Streszczenie opinii Europejskiego Inspektora Ochrony Danych na temat wniosku dotyczącego dyrektywy w sprawie wymiany informacji między organami ścigania państw członkowskich (Pełny tekst niniejszej opinii jest dostępny w wersji angielskiej, francuskiej i niemieckiej na stronie internetowej EIOD www.edps.europa.eu)

Streszczenie opinii Europejskiego Inspektora Ochrony Danych na temat wniosku dotyczącego dyrektywy w sprawie wymiany informacji między organami ścigania państw członkowskich

(Pełny tekst niniejszej opinii jest dostępny w wersji angielskiej, francuskiej i niemieckiej na stronie internetowej EIOD www.edps.europa.eu)

(2022/C 154/05)

(Dz.U.UE C z dnia 8 kwietnia 2022 r.)

Dnia 8 grudnia 2021 r. Komisja Europejska przyjęła wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wymiany informacji między organami ścigania państw członkowskich. Wniosek jest częścią większego pakietu ustawodawczego, zwanego "kodeksem współpracy policyjnej", który obejmuje również wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie zautomatyzowanej wymiany danych na potrzeby współpracy policyjnej ("Prüm II"), zmieniającego decyzje Rady 2008/615/WSiSW i 2008/616/WSiSW ("decyzje w sprawie konwencji z Prüm") oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1726, 2019/817 i 2019/818 (z zastrzeżeniem odrębnej opinii EIOD), a także wniosek dotyczący zalecenia Rady w sprawie operacyjnej współpracy policyjnej.

Wniosek ma na celu ułatwienie organom ścigania równorzędnego dostępu do informacji przechowywanych w innym państwie członkowskim, z zachowaniem istoty praw podstawowych, w tym wymogów ochrony danych, a także zapewnienie wszystkim państwom członkowskim skutecznie funkcjonującego pojedynczego punktu kontaktowego oraz zaradzenie mnożeniu się kanałów komunikacyjnych wykorzystywanych do wymiany informacji w zakresie ochrony porządku publicznego między państwami członkowskimi, przy jednoczesnym wzmocnieniu roli Europolu jako unijnego węzła informacyjnego w zakresie przestępczości w UE.

Choć Europejski Inspektor Ochrony Danych rozumie potrzebę korzystania przez organy ścigania z najlepszych możliwych narzędzi prawnych i technicznych służących wymianie informacji w celu zapobiegania przestępstwom, ich wykrywania lub ścigania, uważa, że niektóre elementy wniosku należy zmienić, aby zapewnić zgodność z wymogami ochrony danych.

Po pierwsze, we wniosku należy jasno określić zakres podmiotowy wymiany informacji i w każdym przypadku ograniczyć kategorie danych osobowych, które mogą być wymieniane na temat świadków i ofiar, zgodnie z art. 6 dyrektywy 680/2016 dotyczącej egzekwowania prawa i podobnie do podejścia przyjętego w załączniku II do rozporządzenia o Euro- polu (UE).

EIOD uważa również, że zgodnie z zasadą ograniczenia przechowywania przyszła dyrektywa powinna wyraźnie określać, że dane osobowe w systemach zarządzania sprawami pojedynczych punktów kontaktowych powinny być przechowywane jedynie przez bardzo krótkie okresy, które powinny zasadniczo odpowiadać terminom udzielania informacji określonym w art. 5 wniosku.

Ponadto EIOD jest zdania, że państwa członkowskie powinny być zobowiązane, by w poszczególnych przypadkach oceniać, czy i w jakim celu Europol powinien otrzymać kopię wymienianych informacji. We wniosku powinno się również wyraźnie określić wymóg, aby cel ten, wraz z wszelkimi ograniczeniami zgodnie z art. 19 rozporządzenia o Europolu, był przekazywany Europolowi.

W opinii przeanalizowano także i przedstawiono zalecenia dotyczące szeregu innych konkretnych kwestii, takich jak związek proponowanej dyrektywy z istniejącymi ramami prawnymi w zakresie ochrony danych oraz wykorzystanie aplikacji SIENA jako głównego kanału komunikacji między państwami członkowskimi.

1. WPROWADZENIE I INFORMACJE OGÓLNE

1. Dnia 8 grudnia 2021 r. Komisja Europejska przyjęła wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wymiany informacji między organami ścigania państw członkowskich, uchylającej decyzję ramową Rady 2006/960/WSiSW ("wniosek") 1 .

2. Wniosek jest częścią większego pakietu legislacyjnego, zwanego "kodeksem współpracy policyjnej", który obejmuje również:

- wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie zautomatyzowanej wymiany danych na potrzeby współpracy policyjnej ("Prüm II"), zmieniającego decyzje Rady 2008/615/WSiSW i 2008/ 616/WSiSW oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1726, 2019/817 i 2019/818 2 , oraz

- Wniosek dotyczący zalecenia Rady w sprawie operacyjnej współpracy policyjnej 3 .

3. Celem kodeksu współpracy policyjnej jest usprawnienie, wzmocnienie, rozwinięcie, zmodernizowanie i ułatwienie współpracy w zakresie egzekwowania prawa między odpowiednimi agencjami krajowymi 4 . W tym względzie wniosek dotyczący dyrektywy ma zapewnić organom ścigania każdego państwa członkowskiego równorzędny dostęp do informacji dostępnych w innych państwach członkowskich, aby zapobiegać przestępstwom i wykrywać przestępstwa, prowadzić dochodzenia lub operacje karne, a tym samym pokonać trudności wynikające z obecnie obowiązujących przepisów na szczeblu krajowym, które utrudniają skuteczny i wydajny przepływ informacji 5 . Celem wniosku jest zatem ustanowienie ram prawnych, które zapewnią ujednolicenie praktyk krajowych oraz umożliwią lepsze monitorowanie i egzekwowanie przepisów na szczeblu unijnym i krajowym. Ponadto wniosek ma zbliżyć minimalne standardy zapewniające wydajne i skuteczne funkcjonowanie pojedynczych punktów kontaktowych. Te wspólne minimalne wymagania obejmują skład, struktury, obowiązki, personel i możliwości techniczne.

4. Wniosek, a bardziej ogólnie kodeks współpracy policyjnej, jest powiązany z celami politycznymi kilku dokumentów strategicznych UE w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych, w szczególności ze strategią UE w zakresie unii bezpieczeństwa 6 , unijną strategią zwalczania przestępczości zorganizowanej 2021-2025 7  oraz strategią na rzecz w pełni funkcjonującej i odpornej strefy Schengen 2021 8 . Ponadto wnioski ustanawiające kodeks współpracy policyjnej należy rozpatrywać w świetle trwającej reformy Europolu i rosnącej roli agencji jako unijnego węzła informacyjnego w zakresie przestępczości gromadzącego i przetwarzającego coraz większe ilości danych 9 .

5. Komisja skonsultowała się z EIOD w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy w sprawie wymiany informacji między organami ścigania w dniu 7 stycznia 2022 r., zgodnie z art. 42 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2018/1725. Uwagi i zalecenia zawarte w przedmiotowej opinii ograniczają się do tych przepisów wniosku, które są najistotniejsze z punktu widzenia ochrony danych.

4. WNIOSKI

33. W świetle powyższego EIOD wydaje następujące główne zalecenia:

- w motywach należy jaśniej przedstawić związek z istniejącymi ramami prawnymi w zakresie ochrony danych, a ponadto we wniosku należy zrezygnować z odniesień do RODO, ponieważ nie wydaje się ono istotne w kontekście przetwarzania danych osobowych przewidzianego we wniosku;

- we wniosku należy jasno określić zakres podmiotowy przewidywanej wymiany informacji i ograniczyć kategorie danych osobowych, które mogą być wymieniane na temat świadków i ofiar, zgodnie z art. 6 dyrektywy dotyczącej egzekwowania prawa i podobnie do podejścia przyjętego w załączniku II do rozporządzenia o Europolu (UE).

- EIOD uważa, że zgodnie z zasadą ograniczenia przechowywania wniosek powinien wyraźnie określać, że dane osobowe w systemach zarządzania sprawami pojedynczych punktów kontaktowych powinny być przechowywane jedynie przez bardzo krótkie okresy, które powinny zasadniczo odpowiadać terminom udzielania informacji określonym w art. 5 wniosku.

- EIOD uważa, że wniosek powinien wyraźnie zobowiązywać państwa członkowskie, by w poszczególnych przypadkach oceniały, czy i w jakim celu Europol powinien otrzymać kopię wymienianych informacji. Wniosek powinien również wyraźnie przewidywać, że o tym celu, wraz z ewentualnymi ograniczeniami zgodnie z art. 19 rozporządzenia o Europolu, informuje się Europol. EIOD zaleca także usunięcie ostatniego zdania motywu 18.

Bruksela, dnia 7 marca 2022 r.
Wojciech Rafał WIEWIÓROWSKI
1 COM(2021) 782 final.
2 COM(2021) 784 final.
3 COM(2021) 780 final.
4 Uzasadnienie, s. 2.
5 Uzasadnienie, s. 3.
6 Komunikat Komisji w sprawie strategii UE w zakresie unii bezpieczeństwa, COM(2020) 605 final.
7 Komunikat Komisji w sprawie unijnej strategii zwalczania przestępczości zorganizowanej 2021-2025, COM(2021) 170 final.
8 Komunikat Komisji "Strategia na rzecz w pełni funkcjonującej i odpornej strefy Schengen", COM(2021) 277 final.
9 Więcej informacji można znaleźć w opinii EIOD nr 4/2021, https://edps.europa.eu/system/files/2021-03/21-03-08_opinion_europol_ reform_en.pdf.

Zmiany w prawie

Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024
Jak zgłosić zamiar głosowania korespondencyjnego w wyborach samorządowych

Nie wszyscy wyborcy będą mogli udać się osobiście 7 kwietnia, aby oddać głos w obwodowych komisjach wyborczych. Dla nich ustawodawca wprowadził instytucję głosowania korespondencyjnego jako jednej z tzw. alternatywnych procedur głosowania. Przypominamy zasady, terminy i procedurę tego udogodnienia dla wyborców z niepełnosprawnością, seniorów i osób w obowiązkowej kwarantannie.

Artur Pytel 09.03.2024
Tabletka "dzień po" bez recepty - Sejm uchwalił nowelizację

Bez recepty dostępny będzie jeden z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - zakłada uchwalona w czwartek nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tabletka będzie dostępna bez recepty ma być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stoi na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 22.02.2024
Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 21.02.2024
Standardy ochrony dzieci. Placówki medyczne mają pół roku

Lekarz czy pielęgniarka nie będą mogli się tłumaczyć, że nie wiedzieli komu zgłosić podejrzenie przemocy wobec dziecka. Placówki medyczne obowiązkowo muszą opracować standardy postępowania w takich sytuacjach. Przepisy, które je do tego obligują wchodzą właśnie w życie, choć dają jeszcze pół roku na przygotowania. Brak standardów będzie zagrożony grzywną. Kar nie przewidziano natomiast za ich nieprzestrzeganie.

Katarzyna Nocuń 14.02.2024
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.C.2022.154.7

Rodzaj: Informacja
Tytuł: Streszczenie opinii Europejskiego Inspektora Ochrony Danych na temat wniosku dotyczącego dyrektywy w sprawie wymiany informacji między organami ścigania państw członkowskich (Pełny tekst niniejszej opinii jest dostępny w wersji angielskiej, francuskiej i niemieckiej na stronie internetowej EIOD www.edps.europa.eu)
Data aktu: 08/04/2022
Data ogłoszenia: 08/04/2022