Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 16 stycznia 2014 r. w sprawie sytuacji obrońców praw człowieka i działaczy opozycji w Kambodży i Laosie (2014/2515(RSP)).

Sytuacja obrońców praw człowieka i działaczy opozycji w Kambodży i w Laosie

P7_TA(2014)0044

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 16 stycznia 2014 r. w sprawie sytuacji obrońców praw człowieka i działaczy opozycji w Kambodży i Laosie (2014/2515(RSP))

(2016/C 482/22)

(Dz.U.UE C z dnia 23 grudnia 2016 r.)

Parlament Europejski,

-
uwzględniając swoje poprzednie rezolucje w sprawie Kambodży i Laosu,
-
uwzględniając oświadczenia wydane na miejscu przez misje UE, w dniu 4 stycznia 2014 r. w sprawie przemocy towarzyszącej sporom zbiorowym i w dniu 23 września 2013 r. w sprawie nowego zgromadzenia parlamentarnego w Kambodży,
-
uwzględniając oświadczenie rzecznika wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel Catherine Ashton, wydane po wyborach, które odbyły się w Kambodży w dniu 29 lipca 2013 r.,
-
uwzględniając raport specjalnego sprawozdawcy ONZ ds. praw człowieka w Kambodży, wydany w dniu 5 sierpnia 2013 r.,
-
uwzględniając sprawozdanie zatytułowane "Słodko-gorzkie żniwa - Ocena wpływu inicjatywy Unii Europejskiej »Wszystko oprócz broni« w Kambodży na stan praw człowieka", opracowane w 2013 r. przez organizacje Equitable Cambodia oraz Inclusive Development International,
-
uwzględniając umowę o współpracy między Wspólnotą Europejską a Królestwem Kambodży z 1997 r.,
-
uwzględniając oświadczenie rzecznika wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel Catherine Ashton, wydane w dniu 21 grudnia 2012 r. i dotyczące zaginięcia Sombatha Somphone w Laosie,
-
uwzględniając oświadczenie europejskich partnerów na rzecz rozwoju, wydane w dniu 19 listopada 2013 r. podczas spotkania przy okrągłym stole zorganizowanego przez Laotańską Republikę Ludowo-Demokratyczną,
-
uwzględniając umowę o współpracy między UE a Laotańską Republiką Ludowo-Demokratyczną z dnia 1 grudnia 1997 r.,
-
uwzględniając wytyczne UE w sprawie obrońców praw człowieka z 2008 r.,
-
uwzględniając międzynarodową konwencję w sprawie ochrony wszystkich osób przed wymuszonymi zaginięciami oraz deklarację ONZ z dnia 18 grudnia 1992 r. w sprawie ochrony wszystkich osób przed wymuszonym zaginięciem,
-
uwzględniając Powszechną deklarację praw człowieka z1948 r.,
-
uwzględniając Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych z 1966 r.,
-
uwzględniając art. 122 ust. 5 i art. 110 ust. 4 Regulaminu,

Kambodża

A.
mając na uwadze, że w dniu 3 stycznia 2014 r. w czasie pokojowych demonstracji pracowników przemysłu tekstylnego domagających się podwyżki płac, co zakończyło się użyciem przemocy, siły bezpieczeństwa strzelały do demonstrantów ostrą amunicją, zabijając pięć osób i raniąc ponad 30; mając na uwadze, że w dniu 4 stycznia 2014 r. oddziały bezpieczeństwa siłą usunęły z Parku Wolności zebranych tam działaczy opozycji;
B.
mając na uwadze, że w czasie niedawnych wydarzeń aresztowano 23 osoby, w tym obrońców praw człowieka, a według doniesień osoby te były bite i torturowane;
C.
mając na uwadze, że napięcia, zaostrzane przez obecność policji, doprowadziły do wprowadzenia zakazu demonstracji;
D.
mając na uwadze, że prawo do swobody pokojowych zgromadzeń zapisano w konstytucji Kambodży, w art. 20 Powszechnej deklaracji praw człowieka i w art. 21 Międzynarodowego paktu praw obywatelskich i politycznych;
E.
mając na uwadze, że przywódcy Partii Narodowego Ocalenia Kambodży (CNRP), Sam Rainsy i Kem Sokha, zostali wezwani do stawienia się na przesłuchanie przed sądem w Phnom Penh w dniu 14 stycznia 2014 r.; mając na uwadze, że Sam Rainsy i Kem Sokha mogą zostać skazani za podżeganie do niepokojów społecznych;
F.
mając na uwadze, że władze nie podjęły wszystkich działań niezbędnych do usunięcia niektórych spośród nieprawidłowości, jakie wystąpiły w czasie wyborów, np. do poprawy wiarygodności list głosujących, zapewnienia sprawiedliwego dostępu do mediów i zapobiegania korzystaniu z zasobów państwowych, w tym prowadzenia kampanii przez wojskowych i urzędników państwowych;
G.
mając na uwadze, że w dniu 14 lipca 2013 r. król amnestionował Sama Rainsy'ego, umożliwiając mu powrót do Kambodży; mając jednak na uwadze, że nie przywrócono mu prawa do głosowania i kandydowania w wyborach;
H.
mając na uwadze, że we wrześniu 2013 r., po ogłoszeniu wyników wyborów, partia CNRP zainicjowała trzydniowe pokojowe masowe protesty przeciw oficjalnym wynikom wyborów do Zgromadzenia Narodowego; mając na uwadze, że w reakcji na te pokojowe protesty rząd użył licznych oddziałów uzbrojonej policji i żandarmerii;
I.
mając na uwadze trwające prześladowania obrońców praw człowieka pokojowo korzystających z przysługujących im praw człowieka, przyjmujące postać arbitralnych aresztowań lub skazywania na podstawie fałszywych lub przesadzonych zarzutów; mając także na uwadze dominującą atmosferę bezkarności dla sprawców tego rodzaju czynów;
J.
mając na uwadze, że Kambodża stoi wobec poważnych wyzwań, jeśli chodzi o poszanowanie praw człowieka, zwłaszcza w wyniku systematycznego wywłaszczania posiadaczy gruntów oraz korupcji stosowanej przez rząd, partię rządzącą i podmioty prywatne cieszące się oficjalnym poparciem i protekcją;
K.
mając na uwadze, że specjalny sprawozdawca ONZ ds. praw człowieka w Kambodży odbędzie oficjalną wizytę w tym kraju w dniach 12-17 stycznia 2014 r.;
L.
mając na uwadze, że UE jest największym darczyńcą Kambodży;
M.
mając na uwadze, że wiele przedsiębiorstw międzynarodowych, w tym europejskich, było rzekomo zaangażowanych w naruszenia praw do gruntów, zwłaszcza w sektorze cukru, oraz mając na uwadze, że w listopadzie 2013 r. koncern Coca-Cola zobowiązał się do "zerowej tolerancji" dla niezrekompensowanych eksmisji z gruntów;

Laos

N.
mając na uwadze, że Sombath Somphone, działacz walczący o prawa człowieka i prawa środowiskowe, a także przywódca społeczeństwa obywatelskiego, współprzewodniczący IX Azjatycko-Europejskiego Forum Obywatelskiego, które odbyło się w Wientianie w październiku 2012 r. w przededniu IX szczytu ASEM, padł rzekomo ofiarą wymuszonego zaginięcia w Wientianie w dniu 15 grudnia 2012 r.; mając na uwadze, że rodzina Sombatha Somphone do dziś nie jest w stanie wskazać miejsca jego pobytu mimo ponawianych apeli do miejscowych władz i prowadzonych w okolicy poszukiwań;
O.
mając na uwadze, że w czasie wizyty Delegacji do Spraw Stosunków z Państwami Azji Południowo-Wschodniej i Stowarzyszeniem Państw Azji Południowo-Wschodniej (ASEAN) w Laosie w dniu 28 października 2013 r. w rozmowach z władzami Laosu poruszono sprawę zaginięcia Sombatha Somphone;
P.
mając na uwadze, że ponad rok od jego zaginięcia nie odpowiedziano na zasadnicze pytania dotyczące tej sprawy, w tym na pytanie, czy przeprowadzono stosowne dochodzenie, a władze Laosu odmówiły przyjęcia z zagranicy pomocy w przeprowadzeniu dochodzenia;
Q.
mając na uwadze, że europejscy partnerzy Laosu traktują niewyjaśnione zaginięcie Sombatha Somphone bardzo poważnie, a oświadczenia rządu w tej sprawie uznają za niewystarczające i nieprzekonujące;
R.
mając na uwadze, że w dniu 15 grudnia 2013 r. 62 organizacje pozarządowe wezwały do wznowienia śledztwa w sprawie tego zaginięcia; mając na uwadze, że w dniu 16 grudnia 2013 r. grupa robocza ONZ ds. przymusowych lub wymuszonych zaginięć wezwała rząd Laosu, by zrobił, co w jego mocy, w celu wskazania miejsca pobytu Sombatha Somphone, ustalenia, co się z nim dzieje, i pociągnięcia sprawców do odpowiedzialności;
S.
mając na uwadze, że doszło również do innych przymusowych zaginięć; mając na uwadze, że nie ustalono dotychczas miejsca pobytu dziewięciu innych osób: dwóch kobiet (Kingkeo i Somchit) oraz siedmiu mężczyzn (Soubinh, Souane, Sinpasong, Khamsone, Nou, Somkhit i Sourigna), którzy zostali arbitralnie zatrzymani przez laotańskie siły bezpieczeństwa w listopadzie 2009 r. w różnych miejscach w kraju;
T.
mając na uwadze, że w ostatnich latach Laos odnotowywał najszybszy wzrost gospodarczy w Azji Południowo-Wschodniej, a działalność społeczeństwa obywatelskiego ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia, by w okresie szybkiego rozwoju Laosu nie pomijano kwestii praw człowieka;

Kambodża

1.
składa kondolencje rodzinom ofiar; potępia niewspółmierne i przesadne sięganie po środki siłowe przez kambodżańskie służby bezpieczeństwa, które przyniosło ofiary śmiertelne i obrażenia;
2.
wzywa władze Kambodży do okazywania powściągliwości wobec protestujących i przypomina, że użycie siły przez funkcjonariuszy państwowych musi podlegać zasadom legalności, konieczności i proporcjonalności;
3.
wzywa władze Kambodży do niezwłocznego uwolnienia 23 osób niesłusznie aresztowanych;
4.
apeluje do kambodżańskich władz, by przeprowadziły gruntowne dochodzenie i pociągnęły do odpowiedzialności osoby winne śmierci i obrażeń wśród uczestników pokojowych demonstracji;
5.
wyraża zaniepokojenie sytuacją obrońców praw człowieka i działaczy opozycji w Kambodży; potępia wszelkie politycznie motywowane zarzuty i wyroki wobec krytycznie nastawionych oponentów politycznych, polityków opozycji, obrońców praw człowieka i działaczy walczących o własność gruntów w Kambodży; podkreśla, że władze muszą zapewnić ochronę prawa jednostek i organizacji do obrony i propagowania praw człowieka, w tym prawa do pokojowego krytykowania i sprzeciwu wobec polityki rządu w drodze publicznych protestów, zgromadzeń i strajków;
6.
wzywa rząd Kambodży do umacniania demokracji, zasad praworządności oraz poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności, a także do niezwłocznego odwołania zakazu zgromadzeń publicznych;
7.
apeluje do rządu Kambodży, by uznał uprawnioną rolę, jaką odgrywa opozycja polityczna, przyczyniając się do ogólnego rozwoju gospodarczego i politycznego Kambodży; wzywa władze Kambodży, by niezwłocznie anulowały wezwania do stawienia się przed sądem przywódców partii CNRP, Sama Rainsy'efo i Kema Sokhi, a także przywódcy związkowego Ronga Chhuna reprezentującego niezależne stowarzyszenie kambodżańskich nauczycieli (CITA) oraz kambodżańską federację związków zawodowych (CCFU);
8.
zauważa z niepokojem trwające spory o rzekome nieprawidłowości w procesie wyborczym; wzywa partie polityczne do współpracy w celu wskazania wszelkich zaistniałych uchybień oraz uzgodnienia działań prowadzących do poprawy standardów w procesie wyborczym, zwłaszcza reformy list wyborców, dostępu do mediów i wyważonego informowania oraz krajowej komisji wyborczej, a także reform strukturalnych w dziedzinach, które przyczynią się do rozwoju Kambodży w dłuższej perspektywie, w tym reformy wymiaru sprawiedliwości i Zgromadzenia Narodowego oraz innych starań o rozwijanie dobrego sprawowania rządów i demokracji;
9.
wzywa rząd Kambodży, by zgodził się na niezależne dochodzenie, przy wsparciu z zagranicy, w sprawie doniesień o oszustwach wyborczych i innych nieprawidłowościach wokół wyborów z lipca 2013 r.;
10.
zwraca się do kambodżańskiego rządu i parlamentu, by przegłosowały i wdrożyły przepisy zapewniające funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości niezależnie od kontroli politycznej i korupcji;
11.
wzywa rząd Kambodży do utworzenia krajowej instytucji ds. praw człowieka, w pełni uczestniczącej w specjalnych procedurach ONZ, a w szczególności do zezwolenia na wizytę specjalnego sprawozdawcy ds. niezawisłości sędziów i prawników oraz specjalnego sprawozdawcy ds. prawa do wolnych i pokojowych zgromadzeń oraz do zrzeszania się;
12.
apeluje do rządu Kambodży o zaprzestanie wszelkich wymuszonych eksmisji oraz o wprowadzenie i egzekwowanie moratorium na eksmisje w Kambodży do czasu przyjęcia przejrzystych i odpowiedzialnych ram prawnych oraz stosownej polityki, by zapewnić stosowanie eksmisji tylko zgodnie z normami międzynarodowymi; wzywa przedsiębiorstwa międzynarodowe, by nie czerpały bezpośrednich korzyści z wymuszonych eksmisji bez sprawiedliwej kompensaty;
13.
z zadowoleniem przyjmuje wizytę specjalnego sprawozdawcy ONZ ds. praw człowieka w Kambodży w dniach 12-17 stycznia 2014 r. i zwraca się do rządu Kambodży, by zastosował się do zaleceń zawartych w raportach sprawozdawcy;
14.
przyjmuje z zadowoleniem takie inicjatywy jak niedawno rozpoczęta inicjatywa przejrzystości w branży odzieżowej (Garment Industries Transparency Initiative - GITI), utworzona jako wspólne podejście rządów, sektora przedsiębiorstw i społeczeństwa obywatelskiego zarówno w krajach produkujących, jak i konsumenckich, w celu osiągnięcia porozumienia w sprawie kompleksowych i wspólnie monitorowanych norm pracy;
15.
zwraca się do instytucji UE, państw członkowskich oraz przedsiębiorstw europejskich i wielonarodowych o aktywne wsparcie tej i podobnych inicjatyw oraz zaangażowanie się w etyczne, społecznie odpowiedzialne praktyki korporacyjne, włącznie z zagwarantowaniem uczciwych norm pracy i wynagrodzenia na poziomie pozwalającym na utrzymanie się, uznaniem prawa do działalności związkowej i wchodzenia w układy zbiorowe, a także zapewnieniem bezpiecznych i humanitarnych warunków pracy wszystkim pracownikom;
16.
wzywa Komisję, aby podjęła pilne działania w związku z wnioskami, jakie płyną z niedawnej oceny wpływu funkcjonowania unijnej inicjatywy "Wszystko oprócz broni" w Kambodży na przestrzeganie praw człowieka, oraz aby rozważyła włączenie do kryteriów dla eksporterów z krajów najmniej rozwiniętych, którzy chcieliby skorzystać z przywilejów, jakie daje ta inicjatywa, obowiązku zaświadczenia, że nie dokonywali eksmisji osób z ich gruntów i domów bez odpowiedniej rekompensaty;
17.
wzywa wiceprzewodniczącą Komisji/wysoką przedstawiciel do uważnego śledzenia sytuacji w Kambodży;

Laos

18.
wzywa rząd Laosu do wyjaśnienia stanu zaawansowania śledztwa w sprawie miejsca pobytu Sombatha Somphone, do odpowiedzi na liczne niewyjaśnione pytania dotyczące zaginięcia Sombatha, a także do poszukiwania i zaakceptowania pomocy zagranicznych ekspertów z dziedziny kryminalistyki i egzekwowania prawa;
19.
jest zdania, że brak reakcji ze strony laotańskiego rządu budzi podejrzenie, iż władze mogą być zamieszane w uprowadzenie;
20.
ponownie wzywa wiceprzewodniczącą Komisji/wysoką przedstawiciel do uważnego śledzenia dochodzeń laotańskiego rządu w sprawie zaginięcia Sombatha Somphone;
21.
wzywa państwa członkowskie, by nadal poruszały sprawę Sombatha Somphone w rozmowach z rządem Laosu; podkreśla, że wymuszone zaginięcia nadal stanowią główną przeszkodę w przyjęciu Laosu do Rady Praw Człowieka ONZ;
22.
apeluje do laotańskiego rządu o wszczęcie gruntownego, bezstronnego i skutecznego śledztwa w sprawie wszelkich doniesień o wymuszonych zaginięciach, a także o zajęcie się problemem łamania praw obywatelskich i politycznych w Laosie, w tym wolności słowa, prawa do zrzeszania się i do pokojowych zgromadzeń, o przestrzeganie i ochronę praw przynależnych wszystkim obrońcom praw człowieka, działaczom, mniejszościom oraz przedstawicielom społeczeństwa obywatelskiego oraz o ochronę wolności wyznania i poglądów;
23.
wzywa rząd Laosu, by bez dalszej zwłoki ratyfikował międzynarodową konwencję w sprawie ochrony wszystkich osób przed wymuszonymi zaginięciami, podpisaną w 2008 r.;
24.
apeluje do władz Laosu, by zapewniły wsparcie dla reform gwarantujących poszanowanie podstawowych praw człowieka, i przypomina władzom Laosu o zobowiązaniach międzynarodowych wynikających z ratyfikowanych przez ten kraj traktatów;
25.
wyraża zaniepokojenie z powodu wymuszonych wywłaszczeń i eksmisji bez kompensaty, a także z powodu korupcji w Laosie;

o

o o

26.
zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, specjalnemu przedstawicielowi UE ds. praw człowieka, rządom i parlamentom państw członkowskich, sekretariatowi ASEAN, sekretarzowi generalnemu ONZ, wysokiej komisarz ONZ ds. Praw Człowieka, rządowi i Zgromadzeniu Narodowemu Królestwa Kambodży oraz rządowi i parlamentowi Laosu.

Zmiany w prawie

Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024
Jak zgłosić zamiar głosowania korespondencyjnego w wyborach samorządowych

Nie wszyscy wyborcy będą mogli udać się osobiście 7 kwietnia, aby oddać głos w obwodowych komisjach wyborczych. Dla nich ustawodawca wprowadził instytucję głosowania korespondencyjnego jako jednej z tzw. alternatywnych procedur głosowania. Przypominamy zasady, terminy i procedurę tego udogodnienia dla wyborców z niepełnosprawnością, seniorów i osób w obowiązkowej kwarantannie.

Artur Pytel 09.03.2024
Tabletka "dzień po" bez recepty - Sejm uchwalił nowelizację

Bez recepty dostępny będzie jeden z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - zakłada uchwalona w czwartek nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tabletka będzie dostępna bez recepty ma być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stoi na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 22.02.2024
Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 21.02.2024
Standardy ochrony dzieci. Placówki medyczne mają pół roku

Lekarz czy pielęgniarka nie będą mogli się tłumaczyć, że nie wiedzieli komu zgłosić podejrzenie przemocy wobec dziecka. Placówki medyczne obowiązkowo muszą opracować standardy postępowania w takich sytuacjach. Przepisy, które je do tego obligują wchodzą właśnie w życie, choć dają jeszcze pół roku na przygotowania. Brak standardów będzie zagrożony grzywną. Kar nie przewidziano natomiast za ich nieprzestrzeganie.

Katarzyna Nocuń 14.02.2024