględniając sprawozdanie Enrica Letty opublikowane w kwietniu 2024 pt. "Much more than a market" [O wiele więcej niż rynek], a w szczególności jego część pt. "Promoting peace and enhancing security: towards a Common Market for the defence industry" [Promowanie pokoju i wzmacnianie bezpieczeństwa: w kierunku wspólnego rynku dla przemysłu obronnego],

- uwzględniając sprawozdanie Maria Draghiego z 9 września 2024 r. w sprawie przyszłości europejskiej konkurencyjności oraz jego rozdział czwarty dotyczący zwiększenia bezpieczeństwa i zmniejszenia zależności,

- uwzględniając sprawozdanie Saulego Niinistö z 30 października 2024 r. pt. "Safer Together: Strengthening Europe's Civilian and Military Preparedness and Readiness" [Razem bezpieczniej: wzmocnienie gotowości cywilnej i wojskowej oraz przygotowania w Europie],

- uwzględniając partnerstwa w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony podpisane odpowiednio 21 maja 2024 r. przez UE i Mołdawię, 28 maja 2024 r. przez UE i Norwegię, 1 listopada 2024 r. przez UE i Japonię, 4 listopada 2024 r. przez UE i Koreę Południową, 19 listopada 2024 r. przez UE i Macedonię Północną oraz 18 grudnia 2024 r. przez UE i Albanię,

- uwzględniając Kartę Narodów Zjednoczonych, w szczególności jej art. 2 ust. 4 zakazujący użycia siły oraz art. 51 dotyczący niezbywalnego prawa do samoobrony indywidualnej lub zbiorowej,

- uwzględniając Konwencję Narodów Zjednoczonych o prawie morza (UNCLOS),

- uwzględniając rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1325 (2000) z 31 października 2000 r., nr 1889 (2009) z 5 października 2009 r., nr 2122 (2013) z 18 października 2013 r., nr 2242 (2015) z 13 października 2015 r. i nr 2493 (2019) z 29 października 2019 r. w sprawie kobiet, pokoju i bezpieczeństwa oraz rezolucje nr 2250 (2015) z 9 grudnia 2015 r., nr 2419 (2018) z 6 czerwca 2018 r. i 2535 (2020) z 14 lipca 2020 r. w sprawie młodzieży, pokoju i bezpieczeństwa,

- uwzględniając rezolucję Zgromadzenia Ogólnego ONZ 70/1 z 25 września 2015 r. pt. "Transforming our world: the 2030 Agenda for Sustainable Development" [Przekształcamy nasz świat: Agenda na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030],

- uwzględniając Pakt na rzecz przyszłości oraz jego drugi rozdział dotyczący międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa, przyjęty 23 września 2024 r. przez szefów państw i rządów państw członkowskich ONZ,

- uwzględniając Traktat północnoatlantycki,

- uwzględniając deklarację ze szczytu w Madrycie przyjętą przez szefów państw i rządów państw NATO na posiedzeniu Rady Północnoatlantyckiej w Madrycie 29 czerwca 2022 r.,

- uwzględniając koncepcję strategiczną NATO z 2022 r. oraz komunikat ze szczytu NATO, który odbył się w 2023 r. w Wilnie,

- uwzględniając trzy wspólne deklaracje w sprawie współpracy UE-NATO, podpisane w Brukseli 8 lipca 2016 r., 10 lipca 2018 r. i 10 stycznia 2023 r.,

- uwzględniając dziewiąte sprawozdanie z postępów we wdrażaniu wspólnego zestawu propozycji zatwierdzonych przez Radę UE i Radę Północnoatlantycką 6 grudnia 2016 r. i 5 grudnia 2017 r., przedłożone wspólnie przez wiceprzewodniczącego Komisji / wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa oraz sekretarza generalnego NATO Radzie UE i Radzie Północnoatlantyckiej 13 czerwca 2024 r.,

- uwzględniając deklarację ze szczytu w Waszyngtonie wydaną przez szefów państw i rządów państw NATO na posiedzeniu Rady Północnoatlantyckiej w Waszyngtonie 10 lipca 2024 r.,

- uwzględniając swoje zalecenie z 8 czerwca 2022 r. w sprawie polityki zagranicznej, bezpieczeństwa i obrony UE po napaści Rosji na Ukrainę ¹³ ,

- uwzględniając swoje zalecenie z 23 listopada 2022 r. w sprawie nowej strategii rozszerzenia UE ¹⁴ ,

- uwzględniając swoją rezolucję z 23 listopada 2022 r. w sprawie uznania Federacji Rosyjskiej za państwo sponsorujące terroryzm ¹⁵ ,

- uwzględniając swoją rezolucję z 1 czerwca 2023 r. w sprawie obcych ingerencji we wszystkie procesy demokratyczne w Unii Europejskiej, w tym dezinformacji ¹⁶ ,

- uwzględniając swoją rezolucję z 28 lutego 2024 r. w sprawie realizacji wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony - sprawozdanie roczne za 2023 r. ¹⁷ ,

- uwzględniając swoją rezolucję z 29 lutego 2024 r. w sprawie potrzeby niezachwianego unijnego wsparcia Ukrainy dwa lata po napaści Rosji na ten kraj ¹⁸ ,

- uwzględniając swoją rezolucję z 17 lipca 2024 r. w sprawie potrzeby stałego wspierania Ukrainy przez Unię Europejską ¹⁹ ,

- uwzględniając swoją rezolucję z 19 września 2024 r. w sprawie dalszego wsparcia finansowego i wojskowego dla Ukrainy ze strony państw członkowskich UE ²⁰ ,

- uwzględniając swoją rezolucję z 17 stycznia 2024 r. w sprawie wpływu Chin na infrastrukturę krytyczną w Unii Europejskiej w zakresie bezpieczeństwa i obrony ²¹ ,

- uwzględniając swoje stanowisko z 22 października 2024 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ustanowienia Mechanizmu współpracy pożyczkowej dla Ukrainy i udzielenia Ukrainie wyjątkowej pomocy makrofinansowej ²² ,

- uwzględniając swoją rezolucję z 24 października 2024 r. w sprawie błędnego interpretowania rezolucji ONZ nr 2758 przez Chińską Republiką Ludową oraz jej ciągłych prowokacji wojskowych wokół Tajwanu ²³ ,

- uwzględniając plan zwycięstwa Ukrainy przedstawiony Radzie Europejskiej przez prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego 17 października 2024 r.,

- uwzględniając wniosek z 4 marca 2025 r. w sprawie planu ReArm Europe,

- uwzględniając wspólną białą księgę w sprawie obronności europejskiej - Gotowość 2030 przedstawioną 19 marca 2025 r. (JOIN(2025)0120),

- uwzględniając wniosek Komisji z 19 marca 2025 r. dotyczący rozporządzenia Rady ustanawiającego Instrument na rzecz Zwiększenia Bezpieczeństwa Europy (SAFE) poprzez zasilenie instrumentu na rzecz wzmocnienia europejskiego przemysłu obronnego (COM(2025)0122),

- uwzględniając komunikat Komisji z 19 marca 2025 r. pt. "Uwzględnianie wyższych wydatków na obronność zgodnie z paktem stabilności i wzrostu" (C(2025)2000),

- uwzględniając przemówienia i oświadczenia wygłoszone podczas Monachijskiej Konferencji Bezpieczeństwa w dniach 14-16 lutego 2025 r.,

- uwzględniając spotkanie przywódców w Londynie 2 marca 2025 r.,

- uwzględniając zaplanowany przez Komisję Europejski mechanizm sprzedaży na potrzeby wojska,

- uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej z 20 marca 2025 r.,

- uwzględniając art. 55 Regulaminu,

- uwzględniając sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych (A10-0011/2025),

A. mając na uwadze, że według indeksu normandzkiego za 2024 r. poziom bezpieczeństwa i wskaźnik pokoju na świecie obniżył się, a doprowadziły do tego m.in. konflikty, rywalizacja geopolityczna, rosnąca militaryzacja, terroryzm i zagrożenia hybrydowe ²⁴ ;

B. mając na uwadze, że trwająca wojna napastnicza Rosji przeciwko Ukrainie, ciągłe wysiłki zbrojeniowe i współpraca zbrojeniowa z innymi autorytarnymi mocarstwami o rezerwach i zdolnościach produkcyjnych przewyższających europejskie oraz wybór rosyjskiego reżimu, by podważyć międzynarodowy porządek oparty na zasadach i strukturę bezpieczeństwa Europy i prowadzić wojnę przeciwko krajom europejskim lub dążyć do ich destabilizacji w celu realizacji swojej imperialistycznej wizji świata, stanowią najpoważniejsze i bezprecedensowe zagrożenie dla pokoju na świecie, a także dla bezpieczeństwa i dla terytorium UE i jej państw członkowskich; mając na uwadze, że Rosja produkuje obecnie 3 mln pocisków artyleryjskich rocznie, podczas gdy deklarowane ambicje UE w ramach pierwszej strategii na rzecz europejskiego przemysłu obronnego (EDIS) przewidują osiągnięcie zdolności produkcyjnej na poziomie 2 mln pocisków rocznie do końca 2025 r.; mając na uwadze, że aby osiągnąć swoje cele, rosyjski reżim zacieśnia więzi z autokratycznym przywództwem Chin, Iranu i Korei Północnej;

C. mając na uwadze, że niedawne oświadczenia członków administracji USA, którym towarzyszy silna presja na Ukrainę ze strony przywódców USA, odzwierciedlają zmianę w polityce zagranicznej USA, ponieważ administracja Donalda Trumpa proponuje normalizację relacji z Rosją i coraz bardziej oczywiste jest, że Europa musi wzmocnić swoje bezpieczeństwo i obronność, aby być w stanie pomagać Ukrainie oraz bronić się;

D. mając na uwadze, że UE stoi również w obliczu szeregu zagrożeń niewojskowych najbardziej zróżnicowanych i skomplikowanych od czasu jej utworzenia, spotęgowanych rosyjską wojną napastniczą przeciwko Ukrainie, obejmujących m.in. zagraniczne manipulacje informacjami i ingerencje w informacje, cyberataki, presję gospodarczą, szantaż żywnościowy i energetyczny, instrumentalizację migracji oraz wywrotowe wpływy polityczne;

E. mając na uwadze, że Rosja bezprawnie zaatakowała i zaanektowała Krym oraz ukraińskie obwody doniecki, chersoński, ługański i zaporoski; mając na uwadze, że Ukrainie należy przekazywać niezbędne zdolności wojskowe do czasu, aż odniesie ona decydujące zwycięstwo militarne, położy kres bezprawnej wojnie napastniczej Rosji, odzyska suwerenność i integralność terytorialną w granicach uznanych przez społeczność międzynarodową i zniechęci do napaści w przyszłości; mając na uwadze, że Ukraina nie tylko sama się broni, ale również walczy w obronie europejskich wartości i podstawowych interesów w dziedzinie bezpieczeństwa; mając na uwadze, że Rosja nadal bezprawnie okupuje Abchazję i Osetię Południową w Gruzji oraz Naddniestrze w Mołdawii;

F. mając na uwadze, że nowa administracja USA aktywnie stara się skłonić Rosję do osiągnięcia porozumienia pokojowego, ale pomimo dwóch rozmów telefonicznych prezydentów Trumpa i Putina 12 lutego i 18 marca 2025 r., a także kilku rund bezpośrednich negocjacji między Stanami Zjednoczonymi a Rosją w Arabii Saudyjskiej Rosja jak dotąd unikała wyraźnej reakcji na wszelkie propozycje zawieszenia broni i konsekwentnie określała warunki zawieszenia broni; mając na uwadze, że UE nie była dotychczas odpowiednio reprezentowana w negocjacjach w sprawie zawieszenia broni i pokoju na Ukrainie, choć wielokrotnie zgłaszała w tej kwestii uwagi krytyczne;

G. mając na uwadze, że Chiny - motywowane ambicją stania się światowym supermocarstwem - niszczą międzynarodowy porządek oparty na zasadach, prowadząc coraz bardziej asertywną politykę zagraniczną oraz wrogą politykę gospodarczą i konkurencyjną, eksportując produkty podwójnego zastosowania wykorzystywane przez Rosję w wojnie przeciwko Ukrainie, a tym samym zagrażając europejskim interesom; mając na uwadze, że Chiny również intensywnie się zbroją, wykorzystują swoją potęgę gospodarczą do tłumienia krytyki na całym świecie i dążą do uzyskania dominującej pozycji w regionie Indo-Pacyfiku; mając na uwadze, że nasilając działania konfrontacyjne, agresywne i zastraszające wobec niektórych sąsiadów, szczególnie w Cieśninie Tajwańskiej i na Morzu Południowochińskim, Chiny zagrażają regionalnemu i światowemu bezpieczeństwu;

H. mając na uwadze, że Chiny od wielu lat propagują na forach multilateralnych i międzynarodowych alternatywną narrację kwestionującą prawa człowieka, wartości demokratyczne i otwarte rynki; mając na uwadze, że coraz większy wpływ Chin w organizacjach międzynarodowych zahamował postępy i doprowadził do dalszego wykluczenia Tajwanu z prawowitego i istotnego uczestnictwa w tych organizacjach;

I. mając na uwadze, że środowisko bezpieczeństwa UE pogorszyło się nie tylko w Europie Wschodniej, ale także w jej południowym sąsiedztwie i poza nią;

J. mając na uwadze, że nikczemne ataki terrorystyczne Hamasu na Izrael, trwająca wojna w Strefie Gazy i operacje wojskowe przeciwko Hezbollahowi na terytorium Libanu znacznie zwiększyły niebezpieczeństwo regionalnej konfrontacji militarnej na Bliskim Wschodzie i że ryzyko eskalacji w regionie jest najwyższe od dziesięcioleci; mając na uwadze, że utrzymujące się ataki na Morzu Czerwonym z kontrolowanych przez Huti obszarów Jemenu przy wsparciu Iranu oraz porwania statków handlowych przez somalijskich piratów na obszarze od Morza Czerwonego do północnozachodniej części Oceanu Indyjskiego poważnie zagrażają swobodzie żeglugi, bezpieczeństwu morskiemu i handlowi międzynarodowemu; mając na uwadze, że dodatkowe ataki prowadzone przez różne wspierane przez Iran bojówki w Iraku i Syrii jeszcze bardziej zwiększają ryzyko eskalacji w regionie; mając na uwadze, że UE rozpoczęła własną operację wojskową EUNAVFOR ASPIDES w celu poprawy bezpieczeństwa w tym regionie;

K. mając na uwadze, że wschodnie sąsiedztwo i kraje Bałkanów Zachodnich stoją w obliczu coraz bardziej zróżnicowanych zagrożeń dla bezpieczeństwa i odczuwają negatywne skutki rosyjskiej wojny napastniczej przeciwko Ukrainie, a także zwiększonej asertywności podmiotów regionalnych i globalnych, takich jak Chiny; mając na uwadze, że w szczególności Kosowo i wspierany przez UE dialog między Belgradem a Prisztiną są zagrożone destabilizacją;

L. mając na uwadze, że katastrofalne skutki przeszłych lub obecnych wojen, niestabilność, brak bezpieczeństwa, ubóstwo i zmiana klimatu w regionie Sahelu, Afryce Północno-Wschodniej i Libii poważnie zagrażają bezpieczeństwu UE oraz jej interesom gospodarczym i handlowym; mając na uwadze, że brak stabilności i bezpieczeństwa w południowym sąsiedztwie i w regionie Sahelu są ze sobą ściśle powiązane i pozostają stałym wyzwaniem w kontekście zarządzania granicami zewnętrznymi UE; mając na uwadze, że misja UE dotycząca pomocy w zintegrowanym zarządzaniu granicami w Libii oraz operacja wojskowa UE na Morzu Śródziemnym (EUNAVFOR MED IRINI) przyczyniają się do trwałego pokoju, bezpieczeństwa i stabilności przez wdrażanie embarga na broń, zwalczanie nielegalnego handlu bronią oraz handlu ludźmi, a także szkolenie libijskiej straży przybrzeżnej;

M. mając na uwadze, że część Cypru - państwa członkowskiego UE - pozostaje pod bezprawną okupacją turecką;

N. mając na uwadze, że region Arktyki nabiera coraz większego znaczenia dla geopolityki, rozwoju gospodarczego i transportu, a jednocześnie stoi przed wyzwaniami związanymi ze zmianą klimatu, militaryzacją i migracją;

O. mając na uwadze, że przeszłe niedoinwestowanie obronności przez państwa członkowskie UE doprowadziło do powstania luki inwestycyjnej; mając na uwadze, że państwa członkowskie uzgodniły większe, lepsze i bardziej przemyślane wydatki na obronność; mając na uwadze, że oczekiwano, że w 2024 r. 16 państw członkowskich UE, które są również sojusznikami w NATO, przekroczy minimalny poziom wydatków na obronność określony w wytycznych NATO, tj. 2 % produktu krajowego brutto (PKB), podczas gdy w 2023 r. było 9 takich państw; mając na uwadze, że coraz liczniejsi eksperci uważają inwestycje w obronność na poziomie 3 % PKB za niezbędny cel w świetle bezpośredniego zagrożenia, jakie dla UE i jej państw członkowskich stanowi Rosja;

P. mając na uwadze, że w 2023 r. Parlament i Rada zawarły porozumienia dotyczące instrumentu na rzecz wzmocnienia europejskiego przemysłu obronnego przez zamówienia realizowane na zasadzie współpracy (EDIRPA) oraz rozporządzenia w sprawie wspierania produkcji amunicji (ASAP), których celem - jako krótkoterminowych środków nadzwyczajnych - jest wsparcie wspólnego zamawiania produktów obronnych, zwiększenie zdolności produkcyjnych europejskiego przemysłu obronnego, uzupełnienie wyczerpanych zasobów i zmniejszenie fragmentacji sektora zamówień publicznych w dziedzinie obrony;

Q. mając na uwadze, że w 2024 r. Komisja przedstawiła wnioski dotyczące ustanowienia Strategii na rzecz europejskiego przemysłu obronnego (EDIS) i Programu na rzecz europejskiego przemysłu obronnego (EDIP), dotyczące w szczególności poprawy zdolności UE w zakresie bezpieczeństwa i obrony;

R. mając na uwadze, że budowa zdolności obronnych i ich dostosowanie do potrzeb wojskowych wymagają wspólnej kultury strategicznej, podzielanego postrzegania zagrożeń oraz tworzenia rozwiązań i ich połączenia w doktrynę i koncepcje;

S. mając na uwadze, że wyjątek od zasady finansowania z budżetu UE określony w art. 41 ust. 2 TUE ma zastosowanie wyłącznie do wydatków wynikających z operacji mających skutki wojskowe lub obronne; mając na uwadze, że we wszystkich innych przypadkach wiceprzewodniczący / wysoki przedstawiciel, w razie potrzeby wspólnie z Komisją, powinien proponować finansowanie wydatków związanych z WPZiB lub WPBiO z budżetu UE; mając na uwadze, że art. 14 ust. 1 i art. 16 ust. 1 TUE ustanawiają równowagę między Parlamentem a Radą w odniesieniu do ich funkcji budżetowych; mając na uwadze, że obecna praktyka nie odzwierciedla tej równowagi;

T. mając na uwadze, że w sprawozdaniu Draghiego podkreślono szereg słabości strukturalnych wpływających na konkurencyjność unijnej bazy technologicznoprzemysłowej sektora obronnego (EDTIB) oraz wskazano na rozdrobnienie, niewystarczające wydatki publiczne na obronność i ograniczony dostęp do finansowania; mając na uwadze, że polityka kredytowa Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI) wyklucza finansowanie amunicji i broni, a także sprzętu lub infrastruktury przeznaczonych wyłącznie do użytku wojskowego i policyjnego;

U. mając na uwadze, że w swoim sprawozdaniu Sauli Niinisto podkreśla, że UE i jej państwa członkowskie nie są jeszcze w pełni przygotowane na najpoważniejsze międzysektorowe lub wielowymiarowe scenariusze kryzysowe, zwłaszcza jeśli wziąć pod uwagę dalsze pogarszanie się otoczenia zewnętrznego; mając na uwadze, że według tego sprawozdania wiele zagrożeń już teraz występuje stale; mając na uwadze, że w sprawozdaniu tym zwrócono uwagę, że potrzebna jest gotowość, by zasygnalizować potencjalnym przeciwnikom, że nie będą w stanie prześcignąć UE; mając na uwadze, że wyrażono w nim ubolewanie, że Unii brakuje wspólnego planu na wypadek agresji zbrojnej, i podkreślono, że UE musi przemyśleć sposób, w jaki definiuje swoje bezpieczeństwo; mając na uwadze, że podkreślono w nim, że istotne jest, by UE była gotowa do wsparcia państw członkowskich w razie zewnętrznej agresji zbrojnej oraz by nadal uwalniać potencjał UE w zakresie ściślejszej współpracy cywilnowojskowej oraz infrastruktury i technologii podwójnego zastosowania przez lepsze wykorzystywanie ograniczonych zasobów i wzmocnienie mechanizmów koordynacji na wypadek najpoważniejszych sytuacji kryzysowych;

V. mając na uwadze, że włączenie sztucznej inteligencji do domeny bezpieczeństwa i obrony, w tym do technologii uzbrojenia, wpływa na operacje wojskowe, umożliwiając autonomicznym systemom, analityce predykcyjnej i zwiększonym zdolnościom decyzyjnym odgrywanie znaczącej roli na polach bitew; mając na uwadze, że ten postęp stwarza zarówno bezprecedensowe możliwości, jak i poważne zagrożenia;

W. mając na uwadze, że w ramach WPBiO prowadzonych jest 13 misji cywilnych, 8 operacji wojskowych i 1 misja cywilnowojskowa z udziałem około 5 000 osób rozmieszczonych na trzech kontynentach; mając na uwadze, że w analizach opracowanych przez Europejską Służbę Działań Zewnętrznych (ESDZ) stwierdzono, że na przebieg tych misji i operacji stale negatywnie wpływa niewywiązywanie się przez państwa członkowskie z zobowiązań do zapewnienia wystarczającego personelu wojskowego lub cywilnego stale wywiera negatywny wpływ na przebieg tych misji i operacji; mając na uwadze, że w przypadku tych misji i operacji brakuje również szybkiego podejmowania decyzji oraz elastyczności i dostosowania do konkretnych lokalnych potrzeb w terenie; mając na uwadze, że przeszkody te ograniczają ogólną skuteczność misji i operacji WPBiO; mając na uwadze, że jednym z celów Strategicznego kompasu jest wzmocnienie cywilnych i wojskowych misji i operacji UE w ramach WPBiO przez udzielenie im bardziej kompleksowych i elastycznych mandatów, upowszechnienie szybkiego i bardziej elastycznego procesu decyzyjnego oraz zapewnienie większej solidarności finansowej; mając na uwadze, że misje i operacje UE często stanowią obiekt zagrożeń hybrydowych, w tym dezinformacji, co osłabia ich skuteczność w stabilizowaniu sytuacji w krajach, w których są rozmieszczone, a wręcz pogłębia wcześniejszą niestabilność, z której często korzystają działające w złej wierze podmioty niepaństwowe;

X. mając na uwadze, że misje i operacje WPBiO znacznie zwiększają odporność i stabilność europejskiego sąsiedztwa - w tym państw regionu Morza Śródziemnego, Bałkanów Zachodnich, Partnerstwa Wschodniego, Sahelu i Rogu Afryki - dzięki świadczeniu takich usług jak szkolenie i budowanie zdolności wojska, policji, straży przybrzeżnej oraz służb ds. zarządzania granicami;

Y. mając na uwadze, że pomoc UE dla libijskiej straży przybrzeżnej jest udzielana w ramach misji UE dotyczącej pomocy w zintegrowanym zarządzaniu granicami w Libii (EUBAM Libya) oraz operacji EUNAVFOR MED IRINI; mając na uwadze, że głównym celem EUNAVFOR MED IRINI jest wspieranie stosowania nałożonego na Libię embarga Rady Bezpieczeństwa ONZ na broń; mając na uwadze, że Rada UE przedłużyła mandat EUNAVFOR MED IRINI do 31 marca 2025 r., obejmujący zadanie szkolenia libijskiej straży przybrzeżnej i marynarki wojennej;

Z. mając na uwadze, że operacja EUFOR ALTHEA wytyczyła drogę ku pokojowi, stabilizacji i integracji europejskiej Bośni i Hercegowiny i nadal odgrywa kluczową rolę w zapewnianiu bezpieczeństwa i stabilności Bośni i Hercegowiny oraz całego regionu; mając na uwadze, że na początku marca 2025 r. rozmieszczono dodatkowych 400 żołnierzy w celu wsparcia EUFOR Althea w obliczu zwiększonej niepewności w tym państwie po orzeczeniu Sądu Bośni i Hercegowiny w sprawie Milorada Dodika z 26 lutego 2025 r.;

AA. mając na uwadze, że 17 maja 2024 r. UE zakończyła misję szkoleniową w Mali (EUTM); mając na uwadze, że 30 czerwca 2024 r. UE zakończyła partnerską misję wojskową w Nigrze (EUMPM), a 30 września 2024 r. zakończyła misję terenową personelu misji w dziedzinie WPBiO w Nigrze (EUCAP Sahel Niger);

AB. mając na uwadze, że w latach 2021-2027 UE przeznaczy 1,5 mld EUR na wsparcie inicjatyw w zakresie zapobiegania konfliktom, pokoju i bezpieczeństwa na szczeblu krajowym i regionalnym w Afryce Subsaharyjskiej; mając na uwadze, że dodatkowe wsparcie jest również udzielane w Afryce w ramach Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju (EPF), który umożliwia UE dostarczanie wszelkiego rodzaju sprzętu i infrastruktury siłom zbrojnym partnerów UE;

AC. mając na uwadze, że UE i jej państwa członkowskie stoją w obliczu coraz częstszych ataków hybrydowych na ich terytoriach, w tym zagranicznych manipulacji informacjami i ingerencji w informacje, infiltracji politycznej i sabotażu, zmierzających do podważenia rzetelnej debaty politycznej i zaufania obywateli UE do instytucji demokratycznych, a także do tworzenia podziałów w społeczeństwach europejskich i między narodami; mając na uwadze, że w nadchodzących latach zagrożenia hybrydowe będą coraz częściej polegały na systematycznym łączeniu elementów takich jak wojna informacyjna, sprawne przemieszczanie sił, masowa cyberwojna oraz nowe przełomowe technologie, od dna morskiego po przestrzeń kosmiczną, przy użyciu zaawansowanych kosmicznych systemów rozpoznawczych i uderzeniowych, a przy tym wszystkim wykorzystywane będą zaawansowana sztuczna inteligencja, informatyka kwantowa, coraz inteligentniejsze technologie rojów dronów, ofensywne zdolności w zakresie cyberbezpieczeństwa, hipersoniczne systemy rakietowe oraz broń nanotechnologiczna i biologiczna; mając na uwadze, że Rosja i Chiny coraz częściej wykorzystują narzędzia hybrydowe do podważania bezpieczeństwa i stabilności UE;

AD. mając na uwadze, że Federacja Rosyjska wykorzystuje prywatne firmy wojskowe, takie jak Korpus Afrykański i grupa Wagnera, jako jedno z narzędzi wojny hybrydowej, aby zachować wiarygodną możliwość negacji, wywierając przy tym wpływ na różne regiony i zyskując dostęp do zasobów naturalnych oraz krytycznej infrastruktury; mając na uwadze, że według doniesień grupa Wagnera dopuściła się okrucieństw w Ukrainie, Mali, Libii, Syrii i Republice Środkowoafrykańskiej; mając na uwadze, że Federacja Rosyjska podsyca antyeuropejskie nastroje, zwłaszcza w państwach os silnej obecności europejskiej lub państwach przyjmujących misje WPBiO;

AE. mając na uwadze, że 7 marca 2024 r. Szwecja przystąpiła do Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego (NATO), po Finlandii, która uczyniła to w 2023 r.; mając na uwadze, że współpraca w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony z partnerami i sojusznikami jest kluczowa dla realizacji ambicji UE, by stać się gwarantem międzynarodowego bezpieczeństwa, i stanowi jeden z integralnych filarów WPBiO; mając na uwadze, że współpraca z ONZ, NATO, Unią Afrykańską, Organizacją Współpracy i Bezpieczeństwa w Europie oraz Stowarzyszeniem Narodów Azji Południowo-Wschodniej (ASEAN), a także z licznymi sojusznikami i partnerami o zbieżnych poglądach - takimi jak m.in. Stany Zjednoczone, Zjednoczone Królestwo, Kanada, Norwegia, Ukraina, Mołdawia, państwa Bałkanów Zachodnich, Japonia, Korea Południowa, Australia, Nowa Zelandia i niektóre państwa Ameryki Lacińskiej - jest kluczowa dla skutecznej realizacji WPBiO;

Skutki zmiany paradygmatu geopolitycznego dla bezpieczeństwa europejskiego

1. podkreśla, że bezpieczeństwo kontynentu europejskiego jest poważnie zagrożone, a zagrożenie to osiągnęło bezprecedensowy poziom od czasu drugiej wojny światowej; z głębokim zaniepokojeniem odnotowuje rosnące podziały geopolityczne, nowe lub na nowo rozbudzone imperialistyczne ambicje autorytarnych reżimów dążących do dominacji, systemową rywalizację mocarstw, nacjonalistyczny unilateralizm, szerzenie się terroryzmu, w tym terroryzmu dżihadystycznego, przymusowe przesiedlanie ludności cywilnej i umyślne ataki na cywilówi infrastrukturę, a także coraz powszechniejsze stosowanie siły i przemocy jako głównego narzędzia służącego realizacji celów i interesów politycznych i gospodarczych lub rozstrzyganiu sporów przez niektóre podmioty działające w złej wierze;

2. w tym kontekście wyraża głębokie zaniepokojenie wyraźną zmianą stanowiska Stanów Zjednoczonych wobec rosyjskiej wojny napastniczej, objawiającą się jawnym obwinianiem Ukrainy za trwającą wojnę, wstrzymaniem pomocy wojskowej USA oraz próbami zmuszenia Ukrainy do wyrzeczenia się uzasadnionego prawa do samoobrony; głęboko ubolewa nad wszelkimi próbami zaszantażowania przywódców Ukrainy, aby poddali się rosyjskiemu agresorowi, wyłącznie w celu ogłoszenia "porozumienia pokojowego; uważa, że obecna próba wynegocjowania przez administrację USA porozumienia o zawieszeniu broni i pokoju bez udziału UE, która ostatecznie będzie musiała zmierzyć się z jego rezultatem, przynosi efekty odwrotne do zamierzonych, ponieważ prowadzi do umocnienia pozycji najeźdźcy i pokazuje, że agresywna polityka nie jest karana, ale premiowana; z ostrożnym optymizmem odnosi się do propozycji porozumienia o trzydziestodniowym zawieszeniu broni; przypomina, że aby zawieszenie broni mogło być skutecznym narzędziem zawieszenia działań zbrojnych, najeźdźca musi w pełni go przestrzegać; z tego powodu oczekuje, że Rosja zgodzi się na nie i w konsekwencji zaprzestanie wszelkich ataków na Ukrainę, jej stanowiska bojowe, ludność cywilną, infrastrukturę i terytorium; stwierdza jednak - biorąc pod uwagę, że w przeszłości Rosja naruszała porozumienia - że pokój można osiągnąć jedynie poprzez wzmocnienie pozycji Ukrainy dzięki solidnym gwarancjom bezpieczeństwa; jest natomiast zdania, że każde porozumienie, które podważa uzasadnione aspiracje Ukrainy, takie jak prawo do wyboru własnych rozwiązań w zakresie bezpieczeństwa, lub które nie obejmuje wiarygodnych gwarancji bezpieczeństwa, grozi ponownymi atakami Rosji na Ukrainę i inne kraje europejskie; wyraża w związku z tym ubolewanie z powodu głosowania rządu USA, w porozumieniu z rządem Rosji, w Zgromadzeniu Ogólnym ONZ i Radzie Bezpieczeństwa ONZ nad rezolucjami dotyczącymi trzeciej rocznicy rosyjskiej wojny napastniczej przeciw Ukrainie;

3. uważa, że teatry geopolityczne w Ukrainie, na Bliskim Wschodzie, na Morzu Południowochińskim i w regionie Indo- Pacyfiku są coraz silniej wzajemnie powiązane, ponieważ w szczególności Rosja i Chiny zacieśniają więzi i stwarzają poważne wyzwania dla światowego pokoju i bezpieczeństwa oraz międzynarodowego porządku opartego na zasadach, wymagające reakcji społeczności międzynarodowej; zwraca uwagę na nasilenie się ataków i zagrożeń hybrydowych mających między innymi podważyć demokratyczne wartości i struktury w okresie wyborczym, a także spójność i przywiązanie obywateli do koncepcji europejskich społeczeństw opartych na wartościach i do praworządności; uważa, że tendencja ta stanowi zmianę paradygmatu, ponieważ odwraca logikę budowania bezpieczeństwa międzynarodowego w oparciu o poszanowanie prawa międzynarodowego, międzynarodowego porządku opartego na zasadach i multilateralizmu;

4. uznaje zmieniający się charakter globalnych zagrożeń dla bezpieczeństwa i podkreśla kluczową rolę, jaką dyplomacja, współpraca na rzecz rozwoju oraz kontrola zbrojeń i rozbrojenie odgrywają - obok wysiłków wojskowych - w zapewnianiu długoterminowego bezpieczeństwa międzynarodowego; zwraca jednak uwagę, że ostatnio wpływ wysiłków dyplomatycznych na rzecz budowania pokoju i bezpieczeństwa jest ograniczony; podkreśla, że trwałego globalnego pokoju i trwałej globalnej stabilności nie można osiągnąć wyłącznie środkami militarnymi, lecz wymagają one kompleksowych strategii dotyczących kluczowych czynników niestabilności, takich jak ubóstwo, nierówność, złe sprawowanie rządów i zmiana klimatu; podkreśla, że unijna inicjatywa Global Gateway i inne programy rozwojowe powinny być dostosowane do celów bezpieczeństwa oraz wspierać odporność społeczeństw przez promowanie inkluzywnego wzrostu gospodarczego, dobrych rządów i praw człowieka;

Reakcja Unii Europejskiej - nowa epoka europejskiego bezpieczeństwa i obrony

5. z dużym zadowoleniem przyjmuje wspólną białą księgę w sprawie obronności europejskiej - Gotowość 2030 ²⁵ , w której przedstawiono zdecydowany i ambitny plan działania na rzecz zwiększenia bezpieczeństwa Europy; wzywa Komisję i państwa członkowskie do niezwłocznego wdrożenia różnych ambitnych elementów białej księgi, ponieważ Europa musi być w stanie odstraszać agresorów i bronić się na wszystkich frontach, objąć przywództwo i szybko działać w kwestiach bezpieczeństwa oraz produkować wyposażenie obronne na własne potrzeby;

6. podkreśla, że UE musi bezwzględnie dostrzec i podjąć wyzwania spowodowane licznymi i stale ewoluującymi zagrożeniami dla jej bezpieczeństwa, a w tym celu musi wprowadzić ulepszone i nowe polityki i działania, które umożliwią UE i jej państwom członkowskim wspólne i spójne wzmocnienie obrony w Europie, aby zapewnić bezpieczeństwo wszystkim państwom członkowskim UE i ich obywatelom, a także wzmocnić ich zdolność do działania na szczeblu globalnym;

7. uważa, że dyplomacja powinna nadal stanowić podstawę polityki zagranicznej UE;

8. przypomina, że ważne jest, aby UE zyskała większą autonomię strategiczną i gotowość do obrony, zgodnie ze Strategicznym kompasem, dzięki czemu jej cele będą zgodne ze zbiorowymi i suwerennymi interesami jej państw członkowskich i z szerszą wizją europejskiego bezpieczeństwa i obrony; uznaje w związku z tym, że niektóre państwa członkowskie od dawna prowadzą politykę neutralności militarnej, i respektuje prawo każdego państwa członkowskiego do określenia własnej polityki bezpieczeństwa;

9. zwraca uwagę na znaczenie dalszego wdrażania art. 42 ust. 7 TUE dotyczącego wzajemnej pomocy, zapewniającego solidarność między państwami członkowskimi - zwłaszcza tymi, których położenie geograficzne bezpośrednio naraża je na nieuniknione zagrożenia i wyzwania - niezależnie od tego, czy należą do NATO; wzywa do podjęcia konkretnych kroków w celu opracowania prawdziwej unijnej polityki solidarności, w tym przez sprecyzowanie praktycznych ustaleń na wypadek uruchomienia przez państwo członkowskie art. 42 ust. 7 TUE, również w odniesieniu do spójności między art. 42 ust. 7 TUE z art. 5 Traktatu północnoatlantyckiego;

10. odnotowuje ograniczone postępy i niedostateczne inwestycje, jeśli chodzi o rozwój wspólnych europejskich zdolności obronnych, zdolności przemysłowych i gotowości obronnej od czasu ustanowienia WPBiO 25 lat temu; z ubolewaniem odnotowuje, że pomimo ambicji sformułowania wspólnej unijnej polityki obronnej, przewidzianej w art. 42 ust. 2 TUE, nadal brakuje konkretnych działań;

11. podkreśla, że choć wzmacniamy własną obronę, nasz sojusz i współpraca ze Stanami Zjednoczonymi pozostają niezwykle ważne, podobnie jak koordynacja z NATO, zarówno w zakresie rozwoju zdolności, jak i wymiany informacji niejawnych; uznaje, że ze względu na wyzwania w innych regionach priorytety Stanów Zjednoczonych w zakresie bezpieczeństwa zmieniły się, co wymaga od Europy przyjęcia pełnej odpowiedzialności za własną obronę;

12. podkreśla, że potrzebne są prawdziwie wspólne podejście, polityki i połączone wysiłki w dziedzinie obronności, a także zmiana paradygmatu unijnej WPBiO, co umożliwi UE zdecydowane i skuteczne działanie w jej sąsiedztwie i na arenie międzynarodowej, ochronę jej wartości, interesów i obywateli oraz promowanie jej celów strategicznych; podkreśla, że ważne jest, by UE prezentowała się jako silny i zjednoczony podmiot międzynarodowy, zdolny działać bardziej strategicznie i niezależnie, bronić się przed potencjalnymi atakami wrogów i wspierać partnerów oraz gwarantować pokój, zrównoważony rozwój i demokrację; zaznacza, że pierwszorzędne znaczenie ma kontynuowanie przez UE i jej państwa członkowskie prac nad stworzeniem wspólnej kultury strategicznej w obszarze bezpieczeństwa i obrony; podkreśla, że państwa członkowskie powinny wspólnie zastanowić się nad przyszłością swoich polityk i doktryn odstraszania, a także dostosować je do zmieniającego się środowiska bezpieczeństwa w Europie; zaznacza ponadto, że w celu opracowania spójnej polityki zagranicznej i obronnej UE musi wzmocnić swoje demokratyczne i niezależne struktury, procesy decyzyjne i autonomię operacyjną;

13. z zadowoleniem odnotowuje, że przewodnicząca Komisji postawiła za cel wkroczenie w nową erę europejskiej obrony i bezpieczeństwa przez budowanie prawdziwej europejskiej unii obrony; z zadowoleniem odnotowuje mianowanie Andriusa Kubiliusa, pierwszego w historii komisarza ds. obrony i przestrzeni kosmicznej, który ma za zadanie współpracować z wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawicielką; z zadowoleniem przyjmuje opublikowanie białej księgi w sprawie przyszłości europejskiej obrony; zaznacza, że UE i jej państwa członkowskie, działając na rzecz zdefiniowania europejskiej unii obrony, muszą przyjąć priorytetowe środki i przygotować przyszłe działania w celu zapewnienia gotowości obronnej UE, w szczególności w związku z zagrożeniem stwarzanym przez Rosję, a także wzmocnić odstraszanie i zwiększyć zdolności operacyjne jako narzędzie obrony w czasie wojny, przy jednoczesnym zaspokojeniu potrzeb cywilnych i humanitarnych, a tym samym wykorzystaniu koncepcji podwójnego zastosowania;

14. z zadowoleniem przyjmuje pięciopunktowy plan ReArm Europe zaproponowany przez przewodniczącą Komisji 4 marca 2025 r.;

15. z zadowoleniem przyjmuje wyniki nadzwyczajnego posiedzenia Rady Europejskiej z 6 marca 2025 r. oraz konkluzje Rady Europejskiej z 20 marca 2025 r.;

16. z zadowoleniem przyjmuje fakt, że w białej księdze uwzględniono postulaty Parlamentu dotyczące potrzeby zapewnienia ochrony granic UE na lądzie, w powietrzu i na morzu przed zagrożeniami wojskowymi i hybrydowymi; pochwala zatwierdzenie Tarczy Wschód i ponownie wyraża poparcie dla Bałtyckiej Linii Obrony;

17. z zadowoleniem przyjmuje publikację strategii UE na rzecz unii gotowości i podkreśla, że działania UE muszą być całościowe i obejmować wszystkie wymiary bezpieczeństwa - zewnętrzny, wewnętrzny, społeczny i gospodarczy; jest głęboko przekonany, że tylko takie kompleksowe podejście zapewni trwałe poparcie społeczne w perspektywie długoterminowej; podkreśla, że środki przedstawione w białej księdze i w strategii na rzecz unii gotowości muszą się wzajemnie uzupełniać i wzmacniać;

18. wzywa UE i jej państwa członkowskie, aby przyspieszyły realizację zobowiązań podjętych w deklaracji wersalskiej oraz wzięły na siebie większą odpowiedzialność za swoją obronę i bezpieczeństwo, w tym przez zwiększenie autonomii strategicznej i wzmocnienie zdolności w zakresie obrony i odstraszania, w szczególności na granicach wschodnich; zaznacza, że NATO i partnerstwo transatlantyckie ze Stanami Zjednoczonymi pozostają podstawą europejskiej zbiorowej obronności oraz że UE i NATO odgrywają uzupełniające się, spójne i wzajemnie wzmacniające się role we wspieraniu międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa; przypomina, że silniejsza UE o większych zdolnościach w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony przyczyni się pozytywnie do zapewnienia bezpieczeństwa światowego i transatlantyckiego oraz uzupełnia działania NATO; zaznacza, że państwa członkowskie UE, a także UE jako całość muszą wzmóc wysiłki przez zwiększenie i ukierunkowanie wspólnych inwestycji, wspólnych zamówień na produkty obronne w większości projektowane i wytwarzane w UE oraz rozwój wspólnych zdolności, m.in. w drodze łączenia zasobów i dzielenia się zasobami, i w ten sposób wzmocnić swoje siły zbrojne do celów operacyjnych na szczeblu krajowym, NATO lub UE; podkreśla, że UE i jej państwa członkowskie muszą dopilnować, aby znaczna i zwiększona część ich sprzętu wojskowego nie podlegała restrykcyjnym regulacjom państw trzecich;

19. podziela ambicję wzmocnienia europejskiego filaru NATO i zaznacza, że tworzenie europejskiej unii obrony musi iść w parze z pogłębieniem współpracy między UE a NATO przy pełnym wykorzystaniu wyjątkowych zdolności obu organizacji;

20. podkreśla, że potrzebna jest ścisła koordynacja odstraszania, a także współpraca między UE a NATO, jeśli chodzi o rozwijanie spójnych, komplementarnych i interoperacyjnych zdolności obronnych oraz wzmacnianie zdolności produkcyjnych przemysłu; podkreśla, że europejski filar NATO polega w szczególności na wspólnym nabywaniu strategicznych czynników wspomagających lub strategicznych systemów uzbrojenia, które często są zbyt kosztowne dla pojedynczego państwa członkowskiego, takich jak systemy tankowania w powietrzu, systemy dowodzenia i sterowania, broń hipersoniczna, warstwowa obrona powietrzna, systemy walki elektronicznej oraz systemy obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej; uważa, że europejska wartość dodana polega na wspólnym opracowywaniu lub kupowaniu tych elementów i systemów, których dotkliwie brakuje pojedynczym państwom członkowskim; zwraca uwagę, że rozwój zdolności UE prowadzi do wzmocnienia europejskiego filaru NATO, a zatem przyczynia się do bezpieczeństwa transatlantyckiego; apeluje o ustanowienie regularnej konferencji między UE a NATO, aby zapewnić ścisłą koordynację i komplementarność wysiłków obu organizacji i ich państw członkowskich na rzecz poprawy zdolności i uzbrojenia, a jednocześnie uniknąć niepotrzebnego i dysfunkcyjnego powielania działań; wzywa Komisję i Radę do zadbania, aby wysiłki UE w dziedzinie rozwoju zdolności obronnych były spójne z celami procesu planowania obronnego NATO; ponadto apeluje, aby wszelkie wsparcie z EPF na rzecz dostarczania sprzętu realizowano w koordynacji z NATO, tak by zwiększyć skuteczność i uniknąć zbędnego powielania działań;

Zwiększenie bezpieczeństwa europejskiego - wspieranie Ukrainy zdolnościami wojskowymi w celu zakończenia rosyjskiej wojny napastniczej

21. nalega, aby UE zaangażowała się w zobowiązania w zakresie bezpieczeństwa wobec Ukrainy, zgodnie z zaleceniami zawartymi w kijowskim pakcie bezpieczeństwa, aby powstrzymać dalszą rosyjską agresję;

22. podkreśla, że wsparcie finansowe udzielane Ukrainie przez UE i jej państwa członkowskie przewyższa wsparcie finansowe udzielane przez inne państwa, co odzwierciedla nieporównywalne zaangażowanie UE na rzecz Ukrainy; zaznacza, że rola UE w negocjacjach mających wpływ na bezpieczeństwo Europy musi być współmierna do jej znaczenia politycznego i gospodarczego; potwierdza, że negocjacje dotyczące bezpieczeństwa europejskiego nie mogą się toczyć bez udziału UE;

23. przypomina konkluzje Rady Europejskiej z 20 marca 2025 r., w których poparto zasadę "pokój przez siłę" i podkreślono, że Ukraina musi znaleźć się w jak najsilniejszej pozycji, aby ostatecznie prowadzić negocjacje z Rosją;

24. podkreśla, że kompleksowemu porozumieniu pokojowemu, respektującemu niezależność, suwerenność i integralność terytorialną Ukrainy, muszą towarzyszyć solidne i wiarygodne gwarancje bezpieczeństwa dla Ukrainy, by powstrzymać Rosję przed agresją w przyszłości; z zadowoleniem przyjmuje wysiłki podjęte w tym zakresie z partnerami o zbieżnych poglądach i z NATO; z zadowoleniem przyjmuje konkluzje Rady Europejskiej z 20 marca 2025 r., w których podkreślono, że UE i jej państwa członkowskie są gotowe wnosić wkład w gwarancje bezpieczeństwa - w szczególności przez wspieranie zdolności Ukrainy do skutecznej samoobrony;

25. potwierdza niezachwiane poparcie dla okazywania przez UE i jej państwa członkowskie solidarności z Ukrainą w obliczu rosyjskiej wojny napastniczej oraz dla przekazywania jej niezbędnych środków wojskowych, dopóki są jej potrzebne do obrony, do odparcia rosyjskich sił zbrojnych i ich sił popleczniczych, do zakończenia konfliktu i do odzyskania integralności terytorialnej w granicach uznanych przez społeczność międzynarodową; w związku z tym w pełni popiera "strategię jeżozwierza" na rzecz Ukrainy przedstawioną w białej księdze; z zadowoleniem przyjmuje podjęcie wspólnych zobowiązań w dziedzinie bezpieczeństwa między UE a Ukrainą oraz zawarcie przez Ukrainę szeregu dwustronnych umów o bezpieczeństwie z państwami członkowskimi; podkreśla, że te zobowiązania i umowy stanowią część szerszego, skoordynowanego na szczeblu międzynarodowym pakietu gwarancji bezpieczeństwa dla Ukrainy, który obejmuje uruchomienie przez grupę G-7 wielostronnych ram negocjacji w sprawie dwustronnych zobowiązań i ustaleń dotyczących bezpieczeństwa Ukrainy; uważa, że bez zdecydowanego wsparcia wojskowego UE Ukraina nie będzie w stanie wygrać z Rosją; zdecydowanie ponawia apel do państw członkowskich UE, aby pilnie wywiązały się ze swoich zobowiązań i przekazały Ukrainie broń, myśliwce, drony, systemy obrony przeciwlotniczej, systemy uzbrojenia i amunicję, w tym pociski manewrujące odpalane z powietrza i systemy typu ziemia-ziemia, a także znacznie zwiększyły ich ilości; odnotowuje pomyślne dostarczenie Ukrainie miliona sztuk amunicji artyleryjskiej, zgodnie z ustaleniami Rady z marca 2023 r., pomimo godnego ubolewania dziewięciomiesięcznego opóźnienia; uznaje znaczne postępy w zdolności UE do produkcji amunicji artyleryjskiej, które zwiększają gotowość i zdolność UE do wspierania Ukrainy; podkreśla znaczenie zwiększenia zdolności Ukrainy w zakresie zwalczania dronów jako elementu kluczowego dla przeciwdziałania zagrożeniom z powietrza i dla utrzymania bezpieczeństwa operacyjnego; apeluje o zapewnienie specjalistycznego sprzętu i wiedzy fachowej, aby umożliwić ukraińskim siłom szybką identyfikację i śledzenie wrogich dronów oraz reagowanie na nie, co zapewni solidną ochronę zarówno infrastruktury wojskowej, jak i cywilnej; wzywa państwa członkowskie, by zniosły wszystkie ograniczenia, które uniemożliwiają Ukrainie stosowanie zachodnich systemów uzbrojenia przeciwko legalnym celom wojskowym w Rosji zgodnie z prawem międzynarodowym; wzywa Radę, aby zobowiązała się do przekazania Ukrainie całego skonfiskowanego sprzętu wojskowego lub amunicji z operacji i misji UE w Unii i poza nią; ponownie wyraża stanowisko, zgodnie z którym wszystkie państwa członkowskie UE i sojusznicy w NATO powinni indywidualnie i wspólnie zobowiązać się do udzielania Ukrainie wsparcia militarnego w wysokości co najmniej 0,25 % ich PKB rocznie;

26. przypomina o niezbywalnym prawie Ukrainy do wyboru własnego losu i przypomina swój postulat dotyczący odpowiedniego zaangażowania Ukrainy i UE w trwające negocjacje między Stanami Zjednoczonymi a Rosją;

27. pochwala duński model wsparcia dla Ukrainy, który polega na nabywaniu zdolności obronnych produkowanych bezpośrednio w Ukrainie; apeluje do UE i jej państw członkowskich o zdecydowane poparcie tego modelu i pełne wykorzystanie jego potencjału, ponieważ potencjał ukraińskiego przemysłu obronnego, szacowany na około 50 %, nie jest w pełni wykorzystywany, a model ten przynosi obu stronom wiele korzyści, takich jak tańszy sprzęt, szybsza i bezpieczniejsza logistyka, a także większa łatwość szkolenia i konserwacji;

28. wzywa UE i jej państwa członkowskie, by wspierały Ukrainę w poszerzaniu międzynarodowej koalicji na rzecz realizacji planu zwycięstwa i formuły pokojowej przedstawionych przez prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego; stanowią one jedyny realny sposób przywrócenia suwerenności i integralności terytorialnej Ukrainy na podstawie prawa międzynarodowego, a jednocześnie pociągnięcia Rosji, jej przywódców i jej wspólników, w szczególności reżimu białoruskiego, do odpowiedzialności za wojnę napastniczą przeciwko Ukrainie oraz za popełnione zbrodnie wojenne i za zbrodnię agresji, a także nałożenia na Rosję obowiązku wypłacenia reparacji i odszkodowań za ogromne szkody wyrządzone w Ukrainie; podkreśla, że wszelkie inicjatywy zmierzające do zakończenia konfliktu muszą mieć poparcie Ukrainy i - ostatecznie - jej obywateli;

29. wzywa wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawicielkę do udzielenia większego wsparcia dyplomatycznego Ukrainie i wsparcia sankcji nałożonych na Rosję, przy użyciu pełnego spektrum narzędzi dyplomatycznych oraz poprzez zachęcenie państw członkowskich UE do nałożenia sankcji wtórnych; ubolewa nad faktem, że niektóre części składowe broni i jej systemów wykorzystywanych przez Rosję przeciwko Ukrainie pochodzą z Zachodu, oraz wzywa UE i państwa członkowskie do ściślejszego stosowania sankcji; wzywa państwa członkowskie do dalszych działań i współpracy w celu powstrzymania rosyjskiej floty cieni;

30. zdecydowanie potępia rolę, jaką Korea Północna odgrywa we wspieraniu rosyjskiej wojny napastniczej przeciwko Ukrainie poprzez szkolenie oddziałów północnokoreańskich i wysyłanie ich do Rosji w celu bezpośredniego udziału w wojnie lub wspierania rosyjskich sił zbrojnych; z całą mocą potępia również dostawy sprzętu wojskowego i broni przez Koreę Północną - aktywnie używanych na polu walki - oraz jej udział w obchodzeniu sankcji; ubolewa nad działaniami Korei Północnej jako rażącym naruszeniem prawa międzynarodowego i ostrzega przed groźnym i istotnym ryzykiem eskalacji, jakie niosą ze sobą te działania dla bezpieczeństwa Europy i szerszej społeczności międzynarodowej; podkreśla z dużym zaniepokojeniem prawdopodobieństwo, że Korea Północna wykorzystuje wojnę w Ukrainie jako pole doświadczalne do badania zaawansowanych taktyk bojowych, w tym działań bojowych z użyciem dronów, z zamiarem zastosowania tych technik w ewentualnych przyszłych konfliktach; wyraża oburzenie faktem, że kilka innych zbójeckich państw, w tym m.in. Iran, aktywnie wspiera rosyjską wojnę napastniczą przeciwko Ukrainie; potępia w związku z tym przekazanie Rosji przez Iran dronów Shahed, amunicji i pocisków balistycznych, co zwiększa ryzyko ewentualnego udziału wojskowego Korpusu Strażników Rewolucji Islamskiej (IRGC) w rosyjskiej wojnie napastniczej przeciwko Ukrainie; jest głęboko przekonany, że UE i społeczność międzynarodowa muszą w tej sytuacji zareagować stanowczo, łącząc działania dyplomatyczne, wojskowe i gospodarcze, a przede wszystkim udzielając Ukrainie większego wsparcia, aby wzmocnić jej obronę przed tym sojuszem zbójeckich państw, którego twórcą jest Rosja; podkreśla znaczenie ścisłej współpracy w tym względzie z administracją USA na lata 2025-2029;

31. podkreśla znaczenie EPF, który pomógł w zapewnieniu siłom zbrojnym Ukrainy zdolności wojskowych i szkoleń, a jednocześnie ułatwia koordynację działań wszystkich zaangażowanych podmiotów za pośrednictwem platformy koordynacyjnej w Sztabie Wojskowym Unii Europejskiej; z zadowoleniem przyjmuje utworzenie w ramach EPF specjalnego Funduszu Pomocy Ukrainie i wzywa do zwiększenia za pośrednictwem tego instrumentu nakładów finansowych na pomoc wojskową dla Ukrainy, a także do zapewnienia średnioterminowej perspektywy finansowej; wzywa węgierski rząd do natychmiastowego zaprzestania prób utrudnienia działań UE wspierających Ukrainę oraz do wycofania weta wobec przedłużenia okresu obowiązywania sankcji UE i wsparcia wojskowego z EPF dla Ukrainy, w tym wobec uzgodnionego już zwrotu środków na rzecz państw członkowskich UE za udzielone wsparcie wojskowe; wyraża głębokie zaniepokojenie faktem, że weto węgierskiego rządu zablokowało uruchomienie nowej transzy wydatków na wsparcie ukraińskich sił zbrojnych i uniemożliwiło uwolnienie 6,6 mld EUR częściowego zwrotu na rzecz państw członkowskich UE udzielających Ukrainie wsparcia wojskowego; wzywa Radę i wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawicielkę do znalezienia innowacyjnych rozwiązań mogących znieść te blokady i zrównoważyć te cięcia w finansowaniu; zachęca państwa członkowskie do opracowania opartych na scenariuszach i przewidywalnych wykazów zdolności wojskowych, które mogą być dostępne w ramach EPF, aby zapewnić szybkie i pozbawione opóźnień pozyskiwanie krótkoterminowych dostaw zdolności z państw członkowskich oraz aby długoterminowe dostawy zasobów, które pomogą Ukrainie w przywróceniu odstraszania, odbyły się w przewidywalnych terminach, w razie potrzeby w koordynacji z państwami trzecimi; docenia, że wszelka pomoc wojskowa i dostawy broni w ramach EPF są w pełni zgodne ze wspólnym stanowiskiem UE w sprawie wywozu broni, prawem międzynarodowym praw człowieka i prawem humanitarnym oraz odbywają się z należytą dbałością o odpowiednią przejrzystość i rozliczalność;

32. nie zgadza się z polityką rządu węgierskiego wobec Rosji, stosowaniem przez ten rząd weta wobec sankcji UE oraz blokowaniem unijnej pomocy finansowej i obronnej dla Ukrainy; uważa, że działania rządu węgierskiego podważają jedność i solidarność w Europie; przypomina, że w ramach Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju kraje mają prawo do rekompensaty finansowej za dostawy sprzętu do Ukrainy; w związku z tym podkreśla, że należy natychmiast odblokować zwroty na rzecz 25 państw członkowskich, w tym szczególnie wysoką kwotę dla Polski (450 mln EUR niewypłaconej rekompensaty);

33. zwraca uwagę na wyniki szczytu NATO w Waszyngtonie, który potwierdził, że przyszłość Ukrainy jest w NATO i że Sojusz popiera prawo Ukrainy do wyboru własnych rozwiązań w zakresie bezpieczeństwa i do decydowania o własnej przyszłości, bez ingerencji z zewnątrz; zgadza się, że zarówno UE, jak i NATO wykazały się jednością polityczną w zaangażowaniu we wspieranie Ukrainy w duchu solidarności z Ukrainą; ponownie wyraża przekonanie, że Ukraina znajduje się na nieodwracalnej drodze do członkostwa w NATO; z zadowoleniem przyjmuje zobowiązanie sojuszników do długoterminowej pomocy w zakresie bezpieczeństwa w celu zapewnienia Ukrainie sprzętu wojskowego, pomocy i szkoleń wojskowych; uznaje kluczową rolę NATO, współpracy UE-NATO i sojuszników z NATO, takich jak USA i Zjednoczone Królestwo, w koordynowaniu wysiłków na rzecz wsparcia militarnego Ukrainy poprzez dostarczanie nie tylko broni, amunicji i sprzętu, lecz również danych wywiadowczych i innych danych;

34. z zadowoleniem przyjmuje decyzję Rady z 21 maja 2024 r., dzięki której zyski netto pochodzące z nadzwyczajnych przychodów generowanych przez aktywa Rosyjskiego Banku Centralnego (RBC) w UE zamrożone w wyniku zastosowania unijnych sankcji będą wykorzystywane do dalszego wspierania wojskowego Ukrainy, a także na potrzeby jej przemysłu obronnego i odbudowy; z zadowoleniem przyjmuje również porozumienie z Radą, które doprowadziło do decyzji Rady z 23 października 2024 r. o przyjęciu pakietu pomocy finansowej, w tym pożyczki w ramach wyjątkowej pomocy makrofinansowej w wysokości do 35 mld EUR, oraz do ustanowienia Mechanizmu współpracy pożyczkowej dla Ukrainy, który wykorzysta wkłady uzyskane z zysków z zamrożonych aktywów RCB i będzie wspierać Ukrainę w spłacie pożyczek do maksymalnej kwoty 45 mld EUR od UE i jej partnerów z grupy G-7; przypomina jednak, że uruchomienie tej pomocy finansowej odbędzie się kosztem kwoty przeznaczonej na wsparcie wojskowe UE za pośrednictwem Instrumentu na rzecz Ukrainy, na które w tej sytuacji wpłynie tylko do 15 % zysków z zamrożonych aktywów RBC;

35. z zadowoleniem przyjmuje osiągnięcia misji UE w zakresie pomocy wojskowej dla Ukrainy (EUMAM), w ramach której na terytorium UE przeszkolono ponad 70 tys. ukraińskich żołnierzy, dzięki czemu UE stała się największym dostawcą szkoleń wojskowych dla Ukrainy i znacznie przyczyniła się do zwiększenia zdolności wojskowych sił zbrojnych Ukrainy; przyjmuje do wiadomości nowo wytyczony cel polegający na wyszkoleniu 75 tys. ukraińskich żołnierzy do końca zimy 2024/2025; z zadowoleniem przyjmuje decyzję Rady z 8 listopada 2024 r. o przedłużeniu mandatu misji na kolejne dwa lata; wzywa do zwiększenia zasobów finansowych, logistycznych i ludzkich EUMAM i do dostosowania ich do zmieniających się potrzeb szkoleniowych ukraińskich sił zbrojnych, w tym w dziedzinie obrony powietrznej i morskiej, a także do koniecznych długofalowych wysiłków reformatorskich zgodnie ze wspólnymi zobowiązaniami UE i Ukrainy w zakresie bezpieczeństwa; z zadowoleniem odnotowuje liczny udział państw członkowskich w EUMAM, którą można uznać za wzór dla przyszłych wojskowych misji szkoleniowych, gdyż zwiększa potencjał odstraszania dzięki znacznemu zwiększeniu interoperacyjności między państwami członkowskimi i ich partnerami, oraz wzywa państwa członkowskie do wykazania się podobnymi ambicjami i wkładem w przypadku innych obecnych i przyszłych misji i operacji WPBiO; podkreśla, że EUMAM powinna również odgrywać rolę platformy wymiany najlepszych praktyk, dzięki czemu również siły europejskie skorzystają z doświadczeń zdobytych na polu bitwy przez siły zbrojne Ukrainy; podkreśla w związku z tym ogłoszone na szczycie NATO w Waszyngtonie uruchomienie inicjatywy NATO - Wspieranie Bezpieczeństwa i Szkoleń na rzecz Ukrainy (NSATU), która będzie koordynować dostarczanie szkoleń wojskowych i sprzętu dla Ukrainy przez sojuszników i partnerów z NATO oraz zapewni wsparcie logistyczne; podkreśla znaczenie ścisłej koordynacji między EUMAM a NSATU;

36. wyraża uznanie dla pracy misji doradczej Unii Europejskiej na rzecz Ukrainy (EUAM) polegającej na realizowaniu w trudnych warunkach jej niedawno wzmocnionego mandatu; wzywa UE do dopilnowania, aby EUAM mogła prowadzić działania, dysponując takimi odpowiednimi środkami finansowymi, logistycznymi i specjalistycznym personelem, które pozwolą zaspokoić potrzeby Ukrainy, i z zadowoleniem przyjmuje w tym kontekście udział państw spoza UE; podkreśla znaczenie EUAM i jej roli jako najpoważniejszego zaangażowania UE w terenie, gdyż świadczy ona doradztwo strategiczne na rzecz krajowych i państwowych organów bezpieczeństwa Ukrainy; zwraca uwagę na kluczowe zadania EUAM, czyli na zwalczanie przestępczości zorganizowanej i transgranicznej, przywracanie usług publicznych na wyzwolonych terytoriach oraz wspieranie dochodzeń i ścigania przestępstw międzynarodowych dzięki obecności na miejscu i wiedzy specjalistycznej EUAM;

37. podkreśla znaczenie współpracy i stopniowej integracji przemysłu obronnego Ukrainy z unijną bazą technologiczno- przemysłową sektora obronnego (EDTIB) i w tym celu wzywa do pełnego uwzględnienia obronności Ukrainy przy przygotowywaniu nowych inicjatyw ustawodawczych Komisji mających na celu wzmocnienie EDTIB; podkreśla, że w trakcie procesu przystępowania Ukrainy do UE należy podjąć konkretne kroki na rzecz włączenia Ukrainy do polityki i programów obronnych UE, w tym poprzez dostosowanie ukraińskich sił zbrojnych do wymogów UE w zakresie zdolności i poprzez angażowanie ich w transgraniczne projekty i programy współpracy przemysłowej i technologicznej w dziedzinie obronności; z zadowoleniem przyjmuje w tym kontekście otwarcie unijnego Urzędu ds. Innowacji w dziedzinie Obronności w Ukrainie, aby zdefiniować potrzeby Ukrainy i jej zdolności w dziedzinie innowacji obronnych, ułatwić wspólne inicjatywy i propagować współpracę transgraniczną między ukraińskimi i unijnymi zainteresowanymi stronami z przemysłu obronnego; Urząd ma być punktem kontaktowym dla ukraińskich partnerów oraz centrum koordynacji i informacji; z zadowoleniem przyjmuje bieżące inicjatywy kilku państw członkowskich UE na rzecz pogłębienia współpracy z Ukrainą w dziedzinie badań i produkcji przemysłowej w sektorze obronnym oraz wzywa do dalszego wykorzystywania innowacyjnego potencjału obronnego Ukrainy do opracowywania broni i amunicji oraz do przyspieszenia ich produkcji w ścisłej współpracy z UE i innymi zachodnimi partnerami przy wykorzystaniu dostępnych mechanizmów wsparcia; wzywa przedsiębiorstwa zbrojeniowe państw członkowskich UE, aby wywiązały się z zobowiązania do zorganizowania produkcji wojskowej na terytorium Ukrainy;

38. podkreśla potrzebę wzmocnienia zdolności rozminowywania w Ukrainie, aby rozwiązać problem powszechnej obecności niewybuchów i min przeciwpiechotnych, a także potrzebę rozminowania wód terytorialnych Ukrainy na Morzu Czarnym; opowiada się za przydzieleniem specjalnych zasobów na wsparcie kompleksowego szkolenia w zakresie rozminowywania, w tym nauki zaawansowanych technik wykrywania i unieszkodliwiania min; zauważa, że zwiększona zdolność rozminowywania nie tylko ułatwi bezpieczniejsze operacje wojskowe, ale także wesprze odbudowę i bezpieczeństwo obszarów cywilnych dotkniętych wojną;

Połączenie sił w celu zwiększenia zdolności obronnych

39. z zadowoleniem przyjmuje określony w EDIS ambitny cel, czyli osiągnięcie gotowości obronnej UE i jej państw członkowskich oraz wzmocnienie EDTIB; uważa, że w tym kontekście niezwykle istotny jest wniosek Komisji dotyczący ustanowienia programu na rzecz europejskiego przemysłu obronnego (EDIP); popiera cele, jakimi są wzmocnienie gotowości przemysłu obronnego UE, poprawa wspólnego planowania obrony i dalsze ułatwienie wspólnych zamówień państw członkowskich zgodnie z priorytetami określonymi w planie rozwoju zdolności (CDP) i zgodnie z obszarami współpracy wskazanymi w skoordynowanym rocznym przeglądzie w zakresie obronności, aby uruchomić europejskie projekty obronne będące przedmiotem wspólnego zainteresowania, zwłaszcza w strategicznych obszarach zdolności, takich jak obrona powietrzna i przeciwrakietowa, a także aby zapewnić bezpieczeństwo dostaw i dostęp do surowców krytycznych oraz uniknąć niedoborów w produkcji obronnej; zdecydowanie popiera ideę wykorzystywania w europejskim przemyśle obronnym przede wszystkim współpracy na szczeblu UE i popiera konkretne cele ilościowe dotyczące współpracy przedstawione w EDIS, które koncentrują się zwłaszcza na wspólnych zamówieniach, a konkretnie na zachęceniu państw członkowskich do udzielania zamówień na co najmniej 40 % wyposażenia obronnego w sposób oparty na współpracy do 2030 r., do zadbania o to, aby do 2030 r. wartość wewnątrzunijnego handlu produktami związanymi z obronnością stanowiła co najmniej 35 % wartości unijnego rynku obronnego, oraz do udzielania zamówień w ramach co najmniej 50 % ich inwestycji w obronność w UE do 2030 r. i 60 % do 2035 r.;

40. podkreśla znaczenie stałej współpracy strukturalnej (PESCO) dla poprawy i harmonizacji zdolności obronnych UE; ponownie zauważa z ubolewaniem, że państwa członkowskie nadal nie wykorzystują w pełni ram PESCO oraz że wymierne rezultaty obecnie realizowanych 66 projektów pozostawiają wiele do życzenia; zauważa również z ubolewaniem fakt niedostarczenia Parlamentowi informacji o przyczynach zamknięcia sześciu projektów i o ich ewentualnych rezultatach; zwraca uwagę, że uczestniczące państwa członkowskie podjęły 20 wiążących zobowiązań, aby osiągnąć ambitne cele UE w zakresie obronności; uważa, że konieczne jest przeprowadzenie dokładnego przeglądu projektów PESCO pod kątem wyników i perspektyw w celu zredukowania obecnego zbioru projektów do niewielkiego zestawu projektów priorytetowych i zamknięcia projektów, w przypadku których brak wystarczających postępów; proponuje ustanowienie systemu priorytetów w ramach PESCO, aby skutecznie zająć się zidentyfikowanymi lukami w zdolnościach i priorytetami;

41. z zadowoleniem przyjmuje wniosek Komisji dotyczący EDIP; z zaniepokojeniem odnotowuje ocenę Europejskiego Trybunału Obrachunkowego, zgodnie z którą pula środków finansowych przeznaczonych na EDIP jest niewystarczająca w stosunku do jego celów, i w związku z tym ponawia swój apel o zapewnienie niezbędnego finansowania obronności; podkreśla, że konieczne będą znaczne wysiłki budżetowe, aby EDIP miał istotny wpływ na wsparcie wojskowe dla Ukrainy, na rozwój prawdziwego potencjału obronnego UE i konkurencyjnej EDTIB; z zadowoleniem przyjmuje przegląd planu rozwoju zdolności z 2023 r.; ubolewa nad ograniczonymi postępami w rozwoju zdolności od czasu przyjęcia pierwszego planu rozwoju zdolności w 2008 r.; wzywa państwa członkowskie do znacznego wzmożenia wspólnych wysiłków na rzecz terminowego osiągnięcia istotnych postępów dzięki pełnemu i spójnemu wykorzystaniu instrumentów UE, takich jak Europejski Fundusz Obronny (EFO), PESCO i skoordynowany roczny przegląd w zakresie obronności, a także instrumentów zaproponowanych we wniosku dotyczącym EDIP;

42. z zadowoleniem przyjmuje wspólne wysiłki podjęte do tej pory w celu wzmocnienia gotowości obronnej UE poprzez działania wzmacniające i wspierające dostosowanie EDTIB, zwłaszcza za pośrednictwem rozporządzeń w sprawie EDIRPA i ASAP, oraz wzywa do ich szybkiego wdrożenia; ubolewa, że koperta finansowa EDIRPA pozostaje ograniczona, i zwraca uwagę, że rola ASAP w odniesieniu do ambicji dostarczenia Ukrainie miliona sztuk amunicji została ograniczona przez sprzeciw Rady wobec jej elementów regulacyjnych;

43. z zadowoleniem przyjmuje wysiłki i inwestycje poczynione do tej pory przez przedsiębiorstwa wchodzące w skład EDTIB w celu wzmocnienia zdolności przemysłowych, w tym przy wsparciu z instrumentów UE; podkreśla, że dalsze i trwałe wzmocnienie zdolności EDTIB wymaga przede wszystkim zamówień ze strony państw członkowskich, które powinny być realizowane wspólnie z zamiarem zapewnienia gotowości obronnej Unii, poprawy interoperacyjności sił zbrojnych państw członkowskich i osiągnięcia korzyści skali, a tym samym maksymalnego wykorzystania pieniędzy podatników UE; w związku z tym wzywa państwa członkowskie do wzmożenia wspólnych działań w zakresie zamówień publicznych odpowiednio do luk w zdolnościach wskazanych w analizie luk w inwestycjach obronnych oraz zgodnie z priorytetami w zakresie zdolności określonymi w planie rozwoju zdolności (CDP); podkreśla, że skuteczna procedura wspólnych zamówień w odniesieniu do projektów rozwojowych, zwłaszcza w ramach EFO, wymaga wspólnego zdefiniowania wymogów wojskowych względem odnośnych systemów w celu osiągnięcia odpowiednich korzyści skali; wzywa w tym kontekście Komisję do skorzystania na potrzeby stworzenia takiej wspólnej definicji z fachowej wiedzy Komitetu Wojskowego UE, aby zapewnić spójność wojskową na poziomie przemysłowym; wzywa państwa członkowskie do przeprowadzania procedur wspólnych zamówień z myślą o stworzeniu ogólnoeuropejskich łańcuchów wartości poprzez rozmieszczenie produkcji w całej Unii i zwiększenie w ten sposób atrakcyjności ekonomicznej wspólnych zamówień przy jednoczesnym budowaniu strategicznych nadwyżek zdolności produkcyjnych w celu zwiększenia odporności na wypadek konfliktu zbrojnego; wzywa ponadto państwa członkowskie i Komisję, aby dążyły do dalszego wzmocnienia mechanizmów wspólnych zamówień i do zapewnienia wystarczającej koordynacji przez Europejską Agencję Obrony;

44. podkreśla potrzebę dalszego udzielania pomocy w przekształcaniu projektów rozwojowych w rozwiązania nadające się do wprowadzenia do obrotu i z zadowoleniem przyjmuje przepisy w tym względzie zawarte we wniosku dotyczącym EDIP; ubolewa nad niepotrzebnym i dysfunkcjonalnym powielaniem wysiłków w przypadku projektów dotyczących nowego czołgu podstawowego i systemu przechwytywania pocisków hipersonicznych; wyraża zaniepokojenie, że takie powielanie działań jest sprzeczne z ambitnym celem określonym w EDIS, aby do 2035 r. zamawiać 60 % broni i sprzętu z EDTIB, ponieważ rozproszone zasoby wydłużą czas potrzebny na uzyskanie rozwiązań gotowych do wprowadzenia na rynek, co najprawdopodobniej doprowadzi do realizowania zamówień w Stanach Zjednoczonych; wyraża również ubolewanie z powodu rosnących opóźnień w realizacji projektów dotyczących podstawowych zdolności, w szczególności francusko-niemieckiego projektu dotyczącego głównego systemu walki naziemnej oraz francusko-niemiecko-hiszpańskiego projektu przyszłego systemu walki powietrznej, co również pociąga za sobą ryzyko, że przyszłe zamówienia będą realizowane w USA; podkreśla, że należy wykorzystać wszelkie możliwe synergie z EFO, unikając jednocześnie powielania wysiłków;

45. podkreśla potrzebę zapewnienia spójności rezultatów między odpowiednimi procesami planowania rozwoju zdolności UE i NATO; wzywa do poprawy interoperacyjności między sprzętem wojskowym państw członkowskich UE a sprzętem sojuszników z NATO oraz do wspierania współpracy przemysłowej dzięki dopilnowaniu, aby przyszłe normy prawne UE dotyczące komponentów produktów obronnych i amunicji były oparte na normach NATO;

46. z zadowoleniem przyjmuje wniosek dotyczący europejskich projektów obronnych będących przedmiotem wspólnego zainteresowania dotyczący rozwoju wspólnych zdolności wykraczających poza środki finansowe jednego państwa członkowskiego; uważa, że projekty te należy wykorzystywać do wspierania zdolności przemysłowych i technologicznych stanowiących podstawę kluczowych priorytetów wspólnych dla kilku państw członkowskich, w szczególności w obszarach takich jak ochrona granic zewnętrznych i obrona, zwłaszcza na lądzie, oraz do wspierania strategicznych czynników wspomagających - zwłaszcza w przestrzeni kosmicznej i europejskiej obronie powietrznej - aby reagować na pełne spektrum zagrożeń, zwiększać mobilność wojskową, zwłaszcza strategiczny i taktyczny transport lotniczy, głębokie uderzenia, technologie dronów i systemy przeciwdronowe, systemy rakietowe i amunicję, a także sztuczną inteligencję, aby rozwijać suwerenną infrastrukturę i kluczowe strategiczne czynniki wspomagające; podkreśla, że w kontekście licznych priorytetów oraz konieczności pozyskania dodatkowych zasobów niezbędne jest podejście oparte na pragmatyzmie; w związku z tym uważa, że UE powinna skupić się w miarę możliwości na szybko dostępnych i sprawdzonych technologiach europejskich, które stopniowo zmniejszą zależność UE i poprawią jej bezpieczeństwo; podkreśla potrzebę wspierania rozwoju ogólnoeuropejskich łańcuchów wartości w ramach unijnej współpracy w dziedzinie obronności poprzez włączenie przedsiębiorstw w całej UE oraz zwiększenie konkurencyjności w tym sektorze za pomocą różnych środków, takich jak fuzje i liderzy; uważa ponadto, że w ramach unijnej polityki obronnej należy kłaść nacisk na rozwój unijnych centrów doskonałości, zamiast koncentrować się na zasadzie sprawiedliwego zwrotu;

47. zwraca uwagę, że absolutnie konieczne jest rozwiązanie problemu fragmentacji przemysłu obronnego UE i ostateczne ukończenie tworzenia unijnego rynku wewnętrznego produktów związanych z obronnością, ponieważ obecna struktura prowadzi do niepotrzebnego powielania i mnożenia błędów w inwestowaniu w obronność i w sposobie wykorzystywania inwestycji oraz strukturalnie utrudnia wzmocnienie gotowości obronnej; wyraża zaniepokojenie tym, że rynkowi wewnętrznemu produktów związanych z obronnością nadal szkodzi niewystarczająco zharmonizowane stosowanie jego zasad przez państwa członkowskie oraz nieproporcjonalne stosowanie wyłączenia przewidzianego w art. 346 TFUE; popiera apel o stworzenie prawdziwie jednolitego rynku produktów i usług związanych z obronnością, do czego wezwał również w swoim sprawozdaniu Niinisto; podkreśla, że potrzebne są na nowo zaktualizowane i skuteczne ramy regulacyjne, które będą miały na celu zredukowanie barier utrudniających wchodzenie na rynek produktów związanych z obronnością, umożliwienie konsolidacji przemysłu obronnego UE i umożliwienie unijnym przedsiębiorstwom pełnego wykorzystania ich potencjału biznesowego, zachęcenie do innowacji oraz do intensywniejszej i sprawniejszej współpracy transgranicznej, cywilnej i wojskowej, zwiększenie produkcji, zwiększenie bezpieczeństwa dostaw oraz zapewnienie inteligentniejszych i skuteczniejszych inwestycji publicznych w EDTIB; podkreśla jednocześnie znaczenie utrzymania zdrowej rywalizacji między różnymi konkurentami i unikania oligopoli, w ramach których poszczególni dostawcy mogą swobodnie ustalać ceny i regulować dostępność towarów związanych z obronnością; wzywa Komisję, by przedstawiła wnioski, które pozwolą ukończyć tworzenie unijnego rynku wewnętrznego produktów związanych z obronnością, w szczególności na podstawie oceny unijnych przepisów dotyczących zamówień w dziedzinie obronności i transferu produktów związanych z obronnością oraz na podstawie zidentyfikowanych i przeanalizowanych ograniczeń i luk w obecnych ramach prawnych; ponadto wzywa Komisję do przedstawienia propozycji wykładni art. 346 TFUE zgodnej z obecnymi realiami współzależnej architektury bezpieczeństwa w UE; wzywa do poprawy wdrażania dyrektywy 2009/81/WE w sprawie udzielania sensytywnych zamówień w dziedzinie obronności i bezpieczeństwa ²⁶  oraz dyrektywy 2009/43/WE w sprawie transferów produktów związanych z obronnością we Wspólnocie ²⁷  ("dyrektywa w sprawie transferów"), a w razie potrzeby, w świetle EDIS, do przedłożenia wniosków dotyczących przeglądu powyższych dyrektyw;

48. podkreśla, że należy zadbać o wyważone wysiłki między wzmocnieniem istniejących zdolności przemysłowych państw członkowskich w zakresie uzbrojenia w perspektywie krótko- i średnioterminowej a wspieraniem badań i rozwoju w zakresie nowego i innowacyjnego sprzętu wojskowego i uzbrojenia dostosowanych do bieżących i przyszłych potrzeb sił zbrojnych państw członkowskich i zdolności obronnych UE, takich jak zdolności wymagane w ramach misji i operacji WPBiO oraz unijna zdolność szybkiego rozmieszczania; podkreśla, że priorytetem powinno być utrzymanie i wzmocnienie przewagi technologicznej względem naszych przeciwników i konkurentów dzięki ukierunkowanym strategicznym projektom, co jest kluczowym elementem w odstraszaniu; podkreśla znaczenie angażowania wszystkich państw członkowskich w strategie bezpieczeństwa i obrony, w szczególności jeśli chodzi o rozwój przemysłu obronnego;

49. podkreśla potrzebę opracowania skutecznej polityki zbrojeniowej na szczeblu UE, obejmującej ustanowienie dobrze funkcjonującego i skutecznego wymiaru handlu zewnętrznego, której celem będzie wspieranie partnerów stojących w obliczu zagrożeń ze strony agresywnych reżimów autorytarnych i zapobieganie dostawom broni do niedemokratycznych agresywnych reżimów zgodnie z istniejącymi ośmioma kryteriami UE; podkreśla potrzebę przezwyciężenia bardzo wąskiej i krajowej wykładni art. 346 TFUE w tym względzie;

50. podkreśla, że współpraca z partnerami międzynarodowymi w sektorze obronnym powinna ograniczać się do partnerów o zbieżnych poglądach i nie powinna naruszać interesów UE i jej państw członkowskich w zakresie bezpieczeństwa i obrony; przypomina, że uzależnienie od dostawców wysokiego ryzyka w przypadku krytycznych produktów z elementami cyfrowymi stanowi ryzyko strategiczne, któremu należy się zająć na szczeblu UE; wzywa właściwe organy państw członkowskich do refleksji nad tym, jak zmniejszyć tę zależność, oraz do przeprowadzenia natychmiastowej oceny i przeglądu obecnych chińskich inwestycji w infrastrukturę krytyczną, w tym w sieci energetyczne, sieć transportową oraz systemy informacyjno-komunikacyjne, aby zidentyfikować wszelkie podatności, które mogłyby mieć negatywny wpływ na bezpieczeństwo i obronność Unii;

51. z zadowoleniem przyjmuje przegląd unijnego rozporządzenia w sprawie bezpośrednich inwestycji zagranicznych; podkreśla potrzebę dalszego wzmocnienia procedur monitorowania bezpośrednich inwestycji zagranicznych dzięki zastosowaniu standardów należytej staranności przy identyfikowaniu przypadków możliwego wywierania nacisku przez rządy państw na podmioty inwestujące w infrastrukturę krytyczną UE, taką jak porty europejskie, oraz w kable podmorskie na Morzu Bałtyckim, Morzu Śródziemnym i Arktycznym, w taki sposób, który byłby sprzeczny z interesami Unii i jej państw członkowskich w zakresie bezpieczeństwa i obrony, o czym mowa w ramach WPZiB zgodnie z tytułem V TUE; podkreśla, że podejście to powinno mieć także zastosowanie do krajów kandydujących; uważa, że potrzebne są dodatkowe przepisy, aby skutecznie chronić bezpieczeństwo europejskich łańcuchów dostaw technologii informacyjno-komunikacyjnych przed dostawcami wysokiego ryzyka oraz przed kradzieżą własności intelektualnej w cyberprzestrzeni; apeluje o stworzenie europejskich ram służących ścisłemu uregulowaniu eksportu własności intelektualnej i technologii oraz ustanowieniu minimalnych standardów i warunków związanych z eksportem takiej własności i technologii, które mają kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa i obronności Unii, w tym produktów podwójnego zastosowania;

Badania i rozwój w zakresie technologii obronnych i sprzętu obronnego

52. popiera znaczny wzrost inwestycji w badania i rozwój w dziedzinie obronności, ze szczególnym naciskiem na inicjatywy oparte na współpracy, co wzmocni wiodącą pozycję technologiczną i konkurencyjność UE w dziedzinie obronności oraz zapewni efekt przenikania na rynek cywilny; w tym kontekście zauważa, że w 2022 r. państwa członkowskie zainwestowały około 10,7 mld EUR w badania i rozwój w dziedzinie obronności; podkreśla, że postęp technologiczny w krytycznych dziedzinach - w powietrzu, na lądzie, na morzu, w przestrzeni kosmicznej i w cyberprzestrzeni - wymaga stabilnych, długoterminowych inwestycji we wszystkich państwach członkowskich, aby dotrzymać kroku szybkiemu postępowi innowacji na świecie;

53. podkreśla, że unijne instrumenty i finansowanie w dziedzinie badań i rozwoju muszą być wykorzystywane jak najskuteczniej, aby szybko zająć się lukami w zdolnościach i priorytetami wskazanymi w analizie luk inwestycyjnych w zakresie obronności i w planie rozwoju zdolności; wzywa zatem Komisję i państwa członkowskie, by dostosowały projekty i finansowanie EFO do pilnych potrzeb UE w zakresie zdolności i nadały im priorytet według tego kryterium oraz by skoncentrowały się na najistotniejszych i najbardziej obiecujących pracach badawczych; wzywa ponadto Komisję, aby wszczęła gruntowny przegląd EFO w związku ze zmienionym następującym po nim instrumentem finansowym w następnych wieloletnich ramach finansowych (WRF); wzywa Komisję i państwa członkowskie do stosowania przy wdrażaniu odpowiednich funduszy UE podejścia uwzględniającego już w fazie projektowania niski ślad energetyczny, węglowy i środowiskowy oraz do regularnego informowania o postępach; przypomina, że prace badawczo-rozwojowe można ukierunkować na rozwiązania służące poprawie efektywności, ograniczeniu śladu węglowego i wypracowaniu zrównoważonych najlepszych praktyk; przyjmuje z zadowoleniem odnośne inwestycje w wysokości 133 mln EUR przewidziane w pierwszym rocznym programie prac, ale zauważa, że stanowią one jedynie 11 % całkowitego rocznego budżetu EFO; przypomina o roli NextGenerationEU w działaniach na rzecz klimatu i wzywa państwa członkowskie, aby wykorzystywały zasoby z krajowych planów odbudowy do inwestowania w zrównoważoną infrastrukturę wojskową;

Technologie podwójnego zastosowania oraz nowe i przełomowe technologie

54. podkreśla potrzebę odgrywania przez UE bardziej proaktywnej roli, jeśli chodzi o zrównoważone inwestowanie w technologie podwójnego zastosowania, które mogą być stosowane zarówno w kontekście cywilnym, jak i wojskowym, co może być sposobem na zwiększenie odporności UE na hybrydowe i nowe zagrożenia; podkreśla potrzebę wspierania, a zwłaszcza testowania prototypów nowych produktów i skoncentrowania się na nowych technologiach w ścisłej współpracy z ukraińskimi podmiotami działającymi w dziedzinie obronności i technologii; podkreśla znaczenie dbania o rentowność przedsiębiorstw, w tym małych i średnich, które inwestują w takie innowacje; opowiada się za promowaniem cywilnej komercjalizacji tych technologii jako sposobu na rozszerzenie zakresu możliwości rynkowych i wzmocnienie europejskiej bazy przemysłowej przy jednoczesnym sprzyjaniu synergii między rozwojem wojskowym i cywilnym;

55. podkreśla ważną rolę, jaką w dziedzinie obronności odgrywają nowe przełomowe technologie, takie jak sztuczna inteligencja, obliczenia kwantowe, przetwarzanie w chmurze i robotyka; podkreśla, że rozwijanie i wykorzystywanie tych technologii w dziedzinie obronności wymagają dalszych skoordynowanych inwestycji i wysiłków badawczych UE, tak aby dostawcy sprzętu obronnego w UE pozostali w awangardzie innowacji; zauważa, że w ramach obowiązującego rozporządzenia w sprawie EFR, biorąc pod uwagę długie cykle wdrażania, Komisja nie gwarantuje terminowego dostarczania funduszy na projekty badawcze; wzywa zatem do uelastycznienia i usprawnienia podejścia do projektów badawczych w zakresie nowych przełomowych technologii, odzwierciedlającego rosnące tempo rozwoju w tej dziedzinie, w oparciu o prace centrum innowacji w dziedzinie obronności Europejskiej Agencji Obrony i idąc za przykładem amerykańskiej Agencji Zaawansowanych Projektów Badawczych w Obszarze Obronności; wzywa ponadto UE do przejęcia wiodącej roli w promowaniu badań nad wojskowymi zastosowaniami sztucznej inteligencji oraz w tworzeniu ram zarządzania na rzecz odpowiedzialnego rozwoju i wykorzystania tej technologii;

56. ponownie wzywa Komisję, aby podzieliła się z Parlamentem szczegółową analizą zagrożeń związanych z niewłaściwym używaniem przez naszych przeciwników takich technologii jak półprzewodniki, kwantowe technologie obliczeniowe, łańcuchy bloków, technologie w przestrzeni kosmicznej, sztuczna inteligencja i biotechnologie, w tym genomika, oraz wykazem proponowanych działań UE w tych dziedzinach zgodnie ze strategią bezpieczeństwa gospodarczego UE; jest zaniepokojony rolą chińskich firm powiązanych z wojskiem w gromadzeniu danych genetycznych obywateli UE;

57. wzywa Komisję do zaproponowania unijnego pakietu dotyczącego dronów, który skupi się na dronach i systemach przeciwdronowych oraz zdolnościach pomocniczych, obejmie plany i fundusze służące stymulowaniu badań i rozwoju, będzie czerpać z ukraińskich doświadczeń i będzie otwarty na udział wysoce innowacyjnych ukraińskich przedsiębiorstw, a także program przemysłowy poświęcony wspólnemu rozwojowi, produkcji i zakupom dronów i systemów przeciwdronowych oraz rozporządzenie w sprawie wykorzystania dronów w kontekście cywilnym i wojskowym;

MŚP z sektora obronności

58. przypomina, że MŚP związane z obronnością z całej Unii stanowią trzon europejskiego przemysłu obronnego i łańcuchów dostaw oraz mają kluczowe znaczenie dla innowacji w tych obszarach, a także podkreśla potrzebę zapewnienia wsparcia MŚP i przedsiębiorstwom typu startup, w szczególności w sektorze obronności i podwójnego zastosowania; podkreśla, że EDIS i EDIP muszą zapewniać równe warunki działania wszystkim podmiotom przemysłu obronnego w całej Unii i promować współpracę między większymi i mniejszymi przedsiębiorstwami ze wszystkich państw członkowskich, tak aby branży nie zdominowało kilka dużych przedsiębiorstw z niewielkiej liczby państw członkowskich; zachęca państwa członkowskie do zapewnienia specjalnych możliwości małym i średnim przedsiębiorstwom w europejskim sektorze obronnym, aby uczestniczyły w procedurach przetargowych, za pomocą takich środków jak stworzenie wstępnie zatwierdzonej listy przedsiębiorstw w celu ułatwienia szybszego uczestnictwa, wprowadzenie spółek private equity inwestujących w MŚP biorące udział w procedurach udzielania zamówień, wspieranie rozwoju MŚP poprzez inkubację i inwestycje kapitałowe, uproszczenie procedur udzielania zamówień oraz wdrożenie wewnętrznych działań, aby skrócić czas potrzebny na zajęcie się szczegółami zamówienia;

Mobilność wojskowa

59. podkreśla znaczenie rozbudowy, utrzymania i ochrony infrastruktury niezbędnej do zapewnienia szybkiej i skutecznej mobilności wojskowej naszych sił zbrojnych we wszystkich państwach członkowskich; podkreśla potrzebę zapewnienia odporności infrastruktury krytycznej, która umożliwia mobilność wojskową i świadczenie podstawowych usług; uznaje, że logistyka wojskowa może przyczynić się do odstraszania, gdyż sygnalizuje ogólną gotowość wojskową UE; oczekuje, że kwestie te zostaną wyraźnie odzwierciedlone we wspólnym komunikacie w sprawie mobilności wojskowej zapowiedzianym na czerwiec 2025 r.;

60. podkreśla pilną potrzebę znacznego zwiększenia mobilności wojskowej i inwestycji w mobilność, przy priorytetowym traktowaniu inwestycji eliminujących wąskie gardła i uzupełniających brakujące ogniwa; podkreśla w związku z tym znaczenie szybkiego wdrożenia projektów i środków regulacyjnych zgodnie z planem działania UE na rzecz mobilności wojskowej 2.0; popiera nowe inwestycje strategiczne w infrastrukturę cywilną i wojskową, taką jak porty, lotniska i autostrady, co umożliwi również sprawne przemieszczanie jednostek wojskowych i sprzętu wojskowego, w tym sił szybkiego reagowania, sprzętu ciężkiego, zaopatrzenia i pomocy humanitarnej; wzywa Komisję do podjęcia działań zgodnie z zaleceniami zawartymi w sprawozdaniu specjalnym Europejskiego Trybunału Obrachunkowego z 2025 r. w sprawie mobilności wojskowej oraz do nadania większego znaczenia ocenie wojskowej w procesie wyboru projektów podwójnego zastosowania ²⁸ ;

61. wzywa Komisję do opracowania zintegrowanego podejścia do mobilności wojskowej i logistyki, dzięki któremu zobowiązanie Rady do usunięcia wszystkich pozostałych barier do 2026 r. zostanie dotrzymane i zbiegnie się ze znacznie wyższymi inwestycjami UE w kluczowe aspekty mobilności wojskowej; ponadto wzywa do zapewnienia w następnych WRF odpowiedniego finansowania na rzecz bieżących i niezbędnych projektów z zakresu mobilności wojskowej; wzywa państwa członkowskie do kontynuowania działań na rzecz uproszczenia i harmonizacji procedur mobilności wojskowej oraz skrócenia terminów wydawania zezwoleń, aby państwa członkowskie UE mogły szybciej działać i zwiększyć swoją skuteczność reagowania zgodnie z ich potrzebami i obowiązkami w dziedzinie obronności, zarówno w kontekście misji i operacji WPBiO, jak i w kontekście działań krajowych i wielonarodowych; zachęca państwa członkowskie do traktowania porozumienia PESCO z państwami trzecimi w sprawie mobilności wojskowej jako wzorca udziału krajów partnerskich, z naciskiem na dostosowanie projektów PESCO do potrzeb misji WPBiO;

62. docenia wysiłki państw graniczących z Ukrainą, mające na celu bezpieczne i sprawne zaopatrzenie Ukrainy w pomoc wojskową; zauważa, że doświadczenie i potencjał Polski w zakresie mobilności wojskowej, w tym planowany Centralny Port Komunikacyjny, są istotne dla bezpieczeństwa całej wschodniej flanki;

Zaktualizowany Strategiczny kompas - promowanie wspólnej wizji i spójności strategicznej oraz usprawnienie procesu decyzyjnego UE w kwestiach obronnych w ramach instytucjonalnych UE

Strategiczny kompas

63. podkreśla, że od czasu przyjęcia przez państwa członkowskie w marcu 2022 r. Strategicznego kompasu sytuacja geopolityczna nie przestawała się zmieniać i pojawiły się nowe zagrożenia; w związku z tym wzywa do przeglądu kompleksowej wspólnej oceny zagrożeń zapisanej w Strategicznym kompasie, z której powinny wyniknąć priorytety działań UE; uważa, że przegląd ten powinien posłużyć do ustalenia, które ogólnoeuropejskie luki w zdolnościach powinny zostać wyeliminowane za pośrednictwem dwustronnych, wielonarodowych lub unijnych programów, funduszy, projektów i instrumentów, oraz do określenia terminu, w którym należy to zrobić; wzywa ponadto Komisję i wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawicielkę do przedstawienia w razie potrzeby w następstwie tego przeglądu zaktualizowanych działań w ramach Strategicznego kompasu oraz do przygotowania białej księgi w sprawie przyszłości europejskiej obronności; ponownie stwierdza, że ujęte w Strategicznym kompasie ambitne cele pośrednie można osiągnąć jedynie przy odpowiedniej woli politycznej i działaniach ze strony państw członkowskich i instytucji UE; podkreśla potrzebę spójności i zgodności Strategicznego kompasu z Koncepcją strategiczną NATO;

64. wzywa Komisję i ESDZ do dopilnowania, aby w kontekście aktualizowanych środków w ramach Strategicznego kompasu został w pełni wdrożony i udoskonalony Plan działania w dziedzinie zmiany klimatu i obronności; wzywa do ponownego rozważenia terminu przeglądu Planu działania, a w szczególności do przeprowadzenia przeglądu ogólnych celów znacznie wcześniej niż do 2030 r.; wzywa państwa członkowskie do stworzenia krajowych struktur wspierających realizację tych celów; wzywa wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawicielkę do zaproponowania państwom członkowskim programu działań złożonego z priorytetowych działań przedstawionych w planie działania, które będzie można zrealizować w krótkim terminie;

Zarządzanie obronnością - konsolidacja ram instytucjonalnych UE i procesu decyzyjnego w dziedzinie obrony i bezpieczeństwa

65. proponuje, aby Rada dokonała przeglądu struktur instytucjonalnych swoich organów decyzyjnych właściwych do spraw obronności i bezpieczeństwa oraz rozważyła utworzenie nowego stałego organu decyzyjnego złożonego z ministrów obrony państw członkowskich bez uszczerbku dla odpowiedniego podziału kompetencji w tym zakresie w ministerstwach krajowych;

66. podkreśla, że skuteczna współpraca na szczeblu UE w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony oraz szybka i skoordynowana reakcja na wyzwania w zakresie bezpieczeństwa wymagają spójności poszczególnych struktur Rady i Komisji; podkreśla ponadto, zarówno w kontekście procesu kształtowania polityki, jak i w kontekście obecnych i przyszłych inicjatyw, potrzebę zapobieżenia nakładaniu się działań, zagwarantowania skutecznych inwestycji publicznych, wyeliminowania krytycznych luk w zdolnościach oraz opracowania spójnych strategii bezpieczeństwa w odniesieniu do partnerów, państw trzecich i różnych regionów świata; stwierdza niejasny podział tek i potencjalne nakładanie się kompetencji komisarzy w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony w rezultacie utworzenia stanowiska komisarza do spraw obrony i przestrzeni kosmicznej, w związku z czym wzywa Komisję do jasnego wytyczenia zakresów kompetencji poszczególnych komisarzy w tej dziedzinie; zwraca się do Komisji o przeprowadzenie wewnętrznego przeglądu jej różnych struktur, w tym Dyrekcji Generalnej ds. Przemysłu Obronnego i Przestrzeni Kosmicznej (DG DEFIS) oraz Europejskiej Agencji Obrony, a także ich mandatów, aby zadbać o uzupełniający się charakter obecnych i przyszłych inicjatyw w ramach WPBiO oraz o skuteczne zarządzanie nimi; wzywa państwa członkowskie i Komisję do przeznaczenia dalszych zasobów finansowych i kadrowych na ESDZ, aby mogła ona skutecznie pełnić rolę służby dyplomatycznej UE w wysoce konkurencyjnym kontekście geopolitycznym i w świetle rosnących wobec niej oczekiwań, na które nie może odpowiadać z powodu ograniczonych zasobów;

67. potwierdza, że aby stać się wiarygodnym podmiotem geopolitycznym, UE powinna zreformować swój proces podejmowania decyzji w sprawie WPZiB/WPBiO, oraz podkreśla w związku z tym, że należy rozważyć instytucjonalną refleksję nad zniesieniem wymogu jednomyślności w tym procesie; przypomina, że ramy traktatowe UE umożliwiają już szereg różnych instytucjonalnych form współpracy w dziedzinie polityki zagranicznej, bezpieczeństwa i obrony, i z ubolewaniem zauważa, że możliwości szybkiego działania w tej dziedzinie, przewidziane klauzulami pomostowymi TUE, wykorzystano dotychczas w bardzo ograniczonym zakresie; wzywa

Radę do rozważenia wszystkich możliwości wzmocnienia i pogłębienia procesu podejmowania decyzji w sprawie WPZiB/WPBiO z wykorzystaniem potencjału tkwiącego w zapisach traktatów; ponawia swój apel do Rady o stopniowe przejście na głosowanie większością kwalifikowaną w przypadku decyzji w dziedzinie WPZiB i WPBiO, przynajmniej w obszarach, które nie mają wpływu na kwestie wojskowe; sugeruje ponadto, by Rada dążyła do pełnego wykorzystania klauzul pomostowych i zakresu artykułów, które zwiększają unijną solidarność i wzajemną pomoc w razie kryzysów;

68. z naciskiem ponawia apel o wzmocnienie unijnej Komórki Planowania i Prowadzenia Operacji Wojskowych (MPCC) oraz o osiągnięcie jej pełnej zdolności operacyjnej, w tym poprzez zapewnienie jej odpowiednich pomieszczeń, personelu, wzmocnionego dowodzenia i kontroli oraz skutecznych systemów łączności i systemów informacyjnych z myślą o wszystkich misjach i operacjach WPBiO; podkreśla konieczność terminowego osiągnięcia wyników w odniesieniu do MPCC, biorąc pod uwagę ambitne cele Strategicznego kompasu, zgodnie z którymi MPCC powinna funkcjonować jako preferowana struktura dowodzenia i kontroli UE, zdolna do planowania i prowadzenia wszystkich misji wojskowych bez mandatu wykonawczego oraz dwóch operacji z mandatem wykonawczym na małą skalę lub jednej operacji z mandatem wykonawczym na średnią skalę, a także ćwiczeń taktycznych w terenie; podkreśla, że MPCC powinna ułatwiać synergię między instrumentami cywilnymi i wojskowymi, oraz apeluje o powołanie w dalszym terminie wspólnego cywilnowojskowego dowództwa na szczeblu europejskim, które łączyłoby w sobie instrumenty cywilne i wojskowe, z zamiarem pełnego wykorzystania potencjału zintegrowanego podejścia UE do zarządzania kryzysowego, od planowania strategicznego po faktyczne prowadzenie misji lub operacji; jest zdania, że unijna Komórka Planowania i Prowadzenia Operacji Cywilnych (CPCC) powinna rozważyć, w jaki sposób chronić rozmieszczone siły przed licznymi zagrożeniami hybrydowymi oraz prowadzić zaawansowane operacje przy znacznie wyższym poziomie ryzyka niż w obecnym kontekście; wzywa Komisję, ESDZ, MPCC, CPCC, Komitet Wojskowy UE i Sztab Wojskowy UE do wspierania nowej kultury porozumienia między partnerami cywilnymi i wojskowymi, do rozwijania współpracy międzyagencyjnej i do dbania o rozpowszechnianie najlepszych praktyk w kwestii planowania misji i związanych z nimi koncepcji, w tym dzięki opracowaniu modelu wypracowywania i wymiany najlepszych praktyk;

69. ponownie wyraża pełne poparcie dla planów przewidujących, że unijna zdolność szybkiego rozmieszczania osiągnie pełną operacyjność najpóźniej w pierwszej połowie 2025 r. i będzie liczyć co najmniej 5 000 żołnierzy dostępnych na potrzeby zadań ratunkowych i ewakuacyjnych, operowania jako grupa czołowa i operacji stabilizacji lub tymczasowego wzmocnienia misji; zauważa, że grupy bojowe UE - które nigdy nie zostały rozmieszczone, chociaż działają od 2007 r. - będą integralną częścią szerszych ram unijnejzdolności szybkiego rozmieszczania; z zadowoleniem przyjmuje planowanie i realizację ćwiczeń taktycznych w terenie w ramach zdolności szybkiego rozmieszczania i zachęca do kontynuowania takich inicjatyw;

70. uważa, że zdolność szybkiego rozmieszczania jest kluczowa w osiągnięciu oczekiwanego poziomu ambicji UE, i sądzi, że należy stopniowo przydzielać do niej dodatkowe oddziały i siły względem podstawowego celu z Helsinek z 1999 r.; uważa, że rozsądne byłoby zastosowanie procedury białej księgi do rozpoczęcia dyskusji nad utworzeniem dodatkowych stałych wielonarodowych jednostek wojskowych UE, które mogłyby wykonywać zadania uzupełniające względem zdolności szybkiego rozmieszczania; w kwestii ustanowienia zdolności szybkiego rozmieszczania podkreśla potrzebę dalszej współpracy z NATO zgodnie z zasadą jednolitego zasobu sił;

71. ponawia swój apel do państw członkowskich o rozważenie praktycznych aspektów wdrożenia art. 44 TUE podczas operacjonalizacji unijnej zdolności szybkiego rozmieszczania, a także w ramach innych odpowiednich misji WPBiO, aby umożliwić grupie chętnych i zdolnych do tego państw członkowskich planowanie i przeprowadzanie misji lub operacji w ramach UE, a tym samym zapewnić szybkie uruchomienie unijnej zdolności szybkiego rozmieszczania; wzywa państwa członkowskie do zobowiązania się do znacznego i szybkiego zredukowania krytycznych luk w obrębie strategicznych czynników wspomagających, w szczególności tych, które są związane ze zdolnością szybkiego rozmieszczania, takich jak strategiczny transport powietrzny, bezpieczne systemy łączności i informacji, środki medyczne, zdolności w zakresie cyberobrony oraz wywiad i rozpoznanie; wzywa komisarza do spraw obrony i przestrzeni kosmicznej do zastanowienia się nad uwzględnieniem w proponowanych przez niego europejskich projektach obronnych będących przedmiotem wspólnego zainteresowania inicjatyw mających na celu zapewnienie niezbędnych czynników strategicznych, które ułatwiłyby misje i operacje WPBiO oraz działanie zdolności szybkiego rozmieszczania;

Zwiększenie zasobów przeznaczanych na wspólną politykę bezpieczeństwa i obrony UE

72. podkreśla, że pilne potrzeby nie mogą czekać na kolejne WRF; podkreśla, że należy niezwłocznie zbadać innowacyjne rozwiązania w celu znalezienia dodatkowego finansowania, takie jak inwestowanie w sektor obrony, ułatwienie i przyspieszenie zmiany przeznaczenia funduszy z jednego projektu na drugi oraz zbadanie możliwości dostosowania kryteriów finansowania UE w celu nadania nowego znaczenia kryteriom bezpieczeństwa przy przydzielaniu środków;

73. z zadowoleniem przyjmuje zwiększenie budżetów i inwestycji państw członkowskich w dziedzinie obronności oraz zwiększenie - choć niewielkie - budżetu UE na WPBiO w 2024 r.; jest głęboko przekonany, że w świetle bezprecedensowych zagrożeń dla bezpieczeństwa wszystkie państwa członkowskie UE powinny pilnie osiągnąć taki poziom wydatków na obronę (wyrażony jako odsetek ich PKB), który znacznie przewyższy obecny cel NATO, czyli 2 % PKB; przyznaje, że po 23 z 32 sojuszników w NATO, w tym po 16 krajach będących członkami zarówno UE, jak i NATO, spodziewano się, że do końca 2024 r. osiągną cel NATO, czyli że na wydatki na obronność przeznaczą 2 % swojego PKB; zwraca uwagę, że wzrosły one sześciokrotnie od 2014 r., kiedy wytyczono ten cel; zauważa, że w kontekście wstrząsów geopolitycznych i napaści wojskowej Rosji na Ukrainę obecny budżet UE na bezpieczeństwo i obronę nie jest na miarę wyzwań, którym trzeba będzie stawić czoła w perspektywie krótko- i długoterminowej; w świetle szacowanego zapotrzebowania na inwestycje obronne w wysokości 500 mld EUR do 2035 r. oraz na podstawie ciągłej analizy potrzeb w zakresie zdolności i luk w tym zakresie zaleca, aby państwa członkowskie dalej zwiększały inwestycje w obronność, w szczególności w ramach wspólnych zamówień na zdolności obronne, i w pełni popiera cele określone w EDIS w tym względzie;

74. wzywa Komisję i państwa członkowskie do rozpoczęcia otwartej dyskusji w oparciu m.in. o zalecenia przedstawione w sprawozdaniach Draghiego i Niinisto, w tym na temat zwiększenia środków przeznaczanych na bezpieczeństwo i obronę w kolejnych WRF oraz zbadania wszystkich możliwości finansowania tego celu, włącznie z połączeniem części krajowych budżetów obronnych na szczeblu UE w celu uzyskania korzyści skali; ponadto wzywa państwa członkowskie do skorygowania procesu finansowania EPF, tak aby zadbać o odpowiednie i trwałe wsparcie dla partnerów i sojuszników, przy jednoczesnym zrównaniu go z misjami i operacjami WPBiO; wzywa do opracowania strategii z zamiarem stworzenia centrów doskonałości w różnych regionach UE, bez powielania prac NATO w tym zakresie, aby promować innowacje i zaangażowanie wszystkich państw członkowskich, a jednocześnie zadbać o to, aby zdolności i specjalistyczna wiedza każdego z państw członkowskich przyczyniały się do bardziej spójnej i zintegrowanej bazy przemysłu obronnego;

75. z zadowoleniem przyjmuje nowy instrument finansowy "Zwiększenie Bezpieczeństwa Europy" (SAFE) i wzywa Komisję i państwa członkowskie do dopilnowania, by zwiększone inwestycje w zdolności obronne Europy uwzględniały koncepcję "kupować więcej, kupować lepiej, kupować razem, kupować w Europie"; wyraża ubolewanie z powodu zastosowania art. 122 i wynikającego z tego braku zaangażowania Parlamentu w zatwierdzenie tego instrumentu;

76. z zadowoleniem przyjmuje strategię unii oszczędności i inwestycji oraz wyraża oczekiwanie, że ułatwi ona mobilizację prywatnych oszczędności na rzecz wydajniejszych rynków kapitałowych i ukierunkowanie inwestycji na sektor obronny;

77. wzywa państwa członkowskie do wsparcia utworzenia banku obrony, bezpieczeństwa i odporności, który będzie służył jako wielostronna instytucja kredytująca udzielająca niskooprocentowanych, długoterminowych pożyczek, mogących wspierać realizację kluczowych priorytetów bezpieczeństwa narodowego, takich jak dozbrojenie, modernizacja obronności, wysiłki na rzecz odbudowy w Ukrainie i wykup infrastruktury krytycznej kontrolowanej obecnie przez wrogie kraje spoza UE;

78. przypomina, że cele UE, jakimi są solidarność, spójność i konwergencja, mają również zastosowanie do obronności; podkreśla, że środki finansowe potrzebne do odbudowy i zwiększenia naszych zdolności obronnych w nadchodzącym dziesięcioleciu będą miały znaczący wpływ na solidność i stabilność finansów publicznych, a zatem wymagają współpracy i koordynacji na szczeblu UE poprzez autentyczną politykę gospodarczą w dziedzinie obronności; podkreśla, że wzrost inwestycji w obronność nie powinien konkurować z innymi priorytetami inwestycyjnymi, w tym ze spójnością społeczną; przypomina ponadto, że kierunki finansowania powinny opierać się na takim podejściu do odporności, które obejmuje całe społeczeństwo, i w związku z tym muszą być szeroko popierane przez obywateli europejskich oraz że poparcie to musi być trwałe w perspektywie długoterminowej; podkreśla, że obciążenia finansowe muszą być zatem rozdzielane sprawiedliwie, zwłaszcza przez rentowne przedsiębiorstwa, które już korzystają z finansowania publicznego lub pomocy państwa; podkreśla ponadto, że wydatkom publicznym powinno towarzyszyć zwiększone finansowanie prywatne; w związku z tym wzywa Komisję do zastanowienia się nad możliwymi ścieżkami fiskalnymi, które umożliwiłyby bardziej sprawiedliwy podział obciążeń finansowych i ograniczyłyby zakłócenia konkurencji w EDTIB spowodowane pomocą państwa i zakłócającymi rynek procedurami przetargowymi;

79. apeluje, by w kolejnych WRF rzeczywiście zapewniono środki na prawdziwą unię obronną; popiera propozycje, aby dokonać ogromnych inwestycji finansowych z funduszy UE w europejską obronność oraz zachęcać do badań naukowych i innowacji technologicznych oraz projektów podwójnego zastosowania w europejskim przemyśle obronnym, a tym samym zwiększyć jego konkurencyjność i sprzyjać postępowi, który jest korzystny zarówno z punktu widzenia bezpieczeństwa, jak i zrównoważonego wzrostu gospodarczego; podkreśla, że inwestycje w obronność z budżetu UE powinny jedynie uzupełniać wysiłki finansowe państw członkowskich, a nie je zastępować, zwłaszcza w przypadku ambicji krajów będących członkami zarówno UE, jak i NATO, aby inwestować 2 % PKB w obronność; zwraca się do państw członkowskich, aby przyspieszyły ponowną analizę zakresu i definicji wspólnych kosztów w celu zwiększenia solidarności i zachęcania do udziału w misjach i operacjach wojskowych WPBiO oraz kosztów związanych z ćwiczeniami zgodnie ze Strategicznym kompasem;

80. wzywa Komisję do zwiększenia wspólnego długu, aby zapewnić Unii zdolność fiskalną do zaciągania pożyczek w sytuacjach wyjątkowych i kryzysowych, obecnie i w przyszłości, z uwzględnieniem doświadczeń i wniosków wyciągniętych z wdrażania NextGenerationEU, ponieważ odczuwamy obecnie pilną potrzebę zwiększenia bezpieczeństwa i obrony w celu ochrony obywateli UE, przywrócenia zdolności odstraszania i wsparcia naszych sojuszników, przede wszystkim Ukrainy; podkreśla, że ciężar takich działań musi być sprawiedliwie rozłożony;

81. apeluje, aby w następnych WRF zwiększyć wsparcie finansowe w celu zapewnienia terminowych dostaw produktów związanych z obronnością poprzez wspólne zamówienia, koordynację przemysłową, gromadzenie zapasów, wsparcie dla MŚP oraz rozszerzenie zdolności produkcyjnych; podkreśla, że w ramach tego finansowania należy w szczególności priorytetowo potraktować państwa członkowskie graniczące z Ukrainą w celu zwiększenia jej ochrony, a także państwa członkowskie o wysokim ryzyku konwencjonalnych zagrożeń wojskowych, takie jak państwa graniczące z Rosją i Białorusią;

82. wyraża zaniepokojenie brakiem bardzo potrzebnego finansowania prywatnego EDTIB, zwłaszcza dla MŚP, co może wynikać z braku długoterminowych umów rządowych lub być spowodowane zbyt wąską interpretacją kryteriów środowiskowych, społecznych i związanych z zarządzaniem; w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje wyjaśnienie przedstawione przez Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych 14 maja 2024 r., że jedynie przedsiębiorstwa zaangażowane w produkcję broni zakazanej na mocy prawa międzynarodowego są automatycznie wykluczane z dostępu do funduszy; jest zadowolony z propozycji zawartych w sprawozdaniu S. Niinisto, aby unikać fragmentacji wydatków na obronę, połączyć odpowiednie strumienie finansowania i przyciągać inwestycje z sektora prywatnego; wzywa Komisję, aby oceniła zalecenia i przedstawiła konkretne wnioski; podkreśla, że przemysł obronny musi mieć lepszy dostęp do rynków kapitałowych;

Polityka kredytowa EBI w sektorze obronnym

83. podkreśla, że sektor obronny powinien mieć dostęp do pożyczek udzielanych przez EBI, aby przyspieszyć prywatne inwestycje w europejski przemysł obronny; z zadowoleniem przyjmuje dalsze rozszerzenie kryteriów kwalifiko- walności EBI na produkty podwójnego zastosowania i wzywa EBI do dalszych działań w tym względzie; podkreśla, że biorąc pod uwagę cel EBI, jakim jest promowanie rozwoju UE i wspieranie jej polityki, zwłaszcza polityki obronnej, i wzmocnienie EDTIB, zgodnie z art. 309 TFUE EBI powinien zrewidować swoją politykę kredytową i stale ją korygować; wzywa EBI, aby ocenił skutki przedłużenia strategii dotyczącej produktów podwójnego zastosowania oraz odpowiednio dostosował wykaz kwalifikowalności, tak aby amunicja i sprzęt wojskowy, które nie mają podwójnego zastosowania, nie były już wykluczane z dofinansowania EBI; z zadowoleniem przyjmuje strategiczną europejską inicjatywę EBI na rzecz bezpieczeństwa z 2022 r., która wspiera badania, rozwój i innowacje podwójnego zastosowania, infrastrukturę bezpieczeństwa i projekty technologiczne ukierunkowane na cyberbezpie- czeństwo, New Space, sztuczną inteligencję i technologie kwantowe;

Skuteczniejsze przyczynianie się do pokoju na świecie dzięki wspólnej unijnej polityce bezpieczeństwa i obrony oraz wzmocnienie roli UE jako gwaranta bezpieczeństwa

Deeskalacja, zapobieganie wojnom i dążenie do rozwiązywania konfliktów

84. stanowczo potępia wsparcie Chin dla Rosji w wojnie napastniczej przeciwko Ukrainie i jest nim bardzo zaniepokojony, zwłaszcza gdy przybiera postać współpracy z branżą przemysłowo-technologiczną pracującą na potrzeby wojska, eksportu produktów podwójnego zastosowania do Rosji oraz stałego angażowania się przedsiębiorstw mających siedzibę w Chinach w praktyki pozwalające unikać sankcji i je obchodzić; dlatego wyraża poważne zaniepokojenie niedawnymi doniesieniami, że Chiny produkują drony uderzeniowe dalekiego zasięgu na potrzeby Rosji i jej wojny przeciwko Ukrainie, i żąda, aby - jeżeli Chiny nadal będą wspierać rosyjski wysiłek zbrojeniowy - miało to poważne konsekwencje dla polityki zewnętrznej UE wobec Chin; ubolewa nad "partnerstwem bez ograniczeń" między Rosją a Chinami i wyraża poważne zaniepokojenie ponownymi zapewnieniami Chin i Rosji o dalszym zacieśnianiu stosunków; z zadowoleniem przyjmuje decyzję Rady, która nałożyła sankcje na chińskie przedsiębiorstwa za wspieranie rosyjskiej wojny w Ukrainie;

85. jest głęboko zaniepokojony rosnącą skalą chińskich inwestycji w potencjał wojskowy i militaryzacją łańcuchów dostaw w celu wzmocnienia przemysłu, a także wykorzystywaniem koniunktury politycznej i gospodarczej, którą stwarza rosyjska wojna napastnicza przeciwko Ukrainie; jest również głęboko zaniepokojony tym, jak zależność Europy od Chin wpływa na wiarę w zdolność państw członkowskich do ochrony ich bezpieczeństwa narodowego oraz w zdolność całej UE do skutecznego krytykowania chińskiego szantażu ekonomicznego i przeciwdziałania mu, a także do zapobiegania potencjalnej eskalacji konfliktu z Tajwanem i wspieraniu Rosji; wzywa Komisję i państwa członkowskie do poważnego wdrożenia polityki ograniczania ryzyka, aby kontrolować zagrożenia wynikające z gospodarczych i technologicznych kontaktów z Chinami; apeluje w związku z tym, aby zająć się ryzykiem, które stwarzają chińscy dostawcy infrastruktury krytycznej UE, oraz aby nie przeznaczano żadnych funduszy ani dotacji UE na poprawę ich pozycji w Europie;

86. zdecydowanie potępia niesprowokowane manewry wojskowe Chin w pobliżu Tajwanu, które odbyły się 14 października 2024 r.; potępia ponadto nasilające się wrogie działania Chin wobec Tajwanu, w tym cyberataki, kampanie wpływu, naruszanie strefy identyfikacyjnej tajwańskiej obrony powietrznej przez chińskie myśliwce oraz przecinanie kabli podmorskich; podkreśla swą stanowczą determinację, aby chronić status quo w Cieśninie Tajwańskiej, oraz zaznacza, że każda próba jego zmiany przez jedną ze stron - zwłaszcza z użyciem siły lub przymusu - spotka się z oporem oraz ze zdecydowaną i silną reakcją; pochwala powściągliwość i zdyscyplinowaną postawę władz tajwańskich oraz wzywa władze chińskie do zachowania powściągliwości i unikania działań, które mogą jeszcze bardziej eskalować napięcia w cieśninie; wzywa do regularnej wymiany informacji między UE a jej tajwańskimi partnerami w istotnych kwestiach dotyczących bezpieczeństwa oraz do ściślejszej współpracy na rzecz przeciwdziałania dezinformacji i obcym ingerencjom; podkreśla, że eskalacja konfliktu w Cieśninie Tajwańskiej miałaby szkodliwy wpływ na europejskie bezpieczeństwo i gospodarkę, dlatego apeluje do Komisji o rozpoczęcie opracowywania planów awaryjnych i środków łagodzących w oparciu o prawdopodobne scenariusze eskalacji, takie jak blokada gospodarcza Tajwanu przez Chiny;

87. wyraża głębokie zaniepokojenie coraz bardziej agresywnymi działaniami Chin na Morzu Południowochińskim i w regionie Indo-Pacyfiku, a mianowicie stosowaniem szantażu wojskowego i ekonomicznego, taktyką wojny hybrydowej, niebezpiecznymi manewrami marynarki wojennej i straży przybrzeżnej i budową wysp, aby wesprzeć nielegalne roszczenia morskie i zagrozić szlakom żeglugi morskiej; wskazuje na doniesienia, zgodnie z którymi na początku stycznia 2025 r. statek chińskiej proweniencji przeciął tajwański kabel podmorski, i apeluje o szczegółowe dochodzenie w tej sprawie; wzywa ponadto Tajwan i UE do wymiany informacji na temat takich incydentów; ponownie zdecydowane deklaruje, że jest orędownikiem wolności żeglugi i bezpieczeństwa morskiego na całym świecie, zwłaszcza na Morzu Południowochińskim; wzywa chińskie władze, by zaprzestały wszelkich agresywnych i prowokacyjnych działań, w szczególności operacji lotniczych i morskich w Cieśninie Tajwańskiej i na Morzu Południowochińskim, które zagrażają stabilności w regionie Indo-Pacyfiku, a tym samym pokojowi i bezpieczeństwu międzynarodowemu, suwerenności krajów w regionie, bezpieczeństwu życia na morzu i swobodzie żeglugi odbywającej się przy pełnym poszanowaniu UNCLOS; pochwala większą swobodę manewrów nawigacyjnych prowadzonych przez kilka państw UE, w tym Francję, Niderlandy i Niemcy; stwierdza, że takie manewry są zgodne z prawem międzynarodowym, i wzywa do ściślejszej współpracy i koordynacji z partnerami regionalnymi, w tym za pomocą koncepcji skoordynowanej obecności na morzu na, między innymi, północnowschodnim Oceanie Indyjskim, w celu zwiększenia swobody operacji nawigacyjnych w tym regionie;

88. jest nadal zaniepokojony presją polityczną i gospodarczą, jaką Rosja i Chiny wywierają w Azji Środkowej, i podkreśla, że UE powinna w odpowiedzi zwiększyć swą obecność w regionie; podkreśla, że UE jest zainteresowana zacieśnieniem współpracy w zakresie bezpieczeństwa, stosunków gospodarczych i więzi politycznych z krajami Azji Środkowej, także aby rozwiązać problem ryzyka obchodzenia sankcji nałożonych na Rosję i Białoruś;

89. w najostrzejszych słowach potępia Iran za destabilizujące działania na Bliskim Wschodzie - wykonywane także rękami jego popleczników - oraz za stałe wspieranie grup terrorystycznych, które stanowią bezpośrednie zagrożenie dla bezpieczeństwa regionalnego, europejskiego i światowego; potępia rosnącą współpracę wojskową między Iranem a Rosją, zwłaszcza zamiar podpisania traktatu w sprawie kompleksowego partnerstwa strategicznego; wyraża jednak pełne poparcie dla społeczeństwa obywatelskiego i sił demokratycznych w Iranie oraz solidaryzuje się z nimi, a także wzywa do zwiększenia międzynarodowych wysiłków na rzecz wspierania tych grup w ich walce o wolność i prawa człowieka; z zadowoleniem wita decyzję UE o przedłużeniu sankcji wobec Iranu do lipca 2025 r., w tym o objęciu sankcjami również irańskiej produkcji dronów i pocisków i ich dostaw do Rosji i szeroko pojętego regionu Bliskiego Wschodu; zwraca uwagę, że niewykorzystane jeszcze sankcje to znacznie bardziej restrykcyjne podejście do transferu technologii, który odbywa się w drodze eksportu produktów niesklasyfikowanych jako produkty podwójnego zastosowania;

90. jednoznacznie potępia rząd Iranu za pomoc udzielaną powszechnie uznawanym za terrorystyczne organizacjom i siatkom, takim jak Hamas i Hezbollah, które przeprowadziły lub usiłowały przeprowadzić zamachy na terytorium UE, co stanowi bezpośrednie zagrożenie dla europejskiego bezpieczeństwa, suwerenności i stabilności; przypomina w związku z tym, że Korpus Strażników Rewolucji Islamskiej był zamieszany w ciągu ostatnich 30 lat w planowanie lub przeprowadzenie dziesiątek zabójstw i zamachów terrorystycznych, w tym na terytorium UE, a ostatnio w ataki na synagogi i osoby pochodzenia żydowskiego, a także ambasady Izraela w niektórych państwach członkowskich; wzywa UE i państwa członkowskie do usprawnienia wymiany informacji wywiadowczych i przeciwdziałania terroryzmowi, aby zapobiec kolejnym zamachom; ponawia swój dawny apel o umieszczenie Korpusu Strażników Rewolucji Islamskiej w unijnym wykazie organizacji terrorystycznych i popiera inicjatywy podjęte w tym kierunku przez niektóre państwa członkowskie;

91. uważa, że irański program broni jądrowej jest jednym z głównych zagrożeń dla światowego bezpieczeństwa, i podkreśla, że jeżeli Iran zdoła zdobyć zdolność do produkcji broni jądrowej, ryzykujemy, że przyjmie jeszcze bardziej agresywną postawę i zwiększy oficjalne sponsorowanie terroryzmu i rozprzestrzenianie pocisków i dronów;

92. z całą stanowczością ponownie potępia nikczemne zamachy terrorystyczne na Izrael przeprowadzone 7 października 2023 r. przez organizację terrorystyczną Hamas, które przyczyniły się do dalszej destabilizacji na Bliskim Wschodzie, spotęgowanej agresją na Izrael ze strony irańskich popleczników (takich jak organizacje terrorystyczne Hezbollah w Libanie i Huti w Jemenie) oraz samego reżimu irańskiego; potwierdza prawo Izraela do obrony, zapisane w prawie międzynarodowym i przez nie ograniczone; wzywa do natychmiastowego i bezwarunkowego uwolnienia wszystkich pozostałych zakładników więzionych przez Hamas; wzywa wszystkie strony do natychmiastowego zaprzestania walk i pełnego przestrzegania prawa międzynarodowego, w tym międzynarodowego prawa humanitarnego; wyraża poważne zaniepokojenie niedawnym załamaniem zawieszenia broni w Strefie Gazy i apeluje o jego natychmiastowe przywrócenie; podkreśla, że stanowiłoby to istotny krok w kierunku złagodzenia ogromnego cierpienia, na które narażona była w ostatnich miesiącach ludność cywilna po obu stronach; pochwala zaangażowanie mediatorów, w tym Stanów Zjednoczonych, Egiptu i Kataru, których wysiłki miały kluczowe znaczenie dla osiągnięcia pierwszego zawieszenia broni; wzywa wszystkie podmioty europejskie i międzynarodowe do aktywnego działania na rzecz osiągnięcia nowego przełomu, do nadzoru nad wdrażaniem zawieszenia broni i pociągnięcia do odpowiedzialności osób, które go nie przestrzegają;

93. z zadowoleniem przyjmuje przegrupowanie 31 stycznia 2025 r. unijnej misji pomocy granicznej do Rafah w celu wsparcia Autonomii Palestyńskiej w ułatwianiu bezpiecznego przejazdu w celu ewakuacji medycznej podczas pierwszej fazy zawieszenia broni; jest gotów zaangażować się w dyskusje na temat przyszłego konkretnego wkładu we wspieranie zawieszenia broni;

94. wyraża głębokie zaniepokojenie eskalacją konfliktu na Bliskim Wschodzie, która przyczynia się do dalszej destabilizacji regionu; ubolewa nad niedopuszczalną liczbą ofiar wśród ludności cywilnej, nad przymusowymi wysiedleniami spowodowanymi eskalującą przemocą oraz nad uporczywym stosowaniem siły militarnej; wyraża ponadto głębokie zaniepokojenie wciąż trwającą interwencją wojskową Sił Obronnych Izraela w Strefie Gazy i na Zachodnim Brzegu; potępia ataki Sił Obronnych Izraela na Tymczasowe Siły Zbrojne Organizacji Narodów Zjednoczonych w Libanie (UNIFIL), co stanowi poważne naruszenie prawa międzynarodowego; potwierdza zasadniczą rolę stabilizującą, jaką w południowym Libanie odgrywają siły UNIFIL, wśród których znajdują się przedstawiciele 16 państw członkowskich; wzywa do natychmiastowego zawieszenia broni zarówno w Strefie Gazy, jak i w Libanie, do zakończenia walk, do pełnego i symetrycznego wdrożenia rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1701 (2006) oraz do ochrony ludności cywilnej; podkreśla, że UE i inne podmioty międzynarodowe muszą wziąć większą odpowiedzialność i wspierać rządy i organizacje społeczeństwa obywatelskiego na Bliskim Wschodzie w dążeniu do trwałego i zrównoważonego pokoju, zwłaszcza przez dalsze wspieranie rozwiązania dwupaństwowego między Izraelem a Palestyną, jak również zwalczanie terroryzmu i radykalizacji w tym regionie; podkreśla, że ewolucja konfliktów w regionie ma wpływ na sąsiednie regiony i Europę oraz stanowi dla UE wyzwanie w zakresie bezpieczeństwa pod względem przyszłej ewolucji prewencji, prawa humanitarnego i zarządzania kryzysowego;

95. z zadowoleniem przyjmuje arabski plan odbudowy i rekonstrukcji przedstawiony na szczycie w Kairze 4 marca 2025 r., który kładzie podwaliny pod dyskusję na temat przyszłości Strefy Gazy; zachęca wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawicielkę i komisarkę ds. regionu śródziemnomorskiego do konstruktywnej współpracy z partnerami arabskimi w celu zapewnienia wiarygodnych perspektyw odbudowy Strefy Gazy, zarządzania nią i zapewnienia jej bezpieczeństwa; odrzuca natomiast propozycję prezydenta Trumpa dotyczącą Gazy, która nie bierze pod uwagę niestabilnych warunków bezpieczeństwa na Bliskim Wschodzie; jest zdania, że skala zniszczeń i ludzkiego cierpienia w Strefie Gazy wymaga wszechstronnego zaangażowania międzynarodowego, w tym Stanów Zjednoczonych, UE, ONZ, państw arabskich i innych partnerów międzynarodowych, którzy wzajemnie się uzupełniają w celu wznowienia negocjacji i zapewnienia ich konstruktywnego charakteru; zobowiązuje się do podejmowania działań na rzecz przyszłej normalizacji stosunków między Izraelem a państwami arabskimi w regionie;

96. wzywa Radę i państwa członkowskie, aby uznały Hezbollah w całości za organizację terrorystyczną i dążyły do jego pełnego rozbrojenia zgodnie z rezolucją Rady ONZ nr 1701 (2006); podkreśla niedawne decyzje niektórych państw, w tym Stanów Zjednoczonych i Kanady, o uznaniu Samidoun za organizację terrorystyczną działającą jako pełnomocnik Ludowego Frontu Wyzwolenia Palestyny; podkreśla, że organizacja Samidoun została zdelegalizowana przez Niemcy w 2023 r., i wzywa inne państwa członkowskie UE, aby podjęły podobne kroki w celu jej zdelegalizowania na ich terytorium;

97. zauważa, że granica jordańsko-syryjska jest wykorzystywana jako miejsce handlu bronią i narkotykami; podkreśla, że UE powinna nadal wspierać Jordanię, która została osłabiona przez obecny kryzys na Bliskim Wschodzie, i wzywa do szerszego wykorzystania EPF w celu ochrony granicy między Jordanią a Syrią;

98. uznaje, że Turcja jest krajem o strategicznym znaczeniu dla UE; stwierdza, że Turcja jest coraz bardziej obecna na obszarach kluczowych z punktu widzenia bezpieczeństwa UE i tam, gdzie odbywają się misje i operacje WPBiO, oraz z ubolewaniem odnotowuje rolę, jaką Turcja odgrywa w destabilizacji niektórych obszarów budzących obawy UE i jej sąsiadów; zwraca uwagę na nielegalne działania Turcji wymierzone w interesy UE we wschodniej części Morza Śródziemnego, które naruszają prawo międzynarodowe, w tym UNCLOS; ponownie potępia podpisanie protokołów ustaleń między Turcją a Libią w sprawie wszechstronnej współpracy w zakresie bezpieczeństwa i współpracy wojskowej oraz w sprawie wyznaczenia stref morskich, które to protokoły są ze sobą powiązane i stanowią wyraźne naruszenie prawa międzynarodowego, odpowiednich rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ i suwerennych praw państw członkowskich UE; ubolewa, że Turcja podważa skuteczność sankcji UE wobec Rosji, i ponawia swój apel do Turcji o ich pełne stosowanie; wzywa Turcję, aby powstrzymała się od podważania misji i operacji UE w dziedzinie WPBiO; ponownie wzywa Turcję, by wypełniła zobowiązanie do pełnego i niedyskryminacyjnego wdrożenia protokołu dodatkowego do układu z Ankary wobec wszystkich państw członkowskich, w tym Republiki Cypryjskiej;

99. ubolewa, że pomimo wysiłków na rzecz deeskalacji Turcja nadal utrzymuje groźbę casus belli wobec Grecji i nielegalnie okupuje północną część Republiki Cypryjskiej; zdecydowanie potępia nielegalne działania Turcji na Cyprze, w tym naruszanie statusu strefy buforowej, rosnącą militaryzację okupowanych obszarów Republiki Cypryjskiej, a także jej wysiłki na rzecz wzmocnienia secesjonistycznego podmiotu na okupowanym obszarze Cypru z naruszeniem prawa międzynarodowego, co nie sprzyja wznowieniu negocjacji prowadzonych pod kierunkiem ONZ; potępia Turcję, która, popierając publiczne otwarcie dzielnicy Warosia, narusza rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 550 (1984) i 789 (1992), wzywające Turcję do przekazania obszaru Warosia jej prawowitym mieszkańcom pod tymczasową administracją ONZ; zdecydowanie ponownie wzywa Turcję do odwołania jej nielegalnych i jednostronnych działań w dzielnicy Warosia; ponadto wzywa Turcję do wycofania wojsk z Cypru;

100. pilnie wzywa do wznowienia negocjacji w sprawie ponownego zjednoczenia Cypru pod auspicjami Sekretarza Generalnego ONZ i potwierdza swoje bezwarunkowe poparcie dla Cypru; wzywa Turcję, aby zaakceptowała sprawiedliwe, kompleksowe i realne rozwiązanie problemu;

101. z zadowoleniem przyjmuje nieformalne rozszerzone posiedzenie zwołane przez Sekretarza Generalnego ONZ 18 marca 2025 r. w Genewie w celu utorowania drogi do wznowienia negocjacji w sprawie problemu cypryjskiego w uzgodnionych ramach ONZ, które są jedynymi ramami zaakceptowanymi przez UE i społeczność międzynarodową, oraz zgodnie z prawem, wartościami i zasadami UE; przypomina, że ponowne zjednoczenie Cypru jest priorytetem dla UE, która jest gotowa zintensyfikować działania i przyjąć aktywną rolę we wspieraniu procesu prowadzonego pod egidą ONZ za pomocą wszelkich dostępnych jej narzędzi; wzywa Turcję do konstruktywnego zaangażowania się w negocjacje i powrotu do stołu negocjacyjnego w dobrej wierze;

102. wzywa UE, aby - jako podmiot zdolny do zagwarantowania stabilności w regionie i poszanowania prawa międzynarodowego i UNCLOS - pełniła istotną rolę w basenie Morza Śródziemnego; z zadowoleniem przyjmuje powołanie komisarz do spraw regionu śródziemnomorskiego pracującej pod kierunkiem i politycznym kierownictwem wiceprzewodniczącej / wysokiej przedstawicielki; podkreśla potrzebę opracowania przez wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawicielkę, w razie potrzeby we współpracy z komisarz do spraw regionu śródziemnomorskiego i w porozumieniu z państwami członkowskimi, spójnej strategii bezpieczeństwa regionu Morza Śródziemnego i krajów z nim sąsiadujących, w tym w Afryce Północnej, Lewancie i w Sahelu; wzywa do zacieśnienia współpracy z krajami partnerskimi w regionie Morza Śródziemnego w celu zwalczania ekstremizmu, terroryzmu, nielegalnego handlu bronią i handlu ludźmi;

103. z zaniepokojeniem odnotowuje naruszenia praw podstawowych migrantów w Libii, jak podkreślono w rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 2755 (2024); podkreśla, że należy zbadać rolę misji i operacji WPBiO - EUBAM Libya i EUNAVFOR IRINI - w skutecznym zwalczaniu przemytu i handlu ludźmi oraz wpływ ich operacji na konieczność ochrony praw podstawowych migrantów;

104. zauważa, że szybki upadek zbrodniczego reżimu Baszara al-Asada w Syrii, wspieranego przez Kreml od 2015 r., to poważny cios polityczny dla Władimira Putina, który zagraża strategicznej i wojskowej obecności Rosji w Syrii; przypomina, że od 2015 r. bazy wojskowe w Humajmim i Tartus są kluczowe dla rosyjskiej kontroli nad Bliskim Wschodem i Afryką; zauważa ponadto, że bazy wojskowe w Humajmim i Tartus miały zasadnicze znaczenie z punktu widzenia dostaw i transportu ciężkiego sprzętu i broni prywatnym rosyjskim firmom wojskowym, takim jak grupa Wagnera, na jej operacje w Libii, Mali, Republice Środkowoafrykańskiej i Sudanie; podkreśla, że utrata baz wojskowych w Syrii może osłabić zdolności operacyjne Rosji i jej wpływy w Afryce; w związku z tym wzywa UE i jej państwa członkowskie, aby ściśle monitorowały sytuację w Syrii, uzależniły nawiązanie stosunków z nowym rządem syryjskim od całkowitego wycofania się Rosji z tego kraju oraz uniemożliwiły Rosji utworzenie nowych baz wojskowych w innych krajach regionu; uznaje w związku z tym, że UE ma znaczący wpływ na Syrię, której zależy na politycznej legitymacji, złagodzeniu sankcji, umowach handlowych i wsparciu finansowym na odbudowę, co sprawia, że UE staje się alternatywą dla Turcji w kształtowaniu przyszłości Syrii;

105. wyraża rosnące zaniepokojenie nieustającymi próbami destabilizacji krajów wschodniego sąsiedztwa UE przez Rosję za pomocą manipulacji informacjami i ingerencji w informacje, zabójstw politycznych, gróźb i okupacji terytorium oraz potępia takie próby, które mają negatywnie wpłynąć na europejskie aspiracje tych krajów i ich stabilność; podkreśla potrzebę wzmocnienia zdolności UE do obrony i rozwoju demokratycznych i opartych na wartościach społeczeństw w krajach wschodniego sąsiedztwa;

106. ponownie potwierdza poparcie UE dla suwerenności i integralności terytorialnej Republiki Mołdawii w jej granicach uznanych przez społeczność międzynarodową oraz dla wysiłków na rzecz trwałego, pokojowego i wszechstronnego rozwiązania politycznego konfliktu w Naddniestrzu; zdecydowanie potępia - podejmowane przez Rosję, prorosyjskich oligarchów i sponsorowanych przez Rosję lokalnych popleczników - ciągłe i skoordynowane próby destabilizacji Mołdawii, podzielenia mołdawskiego społeczeństwa i zachwiania proeuropejskiego kursu Mołdawii przez ataki hybrydowe, wykorzystywanie dostaw energii jako broni, dezinformację, groźby bombowe, odgórnie sterowane protesty, grożenie użyciem przemocy i jej stosowanie; z niepokojem zauważa, że służby bezpieczeństwa i wywiadu Republiki Mołdawii zgłosiły bezprecedensowo intensywne działania Rosji mające ugruntować jej wpływy w tym kraju; podkreśla, że to hybrydowe zagrożenie jest ukierunkowane na procesy demokratyczne i podważa integrację europejską, ponieważ polega na wzmacnianiu radykalnych tendencji separatystycznych na południu kraju, zwłaszcza w Gagauzji, wykorzystywaniu propagandy, manipulacji przestrzenią informacyjną, ingerencji w proces wyborczy i operacjach wywrotowych;

107. ponownie wzywa Rosję do wycofania sił zbrojnych i sprzętu wojskowego z terytorium Republiki Mołdawii, do zapewnienia pełnego zniszczenia całej amunicji i sprzętu w składzie Cobasna pod międzynarodowym nadzorem oraz do wsparcia pokojowego rozwiązania konfliktu naddniestrzańskiego, zgodnie z zasadami prawa międzynarodowego; apeluje o większe wsparcia UE dla Mołdawii w zwalczaniu zagranicznych manipulacji informacjami i ingerencji w informacje, zagrożeń hybrydowych i cyberataków; wzywa państwa członkowskie do zwiększenia finansowania EPF w celu wzmocnienia zdolności obronnych Mołdawii;

108. przyznaje, że Gruzja była pierwszym celem pełnoskalowej rosyjskiej agresji wojskowej w 2008 r. i prób siłowego przesunięcia granic suwerennego państwa w Europie; podkreśla, że od 2008 r. Rosja nadal prowadzi nielegalną okupację części Gruzji i sprawuje nad nimi realną kontrolę; podkreśla, że rosyjska obecność wojskowa oraz jej wzmacnianie w okupowanych regionach, bezprawne działania, postępująca "borderyzacja" wzdłuż granic administracyjnych i łamanie praw człowieka w Gruzji stanowią poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa tego kraju i szerszych ram bezpieczeństwa w Europie; ponownie wzywa Rosję do wycofania sił zbrojnych i sprzętu wojskowego z terytorium Gruzji;

109. zdecydowanie potępia zestrzelenie przez Rosję 25 grudnia 2024 r. samolotu linii lotniczych Azerbejdżanu nr 8243, na pokładzie któ®ego zginęło 38 z 67 pasażerów; podkreśla, że po raz kolejny potwierdza to bezwzględny i agresywny charakter rosyjskiego reżimu;

110. wzywa UE do utrzymania aktywnego zaangażowania i podjęcia zdecydowanych kroków - z zastosowaniem jej ważnych instrumentów - aby Rosja wypełniła zobowiązania wynikające z porozumienia o zawieszeniu broni z 12 sierpnia 2008 r., w którym pośredniczyła UE, w szczególności dotyczące wycofania wszystkich sił wojskowych z okupowanych terytoriów Gruzji, umożliwienia umieszczenia międzynarodowych mechanizmów bezpieczeństwa w obu gruzińskich regionach, a misji obserwacyjnej Unii Europejskiej nieograniczonego dostępu do całego terytorium Gruzji, konstruktywnego zaangażowania się w międzynarodowe rozmowy w Genewie oraz w mechanizmy zapobiegania incydentom i reagowania na nie; wzywa ESDZ do opracowania wszechstronnego raportu na temat naruszeń porozumienia o zawieszeniu broni z 12 sierpnia 2008 r., zidentyfikowania i jasnego zakomunikowania postanowień, które nadal nie zostały wypełnione przez Rosję, oraz przedstawienia zaleceń;

111. z zadowoleniem przyjmuje niedawną wiadomość o pomyślnym zakończeniu negocjacji między Armenią a Azerbejdżanem dotyczących pełnego tekstu projektu porozumienia w sprawie pokoju i nawiązania stosunków międzypaństwowych; wyraża uznanie dla Armenii za umożliwienie wypracowania tego tekstu; wzywa przywódców Azerbejdżanu do podpisania i wdrożenia w dobrej wierze wynegocjowanego porozumienia pokojowego;

112. potępia Azerbejdżan za ciągłe próby podważania szans na pokój w regionie i ciągłe groźby wobec Armenii; wzywa UE i jej państwa członkowskie do zawieszenia pomocy w zakresie bezpieczeństwa, pomocy technicznej i finansowej dla Azerbejdżanu, w tym świadczonej za pomocą różnych unijnych instrumentów, która mogłaby przyczynić się do zwiększenia zdolności ofensywnych Azerbejdżanu lub zagrozić bezpieczeństwu, integralności terytorialnej i suwerenności Armenii;

113. przypomina, że minął rok od zajęcia Górskiego Karabachu przez Azerbejdżan, co zakończyło się przymusowym przesiedleniem ponad 140 tys. Armeńczyków; potępia wsparcie wojskowe udzielane Azerbejdżanowi przez państwa spoza UE i dostawy uzbrojenia przez te państwa; zwraca uwagę, że Azerbejdżan dopuścił się poważnych naruszeń praw człowieka w Górskim Karabachu; potępia zniszczenie przez Azerbejdżan ormiańskiego dziedzictwa kulturowego w regionie; wzywa do uwolnienia wszystkich 23 armeńskich zakładników zatrzymanych w Azerbejdżanie, w tym byłych faktycznych urzędników z Górskiego Karabachu i jeńców wojennych pojmanych w czasie wojny 2020 r.; wzywa Radę, aby rozważyła nałożenie ukierunkowanych i indywidualnych sankcji na osoby odpowiedzialne za łamanie zawieszenia broni i praw człowieka w Górskim Karabachu;

114. z zadowoleniem przyjmuje decyzję o pierwszym środku pomocowym w ramach EPF w celu wsparcia armeńskich sił zbrojnych, ponieważ wzmocni to odporność Armenii w kontekście zapewniania bezpieczeństwa, niezależności i suwerenności; wzywa do dalszego zacieśniania współpracy między Armenią a UE w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony, w szczególności w dziedzinie usuwania min, w tym poprzez wykorzystanie EPF, uwzględniając, że Armenia ponownie rozważa członkostwo w Organizacji Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym; z zadowoleniem przyjmuje działania, które podjęło kilka państw członkowskich, by zapewnić Armenii wojskowe wsparcie obronne, i wzywa inne państwa członkowskie, by rozważyły podobne inicjatywy;

115. podkreśla, że UE powinna pilnie dokonać przeglądu swojej strategii regionalnej dla Sahelu w związku z kolejnymi zamachami stanu w regionie; głęboko ubolewa nad przymusowym wyjazdem wojsk francuskich i sił pokojowych ONZ z regionu i potępia obecność prywatnych firm wojskowych i sponsorowanych przez inne państwa pośredników, takich jak Korpus Afrykański (dawniej grupa Wagnera); podkreśla, że prywatne firmy wojskowe odegrały destabilizującą rolę w Sahelu i wspierały różne brutalne reżimy, aby zwiększyć wpływy Rosji w Afryce; zwraca uwagę na broń dostarczaną przez Rosję reżimom wojskowym Sahelu; zauważa ponadto, że inne podmioty, takie jak Turcja, są coraz bardziej widoczne w regionie; wzywa Specjalnego Przedstawiciela Unii Europejskiej w regionie Sahelu i państwa członkowskie do utrzymania zaangażowania dyplomatycznego i dalszego wspierania społeczeństwa obywatelskiego oraz wydatków na pomoc rozwojową i humanitarną;

116. wyraża zaniepokojenie brakiem spójności reakcji UE na kryzys w regionie Wielkich Jezior i wzywa Radę do ponownej oceny odnowionej strategii UE na rzecz Wielkich Jezior z 20 lutego 2023 r.; docenia znaczenie rzeczywistego zaangażowania UE na rzecz pokoju w regionie; z zaniepokojeniem odnotowuje rolę, jaką Rwanda odegrała we wschodniej części Demokratycznej Republiki Konga (DRK), i wzywa UE do obwarowania wsparcia wojskowego dla Rwandy pewnymi warunkami; zdecydowanie potępia zajęcie przez M23 terytoriów we wschodniej części DRK, w tym stolic prowincji - Goma i Bukavu, którego bezpośrednim skutkiem była śmierć około 3 tys. cywilów; potępia naruszenia suwerenności i integralności terytorialnej wschodniej części DRK przez rebeliantów z M23; jest głęboko zaniepokojony sytuacją humanitarną milionów przesiedleńców na tym obszarze oraz stosowaniem gwałtu jako strategicznego narzędzia wojny; wzywa wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawicielkę do zaangażowania się w wyraźne działania zgodne ze strategią UE na rzecz Wielkich Jezior w celu przywrócenia stabilności oraz do współpracy z misją stabilizacyjną ONZ w DRK (MONUSCO) na rzecz ochrony ludności cywilnej we wschodniej części DRK; wzywa rząd rwandyjski do wycofania wojsk z terytorium DRK i zaprzestania współpracy z rebeliantami z M23, w tym dostaw broni i oddziałów wojskowych oraz wsparcia logistycznego; apeluje do UE o zawieszenie zarówno protokołu ustaleń w sprawie surowców, jak i wszelkiej współpracy wojskowej z Rwandą, w tym za pośrednictwem EPF i wszelkich innych mechanizmów, do czasu zakończenia przez Rwandę nielegalnego wspierania grup zbrojnych i pełnego poszanowania suwerenności i integralności terytorialnej DRK; wzywa również DRK do zaprzestania współpracy z grupami rebeliantów w regionie; popiera proces pokojowy z Luandy i Nairobi, którego celem jest znalezienie politycznego rozwiązania konfliktu za pomocą środków dyplomatycznych; wzywa wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawicielkę, by kontynuowała dyplomatyczne działania mające na celu dotarcie do stron konfliktu i innych stronnictw w regionie oraz wywieranie na nie większej presji, tak aby ponownie zaangażowały się w pokojowe negocjacje, w tym przez odroczenie konsultacji UE z Rwandą w sprawie bezpieczeństwa i obrony oraz przyjęcie sankcji, w zależności od sytuacji na miejscu i postępów poczynionych w trwających regionalnych procesach mediacyjnych;

117. wyraża rozczarowanie zawieszeniem działalności Agencji Stanów Zjednoczonych ds. Rozwoju Międzynarodowego (USAID) i podkreśla, że sytuacja ta potęguje wyzwania w zakresie bezpieczeństwa i obrony, ponieważ kluczowe inwestycje w odporność, adaptację, zapobieganie konfliktom i budowanie pokoju zostały właśnie wstrzymane, dlatego wzywa UE i jej partnerów międzynarodowych, by zapobiegły wypełnieniu powstałej wskutek tego próżni przez naszych przeciwników i zastanowiły się nad możliwościami przejęcia niektórych programów, które zostały pozbawione finansowania w wyniku działań rządu USA;

118. jest zaniepokojony ograniczoną rolą, jaką UE odgrywa w Rogu Afryki, podczas gdy rośnie zaangażowanie innych podmiotów; wzywa do dokonania przeglądu strategii UE w regionie z myślą o osiągnięciu celów UE w zakresie wspierania pokoju, stabilności oraz zrównoważonego rozwoju gospodarczego sprzyjającego włączeniu społecznemu; wzywa Radę, Komisję i ESDZ do zastanowienia się nad tym, w jaki sposób najlepiej wykorzystać misje i operacje WPBiO obecne w regionie do realizacji tych celów i wzmocnienia działań UE;

119. przyznaje, że region Arktyki ma istotne znaczenie strategiczne i geopolityczne ze względu na nowe szlaki morskie, bogate zasoby naturalne i możliwości rozwoju gospodarczego wynikające z globalnego ocieplenia, a jednocześnie jest obiektem coraz częstszych sporów; jest zaniepokojony nasilającą się militaryzacją i konkurencją o zasoby spowodowaną obecnością Rosji i Chin w regionie; zdecydowanie potępia powtarzające się oświadczenia prezydenta USA dotyczące jego celu, jakim jest przejęcie Grenlandii przez USA;

120. podkreśla znaczenie zachowania bezpieczeństwa, stabilności i współpracy w Arktyce; zwraca uwagę, że region ten

musi pozostać wolny od napięć militarnych i eksploatacji zasobów naturalnych, przy jednoczesnym poszanowaniu praw rdzennej ludności; przypomina o potrzebie włączenia unijnej polityki wobec Arktyki do WPBiO i zwiększenia odstraszającego i obronnego potencjału w bliskiej współpracy z NATO; podkreśla, że współpraca UE-NATO ma zasadnicze znaczenie dla zrównoważenia rosnącego wpływu Rosji i Chin w regionie; wzywa do regularnego poruszania kwestii istotnych dla Arktyki na posiedzeniach Komitetu Politycznego i Bezpieczeństwa oraz Rady;

Aspekt płci i rola kobiet w pokoju i bezpieczeństwie

121. podkreśla nieproporcjonalny i wyjątkowy wpływ konfliktów zbrojnych na kobiety i dziewczęta, zwłaszcza w aspekcie przemocy seksualnej związanej z konfliktem; podkreśla bezwzględną potrzebę zapewnienia i dostępności odpowiedniej opieki zdrowotnej podczas konfliktów zbrojnych, obejmującej zdrowie seksualne i reprodukcyjne oraz prawa w tym zakresie; wzywa UE i państwa członkowskie, aby zadbały o postrzeganie konfliktów zbrojnych przez pryzmat płci;

122. przypomina, że uwzględnianie i operacjonalizacja perspektywy płci w stosunkach zewnętrznych oraz wdrażanie agendy ONZ "Kobiety, pokój i bezpieczeństwo" zgodnie z odpowiednimi rezolucjami Rady Bezpieczeństwa ONZ stanowią od dawna priorytet UE; przypomina w tym względzie, jak ważne jest zwiększanie udziału kobiet w zapobieganiu konfliktom i ich rozwiązywaniu, negocjacjach pokojowych, budowaniu i utrzymywaniu pokoju, działaniach humanitarnych i odbudowie pokonfliktowej;

123. podkreśla, że włączenie perspektywy płci do wszystkich zewnętrznych i wewnętrznych działań WPBiO poprawia skuteczność operacyjną WPBiO i zwiększa wiarygodność UE jako orędowniczki równości płci na całym świecie; podkreśla w związku z tym, jak ważne jest wypełnianie przez UE wszystkich zobowiązań, w tym zawartych w trzecim unijnym planie działania w sprawie równości płci (GAP III na lata 2020-2024) oraz w Strategicznym kompasie; nalega także, aby w aktualizacji Strategicznego kompasu zaproponowano dalsze środki zapewniające równouprawnienie płci oraz pełne i znaczące uczestnictwo kobiet w WPBiO, zwłaszcza w misjach wojskowych;

124. z zadowoleniem przyjmuje uwzględnienie perspektywy płci i praw człowieka oraz powołanie doradców ds. płci we wszystkich misjach i operacjach WPBiO oraz ustanowienie sieci punktów kontaktowych ds. płci; wzywa do wykorzystania nowej umowy w zakresie cywilnego wymiaru WPBiO do dążenia do pełnego udziału kobiet w cywilnych misjach WPBiO;

Misje i operacje WPBiO

125. podkreśla, jak ważne są jasne i możliwe do osiągnięcia cele, otwarcie na perspektywę kraju przyjmującego i angażowanie go, a także sprzęt i dostęp do niezbędnych zasobów finansowych, logistycznych i kadrowych dla każdej z misji i operacji WPBiO; podkreśla również, że pogorszył się stan bezpieczeństwa w miejscach, w których odbywa się wiele misji WPBiO; wzywa do poprawy zarządzania oceną i kontrolą misji i operacji WPBiO; ponawia swój apel o wszechstronną ocenę misji i operacji WPBiO, w szczególności wykonalności ich mandatów, biorąc pod uwagę przydzielone im zasoby i sprzęt, zarządzanie nimi, metody rekrutacji personelu i dopasowanie profili do wymaganych umiejętności, przejrzystość zaproszeń do składania ofert, działalność i uzyskane wyniki, wnioski wyciągnięte z dobrych praktyk i napotkane trudności; podkreśla, że konieczne jest, aby wszystkie misje i operacje miały klauzule wygaśnięcia, umożliwiające ich trwałe zakończenie w razie potrzeby; wzywa wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawicielkę i państwa członkowskie, by dalej skutecznie projektowały misje i operacje WPBiO, w tym dzięki wprowadzeniu solidnych, nastawionych na wyniki, elastycznych i modułowych mandatów, tak aby dostosować je do zmieniającego się kontekstu bezpieczeństwa i potrzeb państw przyjmujących oraz by utrzymać bliskie partnerskie stosunki z rządami państw przyjmujących, społeczeństwem obywatelskim i lokalną ludnością, zapewniając tworzenie niezbędnych warunków dla misji i operacji, które pozwolą osiągnąć ich cele w dłuższej perspektywie; wzywa państwa członkowskie do wykorzystania nowej umowy w zakresie cywilnego wymiaru WPBiO do wzmocnienia strategicznej wizji cywilnego zarządzania kryzysowego przez doprecyzowanie roli, skuteczności i wartości dodanej cywilnego wymiaru WPBiO oraz przez określenie wspólnego poziomu ambicji w zakresie cywilnego zarządzania kryzysowego; wzywa również do budowania synergii i komplementarności między cywilnym i wojskowym wymiarem WPBiO; wzywa Komisję i ESDZ do wypracowania wraz z państwami członkowskimi ustrukturyzowanego i regularnego procesu rozwoju zdolności cywilnych, który pozwoli ocenić potrzeby państw członkowskich w zakresie zdolności, opracować wymogi, analizować luki i okresowo kontrolować postępy; uważa, że istnieje zapotrzebowanie na solidną politykę w zakresie sprzętu i usług potrzebnych krajom partnerskim, w których odbywają się cywilne misje WPBiO;

126. ubolewa, że budżet na WPZiB wzrósł jedynie nieznacznie od WRF na lata 2014-2020 do WRF na lata 2021-2027, podczas gdy liczba misji, zadań i ich koszty wzrosły; wzywa do znacznego zwiększenia środków na budżet WPZiB, przy jednoczesnym zapewnieniu skutecznego wykorzystania funduszy przeznaczonych na misje cywilne WPBiO, aby zagwarantować, że będą one skutecznie reagować na sytuacje kryzysowe i nieprzewidziane wydarzenia; wzywa do ustanowienia specjalnej linii budżetowej lub "instrumentu wsparcia cywilnego", aby zaoferować krajom partnerskim niezbędny sprzęt i usługi z myślą o wzmocnieniu ich zdolności cywilnych;

127. ponownie wzywa ESDZ do podjęcia konkretnych działań, aby wesprzeć misje i operacje WPBiO, które zwalczają cyberataki i ataki hybrydowe, zagraniczne manipulacje informacjami i ingerencje w informacje w krajach, w których rozmieszczone są misje i operacje WPBiO, w szczególności na Bałkanach Zachodnich i w krajach Partnerstwa Wschodniego; wzywa Komisję, aby uwzględniła misje i operacje WPBiO podczas tworzenia koncepcji europejskiej tarczy demokracji w celu zapobiegania zagrożeniom mającym na celu zdyskredytowanie zewnętrznych działań UE i ochronę personelu UE za granicą; kładzie nacisk na potrzebę wykorzystania doświadczeń zdobytych podczas różnych misji i operacji WPBiO, a także współpracy z misjami i operacjami państw członkowskich, w celu lepszej identyfikacji zagrożeń i informowania o nich, aby w razie potrzeby uprzedzać je lub reagować na nie w odpowiednim czasie; wzywa do poprawy zdolności reagowania, komunikacji strategicznej i zwiększenia zasięgu w obszarach rozmieszczenia - w lokalnym języku - w celu lepszego informowania miejscowej ludności o motywach, korzyściach i roli misji i operacji WPBiO w zamieszkanych przez nią regionach, informując ją również o konsekwencjach polegania na wsparciu innych podmiotów dążących do ich destabilizacji, w szczególności Rosji i Chin; wzywa także Komisję i ESDZ, by bardziej wyeksponowały misje i operacje WPBiO w krajach Partnerstwa Wschodniego i wymieniały je w komunikatach politycznych, publicznie dostępnych dokumentach i kontaktach z prasą międzynarodową; wzywa Komisję i ESDZ do dostosowania mandatów doradczych misji i operacji WPBiO, tak aby obejmowały specjalistyczne szkolenia, jak przeciwstawić się taktyce wojny hybrydowej, cyberwojny i białemu wywiadowi (OSINT); wzywa ESDZ do zacieśnienia współpracy oraz koordynacji z innymi misjami i operacjami partnerów i organizacji o zbieżnych poglądach, w tym z operacjami pokojowymi ONZ, w zakresie przeciwdziałania w terenie operacjom manipulacji informacjami i ingerencji w informacje;

128. zauważa, że korupcja może narazić misje WPBiO na utratę reputacji, marnotrawstwo zasobów oraz sprzyjać złym rządom i nieefektywnej administracji, a także zwiększać skalę łapownictwa, oszustw, wymuszeń i nepotyzmu w terenie; wzywa do wdrożenia strategii zapobiegania korupcji i jej zwalczania, rozwijania wiedzy fachowej na temat przeciwdziałania korupcji oraz do wzmożenia wysiłków na rzecz ograniczenia ryzyka korupcji w obecnych i przyszłych misjach i operacjach WPBiO;

129. wzywa Radę i ESDZ do włączenia elementu ochrony dziedzictwa kulturowego do misji i operacji WPBiO, aby zapewnić lokalnym partnerom pomoc i wiedzę w rozwiązywaniu problemów dotyczących bezpieczeństwa związanych z zachowaniem i ochroną dziedzictwa kulturowego; zauważa, że obecność ochrony dziedzictwa kulturowego i dialogu międzykulturowego w mandatach misji byłaby korzystna dla procesu rozwiązywania konfliktów i pojednania;

130. podkreśla potrzebę rozszerzenia mandatów misji i operacji WPBiO prowadzonych w krajach Europy Wschodniej, w których zwiększone zagrożenia dla bezpieczeństwa uzasadniają wzmocnioną obecność UE; zachęca wszystkie państwa członkowskie do oddelegowania personelu do tych misji i operacji; zachęca również państwa trzecie do większego udziału w tych misjach, zwłaszcza z państw trzecich, w których z powodzeniem zakończono misje WPBiO; wzywa państwa członkowskie do zbadania, w jaki sposób można utworzyć nowe misje i operacje WPBiO w krajach kandydujących do UE, w razie potrzeby i w ścisłej współpracy z ich władzami krajowymi; wzywa ESDZ do dopilnowania, aby wsparcie misji WPBiO na rzecz reform sektora bezpieczeństwa obejmowało szkolenia dla urzędników ministerialnych; wzywa ESDZ i Europejskie Kolegium Bezpieczeństwa i Obrony do pomocy w rozwijaniu wiedzy fachowej personelu cywilnego i obronnego wspierającego misje i operacje WPBiO i w nich uczestniczącego; uważa, że państwa trzecie, w których odbywają się misje i operacje WPBiO, wspierają UE w osiąganiu celów WPBiO i demonstrują zdolność do zapewnienia bezpieczeństwa innym dzięki udziałowi w misjach i operacjach w dziedzinie WPBiO poza swoim terytorium;

131. z zadowoleniem przyjmuje przedłużenie przez Radę Bezpieczeństwa ONZ mandatu operacji sił Unii Europejskiej (EUFOR) ALTHEA w Bośni i Hercegowinie (BiH) na okres po 2025 r. jako ugruntowanej i sprawdzonej misji pokojowej, która w znacznym stopniu przyczyniła się do stabilności zarówno kraju, jak i regionu; ponadto z zadowoleniem przyjmuje pozytywną odpowiedź misji na wniosek Agencji Ochrony Ludności Ministerstwa Bezpieczeństwa BiH, oferującą pomoc władzom krajowym w radzeniu sobie ze skutkami niedawnej powodzi; jest zdania, że przedłużenie świadczy o wspólnym zaangażowaniu wszystkich środowisk politycznych w BiH na rzecz utrzymania pokoju i bezpieczeństwa we współpracy z UE; z zadowoleniem przyjmuje przybycie sił rezerwowych EUFOR ALTHEA do BiH w połowie marca i ponawia swój apel do wszystkich podmiotów w BiH o powstrzymanie się od wszelkich gróźb politycznych i innych potencjalnie szkodliwych działań, poszanowanie konstytucji kraju i działania na rzecz zapewnienia integracji BiH z UE; z zadowoleniem przyjmuje stałą obecność Kosovo Force (KFOR) i misji UE w zakresie praworządności w Kosowie (EULEX) oraz pochwala rolę, jaką odgrywa ona w zwiększaniu bezpieczeństwa i stabilności; wzywa wszystkie zaangażowane strony do przestrzegania wymogów prawa międzynarodowego, powściągliwości i zapobiegania wszelkim działaniom destabilizującym północny region Kosowa; wzywa strony do zaangażowania się w zorganizowany dialog, w którym pośredniczy UE; z całą stanowczością potępia dokonany przez członków serbskiej organizacji paramilitarnej zamach terrorystyczny na kosowską policję oraz nikczemny zamach terrorystyczny na infrastrukturę krytyczną w pobliżu gminy Zubin Potok w północnym Kosowie; podkreśla, że sprawcy tych karygodnych zamachów terrorystycznych muszą zostać bezzwłocznie pociągnięci do odpowiedzialności i stanąć przed wymiarem sprawiedliwości; wzywa do wzmocnienia operacji EUFOR ALTHEA i KFOR dodatkowymi zasobami;

132. pochwala ustanowienie i operacje partnerskiej misji UE w Mołdawii (EUPM Moldova), która wzmocniła struktury zarządzania kryzysowego w tym kraju oraz zwiększyła jego odporność na cyberzagrożenia i zagrożenia hybrydowe, a także gotowość do przeciwdziałania zagranicznym manipulacjom informacjami i ingerencjom w informacje; apeluje, aby przedłużono mandat misji na okres po maju 2025 r., oceniono adekwatność jej środków, metod i zasobów w stosunku do celów oraz dostosowano jej zasoby w świetle wniosków z oceny w celu zwiększenia jej skuteczności; docenia ważną rolę, jaką misja pomocy granicznej Unii Europejskiej w Mołdawii i w Ukrainie (EUBAM) odgrywa w ponownym uruchomieniu kolejowych przewozów towarowych przez Naddniestrze oraz w udaremnianiu wielu operacji przemytu; zachęca EUBAM do szerszej współpracy z wieloma organizacjami międzynarodowymi, w tym z Europolem, Fronteksem i OBWE, za pośrednictwem grupy roboczej ds. broni, wspólnych operacji ORIO II i inicjatyw "EU 4 Border Security";

133. z zadowoleniem przyjmuje rolę misji obserwacyjnej UE (EUMM) w Gruzji w monitorowaniu sytuacji na granicy administracyjnej między Abchazją i Osetią Południową; potępia tymczasowe aresztowanie funkcjonariuszy misji EUMM przez podmioty bezpieczeństwa podczas rutynowego patrolu wzdłuż granicy administracyjnej; wyraża głębokie zaniepokojenie działaniami, które utrudniają działalność misji EUMM i mają na celu podważenie wysiłków na rzecz budowania zaufania; wzywa Radę i ESDZ do ścisłego monitorowania sytuacji, promowania zgodnie z mandatem misji niezakłóconego dostępu EUMM do gruzińskich terytoriów okupowanych przez Rosję, wspierania przedłużenia jej mandatu i wzmocnienia jej zdolności w celu właściwego zaspokojenia potrzeb lokalnej ludności w zakresie bezpieczeństwa i pomocy humanitarnej na obszarach dotkniętych konfliktem;

134. z zadowoleniem przyjmuje i stanowczo popiera działania cywilnej misji Unii Europejskiej w Armenii (EUMA) w ramach WPBiO, która dalej przyczynia się do zwiększenia bezpieczeństwa w regionie poprzez znaczne zmniejszenie liczby incydentów na obszarze dotkniętym konfliktem i na terenach przygranicznych, budując zaufanie i obniżając poziom zagrożenia dla ludności zamieszkującej te obszary; z zadowoleniem przyjmuje pomoc Armenii dla działań EUMA na jej terytorium; wyraża uznanie dla Rady za decyzję o zwiększeniu zdolności misji i liczby rozmieszczonych obserwatorów, a także o jej przedłużeniu, oraz wzywa do jej dalszego rozszerzenia i silniejszej obecności w regionie w celu stworzenia środowiska sprzyjającego wspieranym przez UE wysiłkom na rzecz normalizacji stosunków między Armenią a Azerbejdżanem; wzywa Azerbejdżan, aby zezwolił obserwatorom UE również na pobyt po swojej stronie granicy; potępia groźby Azerbejdżanu i negatywną rosyjską propagandę na temat EUMA;

135. uważa, że dwie unijne misje cywilne WPBiO - Misja Policyjna Unii Europejskiej na Terytoriach Palestyńskich (EUPOL COPPS) i Misja Unii Europejskiej ds. Szkolenia i Kontroli na przejściu granicznym w Rafah (EUBAM Rafah) - mogą odegrać ważną rolę we wspieraniu budowy państwa palestyńskiego; popiera zwiększenie roli EUPOL COPPS i EUBAM Rafah, zgodnie z konkluzjami Rady Europejskiej z 21 i 22 marca 2024 r., w oparciu o zasadę rozwiązania dwupaństwowego i trwałości przyszłego państwa palestyńskiego, aby uczestniczyły one w ułatwianiu dostarczania pomocy humanitarnej do Strefy Gazy, poprawiły efektywność władz palestyńskich na Zachodnim Brzegu i przygotowały się do ich powrotu do Strefy Gazy; podkreśla w szczególności potrzebę stworzenia warunków niezbędnych do pełnej reaktywacji misji EUBAM Rafah, aby umożliwić jej działanie jako neutralna strona trzecia na przejściu granicznym w Rafah, we współpracy z Autonomią Palestyńską oraz władzami izraelskimi i egipskimi; oczekuje, że wzmocnienie zakresu i mandatów misji EUPOL COPPS i EUBAM Rafah w terenie zostanie uznane za priorytet przyszłej strategii UE na Bliskim Wschodzie; z zadowoleniem przyjmuje decyzję Rady o przedłużeniu mandatu obu misji do 30 czerwca 2025 r.;

136. przyjmuje do wiadomości, że mandaty misji EUTM w Mali, EUMPM w Nigrze i misji terenowej personelu EUCAP Sahel Niger wygasły w 2024 r., podczas gdy misja UE dotycząca budowania zdolności (EUCAP Sahel Mali) i Komórka Doradztwa i Koordynacji Regionalnej UE (EU RACC) dla Sahelu nadal trwają; przyznaje, że różne misje międzynarodowe nie zdołały osiągnąć celu, jakim jest stabilizacja regionu i jego słabych demokracji oraz zapewnienie pokoju w regionie; jest zaniepokojony niepowodzeniem strategii UE w Sahelu w zakresie bezpieczeństwa i obrony; wyraża głębokie zaniepokojenie pogarszającą się sytuacją w zakresie bezpieczeństwa, ciągłymi niepowodzeniami państw i odradzaniem się terroryzmu w regionie Sahelu; przyjmuje do wiadomości utworzenie nowego rodzaju hybrydowej cywilnowojskowej inicjatywy UE w zakresie bezpieczeństwa i obrony w Zatoce Gwinejskiej (EUSDI Gulf of Guinea), ustanowionej w sierpniu 2023 r., mającej na celu wzmocnienie sił bezpieczeństwa i obrony Wybrzeża Kości Słoniowej, Ghany, Togo i Beninu w celu poprawy stabilności i odporności ich północnych obszarów przygranicznych; wzywa ESDZ i państwa członkowskie do dokładnego przeanalizowania mandatu wszystkich misji WPBiO w Afryce, aby zapewnić osiągalne cele końcowe i pośrednie dla każdej misji, biorąc pod uwagę obecny kontekst polityczny, a także do zbadania, czy misje te można ulepszyć, aby skuteczniej służyły nowej, zmienionej i wielowymiarowej strategii UE na rzecz Afryki i regionu Sahelu jako część jej zintegrowanego podejścia; w związku z tym wzywa do priorytetowego przeglądu mandatu i zasobów EUCAP Sahel Mali i EU RACC dla Sahelu, zaproponowania w nich zmian, a w razie potrzeby rozważenia ich zakończenia;

137. z zadowoleniem przyjmuje utworzenie w lutym 2024 r. EUNAVFOR ASPIDES jako operacji wojskowej UE prowadzonej w odpowiedzi na ataki Huti na międzynarodową żeglugę na Morzu Czerwonym, która ma przyczynić się do ochrony wolności żeglugi i zapewnienia bezpieczeństwa morskiego, zwłaszcza dla statków handlowych i komercyjnych na Morzu Czerwonym, Oceanie Indyjskim i w Zatoce Perskiej; wzywa państwa członkowskie do zwiększenia zdolności operacji EUNAVFOR ASPIDES oraz do rozważenia połączenia jej z operacją wojskową UE ATALANTA, zgodnie z początkowym zamierzeniem, w celu poprawy skuteczności obu operacji;

Zwiększenie zdolności UE do sprostania wyzwaniom związanym z bezpieczeństwem

Zdolności wywiadowcze

138. podkreśla znaczenie lepszej wymiany danych wywiadowczych i informacji między państwami członkowskimi i instytucjami UE, w tym Parlamentem, w celu zwalczania ingerencji zagranicznych, poprawy orientacji sytuacyjnej i lepszego przewidywania zagrożeń dla bezpieczeństwa zbiorowego i przeciwdziałania im oraz określania wspólnych kierunków działań w ramach WPBiO, zwłaszcza w dziedzinie zarządzania kryzysowego;

139. podkreśla, że UE musi w pełni wykorzystać niezbędne informacje z pierwszej ręki na temat globalnych problemów występujących poza jej granicami w świetle rosnących wyzwań geopolitycznych i kryzysów na całym świecie; pochwala wysiłki Centrum Analiz Wywiadowczych UE (INTCEN) i Dyrekcji ds. Wywiadu w Sztabie Wojskowym UE, współpracujących w ramach pojedynczej komórki analiz wywiadowczych (SIAC), a także Centrum Satelitarnego Unii Europejskiej (Satcen), które to wysiłki mają służyć opracowywaniu ocen wywiadowczych ze wszystkich źródeł; wzywa państwa członkowskie do wzmocnienia INTCEN, SIAC, Centrum Reagowania Kryzysowego ESDZ i Satcen przez zwiększenie ich zasobów kadrowych i finansowych oraz zdolności i bezpieczeństwa informacji; wzywa te ośrodki, pod warunkiem że dysponują odpowiednimi przepisami dotyczącymi bezpieczeństwa informacji, aby wyciągnęły wnioski z roli NATO w ułatwianiu wymiany danych wywiadowczych dotyczących cyberzagrożeń między sektorem publicznym a prywatnym oraz zastosowały to podejście w swoim obszarze działalności, a tym samym zapewniły państwom członkowskim wartość dodaną;

140. wzywa państwa członkowskie, by wykorzystały INTCEN jako skuteczny organ wymiany danych wywiadowczych w celu bezpiecznej wymiany danych wywiadowczych, formułowania wspólnej kultury strategicznej i bezpieczeństwa oraz dostarczania informacji strategicznych; podkreśla, że na podstawie zebranych danych wywiadowczych INTCEN powinno w większym stopniu angażować się w oceny zagrożenia przeprowadzane przez instytucje UE, a także w przypisywanie odpowiedzialności za operacje cyfrowe i obchodzenie sankcji; ponawia swój apel o wspieranie ustanowienia systemu regularnego i ciągłego przepływu informacji wywiadowczych z państw członkowskich do ESDZ i pomiędzy państwami członkowskimi na temat problemów związanych z polityką zagraniczną i bezpieczeństwem występujących poza Unią; podkreśla znaczenie bezpiecznej komunikacji i wysokiego poziomu bezpieczeństwa informacji dla wiarygodnego wywiadu i apeluje o podjęcie działań na rzecz wzmocnienia i usprawnienia zasad i przepisów bezpieczeństwa w tym zakresie w celu lepszej ochrony informacji wymagających szczególnej ochrony, infrastruktury i systemów łączności przed obcymi ingerencjami i atakami;

141. wzywa do regularnych wspólnych ocen zagrożeń przy udziale służb wywiadowczych państw członkowskich w celu informowania organów decyzyjnych WPBiO i ponawia apel o rozmieszczenie zdolności do gromadzenia danych wywiadowczych we wszystkich misjach i operacjach WPBiO, co umożliwiłoby dostarczanie informacji INTCEN, Sztabowi Wojskowemu UE (EUMS), MPCC i CPCC;

Ochrona przed atakami hybrydowymi i dezinformacją

142. wyraża poważne zaniepokojenie rosnącymi wyzwaniami w zakresie bezpieczeństwa stwarzanymi przez cyberataki, ataki hybrydowe oraz zagraniczne manipulacje informacjami i ingerencje w informacje, mające na celu między innymi podważenie stabilności demokratycznych społeczeństw UE, zwłaszcza na terytoriach UE oddalonych od kontynentu, oraz sojuszy państw członkowskich UE, a także pogłębianie polaryzacji, szczególnie w okresie poprzedzającym wybory; podkreśla, że państwa członkowskie, zwłaszcza te na wschodniej granicy zewnętrznej UE, są narażone na takie wrogie wpływy ze strony Rosji i Białorusi; z zadowoleniem przyjmuje nawiązanie współpracy instytucjonalnej na szczeblu administracyjnym przez Komisję, ESDZ i Parlament podczas minionej kampanii wyborczej do Parlamentu Europejskiego w celu zapobieżenia masowemu wykorzystywaniu zagranicznych manipulacji informacjami i ingerencjom w informacje przez działające w złych intencjach podmioty z państw trzecich i podmioty niepaństwowe; wzywa Komisję, ESDZ i administrację Parlamentu, by wzmocniły swoje zdolności do zwiększenia odporności na ataki hybrydowe oraz zagraniczne manipulacje informacjami i ingerencje w informacje; zwraca w związku z tym uwagę na niedawną decyzję rumuńskiego Trybunału Konstytucyjnego o unieważnieniu pierwszej rundy wyborów prezydenckich w następstwie doniesień o masowych atakach hybrydowych ze strony Rosji, zwłaszcza za pośrednictwem platform mediów społecznościowych; wzywa również administrację ESDZ i Parlamentu do ścisłej współpracy z sektorem prywatnym, społeczeństwem obywatelskim, społecznością akademicką i środowiskiem naukowym w celu przeciwdziałania szkodliwym kampaniom wpływu i zagrożeniom hybrydowym, w tym przekształcaniu nowych technologii w broń;

143. popiera zobowiązanie do ustanowienia Europejskiej Tarczy Demokracji i ponawia swój apel do państw członkowskich, Komisji Europejskiej i ESDZ, aby rozważyły utworzenie niezależnej struktury dysponującej odpowiednimi zasobami, której zadaniem byłoby identyfikowanie, analizowanie i dokumentowanie zagrożeń związanych z zagranicznymi manipulacjami informacjami i ingerencjami w informacje skierowanych przeciwko całej UE, aby umożliwić wykrywanie i śledzenie zwodniczych treści w internecie oraz zgłaszanie ich do usunięcia, a także zwiększenie świadomości sytuacji i wymiany informacji o zagrożeniach oraz rozwijanie zdolności atrybucji i środków zaradczych w odniesieniu do zagranicznych manipulacji informacjami i ingerencji w informacje; uważa, że struktura ta służyłaby za punkt odniesienia i wyspecjalizowane centrum wiedzy mające ułatwiać i wspierać wymianę operacyjną między organami państw członkowskich i instytucjami UE; podkreśla, że struktura ta powinna doprecyzować i wzmocnić rolę Działu ds. Komunikacji Strategicznej ESDZ i jego grup zadaniowych jako strategicznego organu służby dyplomatycznej UE, a także zapobiegać nakładaniu się działań; zwraca uwagę na swoją decyzję o utworzeniu w Parlamencie Europejskim Komisji Specjalnej ds. Europejskiej Tarczy Demokracji i uważa, że jest to ważne dla konsolidacji europejskich wysiłków w tej dziedzinie;

144. podkreśla znaczenie wzmożonych wysiłków na rzecz zwalczania dezinformacji rozpowszechnianej przez podmioty zagraniczne, mającej na celu podważenie wiarygodności UE, w szczególności w krajach kandydujących do UE i z nią sąsiadujących, a także w regionach, w których prowadzone są misje i operacje w dziedzinie WPBiO; podkreśla, że aby opracować spójne i efektywne strategie zwalczania zagranicznych manipulacji informacjami i ingerencji w informacje, należy znacznie zwiększyć koordynację pomiędzy ESDZ i odpowiednimi agencjami UE, w tym Agencją UE ds. Cyberbezpieczeństwa (ENISA) i odpowiednimi organami na szczeblu państw członkowskich; podkreśla w związku z tym potrzebę komunikacji strategicznej i prewencyjnej oraz zachęca wszystkie instytucje UE do współpracy z ESDZ w celu zwiększenia widoczności, pozytywnego postrzegania i legitymacji działań zewnętrznych UE;

145. uważa, że w nadchodzących latach zagrożenia hybrydowe będą polegały na łączeniu walki informacyjnej, sprawnego przemieszczania sił, masowej cyberwojny oraz nowych i przełomowych technologii, od dna morskiego po przestrzeń kosmiczną, przy użyciu zaawansowanych powietrznych i kosmicznych systemów rozpoznawczych i uderzeniowych, przy czym prawdopodobnie wykorzystywane będą w tym celu sztuczna inteligencja, informatyka kwantowa, coraz inteligentniejsze technologie rojów dronów, ofensywne zdolności w zakresie cyberbezpieczeństwa, hipersoniczne systemy rakietowe oraz broń nanotechnologiczna i biologiczna; dostrzega w szczególności rosnącą rolę sztucznej inteligencji w wojnie hybrydowej i jej potencjalne wykorzystanie do podważania instytucji demokratycznych, szerzenia dezinformacji, zakłócania infrastruktury krytycznej i wpływania na opinię publiczną przez zautomatyzowane operacje oparte na danych;

146. apeluje o strategiczne, proaktywne i skoordynowane środki na szczeblu UE, które pozwolą przeciwdziałać zagrożeniom hybrydowym i zwiększyć bezpieczeństwo i integralność infrastruktury krytycznej w UE, a także zmniejszyć ryzyko i promować zaawansowane technologie UE w sektorach krytycznych, w tym środki mające na celu ograniczenie lub wykluczenie dostawców wysokiego ryzyka; podkreśla w tym kontekście znaczenie projektu PESCO, który ma wspierać Centrum koordynacji działań w zakresie cyberprzestrzeni i informacji (CIDCC), aby ułatwić planowanie i prowadzenie misji i operacji UE z wykorzystaniem zdolności w zakresie cyberprzestrzeni i informacji, a także zwiększenie ogólnej odporności UE w tej dziedzinie; w związku z tym apeluje o jego stałe włączenie do WPBiO;

147. potępia nieustanne wrogie działania Rosji i Białorusi mające na celu destabilizację UE przez zmuszanie migrantów do przedostawania się do państw UE, co stanowi atak hybrydowy; wzywa UE do przeglądu i aktualizacji strategii politycznych dotyczących wzmocnienia jej granic zewnętrznych, m.in. przez finansowanie barier fizycznych, w celu poprawy bezpieczeństwa Unii jako całości;

Cyberbezpieczeństwo

148. z zadowoleniem przyjmuje akt w sprawie cybersolidarności ²⁹  i jego znaczenie dla zdolności państw członkowskich w zakresie cyberobrony; popiera promowanie platform wymiany i analizy informacji oraz wzywa do rozszerzenia zakresu tych działań, tak aby obejmowały dostarczanie informacji o zagrożeniach lub podatności na zagrożenia do transgranicznych centrów monitorowania bezpieczeństwa (SOC); wzywa do opracowania bardziej przejrzystego planu finansowania, określającego kwotę środków, które zostaną wykorzystane na wdrożenie tego aktu;

149. jest zaniepokojony opóźnieniami wielu państw członkowskich we wdrażaniu dyrektywy w sprawie środków na rzecz wspólnego wysokiego poziomu cyberbezpieczeństwa w całej Unii (dyrektywa NIS 2) ³⁰  i wzywa do jej szybkiego wdrożenia w celu zabezpieczenia europejskiej infrastruktury krytycznej; wzywa wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawicielkę, aby lepiej zsynchronizowała zestawy narzędzi dotyczących sankcji za cyberataki, ataki hybrydowe oraz zagraniczne manipulacje informacjami i ingerencje w informacje, a także aby bardziej aktywnie je wykorzystywała, a jednocześnie zbadała, w jaki sposób można wdrożyć sankcje sektorowe;

Przestrzeń kosmiczna

150. z zadowoleniem przyjmuje ustalenia i zalecenia zawarte w sprawozdaniu Draghiego w sprawie przyszłości europejskiej konkurencyjności, zgodnie z którymi państwa członkowskie powinny zaktualizować przepisy dotyczące zarządzania i inwestycji w dziedzinie przestrzeni kosmicznej, w szczególności w obszarach związanych z obronnością; wzywa Komisję i państwa członkowskie, aby odpowiednio zainwestowały w tę dziedzinę w kontekście kolejnych WRF, a także rozważyły inne instrumenty finansowania; w szczególności podkreśla potrzebę dalszego rozwoju europejskiego programu kosmicznego, biorąc pod uwagę silne powiązania między sektorem kosmicznym a sektorem obrony i bezpieczeństwa podczas planowania nowych WRF; podkreśla znaczenie poprawy współpracy między Komisją Europejską a Europejską Agencją Kosmiczną w celu uniknięcia powielania działań i zapewnienia skuteczniejszego wykorzystania zasobów; apeluje o wzmocnienie transatlantyckiej współpracy i synergii z NATO w celu zagwarantowania skutecznej koordynacji rozwoju zdolności kosmicznych i obronnych;

151. podkreśla, że aktualne filary programu kosmicznego Unii - globalny program nawigacji satelitarnejGalileo i program obserwacji Ziemi Copernicus - mają wyraźny potencjał podwójnego zastosowania w rozwoju zastosowań i usług kosmicznych; podkreśla znaczenie ustanowienia - jako trzeciego filaru programu kosmicznego Unii - konstelacji satelitów IRIS2 w celu zapewnienia UE i jej państwom członkowskim bezpiecznych usług komunikacyjnych, a obywatelom UE, przedsiębiorstwom prywatnym i organom rządowym - szerokopasmowej łączności; zaleca umożliwienie Tajwanowi i Ukrainie dostępu do konstelacji satelitów IRIS2; podkreśla, że poza łącznością satelitarną sektory takie jak pozycjonowanie, nawigacja, synchronizacja oraz obserwacja Ziemi mają zasadnicze znaczenie dla wzmocnienia strategicznej autonomii i odporności UE; podkreśla, że rozwój tych zdolności bezpośrednio przyczynia się do skutecznego reagowania kryzysowego i ochrony infrastruktury krytycznej; w związku z tym wzywa do rozważenia nowych unijnych programów kosmicznych, które umożliwią UE wzmocnienie jej strategicznej autonomii i statusu globalnej potęgi kosmicznej;

152. dostrzega, że zdolności rakiet nośnych i łączność satelitarna w UE są niewystarczające; podkreśla strategiczne znaczenie rozwijania i zwiększania tych zdolności, aby umożliwić UE skuteczne wspieranie państw członkowskich oraz misji i operacji w dziedzinie WPBiO, przy jednoczesnym utrzymaniu odpornej i autonomicznej postawy; podkreśla, że opracowanie kierowanych przez UE rozwiązań w tej dziedzinie ma zasadnicze znaczenie dla ochrony infrastruktury krytycznej oraz zapewnienia bezpiecznej i konkurencyjnej obecności w sektorze kosmicznym;

153. wzywa państwa członkowskie, aby zajęły się rosnącym zagrożeniem zbrojeń w przestrzeni kosmicznej, w szczególności doniesieniami na temat postępów Rosji w zakresie technologii kosmicznej broni jądrowej, co stanowiłoby rażące naruszenie układu o przestrzeni kosmicznej z 1967 r.;

Przestrzeń morska

154. podkreśla, że w obliczu rosnących napięć geopolitycznych na morzu UE musi zintensyfikować swoje działania na morzu przez przyjęcie wiodącej roli w dziedzinie orientacji w obszarze morskim, ochronę infrastruktury krytycznej, zapewnienie skutecznego monitorowania swoich zewnętrznych granic morskich w celu zwalczania organizacji przestępczych czerpiących zyski z przemytu nielegalnych imigrantów do państw członkowskich UE, w szczególności na obszarze Morza Śródziemnego i Oceanu Atlantyckiego, a także przyczynianie się do zagwarantowania wolności żeglugi, bezpieczeństwa morskich linii komunikacyjnych oraz statków i załóg, a także do zwalczania nielegalnych, nieraportowanych i nieuregulowanych połowów;

155. podkreśla zobowiązanie do zwiększenia roli UE jako podmiotu gwarantującego międzynarodowe bezpieczeństwo morskie; podkreśla w tym kontekście znaczenie koncepcji skoordynowanej obecności na morzu, wzmacniającej rolę UE jako globalnego dostawcy bezpieczeństwa morskiego, i jej widoczność w kluczowych regionach morskich, a także zwraca uwagę na działania w ramach skoordynowanej obecności na morzu w Zatoce Gwinejskiej i w północnozachodniej części Oceanu Indyjskiego; wzywa państwa członkowskie do aktywnej współpracy w tym zakresie i do wzmocnienia potencjału ich marynarek wojennych, by poprawić obecność i widoczność UE w światowym sektorze morskim; zaleca objęcie skoordynowaną obecnością na morzu innych kluczowych obszarów morskich na całym świecie;

156. wyraża poważne zaniepokojenie prowadzonymi przez Rosję i Chiny obserwacją i sabotażem krytycznej infrastruktury morskiej, takiej jak kable komunikacyjne biegnące po dnie morskim i morskie instalacje energetyczne; wyraża w szczególności głębokie zaniepokojenie uszkodzeniem dwóch podmorskich kabli komunikacyjnych - jednego łączącego Finlandię i Niemcy, a drugiego łączącego Szwecję z Litwą - w ciągu mniej niż 24 godzin w dniach 17 i 18 listopada 2024 r., a także uszkodzeniem 25 grudnia 2024 r. przez zbiornikowiec rosyjskiej floty cieni kabla energetycznego łączącego Estonię i Finlandię EstLink2; wzywa UE do wprowadzenia skutecznych systemów monitorowania i nadzoru oraz regionalnej współpracy straży przybrzeżnych w celu zapobiegania atakom na taką infrastrukturę i ich szybkiego wykrywania; w związku z tym z zadowoleniem przyjmuje rozpoczęcie przez NATO operacji "Straż Bałtycka" ("Baltic Sentry") z udziałem szeregu państw członkowskich, służącej poprawie bezpieczeństwa krytycznej infrastruktury podmorskiej na Morzu Bałtyckim; wzywa państwa członkowskie do pełnego przestrzegania zobowiązań zawartych w deklaracji nowojorskiej w sprawie bezpieczeństwa i odporności kabli podmorskich, w tym do nabywania okablowania podmorskiego wyłącznie od przedsiębiorstw z krajów sojuszniczych; wzywa Komisję do przeznaczenia odpowiednich środków na badania i rozwój najnowocześniejszych podwodnych zasobów i sprzętu obronnego w celu ochrony wysp przed ewentualnym lądowaniem i atakami sił z państw trzecich;

157. wzywa UE i władze państw członkowskich do podjęcia pilnych i zdecydowanych środków przeciwko rosyjskiej flocie cieni na Morzu Bałtyckim i Morzu Czarnym, w związku z czym z zadowoleniem przyjmuje wiadomość, że 21 marca 2025 r. Niemcy zajęły tankowiec Eventin, wykorzystywany do obchodzenia sankcji UE na eksport rosyjskiej ropy naftowej;

Kontrola zbrojeń, nieproliferacja i rozbrojenie

158. ubolewa nad osłabieniem systemów nieproliferacji i kontroli zbrojeń w czasach niestabilności geopolitycznej i wzywa do podwojenia wysiłków na rzecz odwrócenia tej tendencji; w związku z tym podkreśla krytyczną i znaczącą potrzebę zwiększenia inwestycji w kontrolę i nierozprzestrzenianie zbrojeń oraz rozbrojenie na szczeblu regionalnym i światowym, ze szczególnym uwzględnieniem strategii wielostronnych; podkreśla, że strategie te powinny być ukierunkowane na kwestie związane z niewybuchami i bronią chemiczną zatopioną w poprzednim stuleciu, które stanowią zagrożenie dla bezpieczeństwa, środowiska, zdrowia i gospodarki, zwłaszcza na Morzu Bałtyckim, Adriatyckim i Północnym;

159. ponownie wyraża niezachwiane poparcie dla zaangażowania UE i jej państw członkowskich na rzecz Układu o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej (NPT), uznając go za podstawę globalnych ram nierozprzestrzeniania broni jądrowej i rozbrojenia; przypomina, że w październiku 2023 r. Rosja wycofała się z ratyfikacji Traktatu o całkowitym zakazie prób jądrowych;

160. stwierdza, że w wyniku bezprecedensowego zagrożenia rosyjską inwazją na terytorium UE państwa członkowskie, zwłaszcza te sąsiadujące z Rosją i jej sojuszniczką, Białorusią, stoją w obliczu trudnych decyzji dotyczących polityki zbrojeniowej, w tym zmiany dotychczasowych strategii politycznych i udziału w traktatach międzynarodowych; ponownie potępia rosyjskie groźby, które skłoniły niektóre państwa członkowskie do rozważenia wycofania się z konwencji ottawskiej, i stwierdza, że chociaż nie pociąga to za sobą ogólnej zmiany polityki UE, takie postępowanie podkreśla powagę zagrożenia ze strony Rosji i konieczność odpowiedniej ochrony naszych obywateli;

161. przypomina, że międzynarodowe negocjacje dotyczące systemów nieproliferacji i kontroli zbrojeń oraz ich wyniki mają wpływ na Europę, w szczególności na państwa członkowskie UE; podkreśla, że należy nadać nowy impuls w celu ożywienia tych systemów; podkreśla również, że należy dopilnować, by UE odgrywała aktywną i konstruktywną rolę w przyspieszaniu i wzmacnianiu międzynarodowych opartych na zasadach wysiłków na rzecz struktury nieproliferacji, kontroli zbrojeń i rozbrojenia, w szczególności w dziedzinie broni masowego rażenia oraz cyfrowych narzędzi inwigilacji i manipulacji podwójnego zastosowania;

162. wzywa państwa członkowskie do pełnego przestrzegania wspólnego stanowiska 2008/944/WPZiB określającego wspólne zasady kontroli wywozu technologii wojskowych i sprzętu wojskowego, zmienionego decyzją Rady (WPZiB) 2019/1560, oraz do ścisłego wdrożenia kryterium 4 dotyczącego stabilności w regionie;

163. podkreśla, że należy zapobiegać transferom do budzących obawy miejsc poza UE powstających technologii wrażliwych i kluczowych produktów podwójnego zastosowania, zwłaszcza tych o krytycznym znaczeniu dla bezpieczeństwa Unii; wzywa do ustanowienia i wdrożenia ogólnounijnych elektronicznych systemów celnych i systemów pozwoleń na wywóz, co stanowiłoby kluczowy krok w kierunku zwiększenia skuteczności kontroli wywozu tych technologii i produktów przez państwa członkowskie;

Obrona a społeczeństwo oraz przygotowanie i gotowość do reagowania na poziomie cywilnym i wojskowym

164. podkreśla potrzebę szerszego zrozumienia wśród obywateli UE zagrożeń i ryzyka dla bezpieczeństwa z myślą o wspólnym zrozumieniu i dostosowaniu postrzegania zagrożeń w całej Europie oraz o wykształceniu kompleksowego pojęcia europejskiej obronności; podkreśla, że zapewnienie wsparcia ze strony instytucji demokratycznych, a tym samym ze strony obywateli, ma zasadnicze znaczenie dla rozwoju skutecznej i spójnej długoterminowej obrony UE, co wymaga świadomej debaty publicznej; wzywa UE i jej państwa członkowskie do opracowania programów uświadamiających i edukacyjnych, zwłaszcza dla młodzieży, których celem będzie pogłębienie wiedzy i ułatwienie debat na temat bezpieczeństwa, obronności i znaczenia sił zbrojnych, a także wzmacnianie odporności i gotowości społeczeństw na wyzwania związane z bezpieczeństwem, przy jednoczesnym umożliwieniu szerszego publicznego kontrolowania i nadzorowania sektora obronnego; wzywa Komisję i państwa członkowskie do opracowania tych programów w ramach Europejskiej Tarczy Demokracji w oparciu o modele programów krajowych, takich jak szwedzka inicjatywa dotycząca gotowości cywilnej na sytuacje kryzysowe;

165. z zadowoleniem przyjmuje wysiłki na rzecz wzmocnienia przygotowania i gotowości Europy do reagowania na poziomie cywilnym i wojskowym, co zaproponowano również w sprawozdaniu S. Niinisto; dostrzega kluczowe znaczenie obywateli dla gotowości i reagowania na kryzysy, w szczególności znaczenie odporności psychologicznej jednostek i gotowości gospodarstw domowych; dostrzega również znaczenie infrastruktury ochrony ludności i planowania w sytuacjach nadzwyczajnych; popiera podejście obejmujące całe społeczeństwo w zakresie odporności, zakładające aktywne zaangażowanie instytucji UE, państw członkowskich, społeczeństwa obywatelskiego i poszczególnych obywateli we wzmacnianie ram bezpieczeństwa Unii; podkreśla, że organy decyzyjne WPBiO odpowiedzialne za planowanie, zasoby i logistykę mogą stać się głównymi czynnikami umożliwiającymi cywilne zarządzanie kryzysowe w sytuacjach nadzwyczajnych; wzywa państwa członkowskie i Komisję do dokładnego przeanalizowania zaleceń zawartych w sprawozdaniu i opracowania unijnej strategii oceny ryzyka i gotowości, wspólnych ćwiczeń oraz platformy ściślejszej współpracy między UE i NATO w sytuacjach kryzysowych; apeluje o rozwój odpowiedniej infrastruktury ochrony ludności i gruntowne planowanie kryzysowe, a także o zagwarantowanie niezbędnych inwestycji na te cele, w tym za pośrednictwem specjalnego programu gwarancji inwestycyjnych EBI na rzecz odpornej na kryzysy infrastruktury obrony cywilnej;

166. przypomina, że terroryzm, w tym terroryzm dżihadystów, stanowi stałe zagrożenie dla bezpieczeństwa UE i jej partnerów; wzywa UE do dalszych działań na rzecz zapobiegania temu zagrożeniu z determinacją i pełną solidarnością, w szczególności przez większą koordynację w celu pogłębienia wiedzy, rozwoju zdolności w zakresie gotowości i reagowania oraz zagwarantowania szerzej zakrojonej interakcji z partnerami i innymi podmiotami międzynarodowymi;

167. zwraca uwagę, że polityka obronna UE powinna odzwierciedlać zasady równouprawnienia płci i różnorodności, promując inkluzywne środowiska wojskowe, które odzwierciedlają wartości i różnorodność społeczeństwa europejskiego, a jednocześnie zapewniając, aby wszyscy członkowie europejskich sił zbrojnych, niezależnie od płci lub pochodzenia, mieli równe szanse i dostęp do wsparcia; ponownie podkreśla ważną rolę młodych ludzi i organizacji młodzieżowych w utrzymywaniu i promowaniu pokoju i bezpieczeństwa oraz wzywa ESDZ, aby zobowiązała się do bardziej systematycznego włączania młodych ludzi do swojego programu działań na rzecz młodzieży, pokoju i bezpieczeństwa; apeluje również o opracowanie programów szkoleniowych dla instruktorów i współpracy między instytucjami obronnymi a uniwersytetami w państwach członkowskich UE, np. w postaci kursów i ćwiczeń wojskowych oraz gier fabularnych dla studentów cywilnych;

168. podkreśla, że UE i jej państwa członkowskie muszą stawić czoła krytycznym wyzwaniom związanym z rekrutacją i zatrzymywaniem pracowników w wojsku przez opracowanie skoordynowanych działań na szczeblu krajowym i unijnym w celu zagwarantowania zrównoważonych wojskowych zasobów kadrowych; zaleca, by UE wspierała państwa członkowskie w opracowywaniu strategii politycznych zwiększających atrakcyjność kariery i długoterminowych strategii zatrzymywania pracowników; podkreśla potrzebę zapewnienia przez Komitet Wojskowy UE (EUMC) działań następczych w związku z jego zadaniem obejmującym gromadzenie i analizowanie pochodzących z państw członkowskich UE danych dotyczących rekrutacji i zatrzymywania pracowników, aby zidentyfikować możliwe środki zaradcze; podkreśla, że wspieranie zdrowia psychicznego i dobrostanu personelu wojskowego, z naciskiem na rozwój zawodowy i długoterminową opiekę nad weteranami, należy odpowiednio uwzględnić w dalszym rozwoju Unii Obrony;

169. podkreśla znaczenie organizacji wspólnych szkoleń i ćwiczeń dla europejskich sił zbrojnych, a tym samym promowania interoperacyjności, aby zmaksymalizować gotowość misji i stawić czoła wielu zagrożeniom, zarówno konwencjonalnym, jak i niekonwencjonalnym; wzywa do opracowania i wprowadzenia na szczeblu UE programów wymiany personelu wojskowego z państw członkowskich, mających na celu zapewnienie możliwości szkoleniowych i zdobycia doświadczenia w różnych europejskich środowiskach i strukturach wojskowych, a tym samym wspieranie wzajemnego zrozumienia, spójności i interoperacyjności sił zbrojnych UE; w związku z tym ponownie wyraża poparcie dla europejskiej inicjatywy wymiany młodych oficerów (wojskowy Erasmus - EMILYO), prowadzonej przez Europejskie Kolegium Bezpieczeństwa i Obrony;

Wzmocnienie współpracy i partnerstw w dziedzinie obronności

170. podkreśla znaczenie partnerskiego wymiaru Strategicznego kompasu w zacieśnianiu współpracy między UE a jej sojusznikami i partnerami na całym świecie, w oparciu o wspólne wartości oraz poszanowanie praw człowieka i demokracji, w celu poprawy postrzegania zasady odstraszania oraz przeciwdziałania zagranicznym strategiom, które mają osłabić UE i jej partnerów oraz zdestabilizować międzynarodowy porządek oparty na zasadach; wzywa UE do dalszego angażowania się we współpracę w zakresie bezpieczeństwa z partnerami we wszystkich obszarach priorytetowych wskazanych w Strategicznym kompasie, zwłaszcza w zakresie wzmacniania odporności lokalnych sektorów bezpieczeństwa w obszarze zarządzania kryzysowego, przeciwdziałania zagrożeniom hybrydowym, a także zwiększania zdolności instytucji zajmujących się cyberbezpieczeństwem; wzywa również do ściślejszej współpracy między odpowiednimi organizacjami partnerów z Centrum Satelitarnym UE, Europejską Agencją Obrony (EDA) i Agencją UE ds. Cyberbezpieczeństwa (ENISA); uważa, że udział partnerów i sojuszników z NATO w projektach PESCO, pod warunkiem uzyskania zgody państw członkowskich UE, przyczyni się do większej zgodności standardów w sektorze obronnym oraz do wymiany doświadczeń, danych wywiadowczych i wiedzy technicznej w różnych dziedzinach;

171. potwierdza, że wspólna polityka bezpieczeństwa i obrony (WPBiO) UE musi być zawsze w pełni zgodna z prawem międzynarodowym i wielostronnymi decyzjami podejmowanymi przez instytucje międzynarodowe; wyraża zadowolenie z przyjęcia polityki Unii Europejskiej w zakresie należytej staranności w dziedzinie praw człowieka i międzynarodowego prawa humanitarnego w odniesieniu do wsparcia sektora bezpieczeństwa stron trzecich, która to polityka stanowi podstawę współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa i współpracy wojskowej z państwami trzecimi w sposób bardziej zgodny z prawami człowieka i międzynarodowym prawem humanitarnym; wzywa do jej starannego wdrożenia; ponawia apel o ściślejszą współpracę w dziedzinie bezpieczeństwa z organizacjami międzynarodowymi, takimi jak m.in. ONZ, Unia Afrykańska i ich misje pokojowe we wspólnych obszarach działań oraz OBWE;

172. z zadowoleniem przyjmuje wspólną deklarację ministrów obrony grupy G-7 z 19 października 2024 r. oraz ich oświadczenie o zamiarze zacieśnienia współpracy w sektorze obronnym; podkreśla, jak ważny dla UE jest rozwój międzynarodowych partnerstw z partnerami o zbieżnych poglądach w tej dziedzinie, oraz że należy wzmocnić wysiłki UE na rzecz zagwarantowania, że kraje, które były niegdyś strategicznymi partnerami i z którymi niektóre państwa członkowskie utrzymują silne więzi kulturowe, nie zostaną wciągnięte w strefę wpływów rywali systemowych; przypomina, że dyplomacja gospodarcza odgrywa kluczową rolę w tym dążeniu, służąc jako podstawowe narzędzie wzmacniania więzi współpracy, promowania wzajemnego dobrobytu oraz konsolidacji obecności i wpływów Unii, przyczyniając się do odporności partnerów na presję zewnętrzną;

173. uważa, że trzeba podjąć wysiłki, aby utrzymać i w miarę możliwości wzmocnić współpracę transatlantycką we wszystkich obszarach sektora wojskowego i obronnego, pamiętając jednocześnie o konieczności wspierania europejskiej obronności i wzmocnienia suwerenności;

Współpraca UE-NATO

174. podkreśla znaczenie strategicznego partnerstwa UE z NATO, przy pełnym poszanowaniu uzgodnionych zasad przewodnich przejrzystości, wzajemności i inkluzywności, a także autonomii decyzyjnej i procedur każdej organizacji; podkreśla, że NATO i UE odgrywają komplementarne, spójne i wzajemnie wzmacniające się role we wspieraniu pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego, a tym samym unikają powielania wysiłków obronnych przy jednoczesnym utrzymaniu ścisłej współpracy; z zadowoleniem przyjmuje przystąpienie Szwecji do NATO w 2024 r., po przystąpieniu Finlandii w 2023 r., co stanowi historyczny krok naprzód w zwiększaniu bezpieczeństwa w Europie, w szczególności w regionie Morza Bałtyckiego; wzywa wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawicielkę do działania w ścisłej koordynacji i jedności z sekretarzem generalnym NATO;

175. wzywa do dalszego pogłębiania współpracy UE-NATO w oparciu o Strategiczny kompas UE i nową koncepcję strategiczną NATO, w tym w dziedzinie cyberbezpieczeństwa, wojny hybrydowej, zwalczania terroryzmu, mobilności wojskowej, infrastruktury podwójnego zastosowania, zapobiegania konfliktom i zarządzania kryzysowego, współpracy wojskowo-obronnej, przeciwdziałania szkodliwej ingerencji zagranicznej ze strony państw trzecich, skoordynowanego podejścia na Indo-Pacyfiku, a także intensyfikacji wspólnych działań na arenie międzynarodowej w celu ochrony demokracji; zdecydowanie popiera prowadzoną przez NATO politykę otwartych drzwi; zachęca UE i NATO do zacieśnienia współpracy na rzecz budowania zdolności wspólnych partnerów;

176. podkreśla stałą potrzebę wzajemnego dostosowania się państw będących jednocześnie członkami UE i NATO oraz wynikające z art. 1 i 3 Traktatu północnoatlantyckiego zobowiązanie do współpracy, samopomocy i wzajemnej pomocy; wzywa UE do zintensyfikowania wysiłków na rzecz wspólnych inicjatyw w zakresie bezpieczeństwa i obrony tam, gdzie nie ma natowskiego odpowiednika, w celu zwiększenia standaryzacji, poprawy interopera- cyjności i opracowania wspólnych procedur operacyjnych między zdolnościami obronnymi państw członkowskich i UE;

177. wyraża uznanie dla ścisłej współpracy UE-NATO na Bałkanach Zachodnich, w tym za pośrednictwem operacji wojskowych EUFOR Althea i KFOR, które gwarantują niezbędną stabilność Bośni i Hercegowinie oraz Kosowu, a także całemu regionowi;

178. podkreśla kluczową rolę regionu Morza Czarnego dla europejskiego bezpieczeństwa oraz wzywa UE do współpracy z NATO przy formułowaniu kompleksowej strategii dla tego regionu, w której należy uwzględnić wyzwania w zakresie bezpieczeństwa, przeciwdziałać zagrożeniom hybrydowym, zacieśniać współpracę morską i wzmacniać partnerstwa regionalne;

179. z zadowoleniem przyjmuje mianowanie specjalnego przedstawiciela NATO ds. południowego sąsiedztwa i skupienie uwagi NATO na tym regionie; uważa, że należy wzmocnić koordynację i konsultacje między urzędnikami UE odpowiedzialnymi za politykę dotyczącą południowego sąsiedztwa i Sahelu a ich odpowiednikami w NATO, aby uniknąć rozgłosu oraz fragmentacji wysiłków i zasobów;

180. z zadowoleniem przyjmuje propozycję Zgromadzenia Parlamentarnego NATO dotyczącą podniesienia statusu Parlamentu do "partnera" podczas trwającej reformy partnerstw; zachęca swoją Delegację do spraw Stosunków ze Zgromadzeniem Parlamentarnym NATO (DNAT) do pełnego wykorzystywania obecnych i przyszłych przywilejów PE; uważa DNAT za ważne narzędzie dyplomacji Parlamentu we wzmocnionym partnerstwie UE-NATO, mające na celu wzmocnienie europejskiego filaru NATO i przyczynienie się do osiągnięcia ogólnych celów sojuszu; jest zdania, że DNAT może odegrać kluczową rolę w zacieśnianiu współpracy UE-NATO, zwiększaniu demokratycznej odporności krajów przystępujących i kluczowych partnerów, a także, ogólnie, wzmacnianiu parlamentarnego wymiaru tego kluczowego partnerstwa;

Partnerstwo z Ameryką Północną

181. uważa, że zasadnicze znaczenie ma dalszy rozwój bliskich stosunków UE ze Stanami Zjednoczonymi, opierających się na wzajemnym szacunku, wspólnych wartościach demokracji, wolności i praworządności, a także szerokim wachlarzu wspólnych lub zbieżnych interesów; docenia zobowiązanie Stanów Zjednoczonych do obrony terytorialnej Europy i aktywne zaangażowanie w nią zgodnie z Traktatem północnoatlantyckim i jego art. 5, w szczególności w świetle rosyjskiej wojny napastniczej przeciwko Ukrainie; zachęca do podejmowania wzajemnych inicjatyw w zakresie bezpieczeństwa i obrony, rozbrojenia i nieproliferacji, wpływu przełomowych technologii, zmiany klimatu, zagrożeń hybrydowych, cyberobrony, mobilności wojskowej, zarządzania kryzysowego i stosunków ze strategicznymi konkurentami; wzywa do dalszego wzmacniania dialogu UE ze Stanami Zjednoczonymi na temat bezpieczeństwa i obrony jako ważnego narzędzia ściślejszej współpracy transatlantyckiej;

182. stwierdza, że ostatnie działania i oświadczenia administracji amerykańskiej jeszcze bardziej wzmacniają obawy co do przyszłego stanowiska Stanów Zjednoczonych wobec Rosji, NATO i bezpieczeństwa Europy; wyraża w związku z tym ubolewanie z powodu stanowiska zajętego przez rządu USA - identycznego ze stanowiskiem Rosji - podczas głosowania w Zgromadzeniu Ogólnym ONZ i Radzie Bezpieczeństwa ONZ nad rezolucjami dotyczącymi trzeciej rocznicy rosyjskiej wojny napastniczej; wzywa Komisję do wznowienia dialogu UE ze Stanami Zjednoczonymi na temat bezpieczeństwa i obrony jako ważnego instrumentu ściślejszej współpracy transatlantyckiej;

183. zwraca uwagę na znaczenie ściślejszej współpracy w odniesieniu do produkcji i zamówień publicznych w dziedzinie obronności, w tym przez równy dostęp obu gałęzi przemysłu obronnego do rynku; odnotowuje Narodową Strategię Przemysłu Obronnego Stanów Zjednoczonych ze stycznia 2024 r. i zawarty w niej cel pogłębienia współpracy przemysłowej z partnerami; dostrzega szeroki zakres możliwych wzajemnie korzystnych obszarów współpracy w dziedzinie obronności i jej pozytywne skutki dla silniejszego partnerstwa transatlantyckiego w czasach rosnącej konkurencji geopolitycznej; podkreśla jednak, że taka współpraca wymaga równych warunków działania, co jest niezgodne z przepisami USA dotyczącymi międzynarodowego handlu bronią; w związku z tym wzywa Komisję, aby rozpoczęła dialog ze Stanami Zjednoczonymi w celu zbadania możliwości rozwoju wzajemnie korzystnej współpracy w dziedzinie przemysłu obronnego w oparciu o ramy prawne zapewniające równe warunki działania na szczeblu transatlantyckim;

184. podkreśla, że współpraca z Kanadą ma zasadnicze znaczenie dla bezpieczeństwa UE, i jest zadowolony z aktywnej roli, jaką Kanada odgrywa we wspieraniu Ukrainy; uważa, że dwustronny dialog na temat bezpieczeństwa i obrony, a także przyszłe partnerstwo w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony stanowią podstawę ściślejszej współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony, w tym w kwestii odpowiednich inicjatyw mających na celu pobudzenie produkcji przemysłu obronnego;

Partnerstwo ze Zjednoczonym Królestwem

185. dostrzega znaczący wkład Zjednoczonego Królestwa w bezpieczeństwo i stabilność Europy, a także jego zaangażowanie na rzecz wspólnych celów obronnych, które zwiększają zbiorowe bezpieczeństwo w całej Europie; z zadowoleniem przyjmuje ścisłą współpracę między UE, państwami członkowskimi UE i Zjednoczonym Królestwem w odniesieniu do wspierania Ukrainy, a także umowy dwustronne, takie jak porozumienie z Trinity House między Zjednoczonym Królestwem a Niemcami mające pogłębić współpracę w dziedzinie obronności; z zadowoleniem przyjmuje udział ministra spraw zagranicznych, Wspólnoty Narodów i rozwoju Zjednoczonego Królestwa w posiedzeniu Rady do Spraw Zagranicznych UE w październiku 2024 r.; apeluje do UE i Zjednoczonego Królestwa, aby szybko pogłębiły współpracę w dziedzinie obronności i stały się bliższymi partnerami przez podpisanie wspólnej deklaracji zawierającej konkretne zobowiązania oraz zorganizowany dialog w celu zacieśnienia współpracy między UE a Zjednoczonym Królestwem w odniesieniu do szeregu wyzwań w dziedzinie polityki zagranicznej i bezpieczeństwa na kontynencie europejskim; podkreśla w związku z tym znaczenie ściślejszej współpracy w zakresie wymiany informacji i danych wywiadowczych, zwalczania terroryzmu, mobilności wojskowej, inicjatyw w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony, zarządzania kryzysowego, cyberobrony, zagrożeń hybrydowych, zagranicznych manipulacji informacjami i ingerencji w informacje oraz reagowania razem na wspólne zagrożenia, takie jak rozprzestrzenianie broni masowego rażenia;

186. uważa, że należy poczynić postępy w odniesieniu do współpracy praktycznej przez sformalizowanie wspólnej deklaracji w sprawie partnerstwa w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony ze Zjednoczonym Królestwem jako sposobu wzmocnienia bezpieczeństwa europejskiego i europejskiego filaru NATO, w szczególności w kontekście rosyjskiej wojny napastniczej przeciwko Ukrainie; zachęca wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawicielkę do regularnego zapraszania Zjednoczonego Królestwa na nieformalne posiedzenia Rady z udziałem ministrów spraw zagranicznych (i obrony) w celu wymiany poglądów na temat kwestii będących przedmiotem wspólnego zainteresowania, a jednocześnie do pełnej ochrony autonomii decyzyjnej UE;

Partnerstwo z Bałkanami Zachodnimi i partnerami z Europy Wschodniej

187. uważa, że bezpieczeństwo UE jest ściśle powiązane z bezpieczeństwem jej bezpośrednich sąsiadów w Europie oraz że w interesie UE leży priorytetowe potraktowanie polityki rozszerzenia i wzmocnienie stabilności jej sąsiadów z Europy Południowo-Wschodniej i Wschodniej, w szczególności krajów kandydujących; apeluje o pogłębioną współpracę wojskowo-obronną, w tym w zakresie bezpieczeństwa cywilnego i wojskowego oraz policyjnowojskowego, współpracę z krajami kandydującymi i partnerami, w szczególności w takich dziedzinach jak odporność, cyberbezpieczeństwo, zagrożenia hybrydowe, zarządzanie granicami, walka z terroryzmem i przeciwdziałanie dezinformacji; ponownie podkreśla potrzebę ścisłej współpracy z NATO w tym zakresie; z zadowoleniem przyjmuje podpisanie partnerstw w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony 19 listopada i 18 grudnia 2024 r. między UE a Macedonią Północną i Albanią;

188. podkreśla, że Unia powinna ułatwiać udział krajów europejskich o wysokim stopniu dostosowania w sprawach WPBiO, w szczególności krajów Bałkanów Zachodnich, w obecnych i przyszłych programach związanych z sektorem obronnym; potwierdza, że głębokie zaangażowanie krajów kandydujących znacznie ułatwiłoby ich proces akcesyjny przez zwiększenie ich zdolności przemysłowych i operacyjnych w sektorze obronnym, zwiększając tym samym interoperacyjność z siłami zbrojnymi państw członkowskich UE; jest zdania, że kompleksowe włączenie krajów kandydujących z Bałkanów Zachodnich do inicjatyw obronnych UE stanowiłoby inwestycję strategiczną, a także integralną część wysiłków UE na rzecz przeciwdziałania rosnącej asertywności i zagranicznej ingerencji w tych krajach;

189. zachęca państwa członkowskie do dalszego korzystania z Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju (EPF) w celu szkolenia i wyposażania służb bezpieczeństwa europejskich partnerów południowowschodnich i wschodnich przyjmujących misje WPBiO, w szczególności policji wojskowej, infrastruktury służby zdrowia i organów ścigania, oraz zwiększenia możliwości wymiany informacji wywiadowczych za pośrednictwem bezpiecznych linii komunikacyjnych;

Partnerstwo z Unią Afrykańską i krajami afrykańskimi

190. podkreśla znaczenie stosunków UE-Afryka dla bezpieczeństwa Europy; uważa, że należy znacznie zacieśnić partnerstwa UE z krajami afrykańskimi;

Partnerstwo z regionem Indo-Pacyfiku

191. podkreśla strategiczne znaczenie regionu Indo-Pacyfiku w ramach obronnych UE i dostrzega konieczność zajęcia się rosnącymi obawami o bezpieczeństwo związanymi z regionalnymi działaniami Chin i ich szerszymi konsekwencjami dla globalnej stabilności; uważa, że zasadnicze znaczenie ma wzmocnienie obecności i partnerstw UE w tym regionie; jest również świadomy wiodącej roli Tajwanu w rozwoju zaawansowanych technologii i jego bogatego doświadczenia w obronie przed chińskimi atakami hybrydowymi, dezinformacją i zagranicznymi manipulacjami informacjami i ingerencjami w informacje, co powinno być najważniejszym aspektem przy ocenie możliwości wzmocnienia wielostronnej wymiany i współpracy;

192. podkreśla konieczność ustanowienia przez UE trwalszego bezpieczeństwa zbiorowego przez sieć regionalnych sojuszników i partnerów, stanowiącą konwencjonalną podstawę jej zaangażowania w regionie; z dużym zadowoleniem przyjmuje niedawne podpisanie przez UE partnerstw w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony z Japonią i Koreą Południową - odpowiednio 1 i 4 listopada 2024 r.; uważa, że dalsze zacieśnianie partnerstwa strategicznego i obronnego UE z Japonią i Koreą Południową oraz rozwój regularnego dialogu, współpracy i budowania zdolności z innymi krajami o zbieżnych poglądach w regionie Indo-Pacyfiku, takimi jak Australia, Nowa Zelandia i Tajwan, mają zasadnicze znaczenie dla pogłębiania wspólnego bezpieczeństwa; ponawia swój apel do UE o dalszą współpracę z nowymi partnerami strategicznymi w regionie, takimi jak Indonezja i Wietnam;

193. podkreśla znacznie partnerstwa UE-Indie oraz uważa, że ważna wizyta przewodniczącej Komisji i kolegium komisarzy w Indiach 27 i 28 lutego 2025 r. zapoczątkowała nowy rozdział w historii stosunków UE-Indie i potwierdziła strategiczne związki i ich niewykorzystany potencjał; podkreśla potencjał pogłębienia naszego partnerstwa, w tym dzięki szerszym konsultacjom w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony;

Większe zaangażowanie Parlamentu Europejskiego w WPBiO

194. podkreśla, że wzmocnienie WPBiO jako priorytetu politycznego w dziesiątej kadencji oraz zwiększenie wydatków na politykę i programy obronne na szczeblu UE i państw członkowskich wymaga pełnej kontroli i rozliczalności parlamentarnej;

195. wzywa w związku z tym do wzmocnienia roli kontrolnej, ustawodawczej i budżetowej Parlamentu w odniesieniu do rosnącego zakresu inicjatyw obronnych w instytucjach UE, a w szczególności prac prowadzonych w ramach WPBiO, w tym przez intensyfikację regularnego dialogu, wymianę informacji i utrzymywanie stałych kanałów komunikacji między wiceprzewodniczącą / wysoką przedstawicielką, komisarzem do spraw obrony i przestrzeni kosmicznej oraz właściwymi organami Parlamentu; zaleca dostarczanie zaktualizowanych danych wywiadowczych odpowiednim komisjom parlamentarnym;

196. wyraża ubolewanie, że ze względu na brak dostępu do informacji Parlament nie może sprawować należytej kontroli nad projektami PESCO; ponawia apel do państw członkowskich o przedkładanie Parlamentowi sprawozdania z wdrażania projektów PESCO co najmniej dwa razy w roku; ponadto ponawia apel do ESDZ o przedstawianie Podkomisji Bezpieczeństwa i Obrony regularnych i kompleksowych sprawozdań z wdrażania Strategicznego kompasu oraz innych inicjatyw i programów w zakresie bezpieczeństwa i obrony; ponadto ponawia swój apel do ESDZ o przedstawianie Podkomisji Bezpieczeństwa i Obrony regularnych i kompleksowych sprawozdań z wdrażania Strategicznego kompasu, innych inicjatyw i programów w zakresie bezpieczeństwa i obrony, a także ich ocen; podkreśla potrzebę poprawy kontroli wdrażania przepisów dotyczących przemysłu obronnego przez wprowadzenie procedury aktów delegowanych;

°

° °

197. zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie Europejskiej, Radzie, wiceprzewodniczącej Komisji / wysokiej przedstawicielce Unii ds. polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, przewodniczącej Komisji i właściwym członkom Komisji, sekretarzowi generalnemu ONZ, sekretarzowi generalnemu NATO, przewodniczącemu Zgromadzenia Parlamentarnego NATO, agencjom UE działającym w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony, a także rządom i parlamentom państw członkowskich i krajów partnerskich.

1 Dz.U. L 331 z 14.12.2017, s. 57, ELI: http://data.europa.eu/eli/dec/2017/2315/oj.

2 Dz.U. L 270 z 18.10.2022, s. 85, ELI: http://data.europa.eu/eli/dec/2022/1968/oj.

3 Dz.U. L 270 z 18.10.2022, s. 93, ELI: http://data.europa.eu/eli/dec/2022/1970/oj.

4 Dz.U. L 325 z 20.12.2022, s. 110, ELI: http://data.europa.eu/eli/dec/2022/2507/oj.

5 Dz.U. L 22 z 24.1.2023, s. 29, ELI: http://data.europa.eu/eli/dec/2023/162/oj.

6 Dz.U. L, 2024/890, 19.3.2024, ELI: http://data.europa.eu/eli/dec/2024/890/oj.

7 Dz.U. L 79 I z 21.3.2019, s. 1, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2019/452/oj.

8 Dz.U. L 170 z 12.5.2021, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2021/697/oj.

9 Dz.U. L 185 z 24.7.2023, s. 7, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2023/1525/oj.

10 Dz.U. L, 2023/2418, 26.10.2023, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2023/2418/oj.

11 Dz.U. L, 2024/1252, 3.5.2024, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2024/1252/oj.

12 Dz.U. L, 2023/2113, 11.10.2023, ELI: http://data.europa.eu/eli/reco/2023/2113/oj.

13 Dz.U. C 493 z 27.12.2022, s. 136.

14 Dz.U. C 167 z 11.5.2023, s. 105.

15 Dz.U. C 167 z 11.5.2023, s. 18.

16 Dz.U. C, C/2023/1226, 21.12.2023, ELI: http://data.europa.eu/eli/C/2023/1226/oj.

17 Teksty przyjęte, P9_TA(2024)0105.

18 Dz.U. C, C/2024/6745, 26.11.2024, ELI: http://data.europa.eu/eli/C/2024/6745/oj.

19 Dz.U. C, C/2024/6129, 22.10.2024, ELI: http://data.europa.eu/eli/C/2024/6129/oj.

20 Dz.U. C, C/2024/7214, 10.12.2024, ELI: http://data.europa.eu/eli/C/2024/7214/oj.

21 Dz.U. C, C/2024/5719, 17.10.2024, ELI: http://data.europa.eu/eli/C/2024/5719/oj.

22 Dz.U. C, C/2025/488, 29.1.2025, ELI: http://data.europa.eu/eli/C/2025/488/oj.

23 Dz.U. C, C/2025/487, 29.1.2025, ELI: http://data.europa.eu/eli/C/2025/487/oj.

24 Analiza pt. "Mapping threats to peace and democracy worldwide - Normandy Index 2024" [Identyfikacja zagrożeń dla pokoju i demokracji na świecie - indeks normandzki z 2024 r.], Biuro Analiz Parlamentu Europejskiego, wrzesień 2024 r.

25 JOIN(2025)0120.

26 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/81/WE z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji procedur udzielania niektórych zamówień na roboty budowlane, dostawy i usługi przez instytucje lub podmioty zamawiające w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa i zmieniająca dyrektywy 2004/17/WE i 2004/18/WE (Dz.U. L 216 z 20.8.2009, s. 76, ELI: http://data.europa.eu/eli/ dir/2009/81/oj).

27 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/43/WE z dnia 6 maja 2009 r. w sprawie uproszczenia warunków transferów produktów związanych z obronnością we Wspólnocie (Dz.U. L 146 z 10.6.2009, s. 1, ELI: http://data.europa.eu/eli/dir/2009/43/oj).

28 Sprawozdanie specjalne Europejskiego Trybunału Obrachunkowego 04/2025 pt. "Mobilność wojskowa w UE - uchybienia w koncepcji i przeszkody napotkane w trakcie realizacji spowalniają postępy".

29 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2025/38 z dnia 19 grudnia 2024 r. w sprawie ustanowienia środków mających na celu zwiększenie solidarności i zdolności w Unii w zakresie wykrywania cyberzagrożeń i incydentów oraz przygotowywania się i reagowania na takie cyberzagrożenia i incydenty oraz w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) 2021/694 (akt w sprawie cybersoli- darności) (Dz.U. L, 2025/38, 15.1.2025, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2025/38/oj).

30 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2555 z dnia 14 grudnia 2022 r. w sprawie środków na rzecz wysokiego wspólnego poziomu cyberbezpieczeństwa na terytorium Unii, zmieniająca rozporządzenie (UE) nr 910/2014 i dyrektywę (UE) 2018/1972 oraz uchylająca dyrektywę (UE) 2016/1148 (dyrektywa NIS 2), (Dz.U. L 333 z 27.12.2022, s. 80, ELI: http://data. europa.eu/eli/dir/2022/2555/2022-12-27).

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2025.4389
• Rodzaj: Rezolucja
• Tytuł: Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 2 kwietnia 2025 r. w sprawie realizacji wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony - sprawozdanie roczne za 2024 r. (2024/2082(INI))
• Data aktu: 02/04/2025
• Data ogłoszenia: 09/09/2025