Sprawa C-365/23, Arce: Wyrok Trybunału (piąta izba) z dnia 20 marca 2025 r. - SIA A v. C, D, E

Wyrok Trybunału (piąta izba) z dnia 20 marca 2025 r. [wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Augstākā tiesa (Senāts) - Łotwa] - SIA "A"/C, D, E

(Sprawa C-365/23 1 , Arce 2 )

(Odesłanie prejudycjalne - Ochrona konsumentów - Dyrektywa 93/13/EWG - Zakres stosowania - Artykuł 2 lit. b) - Artykuł 3 ust. 1 - Artykuł 4 ust. 2 - Artykuł 5 - Artykuł 6 ust. 1 - Artykuł 8a - Umowa adhezyjna - Umowa zawarta pomiędzy przedsiębiorcą świadczącym usługi w zakresie rozwoju sportowego i wsparcia w karierze a małoletnim "obiecującym" zawodnikiem reprezentowanym przez rodziców - Warunek ustanawiający obowiązek zapłaty na rzecz tego przedsiębiorcy wynagrodzenia w wysokości 10 % dochodu uzyskanego przez tego sportowca w ciągu kolejnych piętnastu lat - Karta praw podstawowych Unii Europejskiej - Artykuły 17 i 24 - Prawo własności - Prawa dziecka)

(C/2025/2629)

Język postępowania: łotewski

(Dz.U.UE C z dnia 19 maja 2025 r.)

Sąd odsyłający

Augstākā tiesa (Senāts)

Strony w postępowaniu głównym

Strona inicjująca postępowanie przed sądem odsyłającym: SIA "A"

Druga strona postępowania: C, D, E

Sentencja

1) Artykuł 1 ust. 1 i art. 2 lit. b) dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich

należy interpretować w ten sposób, że:

umowa o świadczenie usług wsparcia rozwoju i kariery sportowca, zawarta pomiędzy z jednej strony przedsiębiorcą prowadzącym działalność w dziedzinie rozwoju sportowców a z drugiej strony małoletnim "obiecującym" zawodnikiem, reprezentowanym przez rodziców, który w chwili zawarcia tej umowy nie wykonywał jeszcze działalności zawodowej w dziedzinie sportu, a tym samym miał status konsumenta, jest objęta zakresem stosowania tej dyrektywy.

2) Artykuł 4 ust. 2 i art. 8 dyrektywy 93/13

należy interpretować w ten sposób, że:

warunek umowny przewidujący, iż w odniesieniu do świadczenia wymienionych w umowie usług wsparcia rozwoju i kariery zawodowej w określonej dyscyplinie sportowej młody sportowiec zobowiązuje się do zapłaty wynagrodzenia w wysokości 10 % dochodów, które uzyska on w ciągu 15 lat po zawarciu tej umowy, jest objęty zakresem stosowania tego przepisu. W konsekwencji sąd krajowy może co do zasady ocenić na podstawie art. 3 tej dyrektywy nieuczciwy charakter takiego warunku tylko wtedy, gdy dojdzie do wniosku, że ów warunek nie został wyrażony prostym i zrozumiałym językiem. Jednakże wspomniane przepisy nie stoją na przeszkodzie uregulowaniom krajowym, które zezwalają na kontrolę sądową nieuczciwego charakteru tego warunku, nawet jeżeli warunek ten został wyrażony prostym i zrozumiałym językiem.

3) Artykuł 5 dyrektywy 93/13

należy interpretować w ten sposób, że:

nie został wyrażony prostym i zrozumiałym językiem w rozumieniu tego przepisu warunek umowy ograniczający się do przewidzenia, że w zamian za świadczenie usług wspierania rozwoju sportowego i kariery zawodowej sportowiec zobowiązuje się do zapłaty usługodawcy wynagrodzenia w wysokości 10 % dochodów, które uzyska on w ciągu 15 lat po zawarciu tej umowy, przy czym konsumentowi nie zostały przekazane przed zawarciem umowy wszystkie informacje niezbędne do umożliwienia mu dokonania oceny skutków finansowych jego zobowiązania.

4) Artykuł 3 ust. 1 dyrektywy 93/13

należy interpretować w ten sposób, że:

warunek umowy przewidujący, iż w zamian za świadczenie usług wspierania rozwoju sportowego i kariery zawodowej młody sportowiec zobowiązuje się do zapłaty wynagrodzenia w wysokości 10 % dochodów, które uzyska on w ciągu 15 lat po zawarciu tej umowy, nie powoduje znaczącej nierównowagi praw i obowiązków stron ze szkodą dla konsumenta w rozumieniu tego przepisu z tego tylko powodu, że warunek ten nie ustanawia związku między wartością świadczonej usługi a jej kosztem dla konsumenta. Istnienie takiej nierównowagi należy bowiem oceniać w szczególności w świetle zasad mających zastosowanie w prawie krajowym w braku porozumienia stron, uczciwych i słusznych praktyk rynkowych obowiązujących w chwili zawarcia umowy w dziedzinie wynagrodzenia w danej dyscyplinie sportowej, a także w świetle wszystkich okoliczności związanych z zawarciem wspomnianej umowy oraz wszystkich innych postanowień tej umowy lub innej umowy, od której umowa ta jest zależna.

5) Artykuł 6 ust. 1 dyrektywy 93/13

należy interpretować w ten sposób, że:

stoi on na przeszkodzie temu, by sąd krajowy, który stwierdził, że warunek umowy zawartej między przedsiębiorcą a konsumentem ma nieuczciwy charakter w rozumieniu art. 3 ust. 1 tej dyrektywy, obniżył kwotę należną od konsumenta do wysokości kosztów rzeczywiście poniesionych przez usługodawcę w ramach wykonywania tej umowy.

6) Dyrektywę 93/13 w związku z art. 17 ust. 1 i art. 24 ust. 2 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej

należy interpretować w ten sposób, że:

w przypadku gdy warunek umowy przewiduje, iż w zamian za świadczenie usług wspierania rozwoju sportowego i kariery zawodowej konsument zobowiązuje się do zapłaty wynagrodzenia w wysokości 10 % dochodów, które uzyska on w ciągu 15 lat po zawarciu tej umowy, okoliczność, że konsument był małoletni w chwili zawarcia wspomnianej umowy i że umowa ta została zawarta przez rodziców małoletniego w jego imieniu, ma znaczenie dla oceny nieuczciwego charakteru takiego warunku.

1 Dz.U. C 296 z 21.8.2023.
2 Niniejszej sprawie została nadana fikcyjna nazwa. Nie odpowiada ona rzeczywistej nazwie ani rzeczywistemu nazwisku żadnej ze stron postępowania.

Zmiany w prawie

Maciej Berek: Do projektu MRPiPS o PIP wprowadziliśmy bardzo istotne zmiany

Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Lekarze i pielęgniarki na kontraktach „uratują” firmy przed przekształcaniem umów?

4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.

Grażyna J. Leśniak 05.12.2025
Klub parlamentarny PSL-TD przeciwko projektowi ustawy o PIP

Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.

Grażyna J. Leśniak 04.12.2025
Prezydent podpisał zakaz hodowli zwierząt na futra, ale tzw. ustawę łańcuchową zawetował

Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.

Krzysztof Koślicki 02.12.2025
Przekształcanie umów B2B dołoży pracy sądom

Resort pracy nie podjął nawet próby oszacowania, jak reklasyfikacja umów cywilnoprawnych i B2B na umowy o pracę wpłynie na obciążenie sądów pracy i długość postępowań sądowych. Tymczasem eksperci wyliczyli, że w wariancie skrajnym, zakładającym 150 tys. nowych spraw rocznie, skala powstałych zaległości rośnie do ponad 31 miesięcy dodatkowej pracy lub koniecznego zwiększenia zasobów sądów o 259 proc. Sprawa jest o tyle ważna, że na podobnym etapie prac są dwa projekty ustaw, które – jak twierdzą prawnicy – mogą zwiększyć obciążenie sądów.

Grażyna J. Leśniak 25.11.2025
MZ znosi limit tzw. nadwykonań świadczeń udzielanych osobom do 18. roku życia - projekt przyjęty przez rząd

Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Medycznym - poinformował w środę rzecznik rządu Adam Szłapka. Przygotowana przez resort zdrowia propozycja zakłada, że Narodowy Fundusz Zdrowia będzie mógł w 2025 r. otrzymać dodatkowo około 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego. MZ chce również, by programy inwestycyjne dla projektów strategicznych były zatwierdzane przez ministra zdrowia, a nie jak dotychczas, ustanawiane przez Radę Ministrów. Zamierza też umożliwić dofinansowanie programów polityki zdrowotnej realizowanych przez gminy w całości ze środków Funduszu Medycznego.

Grażyna J. Leśniak 19.11.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.C.2025.2629

Rodzaj: Wyrok
Tytuł: Sprawa C-365/23, Arce: Wyrok Trybunału (piąta izba) z dnia 20 marca 2025 r. - SIA A v. C, D, E
Data aktu: 20/03/2025
Data ogłoszenia: 19/05/2025