(C/2024/5988)
(Dz.U.UE C z dnia 3 października 2024 r.)
W połączonych sprawach E-13/22 i E-1/23, Birgir Pór Gylfason i Jórunn S. Gröndal przeciwko Landsbankinn hf. oraz Elva Dögg Sverrisdóttir i Ólafur Viggó Sigurõsson przeciwko Íslandsbanki hf. - WNIOSKI skierowane do Trybunału przez Sąd Rejonowy w Reykjaviku (He'radsdómur Reykjavíkur) i Sąd Rejonowy w Reykjanes (Héradsdómur Reykjaness) na podstawie art. 34 Porozumienia między państwami EFTA w sprawie ustanowienia Urzędu Nadzoru i Trybunału Sprawiedliwości, dotyczące między innymi wykładni i stosowania art. 24 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/17/UE z dnia 4 lutego 2014 r. w sprawie konsumenckich umów o kredyt związanych z nieruchomościami mieszkalnymi oraz art. 10 ust. 2 lit. f) dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie umów o kredyt konsumencki, Trybunał w składzie: Páll Hreinsson, prezes, Bernd Hammermann i Ola Mestad (ad hoc) (sędzia sprawozdawca), sędziowie, wydał w dniu 23 maja 2024 r. wyrok zawierający sentencję następującej treści:
1. Art. 24 lit. a) dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/17/UE z dnia 4 lutego 2014 r. w sprawie konsumenckich umów o kredyt związanych z nieruchomościami mieszkalnymi byłby pozbawiony skuteczności, jeżeli z oceny przejrzystości od samego początku wyłączone byłyby inne elementy, wykorzystywane obok wskaźników lub stóp referencyjnych do obliczania stopy oprocentowania kredytu były od samego początku wyłączone z oceny przejrzystości. W związku z tym wymogi art. 24 dotyczące jasności, dostępności, obiektywności i możliwości zweryfikowania mają zastosowanie w każdym przypadku, gdy do obliczenia stopy oprocentowania kredytu stosuje się wskaźnik lub stopę referencyjną.
2. Niezgodna z art. 24 dyrektywy 2014/17 jest sytuacja, w której warunki umowy i informacje przedstawione konsumentowi w ramach umowy o kredyt hipoteczny nie są zrozumiałe pod względem formalnym i gramatycznym lub nie pozwalają przeciętnemu konsumentowi, który jest właściwie poinformowany oraz dostatecznie uważny i rozsądny, na zrozumienie konkretnego funkcjonowania metody stosowanej do obliczania stopy oprocentowania kredytu oraz, w stosownych przypadkach, związku między tym mechanizmem a mechanizmem przewidzianym w innych postanowieniach umownych, tak aby konsument ten był w stanie ocenić konsekwencje ekonomiczne, jakie wynikają dla niego z umowy.
3. Art. 5 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich należy interpretować w ten sposób, że w celu spełnienia wymogu przejrzystości warunku umownego ustalającego zmienną stopę procentową w ramach umowy kredytu hipotecznego warunek ten musi być nie tylko zrozumiały pod względem formalnym i gramatycznym, ale również umożliwiać przeciętnemu konsumentowi, który jest właściwie poinformowany oraz dostatecznie uważny i rozsądny, zrozumienie konkretnego funkcjonowania metody obliczania tej stopy, a tym samym ocenę, na podstawie jasnych i zrozumiałych kryteriów, potencjalnie znaczących konsekwencji ekonomicznych takiego warunku dla jego zobowiązań finansowych. Do sądu krajowego należy ustalenie, czy instytucja finansowa udostępniła konsumentowi wystarczające informacje umożliwiające mu zapoznanie się z konkretnym funkcjonowaniem metody obliczania stopy oraz, w stosownych przypadkach, zrozumienie związku między tym mechanizmem a mechanizmem przewidzianym w innych postanowieniach umownych.
4. Do sądu krajowego należy ustalenie, przy uwzględnieniu kryteriów określonych w art. 3 ust. 1 i art. 5 dyrektywy 93/13, czy w świetle szczególnych okoliczności danego przypadku warunek umowy kredytu hipotecznego o zmiennym oprocentowaniu spełnia wymogi dobrej wiary, równowagi i przejrzystości określone w tej dyrektywie. Oceny nieuczciwości należy dokonywać z uwzględnieniem charakteru towarów lub usług, których dotyczy umowa; obejmuje to wysoki poziom ochrony konsumentów zagwarantowany w obszarze kredytów konsumenckich właściwy dla umów kredytu hipotecznego, jak określono zarówno w orzecznictwie opartym na dyrektywie 93/13, jak i w wymogach dotyczących przejrzystości wynikających z dyrektywy 2014/17.
5. Warunki takie jak te, które są przedmiotem postępowania głównego, należy uznać za nieuczciwe zgodnie z art. 3 ust. 1 dyrektywy 93/13, jeżeli powodują one znaczącą nierównowagę wynikających z umowy praw i obowiązków stron na niekorzyść konsumenta; ustalenie tej kwestii należy do sądu odsyłającego.
6. Do sądów odsyłających należy ustalenie, czy w sprawach, w których toczy się postępowanie główne, nieważność warunków uznanych za nieuczciwe w rozpatrywanych umowach kredytu hipotecznego mogłaby uniemożliwić dalsze obowiązywanie tych umów. Jeżeli stwierdzenie nieważności takich warunków uniemożliwiałoby dalsze obowiązywanie umów, do sądów odsyłających, których art. 7 ust. 1 dyrektywy 93/13 nie pozbawia takiego prawa, należy zastąpienie nieuczciwych warunków przepisami prawa krajowego o charakterze uzupełniającym. Jeżeli jednak przedmiotowe umowy mogą nadal obowiązywać bez kwestionowanych warunków, art. 6 ust. 1 dyrektywy nie zezwala sądom odsyłającym na zastąpienie nieuczciwego warunku w umowie kredytu przepisem prawa krajowego o charakterze uzupełniającym.
Nowa grupa osób z niepełnosprawnością uprawnionych do świadczenia wspierającego, wyższe świadczenie pielęgnacyjne i zmiany organizacyjne w orzecznictwie o niezdolności do pracy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych – to tylko niektóre zmiany w prawie, które będą dotyczyły osób z niepełnosprawnościami w 2026 roku.
27.12.2025
Od 1 stycznia 2026 r. będą refundowane 24 nowe terapie, w tym 9 onkologicznych, 15 nieonkologicznych i 8 terapii w chorobach rzadkich. Dla 585 terapii refundacja będzie kontynuowana. Nowe opcje leczenia zyskały osoby chore na chłoniaka grudkowego, chłoniaka Hodgkina, raka piersi, niedrobnokomórkowego raka płuca, raka przełyku i gruczolakoraka żołądka lub połączenia żołądkowo-przełykowego.
27.12.2025
W tym roku po raz pierwszy wszyscy pracownicy będą cieszyli się Wigilią jako dniem wolnym od pracy. Także w handlu. I choć z dnia wolnego skorzystają także pracodawcy, to akurat w ich przypadku Wigilia będzie dniem, kiedy zaczną obowiązywać przepisy zobowiązujące ich do stosowania w ogłoszeniach o pracę i np. w regulaminach pracy nazw stanowisk neutralnych pod względem płci.
23.12.2025
Od 1 stycznia 2026 r. zacznie obowiązywać ustawa wprowadzająca Centralną e-Rejestrację. Zakłada ona, że od przyszłego roku podmioty lecznicze obowiązkowo dołączą do systemu m.in. w zakresie umawiania wizyt u kardiologa oraz badań profilaktycznych. Planowany start rejestracji na wszystkie świadczenia planowany jest na 2029 r. Kolejne świadczenia i możliwości w zakresie zapisywania się do lekarzy specjalistów będą wchodzić w życie stopniowo.
22.12.2025
W piątek, 19 grudnia 2025 roku, Senat przyjął bez poprawek uchwalone na początku grudnia przez Sejm bardzo istotne zmiany w przepisach dla pracodawców obowiązanych do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Odnoszą się one do tych podmiotów, w których nie działają organizacje związkowe. Ustawa trafi teraz na biurko prezydenta.
19.12.2025
Nowe okresy wliczane do okresu zatrudnienia mogą wpłynąć na wymiar urlopów wypoczynkowych osób, które jeszcze nie mają prawa do 26 dni urlopu rocznie. Pracownicy nie nabywają jednak prawa do rozliczenia urlopu za okres sprzed dnia objęcia pracodawcy obowiązkiem stosowania art. 302(1) Kodeksu pracy, wprowadzającego zaliczalność m.in. okresów prowadzenia działalności gospodarczej czy wykonywania zleceń do stażu pracy.
19.12.2025| Identyfikator: | Dz.U.UE.C.2024.5988 |
| Rodzaj: | Informacja |
| Tytuł: | WYROK TRYBUNAŁU z dnia 23 maja 2024 r. w połączonych sprawach E-13/22 i E-1/23 - Birgir Þór Gylfason i Jórunn S. Gröndal przeciwko Landsbankinn hf. oraz Elva Dögg Sverrisdóttir i Ólafur Viggó Sigurðsson przeciwko Íslandsbanki hf. (Ochrona konsumentów - Dyrektywa 2014/17/UE - Zmienne stopy procentowe - Kredyty hipoteczne - Wymogi dotyczące przejrzystości - Dyrektywa 93/13/EWG - Dyrektywa 2008/48/WE - Nieuczciwe postanowienia umowne) |
| Data aktu: | 23/05/2024 |
| Data ogłoszenia: | 03/10/2024 |