Stanowisko Rady w pierwszym czytaniu w sprawie przyjęcia decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie udzielenia pomocy makrofinansowej Republice Kirgiskiej.

STANOWISKO RADY (UE) NR 8/2013 W PIERWSZYM CZYTANIU

w sprawie przyjęcia decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie udzielenia pomocy makrofinansowej Republice Kirgiskiej

Przyjęte przez Radę w dniu 23 września 2013 r.

(2013/C 309 E/01)

(Dz.U.UE C z dnia 24 października 2013 r.)

PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 209,

uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,

po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,

stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą ¹ ,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Współpraca między Unią a Republiką Kirgiską oparta jest na Umowie o partnerstwie i współpracy między Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a Republiką Kirgiską, z drugiej strony ² (UPiW), która weszła w życie w 1999 r. Unia stosuje wobec Republiki Kirgiskiej ogólny system preferencji taryfowych.

(2) Gospodarka kirgiska ucierpiała w 2009 r. na skutek międzynarodowego kryzysu finansowego a w czerwcu 2010 r. w wyniku przemocy na tle etnicznym. Wydarzenia te zakłóciły działalność gospodarczą, pociągając za sobą znaczne wydatki publiczne konieczne na odbudowę i pomoc społeczną, i w rezultacie doprowadziły do istotnych luk w zakresie finansowania zewnętrznego i luk budżetowych.

(3) Podczas spotkania darczyńców wysokiego szczebla, które odbyło się w Biszkeku dnia 27 lipca 2010 r., społeczność międzynarodowa zobowiązała się do przekazania 1,1 mld USD w ramach nadzwyczajnego wsparcia celem udzielenia pomocy na rzecz ożywienia gospodarczego w Republice Kirgiskiej. Na tym spotkaniu Unia zadeklarowała udzielenie pomocy finansowej w kwocie do 117,9 mln EUR.

(4) Rada, na posiedzeniu w składzie Rady do Spraw Zagranicznych, w swoich konkluzjach z dnia 26 lipca 2010 r. dotyczących Republiki Kirgiskiej z zadowoleniem przyjęła wysiłki nowego rządu kirgiskiego na rzecz ustanowienia demokratycznych ram instytucjonalnych i zwróciła się do Komisji, by nadal zapewniała władzom Republiki Kirgiskiej pomoc, w tym poprzez nowe programy pomocowe, w realizacji programu reform i by przyczyniała się do trwałego wzrostu gospodarczego i rozwoju społecznego kraju.

(5) Polityczne i gospodarcze wsparcie Unii dla powstającej demokracji parlamentarnej w Republice Kirgiskiej stanowiłoby polityczny sygnał silnego wsparcia ze strony Unii dla demokratycznych reform w Azji Środkowej, zgodnie z polityką Unii wobec tego regionu określoną w strategii UE wobec Azji Środkowej (na lata 2007-2013) oraz w konkluzjach Rady w sprawie Azji Środkowej z dnia 25 czerwca 2012 r.

(6) Zgodnie z wspólną deklaracją Parlamentu Europejskiego i Rady przyjętą wraz z decyzją w sprawie udzielenia dalszej pomocy makrofinansowej Gruzji ³ pomoc makrofinansowa Unii powinna stanowić instrument finansowy stosowany w sytuacjach wyjątkowych, mający formę niewiązanego i nieukierunkowanego wsparcia bilansu płatniczego, służący przywróceniu trwałego finansowania zewnętrznego beneficjenta; pomoc ta powinna także stanowić podstawę realizacji programu dotyczącego polityki obejmującego solidne środki dostosowawcze i środki w zakresie reformy strukturalnej zmierzające do poprawy pozycji bilansu płatniczego, szczególnie w okresie trwania programu, i do umocnienia wdrażania odpowiednich porozumień i programów z Unią.

(7) Procesom dostosowań i reform gospodarczych w Republice Kirgiskiej służy pomoc finansowa Międzynarodowego Funduszu Walutowego (MFW). W czerwcu 2011 r. władze kirgiskie i MFW uzgodniły trzyletni rozszerzony instrument kredytowy MFW niebędący instrumentem ostrożnościowym ("program MFW") w wysokości 66,6 mln SDR (specjalne prawa ciągnienia) w celu udzielenia wsparcia temu krajowi. W czerwcu 2013 r. MFW zatwierdził czwarty przegląd tego programu. Cele programu MFW są zgodne z celem unijnej pomocy makrofinansowej, który zakłada złagodzenie krótkoterminowych trudności dotyczących bilansu płatniczego, oraz z realizacją solidnych środków dostosowawczych zgodnie z celem unijnej pomocy makrofinansowej.

(8) Unia udziela Republice Kirgiskiej sektorowego wsparcia budżetowego w ramach instrumentu finansowania współpracy na rzecz rozwoju w łącznej kwocie 33 mln EUR w latach 2011-2013 w celu wspierania reform w zakresie ochrony socjalnej, edukacji i zarządzania finansami publicznymi.

(9) W 2010 r., w związku z pogarszającą się sytuacją gospodarczą i prognozami gospodarczymi, Republika Kirgiska wystąpiła do Unii z wnioskiem o udzielenie pomocy makrofinansowej.

(10) Zważywszy na strategiczne znaczenie, jakie dla Unii ma Republika Kirgiska, jak również na kluczową rolę, którą państwo to odgrywa w zapewnianiu stabilności w regionie, należy uznać, na zasadzie wyjątku, że Republika Kirgiska kwalifikuje się do otrzymania unijnej pomocy makrofinansowej.

(11) Biorąc pod uwagę fakt, że w bilansie płatniczym Republiki Kirgiskiej utrzymuje się znaczna pozostająca do pokrycia luka w finansowaniu zewnętrznym przekraczająca zasoby udostępnione przez MFW i inne instytucje wielostronne, oraz mimo realizacji przez to państwo solidnych programów stabilizacji gospodarczej i reform, unijna pomoc makrofinansowa, która ma zostać udzielona Republice Kirgiskiej ("unijna pomoc makrofinansowa"), jest w obecnych nadzwyczajnych okolicznościach uważana za właściwą odpowiedź na wniosek tego państwa o wsparcie stabilizacji gospodarczej w powiązaniu z programem MFW.

(12) Celem unijnej pomocy makrofinansowej powinno być wspieranie przywrócenia Republice Kirgiskiej trwałego finansowania zewnętrznego, a tym samym wsparcie jej gospodarczego i społecznego rozwoju.

(13) Ustalanie kwoty unijnej pomocy makrofinansowej opiera się na kompleksowej ocenie ilościowej pozostających do zaspokojenia potrzeb Republiki Kirgiskiej w zakresie finansowania zewnętrznego oraz uwzględnia zdolność tego państwa do finansowania się z własnych zasobów, w szczególności z rezerw walutowych, którymi dysponuje. Unijna pomoc makrofinansowa powinna uzupełniać programy i zasoby udostępniane przez MFW i Bank Światowy. Przy ustalaniu kwoty udzielanej pomocy uwzględnia się również spodziewane wkłady finansowe ze strony darczyńców będących podmiotami wielostronnymi oraz potrzebę zapewnienia sprawiedliwego podziału obciążeń między Unią a innymi darczyńcami, a także wcześniej uruchomione środki w Republice Kirgiskiej w ramach innych unijnych instrumentów finansowania zewnętrznego oraz wartość dodaną ogólnego zaangażowania Unii.

(14) Uwzględniając pozostające do zaspokojenia potrzeby Republiki Kirgiskiej w zakresie finansowania zewnętrznego, poziom rozwoju gospodarczego tego państwa mierzony za pomocą wskaźnika dochodu na jednego mieszkańca oraz wskaźnika ubóstwa, zdolność finansowania się Republiki Kirgiskiej za pomocą własnych zasobów, w szczególności z rezerw walutowych, którymi dysponuje, a także jej zdolności do spłaty w oparciu o analizę zdolności obsługi zadłużenia, część środków pomocowych powinna zostać udostępniona w formie dotacji.

(15) Komisja powinna zapewnić zgodność prawną i merytoryczną unijnej pomocy makrofinansowej z głównymi zasadami, celami i środkami podejmowanymi w różnych obszarach działań zewnętrznych oraz z innymi stosownymi politykami Unii.

(16) Celem unijnej pomocy makrofinansowej powinno być wspieranie polityki zewnętrznej Unii wobec Republiki Kirgiskiej. Służby Komisji i Europejska Służba Działań Zewnętrznych powinny ściśle współpracować przez cały okres udzielania pomocy makrofinansowej w celu koordynowania zewnętrznej polityki Unii i zapewnienia spójności tej polityki.

(17) Unijna pomoc makrofinansowa powinna wspierać zaangażowanie Republiki Kirgiskiej w przestrzeganie wartości podzielanych przez to państwo i Unię, w tym demokracji, praworządności, dobrych rządów, poszanowania praw człowieka, zrównoważonego rozwoju i ograniczania ubóstwa, a także jej zaangażowanie w przestrzeganie zasady otwartego, opartego na zasadach i uczciwego handlu.

(18) Warunkiem wstępnym przyznania unijnej pomocy makrofinansowej powinno być respektowanie przez Republikę Kirgiską skutecznych mechanizmów demokratycznych, w tym wielopartyjnego systemu parlamentarnego i praworządności oraz gwarantowanie poszanowania praw człowieka. Ponadto cele szczegółowe unijnej pomocy makrofinansowej powinny służyć zwiększeniu skuteczności, przejrzystości i rozliczalności systemów zarządzania finansami publicznymi w Republice Kirgiskiej. Komisja powinna regularnie monitorować zarówno spełnienie warunku wstępnego, jak i realizację tych celów.

(19) W celu zapewnienia skutecznej ochrony interesów finansowych Unii, powiązanych z unijną pomocą makrofinansową, Republika Kirgiska powinna podjąć odpowiednie środki w zakresie zapobiegania nadużyciom finansowym, korupcji i wszelkim innym nieprawidłowościom związanym z tą pomocą oraz w zakresie zwalczania tych zjawisk. Należy również zapewnić kontrole przeprowadzane przez Komisję i kontrole przeprowadzane przez Trybunał Obrachunkowy.

(20) Przekazanie unijnej pomocy makrofinansowej nie narusza uprawnień Parlamentu Europejskiego i Rady.

(21) Kwoty pomocy makrofinansowej udzielanej w formie dotacji oraz kwoty przeznaczone na pomoc makrofinansową w formie pożyczek powinny odpowiadać środkom budżetowym przewidzianym w wieloletnich ramach finansowych.

(22) Unijną pomocą makrofinansową powinna zarządzać Komisja. Aby zapewnić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie możliwość śledzenia wykonania niniejszej decyzji, Komisja powinna regularnie informować wspomniane instytucje o rozwoju sytuacji w związku z pomocą i udostępniać im odpowiednie dokumenty.

(23) W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania niniejszej decyzji należy przyznać Komisji uprawnienia wykonawcze. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 ⁴ .

(24) Unijna pomoc makrofinansowa powinna podlegać warunkom dotyczącym polityki gospodarczej, które mają zostać określone w protokole ustaleń. W celu zapewnienia jednolitych warunków wykonywania i ze względu na efektywność Komisja powinna być uprawniona do negocjowania tych warunków z władzami kirgiskimi pod nadzorem komitetu przedstawicieli państw członkowskich zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 182/2011. Na mocy tego rozporządzenia procedura doradcza powinna, co do zasady, mieć zastosowanie we wszystkich przypadkach innych niż te określone we wspomnianym rozporządzeniu. Mając na uwadze potencjalnie duży wpływ pomocy w kwocie większej niż 90 mln EUR, w odniesieniu do takich operacji należy stosować procedurę sprawdzającą. Mając na uwadze kwotę unijnej pomocy makrofinansowej dla Republiki Kirgiskiej, w odniesieniu do przyjęcia protokołu ustaleń oraz do obniżenia, zawieszania lub anulowania pomocy zastosowanie powinna mieć procedura doradcza.

(25) Według MFW Republika Kirgiska należy do kategorii gospodarek wschodzących i rozwijających się; według Banku Światowego Republika Kirgiska należy do grupy gospodarek o niskich dochodach i krajów należących do Międzynarodowego Stowarzyszenia Rozwoju (IDA); według OHRLLS ONZ ⁵ Republika Kirgiska należy do kategorii rozwijających się krajów śródlądowych; według Komitetu Pomocy Rozwojowej OECD Republika Kirgiska znajduje się na liście innych krajów o niskich dochodach. Dlatego też Republika Kirgiska powinna zostać uznana za kraj rozwijający się, w rozumieniu art. 208 TFUE, co uzasadnia wybór art. 209 TFUE jako podstawy prawnej niniejszej decyzji,

PRZYJMUJĄ NINIEJSZĄ DECYZJĘ:

Artykuł  1

1. Unia udostępnia Republice Kirgiskiej pomoc makrofinansową ("unijna pomoc makrofinansowa") w maksymalnej kwocie 30 mln EUR, z przeznaczeniem na wsparcie stabilizacji gospodarczej Republiki Kirgiskiej oraz pokrycie potrzeb tego państwa w zakresie bilansu płatniczego określonych w bieżącym programie MFW. Z tej maksymalnej kwoty nie więcej niż 15 mln EUR udostępnia się w formie pożyczek i nie więcej niż 15 mln EUR udostępnia się w formie dotacji. Przekazanie unijnej pomocy makrofinansowej następuje pod warunkiem zatwierdzenia przez Parlament Europejski i Radę budżetu Unii na odnośny rok.

2. Aby sfinansować pożyczkę stanowiącą część unijnej pomocy makrofinansowej, Komisja jest upoważniona w imieniu Unii do zaciągnięcia pożyczek dla uzyskania niezbędnych zasobów na rynkach kapitałowych lub od instytucji finansowych i do udostępnienia tych zasobów Republice Kirgiskiej w postaci pożyczek. Maksymalny termin wymagalności pożyczek wynosi 15 lat.

3. Przekazywaniem unijnej pomocy makrofinansowej zarządza Komisja w sposób spójny z umowami lub ustaleniami zawartymi między MFW a Republiką Kirgiską oraz z głównymi zasadami i celami reform gospodarczych określonymi w UPiW oraz w unijnej strategii wobec Azji Środkowej (na lata 2007-2013). Komisja regularnie informuje Parlament Europejski i Radę o rozwoju sytuacji w zakresie unijnej pomocy makrofinansowej, w tym o jej wypłacie, a także w stosownym terminie przekazuje tym instytucjom odpowiednie dokumenty.

4. Unijna pomoc makrofinansowa udostępniana jest na okres dwóch lat, począwszy od pierwszego dnia po wejściu w życie protokołu ustaleń, o którym mowa w art. 3 ust. 1.

5. W sytuacji gdy potrzeby finansowe Republiki Kirgiskiej znacznie się zmniejszą w okresie wypłacania unijnej pomocy makrofinansowej w stosunku do pierwotnych założeń, Komisja - działając zgodnie z procedurą doradczą, o której mowa w art. 7 ust. 2 - obniża wysokość takiej pomocy, zawiesza ją lub anuluje.

Artykuł  2

Warunkiem wstępnym przyznania unijnej pomocy makrofinansowej jest respektowanie przez Republikę Kirgiską skutecznych mechanizmów demokratycznych, w tym wielopartyjnego systemu parlamentarnego i praworządności oraz gwarantowanie poszanowania praw człowieka. Komisja monitoruje wypełnienie tego warunku wstępnego przez cały czas udzielania unijnej pomocy makrofinansowej. Niniejszy artykuł stosuje się zgodnie z decyzją Rady 2010/427/UE ⁶ .

Artykuł  3

1. Komisja, zgodnie z procedurą doradczą, o której mowa w art. 7 ust. 2, uzgadnia z władzami kirgiskimi jasno określone warunki dotyczące polityki gospodarczej oraz warunki finansowe - koncentrując się na reformach strukturalnych i zdrowych finansach publicznych - którym to warunkom ma podlegać unijna pomoc makrofinansowa; warunki te mają zostać określone w protokole ustaleń ("protokół ustaleń") zawierającym harmonogram spełnienia tych warunków. Warunki dotyczące polityki gospodarczej oraz warunki finansowe określone w protokole ustaleń muszą być zgodne z umowami lub ustaleniami, o których mowa w art. 1 ust. 3, w tym z programami w zakresie dostosowania makroekonomicznego i reform strukturalnych realizowanymi przez Republikę Kirgiską przy wsparciu MFW.

2. Warunki te służą w szczególności zwiększeniu efektywności, przejrzystości i rozliczalności unijnej pomocy makrofinansowej, w tym systemów zarządzania finansami publicznymi w Republice Kirgiskiej. Podczas opracowywania środków politycznych uwzględnia się również należycie postępy we wzajemnym otwieraniu rynku, rozwój opartego na zasadach i uczciwego handlu oraz inne priorytety w kontekście unijnej polityki zewnętrznej. Komisja regularnie monitoruje postępy w osiąganiu tych celów.

3. Szczegółowe warunki finansowe unijnej pomocy makrofinansowej określają umowa o dotację i umowa o pożyczkę, które mają zostać uzgodnione między Komisją a władzami kirgiskimi.

4. W okresie udzielania unijnej pomocy makrofinansowej Komisja monitoruje prawidłowość regulacji finansowych, procedur administracyjnych oraz wewnętrznych i zewnętrznych mechanizmów kontroli Republiki Kirgiskiej, które są istotne z punktu widzenia tej pomocy, jak również przestrzeganie przez Republikę Kirgiską uzgodnionego harmonogramu działań.

5. W regularnych odstępach czasu Komisja ocenia, czy warunki określone w art. 4 ust. 3 są nadal spełniane, w tym, czy polityka gospodarcza Republiki Kirgiskiej jest zgodna z celami unijnej pomocy makrofinansowej. Komisja działa w tym zakresie w ścisłej współpracy z MFW i Bankiem Światowym oraz - jeżeli jest to konieczne - z Parlamentem Europejskim i Radą.

Artykuł  4

1. Z zastrzeżeniem warunków określonych w ust. 3, unijna pomoc makrofinansowa jest udostępniana przez Komisję w dwóch transzach, z których każda obejmuje pożyczkę i dotację. Wysokość każdej transzy określa się w protokole ustaleń.

2. Kwoty unijnej pomocy makrofinansowej udzielanej w formie pożyczek są zabezpieczane, jeżeli jest to wymagane, zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE, Euratom) nr 480/2009 ⁷ .

3. O przekazaniu każdej transzy decyduje Komisja, przy czym jest to uzależnione od spełnienia wszystkich następujących warunków:

a) warunku wstępnego określonego w art. 2;

b) udokumentowania stałych zadowalających postępów we wdrażaniu programu dotyczącego polityki obejmującego solidne środki dostosowawcze oraz środki w zakresie reformy strukturalnej wspierane przez inne niż ostrożnościowe rozwiązania MFW w zakresie kredytowania; oraz

c) spełnienia w określonych ramach czasowych warunków dotyczących polityki gospodarczej uzgodnionych w protokole ustaleń.

Wypłata drugiej transzy następuje nie wcześniej niż po upływie trzech miesięcy od przekazania pierwszej transzy.

4. Jeżeli warunki, o których mowa ust. 3, nie zostały spełnione, Komisja tymczasowo zawiesza lub anuluje wypłatę unijnej pomocy makrofinansowej. W takich przypadkach Komisja informuje Parlament Europejski i Radę o przyczynach zawieszenia lub anulowania.

5. Unijna pomoc makrofinansowa wypłacana jest na rzecz Narodowego Banku Republiki Kirgiskiej. Środki unijne mogą zostać przekazane na rzecz skarbu państwa Republiki Kirgiskiej jako beneficjenta końcowego, z zastrzeżeniem postanowień uzgodnionych w protokole ustaleń, w tym potwierdzenia pozostających do zaspokojenia budżetowych potrzeb finansowych.

Artykuł  5

1. Operacje zaciągania i udzielania pożyczek związane z pożyczkami stanowiącymi część unijnej pomocy makrofinansowej przeprowadzane są w euro z tą samą datą waluty i nie wiążą się dla Unii ze zmianą terminów wymagalności ani nie narażają jej na żadne ryzyko walutowe lub ryzyko związane ze stopami procentowymi ani na żadne inne ryzyko handlowe.

2. Jeżeli pozwalają na to okoliczności oraz na wniosek Republiki Kirgiskiej Komisja może podjąć kroki niezbędne do zapewnienia, aby w warunkach dotyczących pożyczki uwzględniona została klauzula wcześniejszej spłaty i aby odpowiadała jej odpowiednia klauzula w warunkach dotyczących operacji pożyczki.

3. Jeśli okoliczności pozwalają na poprawę oprocentowania udzielonej pożyczki i jeśli Republika Kirgiska złoży stosowny wniosek, Komisja może zdecydować o refinansowaniu całości lub części zaciągniętej pierwotnie pożyczki lub może zmienić odpowiednie warunki finansowe. Operacje refinansowania lub zmiany warunków pożyczki przeprowadzane są zgodnie z warunkami określonymi w ust. 1 i 4 oraz nie skutkują przedłużeniem terminu wymagalności danej pożyczki ani zwiększeniem kwoty kapitału pozostającej do spłaty na dzień refinansowania lub zmiany warunków pożyczki.

4. Republika Kirgiska pokrywa wszystkie koszty poniesione przez Unię w związku z operacjami zaciągania i udzielania pożyczek na mocy niniejszej decyzji.

5. Komisja informuje Parlament Europejski i Radę o rozwoju sytuacji w zakresie operacji, o których mowa w ust. 2 i 3.

Artykuł  6

1. Unijna pomoc makrofinansowa jest udzielana zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 ⁸ oraz z rozporządzeniem delegowanym Komisji (UE) nr 1268/2012 ⁹ .

2. Unijna pomoc makrofinansowa jest udzielana w ramach zarządzania bezpośredniego.

3. Protokół ustaleń, umowa o pożyczkę oraz umowa o dotację, które mają zostać uzgodnione z władzami kirgiskimi, zawierają przepisy:

a) zapewniające, aby Republika Kirgiska regularnie sprawdzała, czy środki finansowe pochodzące z budżetu Unii zostały właściwie wykorzystane, podejmowała odpowiednie środki zapobiegające nieprawidłowościom i nadużyciom finansowym oraz, w razie konieczności, podejmowała działania prawne zmierzające do odzyskania wszelkich środków dostarczonych na mocy niniejszej decyzji, które zostały sprzeniewierzone;

b) zapewniające ochronę interesów finansowych Unii, w szczególności przewidujące podjęcie konkretnych środków związanych z zapobieganiem nadużyciom finansowym, korupcji i wszelkim innym nieprawidłowościom mającym wpływ na unijną pomoc makrofinansową, oraz ze zwalczaniem takich zjawisk, zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE, Euratom) nr 2988/95 ¹⁰ , rozporządzeniem Rady (Euratom, WE) nr 2185/96 ¹¹ oraz rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 883/2013 ¹² .

c) wyraźnie upoważniające Komisję, w tym Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych, lub przedstawicieli tych instytucji, do przeprowadzania kontroli, w tym kontroli na miejscu i inspekcji;

d) wyraźnie upoważniające Komisję i Trybunał Obrachunkowy do przeprowadzania - w okresie, na jaki została udostępniona unijna pomoc makroekonomiczna, i po jego upływie - kontroli, w tym kontroli dokumentów i kontroli na miejscu, takich jak ocena operacyjna;

e) zapewniające, aby Unia była uprawniona do otrzymania pełnego zwrotu dotacji lub wcześniejszej spłaty pożyczki, jeżeli stwierdzono, że w związku z zarządzaniem unijną pomocą makrofinansową Republika Kirgiska uczestniczyła w jakiejkolwiek czynności stanowiącej nadużycie finansowe lub korupcję lub w jakiejkolwiek innej nielegalnej działalności naruszającej interesy finansowe Unii.

4. W okresie udzielania unijnej pomocy makrofinansowej Komisja monitoruje w drodze ocen operacyjnych prawidłowość stosowanych przez Republikę Kirgiską uregulowań finansowych, procedur administracyjnych oraz wewnętrznych i zewnętrznych mechanizmów kontroli, które są istotne dla takiej pomocy.

Artykuł  7

1. Komisję wspomaga komitet. Komitet ten jest komitetem w rozumieniu rozporządzenia (UE) nr 182/2011.

2. W przypadku odesłania do niniejszego ustępu stosuje się art. 4 rozporządzenia (UE) nr 182/2011.

Artykuł  8

1. Do dnia 30 czerwca każdego roku Komisja przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie na temat wykonania niniejszej decyzji w poprzednim roku, zawierające ocenę takiego wykonania. Sprawozdanie zawiera:

a) analizę postępów poczynionych w udzielaniu unijnej pomocy makrofinansowej;

b) ocenę sytuacji gospodarczej Republiki Kirgiskiej i jej perspektyw gospodarczych, a także ocenę postępów poczynionych we wdrażaniu środków politycznych, o których mowa w art. 3 ust. 1;

c) informacje o związku pomiędzy warunkami dotyczącymi polityki gospodarczej określonymi w protokole ustaleń, bieżącymi wynikami gospodarczymi i budżetowymi Republiki Kirgiskiej a decyzjami Komisji dotyczącymi przekazania poszczególnych transz unijnej pomocy makrofinansowej.

2. Nie później niż dwa lata po upływie okresu, na jaki udostępniona została pomoc, o którym mowa w art. 1 ust. 4, Komisja przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie z oceny ex post, zawierające ocenę rezultatów i efektywności ukończonych działań w ramach unijnej pomocy makrofinansowej oraz zakresu, w jakim przyczyniły się one do osiągnięcia celów tej pomocy.

Artykuł  9

Niniejsza decyzja wchodzi w życie trzeciego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Sporządzono w ...

W imieniu Parlamentu Europejskiego	W imieniu Rady
...	...
Przewodniczący	Przewodniczący

STATEMENT OF THE COUNCIL'S REASONS

I. WPROWADZENIE

1. W dniu 21 grudnia 2011 r. Komisja przekazała Radzie wniosek dotyczący decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie udzielenia pomocy makrofinansowej Republice Kirgiskiej (dok. 5075/12).

2. Parlament Europejski przyjął stanowisko w pierwszym czytaniu na sesji plenarnej dnia 11 grudnia 2012 r. (dok. 17476/12). Parlament Europejski przyjął jedną poprawkę.

3. W dniu 23 września 2013 r. Rada przyjęła stanowisko w pierwszym czytaniu zgodnie z art. 294 ust. 5.

4. Stanowisko Rady w pierwszym czytaniu wynika z nieformalnych kontaktów pomiędzy Parlamentem Europejskim, Komisją a Radą przewidzianych we wspólnej deklaracji w sprawie praktycznych zasad dotyczących stosowania procedury współdecyzji ¹³ .

II. CEL

5. Gospodarka kirgiska ucierpiała na skutek międzynarodowego kryzysu finansowego w 2009 r. i w wyniku przemocy etnicznej w czerwcu 2010 r., co zakłóciło działalność gospodarczą, pociągając za sobą znaczne wydatki publiczne konieczne na odbudowę i pomoc społeczną, i w rezultacie doprowadziło do istotnych luk w zakresie finansowania zewnętrznego i luk budżetowych.

6. W odpowiedzi na te wydarzenia i ich skutki gospodarcze społeczność międzynarodowa zorganizowała w Biszkeku w dniu 27 lipca 2010 r. spotkanie darczyńców wysokiego szczebla na rzecz Republiki Kirgiskiej. Podczas tej konferencji darczyńcy zobowiązali się zapewnić do końca 2011 r. 1,1 mld USD w ramach pomocy nadzwyczajnej. UE była jednym z głównych darczyńców, zobowiązując się do przekazania 117,9 mln EUR na wsparcie w wielu krytycznych obszarach.

7. W 2010 r. MFW udzielił Republice Kirgiskiej wsparcia w postaci trzymiesięcznego szybkiego programu kredytowego (Rapid Credit Facility). W czerwcu 2011 r. MFW osiągnął z władzami Republiki Kirgiskiej porozumienie w sprawie przekazania dalszych środków w wysokości 106 mln USD na wsparcie dla wszechstronnego programu dostosowań i reform gospodarczych w okresie od połowy 2011 r. do połowy 2014 r. W 2010 r. prezydent i minister finansów Republiki Kirgiskiej oficjalnie zwrócili się o unijną pomoc makrofinansową w celu uzupełnienia wsparcia ze strony MFW.

8. Biorąc pod uwagę fakt, że w bilansie płatniczym Republiki Kirgiskiej utrzymuje się znaczna pozostająca do pokrycia luka w finansowaniu zewnętrznym przekraczająca zasoby udostępnione przez MFW i inne instytucje wielostronne, oraz mimo realizacji przez ten kraj solidnych programów stabilizacji gospodarczej i reform, unijna pomoc makrofinansowa, która ma zostać udzielona Republice Kirgiskiej, jest w obecnych nadzwyczajnych okolicznościach uważana za właściwą odpowiedź na wniosek tego państwa o wsparcie stabilizacji gospodarczej w powiązaniu z programem MFW.

III. ANALIZA STANOWISKA RADY W PIERWSZYM CZYTANIU

Informacje ogólne

9. W dniu 9 lipca 2013 r. Parlament Europejski i Rada przyjęły decyzję 778/2013/UE ¹⁴ w sprawie udzielenia dalszej pomocy makrofinansowej Gruzji.

10. We wspólnej deklaracji przyjętej wraz z wyżej wymienioną decyzją Parlament Europejski i Rada:

- ustaliły, że przyjęcie decyzji w sprawie udzielenia Gruzji dalszej pomocy makrofinansowej należy rozpatrywać w szerszym kontekście zapotrzebowania na struktury, które zapewniłyby podejmowanie rozsądnych i skutecznych decyzji dotyczących udzielania pomocy makrofinansowej państwom trzecim,

- ustaliły, że decyzje w sprawie przeprowadzania operacji udzielania pomocy makrofinansowej powinny być podejmowane w oparciu o warunki i zasady określone we wspólnej deklaracji dotyczącej przyznawania unijnej pomocy makrofinansowej państwom i terytoriom trzecim, które kwalifikują się do otrzymania takiej pomocy, z zastrzeżeniem prawa inicjatywy ustawodawczej i formy prawnej, którą mogą przyjąć przyszłe instrumenty formalizujące te warunki i zasady,

- zobowiązały się do pełnego odzwierciedlenia tych warunków i zasad w podejmowanych w przyszłości indywidualnych decyzjach w sprawie przyznania unijnej pomocy makrofinansowej.

11. W związku z tym do wniosku dotyczącego decyzji w sprawie udzielenia pomocy makrofinansowej Republice Kirgiskiej wprowadzono poprawki, tak by w pełni odzwierciedlić warunki i zasady określone we wspólnej deklaracji.

Kluczowe zagadnienia

Zasięg geograficzny

12. Republika Kirgiska nie jest krajem kandydującym, potencjalnym krajem kandydującym ani krajem czy terytorium objętym europejską polityką sąsiedztwa. W motywie 10 podkreślono jednak, że zważywszy na strategiczne znaczenie, jakie dla Unii ma Republika Kirgiska, jak również na kluczową rolę, którą kraj ten odgrywa w zapewnianiu stabilności w regionie, należy uznać, na zasadzie wyjątku, że Republika Kirgiska kwalifikuje się do otrzymania unijnej pomocy makrofinansowej.

Kwota i forma pomocy

13. Motywy 13 i 14 oraz art. 1 stanowiska Rady w pierwszym czytaniu dotyczą ustalenia kwoty pomocy, jaka miałaby zostać udzielona, oraz jej formy (pożyczki i dotacje). Choć kwoty zaproponowane przez Komisję (nie więcej niż 15 mln EUR w formie pożyczek i nie więcej niż 15 mln EUR w formie dotacji) pozostają bez zmian, to w stanowisku Rady określono kryteria dotyczące ustalania kwoty pomocy oraz jej formy (pożyczek i dotacji). W art. 1 wprowadzono także zapis, zgodnie z którym w sytuacji gdy potrzeby finansowe Republiki Kirgiskiej znacznie się zmniejszą w okresie wypłacania unijnej pomocy makrofinansowej w stosunku do pierwotnych założeń, Komisja - działając zgodnie z procedurą doradczą - obniża wysokość takiej pomocy, zawiesza ją lub anuluje.

Warunkowość

14. W motywie 18 oraz art. 2 ustanowiono warunek wstępny przyznania pomocy, którym jest respektowanie przez Republikę Kirgiską skutecznych mechanizmów demokratycznych, w tym wielopartyjnego systemu parlamentarnego i praworządności oraz gwarantowanie poszanowania praw człowieka. W art. 2 nałożono na Komisję obowiązek monitorowania wypełnienia tego warunku wstępnego przez cały czas udzielania pomocy.

15. Art. 3 dotyczy warunków, jakim powinna podlegać pomoc; warunki te mają zostać określone w protokole ustaleń.

16. W art. 4 nałożono na Komisję obowiązek tymczasowego zawieszenia lub anulowania wypłaty pomocy, jeżeli stosowne warunki nie zostały spełnione.

Komitet

17. W odniesieniu do przyjęcia protokołu ustaleń, o którym mowa w art. 3, oraz przy podejmowaniu decyzji o obniżeniu, zawieszeniu lub anulowaniu pomocy, o której mowa w art. 1, Komisję wspomaga komitet (motywy 23 i 24, art. 7). Komisja stanowi zgodnie z procedurą doradczą. Uzasadnienie wyboru procedury zawarto w motywie 24.

Sprawozdawczość

18. W art. 8 określono obowiązki sprawozdawcze Komisji wobec Parlamentu Europejskiego oraz Rady.

IV. PODSUMOWANIE

19. W stanowisku Rady w pierwszym czytaniu odzwierciedlono kompromis osiągnięty w negocjacjach między Radą a Parlamentem Europejskim, w których pośredniczyła Komisja.

Kompromis ten został zatwierdzony przez przyjęcie porozumienia politycznego przez Coreper w dniu 18 lipca 2013 r. i Radę w dniu 27 lipca 2013 roku. Przewodniczący Komisji Handlu Międzynarodowego przesłał pismo do przewodniczącego Coreperu, w którym informuje, że - jeżeli Rada prześle swoje stanowisko w wersji zawartej w załączniku do przedmiotowego pisma komisji - zaleci zgromadzeniu plenarnemu, aby Parlament w drugim czytaniu zaakceptował stanowisko Rady bez poprawek, z zastrzeżeniem weryfikacji przez prawników lingwistów obu instytucji (12285/13).

1 Stanowisko Parlamentu Europejskiego z dnia 11 grudnia 2012 r. i stanowisko Rady w pierwszym czytaniu z dnia 23 września 2013 r. Stanowisko Parlamentu Europejskiego z dnia ... .

2 Dz.U. L 196 z 28.7.1999, s. 48.

3 Dotychczas nieopublikowane w Dzienniku Urzędowym.

4 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. ustanawiające przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję (Dz. U. L 55 z 28.2.2011, s. 13).

5 Biuro Wysokiego Przedstawiciela ONZ ds. Krajów Słabo Rozwiniętych, Krajów Rozwijających się Pozbawionych Dostępu do Morza i Krajów Rozwijających się Położonych na Małych Wyspach.

6 Decyzja Rady 2010/427/UE z dnia 26 lipca 2010 r. określająca organizację i zasady funkcjonowania Europejskiej Służby Działań Zewnętrznych (Dz. U. L 201 z 3.8.2010, s. 30).

7 Rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 480/2009 z dnia 25 maja 2009 r. ustanawiające Fundusz Gwarancyjny dla działań zewnętrznych (Dz. U. L 145 z 10.6.2009, s. 10).

8 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 z dnia 25 października 2012 r. w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 (Dz. U. L 298 z 26.10.2012, s. 1).

9 Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) nr 1268/2012 z dnia 29 października 2012 r. w sprawie zasad stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 1605/2002 (Dz. U. L 362 z 31.12.2012, s. 1).

10 Rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 2988/95 z dnia 18 grudnia 1995 r. w sprawie ochrony interesów finansowych Wspólnot Europejskich (Dz.U. L 312 z 23.12.1995, s. 1).

11 Rozporządzenie Rady (Euratom, WE) nr 2185/96 z dnia 11 listopada 1996 r. w sprawie kontroli na miejscu oraz inspekcji przeprowadzanych przez Komisję w celu ochrony interesów finansowych Wspólnot Europejskich przed nadużyciami finansowymi i innymi nieprawidłowościami (Dz.U. L 292 z 15.11.1996, s. 2).

12 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 883/2013 z dnia 11 września 2013 r. dotyczące dochodzeń prowadzonych przez Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) oraz uchylające rozporządzenie (WE) nr 1073/1999 Parlamentu Europejskiego i Rady i rozporządzenie Rady (Euratom) nr 1074/1999 (Dz.U. L 248 z 18.9.2013, s. 1).

13 Dz.U. C 145 z 30.6.2007, s. 5.

14 Dz.U. L 218 z 14.8.2013, s. 15.

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2013.309E.1
• Rodzaj: Akt przygotowawczy
• Tytuł: Stanowisko Rady w pierwszym czytaniu w sprawie przyjęcia decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie udzielenia pomocy makrofinansowej Republice Kirgiskiej.
• Data aktu: 24/10/2013
• Data ogłoszenia: 24/10/2013