Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 września 2020 r. w sprawie maksymalizacji potencjału w zakresie efektywności energetycznej zasobów budowlanych w UE (2020/2070(INI)).

Maksymalizacja potencjału efektywności energetycznej zasobów budowlanych UE

P9_TA(2020)0227

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 września 2020 r. w sprawie maksymalizacji potencjału w zakresie efektywności energetycznej zasobów budowlanych w UE (2020/2070(INI))

(2021/C 385/08)

(Dz.U.UE C z dnia 22 września 2021 r.)

Parlament Europejski,

- uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), w szczególności jego art. 194,

- uwzględniając Europejski filar praw socjalnych ogłoszony dnia 17 listopada 2017 r. przez Parlament Europejski, Radę i Komisję na Szczycie Społecznym na rzecz Sprawiedliwego Zatrudnienia i Wzrostu Gospodarczego w Göteborgu,

- uwzględniając porozumienie przyjęte podczas 21. Konferencji Stron Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie Zmian Klimatu (COP21) w Paryżu w dniu 12 grudnia 2015 r. (porozumienie paryskie),

- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 11 grudnia 2019 r. w sprawie Europejskiego Zielonego Ładu (COM(2019)0640),

- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 28 listopada 2018 r. zatytułowany "Czysta planeta dla wszystkich. Europejska długoterminowa wizja strategiczna dobrze prosperującej, nowoczesnej, konkurencyjnej i neutralnej dla klimatu gospodarki" (COM(2018)0773),

- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 10 marca 2020 r. zatytułowany "Nowa strategia przemysłowa dla Europy" (COM(2020)0102),

- uwzględniając komunikat Komisji z dnia 11 marca 2020 r. zatytułowany "Nowy plan działania UE dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym na rzecz czystszej i bardziej konkurencyjnej Europy" (COM(2020)0098),

- uwzględniając "ślad środowiskowy produktu" ogłoszony w komunikacie Komisji z dnia 20 września 2011 r. pt. "Plan działania na rzecz zasobooszczędnej Europy" (COM(2011)0571),

- uwzględniając sprawozdanie specjalne Europejskiego Trybunału Obrachunkowego nr 11/2020 z dnia 28 kwietnia 2020 r. pt. "Efektywność energetyczna budynków - należy położyć większy nacisk na opłacalność inwestycji",

- uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej z dnia 12 grudnia 2019 r.,

- uwzględniając konkluzje Rady z dnia 25 czerwca 2019 r. w sprawie przyszłości systemów energetycznych w unii energetycznej, mających zapewnić transformację energetyczną oraz realizację celów w zakresie energii i klimatu w okresie do roku 2030 i późniejszym,

- uwzględniając pakt amsterdamski ustanawiający agendę miejską dla UE, uzgodniony w dniu 30 maja 2016 r. podczas nieformalnego spotkania unijnych ministrów odpowiedzialnych za sprawy miejskie,

- uwzględniając Kartę lipską na rzecz zrównoważonego rozwoju miast europejskich, przyjętą podczas nieformalnego posiedzenia unijnych ministrów odpowiedzialnych za rozwój obszarów miejskich w dniach 24-25 maja 2007 r.,

- uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/27/UE z dnia 25 października 2012 r. w sprawie efektywności energetycznej zmienioną dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2002 z dnia 11 grudnia 2018 r. zmieniającą dyrektywę 2012/27/UE w sprawie efektywności energetycznej 1 ,

- uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/31/UE z dnia 19 maja 2010 r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków zmienioną dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/844 z dnia 30 maja 2018 r. zmieniającą dyrektywę 2010/31/UE w sprawie charakterystyki energetycznej budynków i dyrektywę 2012/27/UE w sprawie efektywności energetycznej 2 ,

- uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2001 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych 3 ,

- uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1999 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie zarządzania unią energetyczną i działaniami w dziedzinie klimatu, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 663/2009 i (WE) nr 715/2009, dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady 94/22/WE, 98/70/WE, 2009/31/WE, 2009/73/WE, 2010/31/UE, 2012/27/UE i 2013/30/UE, dyrektyw Rady 2009/119/WE i (EU) 2015/652 oraz uchylenia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 525/2013 4 ,

- uwzględniając dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/944 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej oraz zmieniającą dyrektywę 2012/27/UE 5 ,

- uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/943 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie rynku wewnętrznego energii elektrycznej 6 ,

- uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 305/2011 z dnia 9 marca 2011 r. ustanawiające zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych i uchylające dyrektywę Rady 89/106/EWG 7 ,

- uwzględniając dyrektywę Rady 2003/96/WE z dnia 27 października 2003 r. w sprawie restrukturyzacji wspólnotowych przepisów ramowych dotyczących opodatkowania produktów energetycznych i energii elektrycznej 8 ,

- uwzględniając dyrektywę 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r. ustanawiającą ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej 9 ,

- uwzględniając dyrektywę Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory 10 ,

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 15 stycznia 2020 r. w sprawie Europejskiego Zielonego Ładu 11 ,

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 28 listopada 2019 r. w sprawie alarmującej sytuacji klimatycznej i środowiskowej 12 ,

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 14 marca 2019 r. w sprawie zmiany klimatu - europejska, długofalowa i zgodna z porozumieniem paryskim wizja strategiczna na rzecz dobrze prosperującej, nowoczesnej, konkurencyjnej i neutralnej dla klimatu gospodarki 13 ,

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 25 października 2018 r. w sprawie uruchomienia infrastruktury paliw alternatywnych w Unii Europejskiej: czas na działanie! 14 ,

Czwartek, 17 września 2020 r.

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 6 lutego 2018 r. w sprawie przyspieszenia innowacji w dziedzinie czystej energii 15 ,

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 września 2016 r. w sprawie "W kierunku nowej struktury rynku energii" 16 ,

- uwzględniając swoją rezolucję z dnia 13 września 2016 r. w sprawie strategii UE w zakresie ogrzewania i chłodzenia 17 ,

- uwzględniając art. 54 Regulaminu,

- uwzględniając opinię przedstawioną przez Komisję Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności,

- uwzględniając sprawozdanie Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii (A9-0134/2020),

A. mając na uwadze, że w budynkach zużywa się około 40 % energii i powstaje 36 % emisji CO2 w UE, a więc ich gruntowna, w tym gruntowna etapowa renowacja jest kluczowa dla osiągnięcia unijnego celu zerowej emisji gazów cieplarnianych netto do 2050 r.;

B. mając na uwadze, że sektor budowlany jest największym pojedynczym konsumentem energii w UE, że 97 % unijnych zasobów budowlanych nie jest energooszczędnych, że tylko 0,2 % budynków mieszkalnych w UE jest poddawanych gruntownym, w tym gruntownym etapowym renowacjom każdego roku, oraz mając na uwadze, że ponad 94 % dzisiejszych budynków będzie stać w 2050 r., a większość domów, szkół i biur, z których będziemy wtedy korzystać, będzie już wybudowana;

C. mając na uwadze, że ogrzewanie pomieszczeń i wody odpowiada za około 80 % zużycia energii przez gospodarstwa domowe, gdyż połowa budynków w UE posiada indywidualne kotły zainstalowane przed 1992 r., których efektywność wynosi 60 % lub mniej, a 22 % indywidualnych kotłów gazowych, 34 % bezpośrednich nagrzewnic elektrycznych, 47 % kotłów olejowych i 58 % kotłów zasilanych węglem kamiennym jest starszych, niż wynosi ich techniczny okres eksploatacji;

D. mając na uwadze, że zwiększenie wskaźników renowacji do prawie 3 % i renowacja 210 mln istniejących budynków może stworzyć do 2 mln miejsc pracy 18  w sektorze budowlanym, który odpowiada za około 9 % PKB Unii i jest ważnym elementem strategii naprawy w następstwie kryzysu związanego z COVID-19, a także mógłby zapewnić wkład w czystą gospodarkę jako część Europejskiego Zielonego Ładu;

E. mając na uwadze, że Obserwatorium zasobów budowlanych UE odgrywa kluczową rolę w monitorowaniu i poprawie ogólnej charakterystyki energetycznej budynków w UE dzięki danym, które są wiarygodne, spójne i łatwe do porównania;

F. mając na uwadze, że jakość życia wszystkich obywateli można poprawić dzięki podejmowaniu działań prowadzących do poprawy efektywności energetycznej zasobów budowlanych w UE, a więc głównym wyzwaniem jest złagodzenie presji, jaką odczuwa szacowana na 50 mln liczba gospodarstw domowych w Unii Europejskiej doświadczających ubóstwa energetycznego, obniżenie rachunków za energię i zapewnienie wygodnych, przystępnych cenowo i energooszczędnych mieszkań dla wszystkich;

G. mając na uwadze, że Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) szacuje, że ludzie spędzają około 90 % czasu wewnątrz budynków mieszkalnych i niemieszkalnych, że ponad pół miliona Europejczyków umiera przedwcześnie każdego roku z powodu niskiej jakości powietrza wewnątrz pomieszczeń 19  oraz że dzięki otwieraniu okien domy mają odpowiednią wentylację i lepszą jakość powietrza, a także więcej światła dziennego, stając się zdrowszymi, co ma kluczowe znaczenie, w szczególności podczas obecnego kryzysu związanego z COVID-19;

H. mając na uwadze, że Parlament Europejski wezwał "do przeglądu dyrektywy w sprawie efektywności energetycznej i dyrektywy w sprawie efektywności energetycznej budynków, zgodnie z większymi ambicjami w dziedzinie klimatu, oraz do wzmocnienia ich wdrażania poprzez wiążące cele krajowe" 20 ;

I. mając na uwadze, że do uzyskania energooszczędnych budynków oraz osiągnięcia unijnego celu w zakresie efektywności energetycznej do 2030 r. konieczne są inwestycje w renowację budynków europejskich o wartości ponad 282 mld EUR, a także inteligentne połączenie rygorystycznego wdrażania obecnych strategii politycznych, nowych inicjatyw politycznych w celu wycofywania budynków o najgorszej charakterystyce energetycznej, dalszych i odpowiednich mechanizmów finansowania oraz inwestycji w innowacyjne rozwiązania;

J. mając na uwadze, że zintegrowane programy renowacji mają mieć charakter całościowy, być zgodne z zasadą "efektywność energetyczna przede wszystkim" oraz skupiać się na szerszych ekosystemach dzielnic, obejmując cele w zakresie wysokiej redukcji energii dla poszczególnych budynków, a także opierają się na najlepszych praktykach i obejmują trzy główne filary:

a) typologię budowy i materiały budowlane, tj. wymaganie dogłębnej wiedzy na temat wieku, zastosowania i metody konstrukcji budynków oraz ich potencjału w zakresie oszczędności energii, a także opisu rodzajów materiałów do zastosowania w całym procesie renowacji, w tym wpływu ich cyklu życia;

b) zapewnianie źródeł zrównoważonej energii i dostęp do takich źródeł, w szczególności odnawialnych źródeł energii na miejscu i w pobliżu, w tym systemów ogrzewania lub chłodzenia, lub wykorzystywanie zdolności budynków do magazynowania ciepła, usług typu pojazd-otoczenie i innych opcji elastyczności umożliwiających integrację sektorową;

c) korzyści wspólnotowe/społeczne, w szczególności włączenie lokalnych społeczności do wszystkich projektów i programów renowacji energetycznej, by zająć się kwestią ubóstwa energetycznego, braku zasobów technicznych lub finansowych oraz luk informacyjnych;

K. mając na uwadze, że wdrożenie tego podejścia opartego na trzech filarach gwarantuje, że opracowywane i wdrażane zintegrowane programy renowacji skupiają się na ogólniejszych korzyściach dla ludzi i społeczności, jakie mogą wynikać z renowacji, takich jak efektywność energetyczna, odporność na zmianę klimatu, konkurencyjność przemysłowa, zrównoważony charakter, włączenie społeczne i dostępność;

Dzielnice i społeczności

1. podkreśla rolę dzielnic i społeczności, a także innych podmiotów takich jak organy lokalne i regionalne oraz MŚP w zintegrowanych programach renowacji jako całościowym podejściu do renowacji celem stworzenia bardziej efektywnego energetycznie i neutralnego dla klimatu sektora budowlanego do 2050 r., zgodnie z dyrektywą w sprawie charakterystyki energetycznej budynków;

2. domaga się, aby polityka w zakresie budynków i renowacji była całościowa i integracyjna, przyczyniała się do osiągnięcia celów klimatycznych UE, obejmowała zintegrowane programy renowacji uwzględniające lokalne łańcuchy wartości, usługi społeczne i przystępność cenową, gotowość budynków do obsługi inteligentnych sieci, odpowiednie zdrowe wewnętrzne warunki klimatyczne i jakość środowiska, mobilność, funkcje techniczne, przemysłowe i w zakresie efektywności energetycznej budynków, umożliwiała produkcję i wymianę energii odnawialnej na miejscu lub w pobliżu oraz elastyczność popytu, a także wykorzystanie nadmiaru energii cieplnej i chłodniczej z pobliskich instalacji przemysłowych, lokalnych systemów transportu bądź dróg wodnych, jeśli opcja taka ma zrównoważony charakter;

3. zwraca uwagę na ważną rolę, jaką odgrywają obywatele w renowacji budynków mieszkalnych, a także na znaczenie tworzenia wydajnych narzędzi i najlepszych praktyk oraz udostępnianie na szczeblu lokalnym wszelkich możliwych informacji i wiedzy, w tym możliwości związanych z technologiami (np. inteligentnymi licznikami); uznaje ponadto impuls nadawany przez wspólnoty energetyczne, które zrzeszają i informują obywateli oraz angażują ich w rozpoczynanie własnych działań renowacyjnych lub produkcji energii ze źródeł odnawialnych, oraz domaga się kompleksowego pakietu środków politycznych, by zwiększyć skalę takich podejść;

4. wzywa Komisję do oceny skutków gentryfikacji dzielnic i eksmitowania wszystkich lokatorów budynków z powodu przeprowadzanej na dużą skalę renowacji (ang. renoviction), a także różnic w traktowaniu kobiet i mężczyzn oraz sytuacji obywateli znajdujących się w trudnej sytuacji; uważa, że podejście wspólnotowe, w uzupełnieniu do zabezpieczeń na poziomie regulacyjnym, mogłoby zachować istniejące społeczności, a także stworzyć zachęty o zasadniczym znaczeniu dla maksymalizacji efektywności energetycznej oraz pozyskiwania koniecznych inwestycji prywatnych i publicznych; podkreśla potrzebę wspierania obywateli znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji dzięki zapewnieniu im dostępu do godnych warunków życia, komfortu i zdrowia, oraz zwraca uwagę na ważną rolę mieszkalnictwa socjalnego;

5. podkreśla, że własność budynków, prawa dotyczące najmu oraz liczba właścicieli domów i najemców, a także możliwości inwestycyjne i programy wsparcia mieszkalnictwa, warunki pogodowe i systemy energetyczne różnią się w poszczególnych państwach członkowskich; uważa, że strategia fali renowacji musi uwzględniać różne okoliczności istotne dla poszczególnych państw członkowskich, również zgodnie ze zintegrowanymi krajowymi planami w dziedzinie energii i klimatu; podkreśla w szczególności, że renowacje nie powinny prowadzić do niemożliwych do poniesienia przez najemców kosztów najmu;

6. podkreśla skalę ubóstwa energetycznego w Unii, które według szacunków może dotyczyć do 50 mln gospodarstw domowych 21 ; podkreśla, że jednym z głównych celów fali renowacji i związanych z nią planowanych inicjatyw powinno być wyeliminowanie ubóstwa energetycznego i zapewnienie wszystkim zdrowych i bezpiecznych warunków życia; z zadowoleniem przyjmuje fakt, że Komisja zamierza zwrócić szczególną uwagę na renowację gospodarstw domowych dotkniętych ubóstwem energetycznym, i podkreśla znaczenie przyjęcia środków służących oszczędzaniu energii, promowania nawyków dotyczących efektywnego zużycia energii oraz zmiany zachowań; podkreśla, że sektor publiczny musi być liderem w tej dziedzinie;

7. podkreśla natychmiastowy sukces punktów kompleksowej obsługi w zakresie renowacji energetycznej budynków jako przejrzystych i dostępnych narzędzi doradczych z perspektywy klienta, promujących łączenie projektów i odtwarzalnych modeli, informowanie o finansowaniu przez strony trzecie, koordynowanie renowacji i towarzyszenie im, a także budowanie zdolności gmin i aktywne angażowanie w cały proces lokalnych podmiotów, takich jak wspólnoty energetyczne, organizacje konsumenckie, stowarzyszenia lokalnych przedsiębiorstw, w tym z branży budowlanej, oraz spółdzielnie mieszkaniowe;

8. przypomina o konieczności podejmowania wysiłków zarówno publicznych, jak i prywatnych w celu osiągnięcia konkretnych rezultatów w obszarze efektywności energetycznej obecnych budynków; podkreśla potrzebę nie tylko tworzenia, ale także podtrzymania usług doradczych świadczonych przez punkty kompleksowej obsługi, aby w sposób ciągły zasilać rynek serią projektów, w tym projektów na mniejszą skalę; uważa, że utworzenie punktu kompleksowej obsługi na szczeblu regionalnym lub lokalnym zapewni lepszy dostęp do mechanizmów finansowania;

9. z zadowoleniem przyjmuje zawartą w Europejskim Zielonym Ładzie propozycję dotyczącą otwartych platform; podkreśla, że muszą być one przejrzyste, wielopoziomowe i integracyjne, obejmować szeroki wachlarz zainteresowanych stron i umożliwiać zwalczanie fragmentacji sektora budowlanego; przypomina, że platformy muszą służyć celowi uzyskania budynków wysoce energooszczędnych i zdekarbonizowanych do 2050 r., oraz uważa, że powinny stanowić narzędzie rozwiązujące problem barier dla renowacji i angażujące obywateli w dążenie do uzyskania konsensusu w oparciu o potrzeby społeczności;

10. podkreśla, że platformy regionalne powinny określać mierzalne cele, dążyć do tworzenia planów działania oraz prowadzić regularne wymiany z istniejącymi platformami wspólnych działań w ramach dyrektywy w sprawie efektywności energetycznej, dyrektywy w sprawie charakterystyki energetycznej budynków i dyrektywy w sprawie odnawialnych źródeł energii 22 , a także z istniejącymi agencjami i organami w państwach członkowskich w celu maksymalizacji ich wpływu; jest przekonany, że platformy są ważnym narzędziem wdrażania zintegrowanych programów renowacji budynków oraz wspierania państw członkowskich w realizacji ich długoterminowych strategii renowacji;

11. odnotowuje nową kartę lipską, która ma zostać przyjęta podczas prezydencji niemieckiej, oraz podziela opinię, że miasta odgrywają kluczową rolę w znacznej redukcji emisji gazów cieplarnianych i zwiększaniu efektywności energetycznej; uważa, że renowacja budynków w znacznym stopniu przyczyni się do osiągnięcia tych celów, a jednocześnie będzie promować sprawiedliwe, zielone i produktywne miasta dzięki odpornym dzielnicom; wzywa prezydencję niemiecką w Radzie UE, Komisję i państwa członkowskie do zapewnienia, by miasta posiadały niezbędne i bezpośrednio dostępne zasoby finansowe na środki w zakresie renowacji, zwłaszcza w kontekście koniecznego ożywienia gospodarczego;

12. apeluje do Komisji, by przyjęła strategię ułatwiającą realizację zintegrowanych programów renowacji przewidujących gruntowne renowacje, w tym etapowe gruntowne renowacje, na szczeblu społeczności i regionu w państwach członkowskich, a także uwzględniającą potrzeby budynków w integracyjny i interaktywny sposób; podkreśla możliwość zabezpieczenia większej liczby rozwiązań w zakresie energii odnawialnej na miejscu i w pobliżu lub wykorzystania mechanizmów reagowania na zapotrzebowanie w ramach zintegrowanych programów renowacji; wzywa Komisję do zintensyfikowania prac nad Porozumieniem Burmistrzów w sprawie Klimatu i Energii oraz instrumentem na rzecz europejskich miast (EU City Facility); podkreśla ponadto w tym kontekście duże znaczenie agendy miejskiej i partnerstwa miejskiego;

13. wzywa państwa członkowskie, by wzmocniły rolę administracji lokalnej z myślą o wdrażaniu zintegrowanych programów renowacji na szczeblu dzielnic i społeczności, a jednocześnie stawiały obywateli na pierwszym planie i odpowiednio godziły renowacje z ochroną ważnego europejskiego dziedzictwa historycznego (zabytków i budynków), wymagając od organów lokalnych przekazywania informacji zwrotnych na temat osiągniętych rezultatów, a także najlepszych praktyk na potrzeby opracowywania przyszłej polityki na szczeblu krajowym;

14. wzywa państwa członkowskie, aby stworzyły ramy służące przezwyciężeniu sprzeczności bodźców, np. dzięki przekazywaniu dokładnych informacji, zapewnianiu odpowiednich bodźców i skutecznego egzekwowania 23 , a także zwróciły stosowną uwagę na rodziny i społeczności żyjące w ubóstwie energetycznym, opracowując ramy regulacyjne pozwalające uniknąć zjawiska eksmitowania wszystkich lokatorów budynków z powodu przeprowadzanej na dużą skalę renowacji, np. przez wymóg przeznaczania dla nich odpowiedniej części powierzchni budynków poddawanych gruntownej renowacji lub przez priorytetowe traktowanie budynków o wyższym zużyciu energii lub stratach energii przy opracowywaniu zintegrowanych programów renowacji, a także przez wprowadzenie limitów podwyżek czynszu, pod warunkiem że nie ograniczy to zdolności do przeprowadzania renowacji w celu zwiększenia efektywności energetycznej;

15. wzywa Komisję do ustanowienia usług wsparcia dla projektów renowacji prowadzonych przez obywateli, a także wydania wytycznych wykonawczych dla państw członkowskich dotyczących koncepcji ram wspomagających i równych warunków działania dla wspólnot energetycznych wprowadzonych na mocy dyrektywy w sprawie rynku energii elektrycznej 24  i dyrektywy w sprawie odnawialnych źródeł energii, by zapewnić udane wdrażanie oraz pełne uznanie korzyści płynących z obywatelskich projektów energetycznych;

16. wzywa Komisję do natychmiastowego uruchomienia platform określonych w komunikacie w sprawie Europejskiego Zielonego Ładu oraz do włączenia tych platform jako kluczowego priorytetu do zintegrowanych programów renowacji; podkreśla, że zintegrowanym programom renowacji powinny towarzyszyć inicjatywy UE dotyczące popularyzowania najlepszych praktyk w zakresie powielania programów, rozpowszechniania zdolności, integracji sektorowej i zabezpieczeń dla społeczności żyjących w ubóstwie energetycznym, zgodnie ze zobowiązaniami zawartymi w dyrektywie w sprawie charakterystyki energetycznej budynków;

Finanse

17. podkreśla, że istotnymi barierami dla inwestycji są początkowe koszty inwestycji, złożone systemy finansowania, sprzeczność bodźców (dylemat najemca-właściciel), średnio- i długoterminowy okres zwrotu, bariery regulacyjne i administracyjne, w tym dla budynków, które mają wielu właścicieli, kształt istniejącego wsparcia oraz brak przewidywalnych i długoterminowych ram politycznych;

18. podkreśla, że w kontekście odbudowy po kryzysie wywołanym przez COVID-19 i jego skutków dla finansów publicznych i prywatnych systemy finansowania powinny zachęcać do przeprowadzania gruntownych renowacji, w tym gruntownych etapowych renowacji, mających na celu osiągnięcie celów neutralności klimatycznej do 2050 r. oraz nadawać priorytet takim renowacjom dzięki odpowiednim zachętom i celom służącym uzyskaniu wysoko energooszczędnych i bezemisyjnych budynków; uważa, że jest to warunek wstępny dla uznania renowacji budynków za zrównoważone inwestycje długoterminowe; podkreśla rolę wskaźników opłacalności, łącznie z dodatkowymi korzyściami w tym względzie;

19. podkreśla, że państwa członkowskie powinny dostarczyć jasnych wytycznych i określić mierzalne, ukierunkowane działania, a także promować równy dostęp do finansowania, w tym dla części krajowych budynków o najgorszej charakterystyce, konsumentów dotkniętych ubóstwem energetycznym, mieszkalnictwa socjalnego oraz gospodarstw domowych w sytuacji dylematu sprzecznych bodźców, a jednocześnie powinny uwzględniać przystępność cenową;

20. podkreśla, że należy wspierać właścicieli domów, szczególnie o niskich dochodach i dotkniętych ubóstwem energetycznym, towarzystwa i spółdzielnie mieszkaniowe, sektor budownictwa publicznego i władze lokalne w uodparnianiu budynków i środowiska zbudowanego na zmianę klimatu, na przykład za pomocą dotacji lub instrumentów finansowych w oparciu o dodatkowość finansowania w ramach wieloletnich ram finansowych (WRF), budżetów krajowych i źródeł sektora prywatnego;

21. uważa, że konieczne jest priorytetowe traktowanie finansowania renowacji w zakresie efektywności energetycznej w ramach poszczególnych odpowiednich funduszy europejskich, a także ścisła koordynacja w celu osiągnięcia synergii, ułatwienia łączenia źródeł finansowania, ułatwienia łączenia projektów i budowania serii projektów, aby zapewnić terminową absorpcję funduszy; wzywa instytucje finansowe do przeznaczenia znaczących zasobów na budowanie zdolności i pomoc techniczną; uważa, że konieczne jest co najmniej 75 mld EUR rocznie w postaci unijnych zachęt, w uzupełnieniu do ciągłego i stabilnego finansowania na szczeblu europejskim, krajowym i regionalnym oraz inwestycji prywatnych, by zapewnić gruntowne renowacje w kierunku wysoce energooszczędnych i zdekarbonizowanych zasobów budowlanych do 2050 r.; wzywa współustawodawców do zapewnienia koniecznego finansowania w ramach europejskiego planu odbudowy, również aby wspomóc te osoby w społeczeństwie, które chciałyby skorzystać z możliwości renowacji;

22. z zadowoleniem przyjmuje wnioski wskazujące, że istnieje premia cenowa za wysoce energooszczędne budynki 25 , która zapewnia zwrot z inwestycji dla właścicieli budynków, ale uznaje konieczność zmniejszenia ogólnych kosztów mieszkań, budowy i renowacji;

23. zwraca uwagę na potrzebę zapewnienia odpowiedniego i łatwego dostępu do kredytów i finansowania w celu wsparcia MŚP, społeczności i rodzin w przeprowadzaniu potrzebnych renowacji istniejących budynków;

24. z zadowoleniem przyjmuje dostępne możliwości finansowania na potrzeby renowacji budynków, takie jak zielone dotacje, bodźce podatkowe i zachęty pożyczkowe; dostrzega rolę europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych (funduszy ESI) w finansowaniu projektów efektywności energetycznej i w określaniu efektywności energetycznej jako celu szczegółowego dla rozwoju regionalnego w latach 2021-2027; zwraca uwagę na rolę Grupy Europejskiego Banku Inwestycyjnego w zapewnianiu pożyczek, gwarancji i instrumentów finansowych, takich jak instrument finansowania prywatnego na rzecz efektywności energetycznej (PF4EE), instrument gwarancji inteligentnego finansowania na rzecz inteligentnych budynków, a także InvestEU, również umożliwiających finansowanie projektów renowacji mieszkań socjalnych;

25. zwraca uwagę na dobre praktyki państw członkowskich, takie jak wykorzystywanie dochodów w ramach unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji (ETS), łączenie, uznawanie potrzeb gospodarstw domowych o niskich dochodach oraz wykorzystywanie funduszy regionalnych UE jako funduszy gwarancyjnych i odnawialnych; podkreśla, że istnieje możliwość finansowania szkoleń w dziedzinie energii ze źródeł odnawialnych, a także efektywności energetycznej i zasobooszczędności w ramach Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji;

26. podkreśla potrzebę zwiększenia wskaźników absorpcji funduszy poprzez usunięcie barier, zwłaszcza dzięki pomocy technicznej, mniej złożonym kryteriom i uproszczeniu łączenia z innymi funduszami; ubolewa, że projekty w ramach europejskiego wsparcia energetyki na poziomie lokalnym (ELENA) nadal mają duże rozmiary oraz że mniejsze projekty i projekty dotyczące społeczności wymagają dodatkowego wsparcia i łączenia; uważa, że EU City Facility jest potencjalnie bardzo silnym mechanizmem wsparcia dla miast w opracowywaniu zintegrowanych programów renowacji, który należy kontynuować i który powinien zapewniać wsparcie także mniejszym projektom;

27. uznaje ważną rolę dotacji na programy badań i innowacji; uważa, że konieczne jest zapewnienie ciągłego i stabilnego finansowania zintegrowanych programów renowacji zarówno ze źródeł europejskich, jak i krajowych, bez przerw powodowanych różnymi środkami planowania budżetowego;

28. uważa, że państwa członkowskie muszą zadbać, aby we wszystkich zintegrowanych programach renowacji zarezerwować fundusze na przeciwdziałanie ubóstwu energetycznemu, dostępność oraz usuwanie barier technicznych i infrastrukturalnych dla gospodarstw domowych znajdujących się w trudnej sytuacji i o niskich dochodach, co umożliwi im korzystanie z odpowiednich, zdrowych i energooszczędnych mieszkań oraz włączenie do programów renowacji dzielnic; zwraca się o opracowanie i wymianę najlepszych praktyk z innowacyjnymi instrumentami finansowymi, takimi jak finansowanie i programy rachunkowe, w tym kredyty hipoteczne związane z efektywnością energetyczną, pożyczki EuroPACE i pożyczki REnOnBill;

29. odnotowuje rolę zarówno organów regionalnych, jak i Europejskiego Banku Inwestycyjnego w zapewnianiu wsparcia finansowego za pomocą pożyczek z sektora publicznego, które zachęcą banki komercyjne, fundusze emerytalne i sektor prywatny, zwłaszcza MŚP, do dalszego inwestowania w renowację budynków, np. dzięki publicznym gwarancjom kredytowym i innowacyjnym metodom finansowania;

30. uznaje rolę, jaką nowe modele biznesowe, takie jak umowy o poprawę efektywności energetycznej, renowacje prowadzone przez obywateli, wspólnoty energetyczne i przedsiębiorstwa usług energetycznych, mogą odgrywać w renowacjach, zwłaszcza w pozabilansowym finansowaniu mieszkań socjalnych, przedsiębiorstw budownictwa mieszkaniowego i parków biznesowych; zwraca uwagę na potrzebę powiązania intensywności finansowania z osiągniętym poziomem efektywności energetycznej, czego wymaga dyrektywa w sprawie charakterystyki energetycznej budynków, oraz sugeruje dodanie premii dla domów plusenergetycznych; wzywa Komisję do wydania wytycznych wykonawczych dotyczących wszystkich odpowiednich przepisów pakietu "Czysta energia dla wszystkich Europejczyków", w szczególności do opracowania ram wspomagających dzięki wymaganiu regularnych konsultacji, aby zrozumieć potrzeby rynkowe, do zachęcania do łączenia funduszy prywatnych i publicznych, wykorzystywania jasnych wzorów umów i specjalnych procedur udzielania zamówień publicznych, wraz z dalszymi wyjaśnieniami na temat prawidłowego rozliczania inwestycji publicznych związanych z efektywnością budynków;

31. wzywa Komisję do skorygowania w górę celów w zakresie efektywności energetycznej, czego wymaga dyrektywa w sprawie efektywności energetycznej, rozpoczynając od zwiększenia głównego celu na 2030 r. w oparciu o odpowiednią ocenę skutków oraz w przewidywalny sposób, a także do zaproponowania minimalnych rocznych wskaźników renowacji budynków oraz środków politycznych zapewniających gruntowne renowacje, w tym gruntowne etapowe renowacje, i tworzących warunki sprzyjające finansowaniu i stabilności inwestycji;

32. wzywa instytucje europejskie do zapewnienia, by w odpowiednich funduszach nowych WRF nadawano priorytet kwotom przeznaczonym specjalnie na efektywność energetyczną i renowację budynków dzięki opracowaniu jasnych warunków i ram czasowych, łącznie z pomocą techniczną, w celu zapewnienia odpowiednich wskaźników absorpcji; zwraca uwagę na znaczenie gwarancji UE dla inwestycji, łączenia źródeł finansowania, a także dotacji w celu uruchamiania renowacji budynków mieszkalnych w zakresie efektywności energetycznej; uznaje rolę i udany model Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych (do zastąpienia przez InvestEU); domaga się nadania priorytetu finansowaniu efektywności energetycznej budynków w ramach segmentu InvestEU dotyczącego zrównoważonej infrastruktury oraz zarezerwowania kwot przeznaczonych specjalnie na efektywność energetyczną jako celu szczegółowego dla rozwoju regionalnego, który musi być odzwierciedlony w odpowiednich umowach o partnerstwie podpisywanych przez państwa członkowskie z Komisją;

33. wzywa Komisję do usunięcia barier finansowych i niefinansowych dla wyższych wskaźników absorpcji funduszy regionalnych przeznaczonych na zintegrowaną renowację budynków do 2021 r.;

34. apeluje, by zwiększyć zdolność instrumentu ELENA i Europejskiego Banku Inwestycyjnego do udzielania dostosowanej do potrzeb bezpośredniej pomocy finansowej i technicznej organom lokalnym, a także opracować szczegółowe wytyczne dla państw członkowskich w kontekście planu odbudowy po kryzysie związanym z COVID-19;

35. wzywa Komisję do zbadania wykonalności kierowania dochodów z ETS na działania w zakresie efektywności energetycznej, takie jak renowacja budynków, łącznie z mechanizmami zabezpieczającymi przed wahaniami, oraz wykonalności przeznaczania części dochodów z aukcji na szczeblu UE; apeluje do Europejskiego Banku Inwestycyjnego i krajowych instytucji finansowych, aby zapewniały wsparcie podmiotom opracowującym projekty w całym cyklu projektu oraz określały stały odsetek dotacji w celu zapewnienia atrakcyjności i przystępności cenowej renowacji dla obywateli;

36. wzywa Komisję i państwa członkowskie do opracowania elastycznych modeli synergii różnych programów finansowych i instrumentów finansowania efektywności energetycznej w budynkach; domaga się ponadto - zgodnie ze sprawozdaniem Europejskiego Trybunału Obrachunkowego 26  - przyjęcia podejścia opartego na opłacalności do renowacji budynków w zakresie efektywności energetycznej; zachęca do dokładnego monitorowania opłacalności programów operacyjnych na podstawie kosztu na zaoszczędzoną jednostkę CO2; uważa ponadto, że Komisja powinna zapewnić, by administracje krajowe przestrzegały zasad opłacalności i efektywności do celów oszczędności energii przy przyznawaniu unijnych środków na projekty renowacji;

37. wzywa Komisję, by nadal ułatwiała stosowanie partnerstw publiczno-prywatnych, takich jak PF4EE, związanych z inteligentnym i zrównoważonym finansowaniem, i określała możliwe lokalne koncepcje inwestycyjne;

38. wzywa Komisję do zmiany przepisów UE dotyczących pomocy państwa, również dla małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), w celu ustanowienia ram wspomagających dla środków w zakresie efektywności energetycznej oraz wspierania zintegrowanych programów renowacji, w tym instalacji lub modernizacji systemów ogrzewania z zastosowaniem uproszczonych procedur i odpowiednich wartości progowych, a także programów złomowania urządzeń grzewczych zasilanych paliwami kopalnymi i niewydajnych urządzeń po ich wymianie na indywidualne lub zbiorcze systemy ogrzewania oparte na energii odnawialnej lub wykorzystujące nadmiar energii cieplnej; podkreśla jednak, że wszelka zmiana przepisów UE dotyczących pomocy państwa musi przede wszystkim przyczyniać się do równego traktowania i zwiększenia konkurencyjności;

Technologie budowlane i materiały budowlane

39. podkreśla potrzebę zmniejszenia kosztów, przyspieszenia oraz zwiększenia skuteczności, niezawodności i integracji w celu rozwijania zintegrowanych programów renowacji poprzez tworzenie otwartych i konkurencyjnych rynków renowacji i produkcję przemysłową zrównoważonych prefabrykatów, uznanie potencjału istniejących technologii w zakresie włączania energii odnawialnej do materiałów budowlanych, które można wykorzystywać jako wielofunkcyjne elementy okładzinowe na potrzeby modernizacji istniejących budynków, oraz potrzebę angażowania się w renowacje seryjne i dzielnicowe; podkreśla rolę prefabrykacji elementów poza terenem budowy w przyspieszaniu działań, zwiększaniu skali i opłacalności; zauważa, że w państwach członkowskich istnieją najlepsze praktyki w zakresie renowacji budynków w różnych segmentach budynków, które to praktyki należy teraz powielać i stosować na większą skalę, aby osiągnąć rezultaty; podkreśla korzyści płynące ze zwiększonych badań w tej dziedzinie;

40. podkreśla znaczenie elastyczności w wyborze technologii wykorzystywanych podczas renowacji i budowy; jest przekonany, że na potrzeby przyspieszenia dekarbonizacji zasobów budowlanych należy stosować wszystkie dostępne technologie w sposób oparty na celach; podkreśla, że wykorzystanie energii ze źródeł odnawialnych odgrywa zasadniczą rolę w takiej dekarbonizacji; zwraca uwagę na znaczenie zdekarbonizowanych systemów ogrzewania i chłodzenia z wbudowaną funkcją magazynowania dla bardziej połączonych i zintegrowanych wspólnot; wzywa w związku z tym Komisję i państwa członkowskie do aktywnego promowania pełnego włączenia energii ze źródeł odnawialnych do sektora budowlanego i do wprowadzania zachęt w tym obszarze;

41. wzywa Komisję do wsparcia programów badań i rozwoju dotyczących wydajnych materiałów budowlanych oraz, biorąc pod uwagę sytuację społeczną, domaga się wdrożenia przystępnego cenowo, opartego na energii odnawialnej systemu ogrzewania na obszarach wiejskich i w regionach oddalonych; wskazuje na duńskie najlepsze praktyki dotyczące dekarbonizacji energii cieplnej w ramach należących do społeczności sieci ciepłowniczych zasilanych energią słoneczną, pompami ciepła i biomasą;

42. zwraca uwagę na potrzebę informowania konsumentów i zachęcania ich, by zastępowali stare, niewydajne technologie ogrzewania i chłodzenia nowymi, wysoce wydajnymi i odnawialnymi rozwiązaniami, w szczególności podczas podejmowania decyzji o wymianie, a jednocześnie przyznaje, że paliwa kopalne, zwłaszcza gaz ziemny, odgrywają obecnie pewną rolę w systemach grzewczych budynków; wzywa Komisję i państwa członkowskie do proponowania programów złomowania zgodnie z zasadami gospodarki o obiegu zamkniętym oraz do wykorzystywania etykietowania i doradztwa energetycznego podczas rutynowych kontroli w celu przyspieszenia wymiany; wzywa państwa członkowskie do opracowania planów działania na potrzeby wycofywania technologii ogrzewania i chłodzenia opartych na paliwach kopalnych w ramach ich krajowych planów w dziedzinie energii i klimatu;

43. zwraca uwagę na czołową pozycję Europy w budowaniu zintegrowanej fotowoltaiki; sugeruje, by technologie energii odnawialnej były ogólnie uznawane za kluczowy strategiczny łańcuch wartości, a także sugeruje wykorzystanie europejskiego programu dachowych paneli słonecznych w nadchodzącej fali renowacji;

44. podkreśla znaczenie włączenia zasady "efektywność energetyczna przede wszystkim" do wszystkich polityk i środków, a także dla zmniejszenia potrzeb energetycznych w zakresie ogrzewania, chłodzenia i ciepłej wody oraz wykorzystania energii do oświetlania i wentylacji, przy jednoczesnym zapewnieniu elektryfikacji resztkowego zapotrzebowania dzięki energii odnawialnej w połączeniu z pompami ciepła lub wydajnymi systemami ogrzewania i chłodzenia wykorzystującymi energię odnawialną, a także dla zarządzania obciążeniem i dla elastyczności;

45. podkreśla potrzebę usunięcia barier i poprawy dostępu do sieci, w tym m.in. potrzebę harmonizacji i uproszczenia zezwoleń dla MŚP, a także potrzebę planowania zintegrowanych programów renowacji w celu osiągnięcia synergii, na przykład w odniesieniu do dostępności budynków, bezpieczeństwa sejsmicznego i przeciwpożarowego, elektromobilności (łącznie z okablowaniem wstępnym i stacjami ładowania pojazdów elektrycznych), poprawy odporności klimatycznej budynków, w tym dzięki tworzeniu obszarów zieleni oraz dachów i ścian pokrytych zielenią, co prowadzi do lepszej gospodarki wodnej i pomaga zwiększyć miejską różnorodność biologiczną;

46. przypomina, że podczas projektowania, wyboru materiałów, budowy, renowacji i eksploatacji budynków należy uwzględniać aspekty bezpieczeństwa przeciwpożarowego w celu poprawy zapobiegania pożarom, wykrywania, wczesnego tłumienia pożarów, ewakuacji, podziału na strefy pożarowe, odporności konstrukcyjnej i gaszenia pożarów, a także odpowiednie kompetencje specjalistów zaangażowanych w projektowanie, budowę i renowację;

47. uważa, że budynki efektywne energetycznie powinny być zdrowe, przystępne cenowo, bezpieczne i zgodne z zasadami zrównoważonego rozwoju; podkreśla znaczenie energii wbudowanej, zrównoważonego charakteru budynków, efektywnego gospodarowania zasobami, komfortu termicznego, lepszej jakości powietrza, zdrowych wewnętrznych warunków klimatycznych i podejścia opartego na cyklu życia zgodnie z zasadami gospodarki o obiegu zamkniętym, a także podkreśla potrzebę strategii na rzecz zrównoważonego środowiska zbudowanego w celu zastosowania całościowego i zintegrowanego podejścia; podkreśla w tym kontekście znaczenie włączania elementów pasywnych i naturalnych do projektu budynków, a także ogromny potencjał wykorzystywania zewnętrznych powierzchni budynków w zakresie przekształcania środowiska zbudowanego w zdecentralizowanego producenta energii odnawialnej, przy jednoczesnym zapewnieniu oszczędności gruntów i terenów krajobrazowych;

48. podkreśla konieczność odpowiedniego zarządzania odpadami budowlanymi i rozbiórkowymi oraz potrzebę ograniczenia generowania takich odpadów; zauważa, że należy stworzyć systemy gromadzenia i odbioru odpadów oraz obiekty sortujące w celu zapewnienia odpowiedniego i bezpiecznego postępowania z wszelkimi odpadami budowlanymi, a także recyklingu lub ponownego wykorzystania materiałów budowlanych, bezpiecznego postępowania z substancjami niebezpiecznymi, ich usuwania i zastępowania w strumieniach odpadów z myślą o ochronie zdrowia mieszkańców i pracowników, a także środowiska; uważa, że należy ustanowić system etykietowania dla gospodarki o obiegu zamkniętym, bazujący na normach i kryteriach środowiskowych dla materiałów, związanych z możliwościami ich łatwego ponownego wprowadzenia do łańcucha wartości przy niskim zużyciu energii, w szczególności z uwzględnieniem roli surowców wtórnych; zwraca uwagę, że obecne podejście zastosowane w deklaracji środowiskowej produktu należy poszerzyć i wykorzystać jako wkład w ocenę budynków na wzór ram zrównoważonego budownictwa Level(s); wzywa Komisję do przedstawienia konkretnych działań dotyczących tych kwestii w planie działania dotyczącym gospodarki o obiegu zamkniętym oraz w strategii na rzecz zrównoważonego środowiska zbudowanego;

49. podkreśla, że w okresie letnim miasta będą coraz bardziej doświadczać wyższych temperatur z powodu zmian klimatu; podkreśla ponadto wiele korzyści płynących z zielonych rozwiązań infrastrukturalnych dla poprawy jakości powietrza, komfortu i odporności na zmianę klimatu, znacznego zmniejszenia zapotrzebowania na energię, przyczyniania się do przywrócenia obiegu wody i wsparcia różnorodności biologicznej w miastach, a jednocześnie przyczyniania się do stosowania zasad obiegu zamkniętego; wzywa Komisję i państwa członkowskie do zachęcania do korzystania z naturalnych i niskoemisyjnych materiałów budowlanych, do stosowania zielonych dachów i ścian, chłodnych powierzchni i innych technik pasywnych podczas dużych renowacji budynków i w nowych gmachach; wzywa Komisję do uwzględnienia tych rozważań i promowania zielonej infrastruktury i elementów różnorodności biologicznej w ramach inicjatywy na rzecz fali renowacji;

50. przypomina, że zrównoważone materiały budowlane takie jak certyfikowane drewno mają zasadnicze znaczenie dla uzyskania niskoemisyjnych, długotrwałych budynków, oraz że budownictwo oferuje możliwość magazynowania dwutlenku węgla w wyrobach budowlanych pochodzenia biologicznego w granicach zrównoważonej dostępności;

51. zwraca uwagę na znaczenie przeglądu istniejących norm zharmonizowanych w celu objęcia nimi zrównoważonego charakteru wyrobów budowlanych, które to normy powinny być spójne ze wspólnym europejskim podejściem do obliczania cyklu życia i obowiązującymi normami europejskimi, tj. normą EN 15978 dla budynków i EN 15804 dla wyrobów budowlanych; podkreśla, że podczas planowania renowacji należy zoptymalizować oddziaływanie w zakresie energii i klimatu w całym cyklu życia budynków zgodnie z celami gospodarki o obiegu zamkniętym, z uwzględnieniem oddziaływania produkcji, stosowania i projektowania na zdolność do recyklingu, recykling wyrobów budowlanych i odpady oraz urządzenia potrzebne do przeprowadzania napraw; wzywa Komisję, aby zajęła się tymi kwestiami w strategii dotyczącej gospodarki o obiegu zamkniętym oraz by dokonała do 2021 r. przeglądu rozporządzenia (UE) nr 305/2011 ustanawiającego zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych 27 , aby umożliwić odpowiednie funkcjonowanie rynku wewnętrznego tych wyrobów oraz nagradzać za badania technologiczne i innowacje mające na celu wspieranie renowacji i budowy budynków o wysokiej efektywności energetycznej;

52. wzywa Komisję do identyfikowania w dalszym ciągu najlepszych praktyk w zakresie zintegrowanych programów renowacji, by uwzględniać również budynki historyczne i zabytkowe; dostrzega specyfikę i wrażliwość budynków zabytkowych oraz uważa, że w znacznej większości przypadków można pogodzić ochronę budynków i ich lepszą charakterystykę energetyczną, a jednocześnie podkreśla, że renowacje budynków zabytkowych powinny być zawsze przeprowadzane zgodnie z krajowymi zasadami ochrony zabytków, wenecką kartą konserwacji i restauracji zabytków i miejsc zabytkowych z 1964 r. oraz początkową architekturą;

53. podkreśla potrzebę zapewnienia rzeczywistej oszczędności energii dzięki weryfikacji przez certyfikowanych ekspertów oraz monitorowaniu charakterystyki energetycznej po przeprowadzeniu renowacji, gdyż zagwarantuje to wysoką jakość renowacji, lepsze możliwości inwestycyjne i większą opłacalność 28 ;

54. apeluje do państw członkowskich, by w strategiach zamówień publicznych, a także w finansowanych ze środków publicznych projektach renowacji i budowy maksymalizowały i promowały ponowne wykorzystywanie, recykling i odzyskiwanie materiałów, np. dzięki przeglądowi celów w zakresie zielonych zamówień publicznych 29  oraz uproszczeniu kryteriów efektywności energetycznej, środowiskowych i społecznych dotyczących renowacji budynków, przy jednoczesnym zapewnieniu równych warunków działania w procedurach udzielania zamówień publicznych; przypomina o znaczeniu lokalnie pozyskiwanych materiałów budowlanych w celu pielęgnowania tradycji budowlanych, zapewnienia materiałów najbardziej odpowiadających warunkom klimatycznym danych regionów oraz zmniejszenia emisji i kosztów transportu;

Standardy, umiejętności i zdrowe budynki

55. podkreśla znaczenie dodatkowych korzyści związanych z wymogami dotyczącymi renowacji w punktach aktywacji, jako że takie wymogi nie tylko prowadzą do oszczędności energii, ale także zwiększają wartość nieruchomości i zapewniają wsparcie w celu pokonania takich barier, jak sprzeczność bodźców; uważa, że należy nadać priorytet gruntownym, w tym gruntownym etapowym, renowacjom budynków o najgorszej charakterystyce, w szczególności przez opracowanie minimalnych norm w zakresie efektywności energetycznej, które mają zasadnicze znaczenie dla inwestycji w renowację i powinny mieć przekrojowe zastosowanie, a jednocześnie opierać się na istniejących krajowych etykietach energetycznych; uważa, że takie środki są korzystne dla mieszkańców i mogłyby pomóc obywatelom w wychodzeniu z ubóstwa energetycznego 30 ; odnotowuje niskie poziomy gruntownych renowacji na przewidywanym poziomie 0,2 %; sugeruje rozważenie i wprowadzenie minimalnych poziomów renowacji, aby osiągnąć cele neutralności klimatycznej do 2050 r.;

56. podkreśla, że stopniowo zaostrzane minimalne normy w zakresie efektywności energetycznej pomagają w realizacji długoterminowych strategii renowacji, jeśli są prawidłowo zaplanowane i wprowadzane, oraz zapewniają bezpieczeństwo inwestycyjne na rynku, zwłaszcza jeśli towarzyszy im budowanie zdolności, dostosowane do potrzeb doradztwo, pomoc techniczna i wsparcie finansowe;

57. domaga się silniejszego, opartego na dowodach podejścia, które umożliwi, z pomocą wiarygodnych i wzmocnionych danych, dokładne oszacowanie efektywności energetycznej budynków i opłacalnych środków, promując równe warunki działania dla "najlepszych praktyk" w zakresie opłacalnych rozwiązań w UE;

58. wyraża przekonanie, że wprowadzenie paszportu renowacji budynku w celu promowania, koordynowania i śledzenia ciągłego ulepszania oraz monitorowania gruntowności renowacji i wydajności energetycznej jest korzystne dla właścicieli domów, operatorów budynków i najemców, którzy powinni mieć dostęp do paszportu renowacji; podkreśla, że taki paszport renowacji powinien być wspólnym unijnym narzędziem dostosowanym do specyfiki krajowej i regionalnej w celu stawienia czoła wyzwaniom związanym ze zróżnicowaniem budynków oraz zgodnym z obowiązującym systemem certyfikacji charakterystyki energetycznej budynków;

59. podkreśla znaczenie konsolidacji informacji dotyczących budynków w jednym narzędziu cyfrowym; uważa, że powinno to obejmować potencjał materiałów pod względem obiegu zamkniętego, ocenę czynników wpływających na jakość powietrza w pomieszczeniach, w tym z perspektywy zdrowia i bezpieczeństwa, oraz miarodajne wskaźniki oparte na istniejących narzędziach i normach środowiskowych;

60. podkreśla znaczenie i potencjał Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji w kontekście planu odbudowy w następstwie kryzysu związanego z COVID-19 w odniesieniu do szkoleń i kwalifikacji pracowników w sektorze budowlanym i sektorze renowacji, a także podnoszenia i zmiany kwalifikacji pracowników w regionach dotkniętych transformacją, w tym cyfryzacji przedsiębiorstw na potrzeby przechodzenia na gospodarkę bezemisyjną;

61. podkreśla, że renowacja budynku powinna zawsze prowadzić do uzyskania zdrowych i wolnych od pleśni budynków z uwzględnieniem jakości powietrza wewnątrz pomieszczeń; podkreśla, że zmiana norm dotyczących jakości powietrza, warunków termicznych i innych aspektów dotyczących zdrowia i komfortu wewnątrz pomieszczeń, w tym światła dziennego i wentylacji mechanicznej, przyczynia się do zdrowia i wydajności użytkowników budynku i zwiększa ich potencjał w zakresie pracy i nauki, a także zapewnia znaczne oszczędności w obszarze dobrostanu, co tym samym ogranicza wydatki publiczne państw członkowskich oraz przynosi korzyści gospodarce UE i jej obywatelom jako całości;

62. podkreśla potrzebę zapewnienia odpowiedniego poziomu wiedzy na temat konserwacji i użytkowania budynków u osób zajmujących się tym zawodowo oraz użytkowników budynków, łącznie ze zmianą zachowań, aby w pełni czerpać korzyści wynikające z lepszej charakterystyki energetycznej;

63. apeluje do Komisji, by wyszła z unijną inicjatywą na rzecz umiejętności i informacji w sektorze renowacji i budownictwa, obejmującą aspekt płci, w celu zaangażowania zainteresowanych stron w przekwalifikowywanie, podnoszenie kwalifikacji i budowanie zdolności, ze szczególnym uwzględnieniem zatrudnienia, zwłaszcza w celu przyciągnięcia osób młodych do pracy w sektorze renowacji; podkreśla, że zapewnianie jakości, zgodności z przepisami i bezpieczeństwa wymaga od specjalistów zaangażowanych w projekt oraz budowę/renowację posiadania odpowiednich kompetencji i umiejętności, oraz że dotyczy to pośredników takich jak instalatorzy, architekci lub wykonawcy; wzywa państwa członkowskie do opracowania krajowej strategii podnoszenia umiejętności w sektorze budowlanym, z naciskiem na efektywność energetyczną, zrównoważony charakter materiałów i obieg zamknięty, techniki pasywne, włączanie energii odnawialnej, w tym konsumpcji własnej i rozwiązań cyfrowych, oraz do zapewnienia szczególnego wsparcia pracownikom mikroprzedsiębiorstw, małych i średnich przedsiębiorstw;

64. wzywa Komisję do wspierania umiejętności i innowacji na potrzeby zintegrowanych programów renowacji za pomocą Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji, ukierunkowanych działań "Maria Skłodowska-Curie" i programu Erasmus+ oraz do ustanowienia w ramach programu "Horyzont Europa" misji dotyczącej renowacji społeczności i dzielnic, a także wzywa Agencję Wykonawczą ds. Edukacji, Kultury i Sektora Audiowizualnego (EACEA), by promowała i wdrożyła sojusz na rzecz umiejętności strategicznych dla sektora budowlanego, mający na celu projektowanie i przekazywanie wspólnych treści szkoleniowych, aby zwalczać obecny niedobór kwalifikacji; wzywa także indywidualne osoby, przedsiębiorstwa i organizacje do korzystania z pilotażowego instrumentu gwarancji w obszarze umiejętności i kształcenia oraz podobnych programów na potrzeby szkolenia, podnoszenia umiejętności i kształcenia w sektorach renowacji;

65. wzywa Komisję, aby opublikowała do 2022 r. szczegółowe oceny wpływu typologii budynków, najemców i tytułów prawnych oraz opracowała ramy legislacyjne wprowadzające minimalne normy w zakresie charakterystyki energetycznej dla istniejących budynków, które to normy należy stopniowo zaostrzać wraz z upływem czasu, zgodnie z celem na 2050 r.; podkreśla, że takie normy pomogłyby w zapewnieniu skuteczności działań prowadzących do uzyskania wysoko wydajnych i zdekarbonizowanych zasobów budowlanych najpóźniej do 2050 r. oraz mogą zagwarantować widoczność i bezpieczeństwo rynku w odniesieniu do transformacji istniejących budynków; podkreśla, że minimalnym normom w zakresie efektywności energetycznej na szczeblu krajowym powinien towarzyszyć kompleksowy pakiet środków z zakresu polityki obejmujący co najmniej informacje i dostosowane do potrzeb doradztwo dla obywateli oraz odpowiednie wsparcie finansowe;

66. wzywa Komisję i państwa członkowskie do wprowadzenia przyspieszonych cyfrowych paszportów renowacji budynków do 2025 r., zawierających część informującą o lepszej jakości powietrza i zdrowych budynkach;

67. wzywa Komisję do opracowania "kalkulatora klimatycznego UE" jako części fali renowacji, który zapewni dokładne i łatwo zrozumiałe etykietowanie materiałów budowlanych, wyrobów i usług związanych z renowacją budynków unijnych do 2050 r.; podkreśla, że kalkulator ten powinien zapewniać równe warunki działania dla kluczowych podmiotów odpowiedzialnych za ślad emisji gazów cieplarnianych w ramach zintegrowanych programów renowacji budynków unijnych lub podmiotów powiązanych z tym śladem, oraz że takie całościowe podejście wpłynęłoby pozytywnie na zachowanie obywateli, przemysłu i MŚP w UE; podkreśla, że koncepcja ta musi opierać się na zasadach gospodarki o obiegu zamkniętym i opartej na cyklu życia, aby napędzać popyt na przyjazne dla klimatu towary wyprodukowane w Europie, wzmacniając konkurencyjność sektora budowlanego UE; sugeruje, by Komisja podczas szacowania emisji gazów cieplarnianych stosowała znane już metody naukowe, np. czerpiąc inspirację z wprowadzonego przez nią "śladu środowiskowego produktu";

68. domaga się, aby w nadchodzącym przeglądzie dyrektywy w sprawie efektywności energetycznej zwiększono ambicje określone w art. 3, 5 i 18 oraz aby podczas przeglądu dyrektywy w sprawie charakterystyki energetycznej budynków opracowano nowe podejście do określania norm budowlanych zgodnych z celami UE w zakresie energii i klimatu;

69. wzywa Komisję do przeglądu oddziaływania wywieranego przez świadectwa charakterystyki energetycznej w państwach członkowskich oraz do zaostrzenia obowiązujących przepisów; zauważa, że należy zwiększyć niezawodność, spójność i porównywalność świadectw charakterystyki energetycznej w całej UE, tak aby stały się one budzącym zaufanie narzędziem rynkowym do oceny charakterystyki i jakości budynków, w szczególności w sektorze finansowym;

Cyfryzacja i wiarygodne dane

70. uważa cyfryzację za czynnik umożliwiający aktywne uczestnictwo obywateli w systemie energetycznym dzięki wytwarzaniu rozproszonemu, przechowywaniu, elastyczności, integracji sektorowej i łączeniu sektorów; zwraca uwagę na rolę cyfryzacji i danych w przyspieszeniu planowania, wdrażania, kontroli i monitorowania rezultatów planów renowacji, a także w wydajniejszym planowaniu energii i gospodarowaniu nią;

71. wzywa Komisję, aby przeanalizowała wiarygodność i brak danych na temat budynków i uwzględniła, w jaki sposób dalsze wykorzystanie cyfryzacji może przyczynić się pozytywnie do zapewniania silnego, opartego na dowodach podejścia podczas przyjmowania strategii politycznych związanych z efektywnością energetyczną i renowacjami; dostrzega potrzebę cyfryzacji krajowych baz danych dotyczących świadectw charakterystyki energetycznej, danych budowlanych i innych informacji na temat budownictwa do udostępnienia przy występowaniu o cyfrowy paszport budynku i inne aplikacje inteligentnych budynków;

72. uznaje "internet rzeczy" za środek do pomiaru prawdziwego wpływu renowacji na charakterystykę energetyczną budynków oraz czynnik umożliwiający realizację opłacalnych strategii renowacji na dużą skalę; zwraca uwagę na ewentualną rolę zintegrowanej sztucznej inteligencji w obszarze analizy danych, a także w monitorowaniu i dostosowywaniu zużycia energii w budynkach oraz gospodarowaniu nią;

73. uważa, że cyfryzacja budynków i technologie budowlane są kluczowym czynnikiem uzyskania większej efektywności energetycznej; apeluje do wszystkich lokalnych, regionalnych, krajowych i europejskich zaangażowanych podmiotów o odgrywanie aktywnej roli w promowaniu cyfryzacji;

74. zwraca uwagę na korzyści wynikające z sieci o bardzo dużej przepustowości dla infrastruktury łączności w promowaniu inteligentnych domów, które są rozumiane jako powiązane z bardziej ogólnym cyfrowym ekosystemem energetycznym umożliwiającym budynkom korzystanie z inteligentnych funkcji i zapewnianie takich funkcji, a także pozwalającym na integrację energii i oszczędności w różnych sektorach gospodarki, łącznie z reagowaniem na zapotrzebowanie i optymalizacją wykorzystania energii wewnątrz budynków dzięki np. takim technologiom cyfrowym, jak urządzenia inteligentne, urządzenia automatyki domowej, elektryczne pompy ciepła, akumulatorowe magazyny energii, stacje ładowania pojazdów elektrycznych i inteligentne liczniki; z zadowoleniem przyjmuje cel zmienionej dyrektywy w sprawie charakterystyki energetycznej budynków dotyczący dalszego promowania inteligentnych technologii budowlanych z wykorzystaniem wskaźnika gotowości budynków do obsługi inteligentnych sieci jako narzędzia pomocniczego w ocenie takiej gotowości oraz w zwiększaniu świadomości wśród właścicieli budynków i mieszkańców na temat wartości systemów automatyzacji i sterowania budynkiem dla ogólnej charakterystyki budynków; jego stosowanie na podstawie art. 14 i 15 należy rozszerzyć;

75. zwraca uwagę na znaczenie inteligentnych sieci jako czynników umożliwiających wydajne włączanie energii odnawialnej do sieci energii elektrycznej oraz zachęca do poszukiwania nowych możliwości współpracy z operatorami systemów przesyłowych i operatorami systemów dystrybucyjnych na potrzeby większej efektywności energetycznej i usług w zakresie energii elektrycznej; podkreśla, że inteligentne budynki podłączone do nanosieci i mikrosieci mogą zapewnić większą stabilność dostaw energii elektrycznej oraz dostępność systemów ogrzewania/chłodzenia;

76. podkreśla, że prawo do mieszkania i prawa konsumenta wymagają zabezpieczeń społecznych, ochrony danych, poszanowania prywatności i zgody zgodnie z przepisami ogólnego rozporządzenia o ochronie danych (RODO); podkreśla, że rozwiązania cyfrowe wprowadzane podczas renowacji powinny być intuicyjne, proste i interoperacyjne, a ich instalacji muszą towarzyszyć konieczne szkolenia, informacje i wsparcie dla mieszkańców; podkreśla potencjał nieinwazyjnych technologii cyfrowych w tym względzie;

77. wzywa Komisję, by oceniła potrzebę przeglądu wymogów dotyczących infrastruktury ładowania zawartych w dyrektywie w sprawie charakterystyki energetycznej budynków; podkreśla, że inteligentna infrastruktura ładowania stanowi warunek wstępny dla rozwoju ekologicznej elektromobilności;

Fala renowacji

78. postrzega falę renowacji jako szansę na uzyskanie do 2050 r. efektywnych energetycznie i neutralnych pod względem klimatycznym zasobów budowlanych w ramach planu działania na rzecz zintegrowanych programów renowacji, skupiających się na społecznościach, szczególnie tych dotkniętych ubóstwem energetycznym, oraz szansę na zapewnienie sprzyjających zdrowiu, godnych, przystępnych cenowo i energooszczędnych budynków, w których ludzie mogą osiągnąć swój pełny potencjał zgodnie z Europejskim Zielonym Ładem i celem w zakresie zerowych emisji netto do 2050 r., możliwy do wdrożenia w pełnej synergii także z nową strategią przemysłową dla Europy, strategią MŚP na rzecz zrównoważonej i cyfrowej Europy, strategią dotyczącą gospodarki o obiegu zamkniętym, mechanizmem sprawiedliwej transformacji oraz instrumentami odbudowy, a także strategiami budowy Europy na miarę ery cyfrowej;

79. jest przekonany, że fala renowacji może złagodzić skutki kryzysu związanego z COVID-19, stymulując gospodarki krajowe i lokalne i na przykład tworząc wysokiej jakości zasadnicze miejsca pracy w budownictwie i sektorach energii odnawialnej, wspierając pracowników mikroprzedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP), które stanowią 97 % sektora, a ostatecznie zapewniając wiele możliwości i korzyści możliwych do uzyskania dzięki lepszej efektywności energetycznej budynków europejskich, w tym korzyści społecznych i środowiskowych; podkreśla, że fala renowacji może odgrywać ważną rolę w zrównoważonej odbudowie oraz może stanowić centralny element wszelkich planów naprawy w następstwie kryzysu związanego z COVID-19; podkreśla w związku z tym, że Komisja nie powinna opóźniać tego wniosku i powinna odpowiadać za zapewnienie przeglądu wszystkich dostępnych opcji finansowania;

80. wymaga ambitnego wdrożenia pakietu "Czysta energia dla wszystkich Europejczyków"; podkreśla rolę krajowych planów w dziedzinie energii i klimatu w maksymalizacji możliwości w sektorze budowlanym; potwierdza swoje zobowiązanie do ścisłego monitorowania wdrażania tego i wszystkich innych przepisów oraz apeluje, aby Komisja zapewniła egzekwowanie środków zawartych w zmienionej dyrektywie w sprawie charakterystyki energetycznej budynków;

81. wzywa Komisję do stosowania zasady "efektywność energetyczna przede wszystkim" jako kluczowego elementu procesu renowacji unijnych budynków zgodnie z rozporządzeniem w sprawie zarządzania unią energetyczną;

82. z zadowoleniem przyjmuje długoterminowe strategie państw członkowskich dotyczące renowacji, określające kamienie milowe na rok 2030 i 2040 na drodze do osiągnięcia neutralności klimatycznej; wyraża zaniepokojenie znacznymi opóźnieniami w przedkładaniu długoterminowych strategii renowacji przez wiele państw członkowskich; wzywa te państwa członkowskie, aby skorzystały z możliwości wywiązania się ze swoich zobowiązań prawnych wynikających z dyrektywy w sprawie charakterystyki energetycznej budynków i przedłożyły spóźnione długoterminowe strategie renowacji; zachęca rządy do wdrażania innowacyjnych strategii politycznych, aby aktywnie angażować obywateli w programy efektywności energetycznej; uważa, że długoterminowe strategie renowacji należy uznać za kluczowy instrument planowania, mierzenia postępów i osiągania celów efektywności energetycznej;

83. podkreśla, że wysoce energooszczędne i zdekarbonizowane budynki należy uzyskać w drodze znacznego ograniczenia zużycia energii dzięki realizacji silnych i wspomagających strategii politycznych w zakresie efektywności energetycznej przy jednoczesnym zaspokojeniu zapotrzebowania resztkowego energią odnawialną; podkreśla, że renowacje budynków należy włączyć w ogólniejsze działania zmierzające do dekarbonizacji systemu energetycznego oraz że powinny im towarzyszyć inwestycje, np. w wydajne lokalne sieci ogrzewania i pompy ciepła, z zastosowaniem podejścia systemowego/dzielnicowego, które uwzględnia wszystkie potencjalne środki w zakresie efektywności, takie jak odzysk nadmiaru energii cieplnej; podkreśla konieczność określenia konkretnych działań w celu wykorzystania zidentyfikowanego potencjału wysokosprawnej kogeneracji i systemów ciepłowniczych; podkreśla, że takie systemowe podejście jest konieczne, aby zapewnić przejście na wysoce efektywną energetycznie, w pełni opartą na energii odnawialnej gospodarkę oraz osiągnięcie celu ograniczenia globalnego ocieplenia do mniej niż 1,5 oC;

84. z zadowoleniem przyjmuje zapowiedź Komisji dotyczącą promowania renowacji w szkołach, szpitalach i mieszkaniach dla potrzebujących, w szczególności w budynkach publicznych, które są często w najgorszym stanie; podkreśla jednak wyzwanie, jakim jest uwzględnienie ogromnych zasobów mieszkaniowych, które stanowią 75 % powierzchni zabudowanej w UE;

85. zgadza się z analizą, która stanowi, że renowacjom budynków w zakresie efektywności energetycznej towarzyszą liczne korzyści, takie jak lepsze warunki do nauki, szybszy odzysk energii cieplnej oraz wyciąganie ludzi z ubóstwa energetycznego; wskazuje na lepszą jakość powietrza wewnątrz i na zewnątrz pomieszczeń, redukcję emisji, wzrost efektywności energetycznej, poprawę komfortu termicznego i ograniczenie zależności od importu; domaga się systematycznego ujmowania tych korzyści w zintegrowanych programach renowacji;

86. wzywa państwa członkowskie do rozpoczęcia przekrojowych, dotyczących poszczególnych krajów i dostosowanych do potrzeb kampanii informacyjnych na temat licznych możliwości i różnorodnych korzyści wynikających z poprawy efektywności energetycznej budynków, a także do informowania o punktach kompleksowej obsługi i dostępnych możliwościach finansowania, również na szczeblu UE;

87. apeluje, by Komisja ujęła środki fali renowacyjnej w nowym i zmienionym prawodawstwie UE i zmieniła cele w zakresie klimatu i energii do 2030 r., z pełnym poszanowaniem zasady pomocniczości i opłacalności, umożliwiła tworzenie synergii między różnymi aktami prawodawstwa oraz ukierunkowała je na dążenie do osiągnięcia neutralności klimatycznej, a jednocześnie zagwarantowała uwzględnienie środków efektywności energetycznej, łącznie z renowacją budynków, jako kluczowej strategii wypełniania luki w celach do 2030 r.; podkreśla, że wsparcie finansowe musi zapewniać przystępność cenową mieszkań dla właścicieli i najemców;

88. wzywa Komisję do oceny długoterminowych strategii renowacji i do wydawania państwom członkowskim zaleceń wyszczególniających zarówno istniejące luki, jak i najlepsze praktyki; apeluje do państw członkowskich, aby monitorowały wdrażanie długoterminowych strategii renowacji i dokonywały ich przeglądu co 5 lat zgodnie z cyklem inwentaryzacji, o którym mowa w Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (UNFCCC), i jego architekturą podnoszenia ambicji, aby zapewnić osiągnięcie celu, jakim są wysoce efektywne energetycznie i neutralne pod względem klimatu budynki; wzywa państwa członkowskie, by wykorzystały długoterminowe strategie renowacji jako narzędzie do ustanawiania bodźców gospodarczych i ścieżek naprawy, wymagając ich ambitnej, szczegółowej i pilnej realizacji; wzywa te państwa członkowskie, które jeszcze tego nie uczyniły, do pilnego przedłożenia długoterminowych strategii renowacji;

89. wzywa do objęcia sektora budownictwa i renowacji, zwłaszcza mikroprzedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw, pakietami naprawczymi; domaga się, by w planie dotyczącym bodźców gospodarczych nadano priorytet inwestycjom w renowacje budynków w kierunku budynków wysoce energooszczędnych i opartych na energii odnawialnej;

o

o o

90. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji wszystkim instytucjom UE oraz państwom członkowskim.

1 Dz.U. L 328 z 21.12.2018, s. 210.
2 Dz.U. L 156 z 19.6.2018, s. 75.
3 Dz.U. L 328 z 21.12.2018, s. 82.
4 Dz.U. L 328 z 21.12.2018, s. 1.
5 Dz.U. L 158 z 14.6.2019, s. 125.
6 Dz.U. L 158 z 14.6.2019, s. 54.
7 Dz.U. L 88 z 4.4.2011, s. 5.
8 Dz.U. L 283 z 31.10.2003, s. 51.
9 Dz.U. L 327 z 22.12.2000, s. 1.
10 Dz.U. L 206 z 22.7.1992, s. 7.
11 Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0005.
12 Teksty przyjęte, P9_TA(2019)0078.
13 Teksty przyjęte, P8_TA(2019)0217.
14 Teksty przyjęte, P8_TA(2018)0438.
15 Dz.U. C 463 z 21.12.2018, s. 10.
16 Dz.U. C 204 z 13.6.2018, s. 23.
17 Dz.U. C 204 z 13.6.2018, s. 35.
18 Ürge-Vorsatz, Diana, Tirado-Herrero, Sergio, Fegyverneky, Sándor, Arena, Daniele, Butcher, Andrew i Telegdy, Almos, Employment Impacts of a Large-Scale Deep Building Energy Retrofit Programme in Hungary, [Wpływ na zatrudnienie spowodowany szeroko zakrojonym programem gruntownej renowacji energetycznej budynków na Węgrzech], 2010; Janssen, Rod i Staniaszek, Dan, How Many Jobs? A Survey of the Employment Effects of Investment in Energy Efficiency of Buildings, The Energy Efficiency Industrial Forum, [Ile miejsc pracy? Analiza wpływu na zatrudnienie spowodowanego inwestycjami w efektywność energetyczną budynków], 2012.
19 Światowa Organizacja Zdrowia: Over half a million premature deaths annually in the European Region attributable to household and ambient air pollution [[Ponad pół miliona przedwczesnych zgonów rocznie w Regionie Europejskim spowodowanych zanieczyszczeniem powietrza w gospodarstwach domowych i powietrza atmosferycznego], 2018.
20 Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 15 stycznia 2020 r. w sprawie Europejskiego Zielonego Ładu, Teksty przyjęte, P9_TA(2020)0005.
21 Komunikat Komisji z dnia 11 grudnia 2019 r. w sprawie Europejskiego Zielonego Ładu (COM(2019)0640).
22 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2002 z dnia 11 grudnia 2018 r. zmieniająca dyrektywę 2012/27/UE w sprawie efektywności energetycznej (Dz.U. L 328 z 21.12.2018, s. 210); dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/844 z dnia 30 maja 2018 r. zmieniająca dyrektywę 2010/31/UE w sprawie charakterystyki energetycznej budynków i dyrektywę 2012/27/UE w sprawie efektywności energetycznej (Dz.U. L 156 z 19.6.2018, s. 75); dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2001 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych (Dz.U. L 328 z 21.12.2018, s. 82).
23 Castellazzi, L., Bertoldi, P., Economidou, M., Overcoming the split incentive barrier in the building sectors: unlocking the energy efficiency potential in the rental & multifamily sectors, [Przezwyciężanie sprzeczności bodźców w sektorach budowlanych: odblokowanie potencjału w zakresie efektywności energetycznej w sektorach najmu i budownictwa wielorodzinnego], Luksemburg, Urząd Publikacji Unii Europejskiej, 2017, https://publications.jrc.ec.europa.eu/repository/bitstream/JRC101251/ldna28058enn.pdf
24 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/944 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej oraz zmieniająca dyrektywę 2012/27/UE (Dz.U. L 158 z 14.6.2019, s. 125).
25 Hyland, Marie, Lyons, Ronan, Lyons, Sean, The value of domestic building energy efficiency - evidence from Ireland, Energy Economics [Wartość efektywności energetycznej budynków krajowych - dowody z Irlandii], Energy economics, T. 40, 2012; Mangold, Mikael, Österbring, Magnus, Wallbaum, Holger, Thuvander, Liane, Femenias, Paula, Socio-economic impact of renovation and retrofitting of the Gothenburg building stock [Społeczno-gospodarczy wpływ renowacji i modernizacji budynków w Göteborgu], Energy and Buildings, T. 123, 2016.
26 Sprawozdanie specjalne Europejskiego Trybunału Obrachunkowego nr 11/2020 z dnia 28 kwietnia 2020 r. pt. "Efektywność energetyczna budynków - należy położyć większy nacisk na opłacalność inwestycji", https://www.eca.europa.eu/pl/Pages/DocItem. aspx?did=53483
27 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 305/2011 z dnia 9 marca 2011 r. ustanawiające zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych i uchylające dyrektywę Rady 89/106/EWG (Dz.U. L 88 z 4.4.2011, s. 5).
28 Europejski Trybunał Obrachunkowy, op. cit.
29 Komunikat Komisji z dnia 16 lipca 2008 r. pt. "Zamówienia publiczne na rzecz poprawy stanu środowiska" (COM(2008)0400).
30 Dokument roboczy służb Komisji - Ocena wpływu towarzysząca wnioskowi dotyczącemu dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę 2010/31/UE w sprawie charakterystyki energetycznej budynków, s. 95-97 (SWD(2016)0414).

Zmiany w prawie

Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024