(Dz.U.UE C z dnia 5 grudnia 2024 r.)
Zainteresowane strony mogą zgłaszać uwagi na temat przedmiotowego środka pomocy w terminie jednego miesiąca od daty publikacji na adres Urzędu Nadzoru EFTA:
EFTA Surveillance Authority
Registry
Avenue des Arts 19H
1000 Bruxelles/Brussel
BELGIQUE/BELGIË
Otrzymane uwagi zostaną przekazane władzom norweskim. Zainteresowane strony zgłaszające uwagi mogą wystąpić z odpowiednio uzasadnionym pisemnym wnioskiem o objęcie ich tożsamości klauzulą poufności.
Streszczenie
Procedura
7 lutego 2023 r. Urzędu Nadzoru EFTA ("ESA") otrzymał formalną skargę zawierającą zarzut, że przedsiębiorstwo Bane NOR SF ("Bane NOR") otrzymywało niezgodną z prawem pomoc państwa poprzez wykorzystanie państwowych zasobów finansowych przeznaczonych na realizację jego misji publicznej na dofinansowanie swojej działalności komercyjnej.
6 czerwca 2023 r., 1 września 2023 r. i 12 stycznia 2024 r. skarżący złożył dodatkowe uwagi. Skarżący wzmocnił swoją pierwotną skargę i rozszerzył ją na domniemaną pomoc otrzymaną przez kontrahentów Bane NOR, którym miano zaoferować warunki korzystniejsze niż warunki rynkowe.
Opis środka(-ów)
Bane NOR jest operatorem infrastruktury kolejowej w Norwegii. Jest to przedsiębiorstwo państwowe, a jego główną funkcją jest zarządzanie różnymi zadaniami operacyjnymi dotyczącymi infrastruktury kolejowej.
Oprócz działalności w branży kolejowej Bane NOR oferuje stronom trzecim dostęp do swojej sieci światłowodowej, w szczególności dostęp do infrastruktury fizycznej (pasywnej) i światłowodu ciemnego. Bane NOR jest właścicielem infrastruktury światłowodowej wzdłuż sieci kolejowej, co ma kluczowe znaczenie dla dobrego i bezpiecznego funkcjonowania przewozów kolejowych. Bane NOR oferuje stronom trzecim nadwyżkę przepustowości swojej sieci światłowodowej.
Ponadto Bane NOR zawarło porozumienia umowne ze stronami trzecimi, w ramach których wnosiły one wkład w część kosztów budowy i utrzymania infrastruktury światłowodowej ("umowy dotyczące budowy i eksploatacji") albo udostępniały one swoje światłowodowe zdolności przesyłowe w zmian za zdolności Bane NOR ("umowy SWAP").
Skarga dotyczyła dwóch następujących środków, które zostały wstępnie ocenione w decyzji.
1. Domniemana pomoc na rzecz Bane NOR poprzez korzystanie z finansowania państwowego przeznaczonego na jego misję publiczną do subsydiowania skrośnego działalności gospodarczej, a mianowicie komercyjnego udostępniania infrastruktury pasywnej i światłowodów ciemnych ("środek 1").
2. Domniemana pomoc na rzecz kontrahentów Bane NOR poprzez warunki korzystniejsze niż warunki rynkowe zawarte w szeregu umów dotyczących budowy i eksploatacji, a także umów SWAP ("środek/środki 2").
Wstępna ocena pomocy państwa
Wprowadzenie
Aby dany środek mógł zostać uznany za pomoc państwa w rozumieniu art. 61 ust. 1 Porozumienia EOG, musi dojść do łącznego spełnienia następujących warunków: (i) beneficjent musi być przedsiębiorstwem (tj. prowadzić działalność gospodarczą); (ii) środek musi być przyznany przez państwo lub przy użyciu zasobów państwowych; (iii) musi przynosić korzyść; (iv) musi sprzyjać niektórym przedsiębiorstwom lub produkcji niektórych towarów (selektywność); oraz (v) musi zakłócać konkurencję lub grozić jej zakłóceniem i wpływać na wymianę handlową w obrębie EOG.
Pojęcie przedsiębiorstwa i działalności gospodarczej
Władze norweskie twierdzą, że przedsiębiorstwo Bane NOR nie prowadzi działalności gospodarczej, zapewniając dostęp do swojej infrastruktury światłowodowej. Wynika to z faktu, że zapewnienie dostępu zarówno do infrastruktury pasywnej, jak i światłowodu ciemnego jest ściśle związane z misją publiczną Bane NOR jako zarządcy infrastruktury kolejowej, a zatem ma charakter niegospodarczy.
W swojej decyzji w odniesieniu do środka 1 ESA wstępnie stwierdził, że zapewnianie połączeń światłowodowych przez Bane NOR jest działalnością gospodarczą, a zatem Bane NOR stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 61 ust. 1 Porozumienia EOG.
W odniesieniu do środka/środków 2 ESA ma wątpliwości, czy wszystkie strony umów SWAP oraz umów dotyczących budowy i eksploatacji zawartych z Bane NOR prowadzą działalność gospodarczą
Możliwość przypisania środków państwu i istnienie zasobów państwowych
Władze norweskie twierdzą, że środka 1 nie można przypisać państwu norweskiemu, ponieważ Bane NOR posiada niezależność w podejmowaniu decyzji.
W swojej decyzji ESA wyraża wątpliwości co do tego, czy środek 1 i środek/środki 2 można przypisać państwu norweskiemu, ponieważ Bane NOR samo jest organem publicznym lub ponieważ w przyjęcie środka zaangażowany był organ publiczny.
Ponadto ESA wstępnie stwierdził, że zarówno w przypadku środka 1, jak i środka/środków 2 korzyść zostałaby przyznana przy użyciu zasobów państwowych.
Przyznanie korzyści
Pomoc państwa w rozumieniu art. 61 ust. 1 Porozumienia EOG nie obejmuje środka przyznanego przedsiębiorstwu przy użyciu zasobów państwowych, jeżeli przedsiębiorstwo to mogłoby uzyskać taką samą korzyść w okolicznościach odpowiadających normalnym warunkom rynkowym. Oceny warunków, na jakich przyznano taką korzyść, dokonuje się przez zastosowanie testu prywatnego inwestora.
W swojej decyzji, na podstawie dostępnych informacji, ESA wyraża wątpliwości i nie może wykluczyć, że środek 1 przyniósł korzyść Bane NOR w rozumieniu art. 61 ust. 1 Porozumienia EOG. ESA doszedł do tego samego wniosku również w odniesieniu do korzyści uzyskanej przez kontrahentów Bane NOR w odniesieniu do środka/środków 2.
Selektywność
Jedynie te środki pomocy, które przyznają korzyść w sposób selektywny niektórym przedsiębiorstwom, kategoriom przedsiębiorstw lub niektórym sektorom gospodarki, mogą zostać uznane za niezgodne z prawem zgodnie z art. 61 ust. 1 Porozumienia EOG.
W swojej decyzji ESA wstępnie stwierdził, że zarówno środek 1, jak i środek/środki 2 przynoszą korzyści określonym przedsiębiorstwom, a zatem są selektywne w rozumieniu art. 61 ust. 1 Porozumienia EOG.
Wpływ na wymianę handlową i zakłócenie konkurencji
Aby środek stanowił pomoc państwa w rozumieniu art. 61 ust. 1 Porozumienia EOG, musi on zakłócać konkurencję i wpływać na wymianę handlową między Umawiającymi się Stronami Porozumienia EOG.
W swojej decyzji ESA wstępnie stwierdził, że zarówno środek 1, jak i środek/środki 2 zakłócają konkurencję i wpływają na wymianę handlową wewnątrz EOG, ponieważ wzmacniają pozycję konkurencyjną poszczególnych przedsiębiorstw.
Wstępny wniosek dotyczący istnienia pomocy państwa
Na podstawie powyższych rozważań ESA nie może wykluczyć, że środek 1 i środek/środki 2 stanowią pomoc państwa w rozumieniu art. 61 ust. 1 Porozumienia EOG.
Ocena zgodności
Władze norweskie nie przedstawiły żadnych argumentów uzasadniających, dlaczego - gdyby środki te stanowiły pomoc państwa - należałoby uznać je za zgodne z funkcjonowaniem Porozumienia EOG. ESA również nie stwierdził żadnych wyraźnych podstaw zgodności.
W związku z tym, jeżeli środki stanowią pomoc państwa, ESA ma wątpliwości co do ich zgodności z funkcjonowaniem Porozumienia EOG.
Komitet Stały Rady Ministrów wprowadził bardzo istotne zmiany do projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej – poinformował minister Maciej Berek w czwartek wieczorem, w programie „Pytanie dnia” na antenie TVP Info. Jak poinformował, projekt nowelizacji ustawy o PIP powinien trafić do Sejmu w grudniu 2025 roku, aby prace nad nim w Parlamencie trwały w I kwartale 2026 r.
05.12.2025
4 grudnia Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt zmian w ustawie o PIP - przekazało w czwartek MRPiPS. Nie wiadomo jednak, jaki jest jego ostateczny kształt. Jeszcze w środę Ministerstwo Zdrowia informowało Komitet, że zgadza się na propozycję, by skutki rozstrzygnięć PIP i ich zakres działał na przyszłość, a skutkiem polecenia inspektora pracy nie było ustalenie istnienia stosunku pracy między stronami umowy B2B, ale ustalenie zgodności jej z prawem. Zdaniem prawników, to byłaby kontrrewolucja w stosunku do projektu resortu pracy.
05.12.2025
Przygotowany przez ministerstwo pracy projekt zmian w ustawie o PIP, przyznający inspektorom pracy uprawnienie do przekształcania umów cywilnoprawnych i B2B w umowy o pracę, łamie konstytucję i szkodzi polskiej gospodarce – ogłosili posłowie PSL na zorganizowanej w czwartek w Sejmie konferencji prasowej. I zażądali zdjęcia tego projektu z dzisiejszego porządku posiedzenia Komitetu Stałego Rady Ministrów.
04.12.2025
Prezydent Karol Nawrocki podpisał we wtorek ustawę z 7 listopada 2025 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. Jej celem jest wprowadzenie zakazu chowu i hodowli zwierząt futerkowych w celach komercyjnych, z wyjątkiem królika, w szczególności w celu pozyskania z nich futer lub innych części zwierząt. Zawetowana została jednak ustawa zakazująca trzymania psów na łańcuchach. Prezydent ma w tym zakresie złożyć własny projekt.
02.12.2025
Resort pracy nie podjął nawet próby oszacowania, jak reklasyfikacja umów cywilnoprawnych i B2B na umowy o pracę wpłynie na obciążenie sądów pracy i długość postępowań sądowych. Tymczasem eksperci wyliczyli, że w wariancie skrajnym, zakładającym 150 tys. nowych spraw rocznie, skala powstałych zaległości rośnie do ponad 31 miesięcy dodatkowej pracy lub koniecznego zwiększenia zasobów sądów o 259 proc. Sprawa jest o tyle ważna, że na podobnym etapie prac są dwa projekty ustaw, które – jak twierdzą prawnicy – mogą zwiększyć obciążenie sądów.
25.11.2025
Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o Funduszu Medycznym - poinformował w środę rzecznik rządu Adam Szłapka. Przygotowana przez resort zdrowia propozycja zakłada, że Narodowy Fundusz Zdrowia będzie mógł w 2025 r. otrzymać dodatkowo około 3,6 mld zł z Funduszu Medycznego. MZ chce również, by programy inwestycyjne dla projektów strategicznych były zatwierdzane przez ministra zdrowia, a nie jak dotychczas, ustanawiane przez Radę Ministrów. Zamierza też umożliwić dofinansowanie programów polityki zdrowotnej realizowanych przez gminy w całości ze środków Funduszu Medycznego.
19.11.2025| Identyfikator: | Dz.U.UE.C.2024.7104 |
| Rodzaj: | Informacja |
| Tytuł: | Urząd Nadzoru - EFTA Decyzja nr 143/24/COL z dnia 25 września 2024 r. o wszczęciu formalnego postępowania wyjaśniającego w sprawie domniemanej niezgodnej z prawem pomocy państwa przyznanej na rzecz Bane NOR - Zaproszenie do zgłaszania uwag zgodnie z częścią I art. 1 ust. 2 protokołu 3 do Porozumienia między państwami EFTA w sprawie ustanowienia Urzędu Nadzoru i Trybunału Sprawiedliwości dotyczących wyżej wymienionego środka |
| Data aktu: | 25/09/2024 |
| Data ogłoszenia: | 05/12/2024 |