POMOC PAŃSTWA - FRANCJAPomoc państwa nr C 58/2002 (ex N 118/2002)
Pomoc na restrukturyzację na rzecz Société Nationale Maritime Corse-Méditerranée (SNCM)
Zaproszenie do zgłaszania uwag zgodnie z art. 88 ust. 2 traktatu WE
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
(2006/C 303/25)
(Dz.U.UE C z dnia 13 grudnia 2006 r.)
Pismem z dnia 13 września 2006 r., zamieszczonym w języku oryginału na stronach następujących po niniejszym streszczeniu, Komisja powiadomiła Francję o podjęciu decyzji w sprawie wszczęcia postępowania określonego w art. 88 ust. 2 traktatu WE w sprawie wyżej wymienionego środka pomocy.
Zainteresowane strony mogą zgłaszać uwagi na temat środków pomocy, w odniesieniu do których Komisja wszczyna procedurę, w ciągu jednego miesiąca od daty publikacji niniejszego streszczenia i następującego po nim listu, kierując je na następujący adres lub numer faksu:
Komisja Europejska
Dyrekcja Generalna ds. Energii i Transportu
Dyrekcja A - Sprawy ogólne i zasoby
B-1049 Bruxelles/Brussel
Faks: (32-2) 296 41 04
Otrzymane uwagi zostaną przekazane władzom francuskim. Zainteresowane strony zgłaszające uwagi mogą wystąpić z odpowiednio umotywowanym pisemnym wnioskiem o objęcie ich tożsamości klauzulą poufności.
TEKST STRESZCZENIA
1. PROCEDURA
(1) Pismem z dnia 18 lutego 2002 r. Republika Francuska powiadomiła Komisję o projekcie pomocy na restrukturyzację Société Nationale Maritime Corse-Méditerranée (Państwowej Spółki Morskiej Korsyka-Morze Śródziemne, zwanej dalej "SNCM"). Pomoc na restrukturyzację polegała na dokapitalizowaniu SNCM za pośrednictwem Compagnie Générale Maritime et Financière, (zwanej dalej CGMF) poprzez wniesienie sumy 76 mln EUR podwyższając kapitał własny SNCM z 30 mln EUR do 106 mln EUR(1).
(2) W dniu 19 sierpnia 2002 r. Komisja podjęła decyzję o wszczęciu formalnego postępowania wyjaśniającego przewidzianego w art. 6 rozporządzenia Rady (WE) nr 659/1999 z dnia 22 marca 1999 r. ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania art. 93 traktatu WE(2), rejestrując sprawę pod nowym numerem referencyjnym C 58/2002. Zainteresowane strony proszone są o przedstawienie uwag dotyczących projektu pomocy.
(3) Decyzją nr 2004/166/WE z dnia 9 lipca 2003 r., notyfikowaną pod nr C(2003) 2153 (zwaną dalej "decyzją z 2003 r.")(3), Komisja zatwierdziła, pod pewnymi warunkami, przyznanie pomocy na restrukturyzację na rzecz SNCM, płatnej w dwóch transzach, pierwszej w wysokości 66 mln EUR, drugiej o maksymalnej wysokości 10 mln EUR, do ustalenia w zależności od zysków netto pochodzących z cesji aktywów, przeprowadzonej po przyjęciu decyzji z 2003 r.
(4) Decyzją z dnia 16 marca 2005 r. notyfikowaną pod nr referencyjnym C(2004) 4751 Komisja zatwierdziła przelanie drugiej transzy pomocy na restrukturyzację w wysokości 3,3 mln EUR.
(5) W dniu 15 czerwca 2005 r., w sprawie T-349/03 Trybunał Sprawiedliwości unieważnił decyzję z 2003 r. z powodu mylnej oceny minimalnego charakteru pomocy.
(6) Następnie władze francuskie dostarczyły nowych elementów dotyczących zaktualizowanego planu restrukturyzacji i odnowienia kapitału własnego SNCM oraz planowanej koncentracji, dzięki której przedsiębiorstwa Veolia Transport i Butler Capital Partners przejmują wspólną kontrolę nad SNCM(4). Komisja zatwierdziła przedmiotową koncentrację decyzją przyjętą w dniu 29 maja 2006 r. zgodnie z art. 4 rozporządzenia Rady (WE) nr 139/2004(5).
(7) Wspomniane informacje uzupełniające zmieniają w znacznym stopniu pierwotne powiadomienie z 2002 r., uzupełniając początkowo przewidziane środki. Zatem niniejsza decyzja stanowi rozszerzenie postępowania wyjaśniającego Komisji z dnia 19 sierpnia 2002 r. dotyczące nowych, opisanych powyżej elementów z uwzględnieniem planu restrukturyzacji zgłoszonego w 2002 r.
(8) Zarówno decyzja o wszczęciu postępowania jak i o jego rozszerzeniu powinny być traktowane jako nierozerwalna całość.
2. OPIS ŚRODKA POMOCY
2.1. Cel środka pomocy i jego beneficjent
(9) Przedmiotowa pomoc, nazwana "pomocą na restrukturyzację na rzecz SNCM", została zarejestrowana pod nr C 58/2002 (ex N 118/2002) w następstwie decyzji Komisji z dnia 19 sierpnia 2002 r. o wszczęciu formalnego postępowania wyjaśniającego w odniesieniu do planowanej pomocy. Środki pomocy opisane poniżej mają na celu właściwe przeprowadzenie restrukturyzacji i sprzedaż Société Nationale Maritime Corse Méditerranée (SNCM) sektorowi prywatnemu tak, aby zapewnić długotrwałą rentowność grupy.
(10) Beneficjentem pomocy jest spółka SNCM posiadająca kilka filii działających w sektorze morskim, prowadząca działalność w zakresie transportu morskiego pasażerów, samochodów i ciężarówek na połączeniach z Korsyką, z Włochami (Sardynia) i krajami Maghrebu (Algieria i Tunezja). W momencie zgłoszenia przez władze francuskie nowego planu restrukturyzacji spółka w 93,26 % była w posiadaniu Compagnie Générale Maritime et Financière (zwanej dalej "CGMF") oraz w 6,74 % w posiadaniu Société nationale des chemins de fer Français (SNCF), obydwie w 100 % w posiadaniu skarbu państwa. W wyniku prywatyzacji Butler Capital Partners posiada 38 % kapitału SNCM, Veolia Transport 28 %, CGMF jest obecna w 25 %, w tym 9 % znajdujące się w posiadaniu pracowników.
(11) Należy przypomnieć, że regularna obsługa połączeń morskich między portami Francji kontynentalnej i portami Korsyki jest zapewniona od 1948 r. w ramach obowiązku użyteczności publicznej. SNCM i Compagnie méridionale de navigation (CMN)(6) posiadały koncesję na przedmiotową obsługę od 1976 r. do 2001 r. na mocy umowy ramowej zawartej pierwotnie na okres 25 lat(7). Zgodnie z obowiązującymi przepisami wspólnotowymi(8) oraz w wyniku zaproszenia do składania ofert, zorganizowanego na poziomie europejskim przez władze terytorialne Korsyki(9), SNCM i CMN wygrały wspólnie przetarg na przedmiotową umowę dotyczącą obsługi połączenia z Marsylii na Korsykę na okres 2002 r.-2006 r. w zamian za rekompensaty finansowe. Ponieważ przekazanie prawa do wykonywania obowiązku użyteczności publicznej wygasało z końcem 2006 r. wspomniana powyżej obsługa połączenia morskiego stała się ponownie przedmiotem zaproszenia do składania ofert ogłoszonego na poziomie europejskim przez Urząd ds. Transportu Korsyki(10). Przyznanie prawa do wykonywania obowiązku użyteczności publicznej musi nastąpić na jesieni, aby możliwe było jego wdrożenie z dniem 1 stycznia 2007 r.
2.2. Unieważnienie decyzji z dnia 9 lipca 2003 r. na mocy orzeczenia Trybunału z dnia 15 czerwca 2005 r. oraz jego skutki prawne
(12) W następstwie zgłoszenia w 2002 r. pomocy na restrukturyzację w wysokości 76 mln EUR, na mocy decyzji z 2003 r. Komisja uzależniła przyznanie pomocy na restrukturyzację na rzecz SNCM, płatnej w transzach, z których pierwsza wynosiła 66 mln EUR a druga maksymalnie 10 mln EUR do ostatecznego ustalenia, od spełnienia kilku warunków dotyczących utrzymania floty w należytym stanie (11 statków), cesji udziałów bezpośrednich i pośrednich w niektórych spółkach, niestosowania polityki taryfowej price leadership na trasach na Korsykę oraz przestrzegania pewnej liczby rejsów tam i z powrotem na Korsykę.
(13) Należy przypomnieć, że w wyniku decyzji z 2003 r. i 2005 r. Francja przekazała SNCM 69,29 mln EUR ze zgłoszonej sumy 76 mln EUR, jako pomoc na restrukturyzację w 2002 r. W odniesieniu do ostatniej przedmiotowej sumy, w swej decyzji z 2003 r., Komisja uznała, że 53,48 mln EUR może zostać uznane zgodnie z art. 86 ust. 2 traktatu za rekompensatę z tytułu wykonywania obowiązku użyteczności publicznej, przekazaną przez Republikę Francuską w celu wyrównania strat poniesionych przez SNCM z tytułu wykonywania obowiązku użyteczności publicznej w całym okresie 1991-2001 r.
(14) W dniu 15 czerwca 2005 r. Trybunał Sprawiedliwości unieważnił decyzję z 2003 r. z powodu mylnej oceny minimalnego charakteru pomocy. Trybunał Sprawiedliwości uznał(11), że "Komisja miała obowiązek uwzględnić cały zysk netto z cesji zrealizowanych z tytułu przeprowadzenia planu restrukturyzacyjnego(12)" oraz, że z tego względu nie mogła "dokonać oceny »szerokiego zakresu« środków płynnych, którymi dysponowała SNCM"(13), aby obliczyć wielkość potrzebnej pomocy. W tym samym orzeczeniu Trybunał wezwał(14) Komisję do ponownego zbadania czy przedmiotowy środek pomocy lub przynajmniej jego część mają charakter pomocy państwa, w świetle wyroku Altmark Trans i Regierungspräsidium Magdeburg.
(15) W wyniku orzeczenia z dnia 15 czerwca 2005 r. zostało ponownie wszczęte formalne postępowanie wyjaśniające rozpoczęte na mocy decyzji z dnia 19 sierpnia 2002 r. oraz zostały unieważnione wszystkie poprzednie decyzje powzięte na podstawie unieważnionej decyzji z 2003 r. W rezultacie unieważnienia orzeczonego przez Trybunał Sprawiedliwości, Komisja powinna zatem podjąć nową decyzję oraz ponownie zbadać w świetle wyroku Altmark Trans całość lub część kwoty zgłoszonej w 2002 r. jako pomoc restrukturyzacyjna.
(16) Jeśli chodzi o całkowitą zatwierdzoną kwotę pomocy wspomniane orzeczenie nie powinno jednakże skutkować podważeniem jej zasadności. Istotnie, w swojej decyzji z dnia 16 marca 2005 r. Komisja usunęła nieścisłości obecne w decyzji z 2003 r., opierając swoje wyliczenia na zyskach netto z cesji stwierdzonych ex post(15). W ten sposób Komisja w pełni uwzględniła zysk netto pochodzący ze sprzedaży nieruchomości.
2.3. Przypomnienie planu restrukturyzacji z 2002 r.
(17) Pomoc na restrukturyzację zgłoszona w 2002 r. polegała na dokapitalizowaniu SNCM poprzez spółkę-matkę CGMF, sumą 76 mln EUR, z czego 46 mln EUR z tytułu kosztów restrukturyzacji(16). Takie zwiększenie kapitału własnego podwyższyło go prawdopodobnie z 30 mln EUR do 106 mln EUR.
(18) Zgodnie z wytycznymi z 1999 r. władze francuskie przedstawiły Komisji plan restrukturyzacji SNCM polegający na przesunięciu statków na inne trasy; zmniejszeniu floty o cztery statki; redukcji liczby zatrudnionych o około 12 % oraz zlikwidowaniu dwóch filii - Compagnie Maritime Toulonnaise i spółki Corsica Marittima, których działalność zostałaby przejęta przez SNCM.
2.4. Przypomnienie wątpliwości wyrażonych podczas wszczęcia postępowania
(19) Wszczynając postępowanie wyjaśniające Komisja, nie podważając faktu, że SNCM jest przedsiębiorstwem przeżywającym trudności, wyraziła swoje wątpliwości co do zgodności zgłoszonego środka z kryteriami przedstawionymi w pkt 3.2.2 wytycznych z 1999 r. ówcześnie obowiązujących, a które dotyczyły braku pomocy państwa, przywrócenia rentowności przedsiębiorstwa oraz zapobiegania niepożądanym zakłóceniom konkurencji.
2.5. Nowa analiza planu restrukturyzacji zgłoszonego w 2002 r. zaproponowana przez Francję w wyniku orzeczenia unieważniającego Trybunału Sprawiedliwości
(20) W ramach niniejszego postępowania Francja wezwała Komisję do ponownego przeanalizowania sumy 53,48 mln EUR wchodzącej w skład 76 mln EUR stanowiących pomoc na restrukturyzację zgłoszoną w 2002 r. z przeznaczeniem na uzupełnienie niewystarczających rekompensat wynikających z konwencji o obowiązku użyteczności publicznej z 1991 r. i 1996 r., w świetle kryteriów ustanowionych wyrokiem Trybunału z dnia 24 lipca 2003 r. w sprawie Altmark, w celu określenia czy przedmiotowe rekompensaty stanowią pomoc państwa lub jej nie stanowią zgodnie z art. 87 ust. 1 traktatu WE, a jeżeli tak to do uznania ich za zgodne na mocy art. 86 ust. 2 traktatu WE.
(21) W obu przypadkach Francja uznaje, że wysokość pomocy, która może być uznana za pomoc na restrukturyzację z 2002 r. wynosiłaby nie 76 mln EUR ale 15,81 mln EUR, co zostałoby dołączone do nowych środków pomocy zgłoszonych w 2006 r. i byłoby wspólnie z nimi przeanalizowane. Ponadto biorąc pod uwagę, że całkowita kwota pomocy na restrukturyzację z 2002 r. byłaby niższa niż pierwotnie zgłoszone 76 mln EUR, władze francuskie wzywają Komisję do ponownego zbadania środków kompensacyjnych nałożonych na mocy decyzji Komisji z dnia 9 lipca 2003 r.
2.6. Nowe środki
(22) Władze francuskie zgłosiły również zmiany w planie restrukturyzacji zgłoszonym w 2002 r.
(23) Mimo wprowadzenia planu naprawczego z 2002 r. sytuacja ekonomiczna i finansowa SNCM pogorszyła się znacznie w 2004 i 2005 r. Sytuacja ta sprawiła, że dyrekcja spółki, w porozumieniu z akcjonariuszem państwowym, przystąpiła w styczniu 2005 r. do poszukiwania partnera prywatnego w celu wprowadzenia w życie środków nadzwyczajnych. W dniu 13 października 2005 r. zawarto porozumienie z inwestorami prywatnymi (Butler Capital Partners i Veolia Transport (Connex)) w sprawie dokapitalizowania SNCM. W celu umożliwienia częściowej prywatyzacji SNCM, spółka CGMF subskrybowała najwyraźniej całość udziałów podwyższonego kapitału SNCM przed cesją mającą przynieść zysk w wysokości 142,5 mln EUR oraz przejęła w części zobowiązania socjalne SNCM w zakresie ubezpieczeń wzajemnych jej pracowników emerytowanych, co szacuje się na 15,5 mln EUR (przy wielkości ogółem 158 mln EUR). Drugie dokapitalizowanie w wysokości 35 mln EUR zostałoby przeprowadzone wspólnie przez Veolia, BCP i państwo, za pośrednictwem CGMF (8,75 mln EUR). Środki te były uzupełnione poza tym dodatkowymi środkami finansowymi i socjalnymi w wysokości 38,5 mln EUR przelanymi przez CGMF na rachunek powierniczy, z przeznaczeniem dla pracowników, którzy mogliby zostać objęci planem redukcji liczby zatrudnionych, wprowadzonym ewentualnie w życie przez podmioty przejmujące. Obecnie wszystkie wymienione wyżej działania zostały wprowadzone w życie.
(24) Francja uważa, że zastrzyk finansowy w wysokości około 158 mln EUR nie zawiera elementów pomocy, gdyż jest niższy od kosztów jakie pociągnęłaby za sobą likwidacja przedsiębiorstwa. Francja uważa również, że drugie dokapitalizowanie w wysokości 8,75 mln EUR byłoby zgodne z zasadą "ostrożnego inwestora" (prudent inwestor), gdyż byłoby równoczesne i pozostawałoby w mniejszości w stosunku do inwestorów prywatnych BCP i Veolia Transport oraz że przynosiłoby stały zysk kapitałowy w wysokości [...](*) % rocznie. W odniesieniu do dodatkowych środków finansowych w wysokości 38,5 mln EUR, Francja uważa, że finansowanie to stanowi pomoc dla osób, która nie przynosi korzyści przedsiębiorstwu i nie może zostać zakwalifikowana jako pomoc.
3. OCENA
(25) Komisja zauważa, że informacje uzupełniające przekazane przez władze francuskie po unieważnieniu decyzji z 2003 r. zmieniają informacje zgłoszone w dniu 18 lutego 2002 r. uzupełniając pierwotnie przewidziane środki. W związku z tym niniejsza decyzja stanowi rozszerzenie postępowania wyjaśniającego Komisji z 2002 r. opierające się również na wspomnianych nowych elementach.
(26) W świetle wyroku Altmark Trans Komisja wyraża swoje wątpliwości co do faktu, że 53,48 mln EUR zgłoszone w 2002 r. nie stanowi pomocy. Komisja uważa bowiem, że parametry uwzględnione przy obliczaniu rekompensat za wykonywanie obowiązku użyteczności publicznej nie zostały wcześniej ustalone w sposób obiektywny i przejrzysty oraz że okazuje się niezwykle trudne do udowodnienia, że, w braku zaproszenia do składania ofert w odniesieniu do umów z 1991 i 1996 r., poziom rekompensat został ustalony na podstawie analizy kosztów, jakie poniosłoby przedsiębiorstwo średniej wielkości, dobrze zarządzane i wyposażone odpowiednio do wykonywania takiego obowiązku.
(27) Komisja wyraża również swoje wątpliwości w odniesieniu do nowych elementów zgłoszonych przez władze francuskie. Na tym etapie postępowania wątpliwości te dotyczą w szczególności postępowania jakie przyjęłyby CGMF i Francja, właściwego dla inwestora prywatnego, dokonując dokapitalizowania przed cesją większości udziałów SNCM, a co za tym idzie wątpliwości te dotyczą charakteru przedmiotowej kwoty, niebędącej pomocą. Jeżeli Komisja miałaby stwierdzić zaistnienie pomocy, to wyraża jednak wątpliwości co do możliwości uzasadnienia środków finansowych wytycznymi dotyczącymi pomocy na rzecz ratowania przedsiębiorstw i restrukturyzacji. Nawet jeśli rzeczywiście SNCM wydaje się spełniać kryteria przedsiębiorstwa przeżywającego trudności określone we wspomnianych wytycznych, informacje jakimi dysponuje na tym etapie Komisja nie wydają się być wystarczające, aby umożliwić jej sprawdzenie czy pomoc ogranicza się do niezbędnego dla restrukturyzacji minimum, czy plan restrukturyzacji pozwoliłby na rentowność przedsiębiorstwa oraz czy można by uniknąć zakłócenia konkurencji.
(28) W szczególności Komisja zauważa, że sukces planu restrukturyzacji jest ściśle związany z przekazaniem prawa do wykonywania obowiązku użyteczności publicznej na połączenia Marsylii z Korsyką na okres od dnia 1 stycznia 2007 r. do dnia 31 grudnia 2012 r. oraz że ewentualne jego przyznanie na rzecz SNCM stanowi element, od którego może zależeć rentowność przedsiębiorstwa.
(29) Komisja wyraża również wątpliwości co do drugiego podwyższenia kapitału w wysokości 8,75 mln EUR, jak również co do dodatkowych środków socjalnych w wysokości 38,5 mln EUR.
Zgodnie z art. 14 rozporządzenia Rady (WE) nr 659/1999 wszelka pomoc bezprawnie przyznana beneficjentowi może podlegać zwrotowi.
..................................................Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX
Grafiki zostały zamieszczone wyłącznie w Internecie. Obejrzenie grafik podczas pracy z programem Lex wymaga dostępu do Internetu.
..................................................
TEKST PISMA
grafika
______
(1) Zarejestrowane pod nr TREN A/61846.
(2) Dz.U. L 83 z 27.3.1999, str. 1.
(3) Dz.U. C 61 z 27.2.2004, str. 13.
(4) Dz.U. C 103 z 29.4.2006.
(5) Dz.U. L 24 z 29.1.2004.
(6) CMN jest w posiadaniu SNCM w 45 % i w posiadaniu Compagnie méridionale de Participation (CMP) w 55 %. Rzeczywista kontrola jest od 1992 r. powierzona grupie Stef-TFE, która jest w posiadaniu 49 % CMP.
(7) Patrz pkt 24.
(8) Rozporządzenie Rady (EWG) nr 3577/92 z dnia 7 grudnia 1992 r. dotyczące stosowania zasady swobody świadczenia usług w transporcie morskim w obrębie państw członkowskich (kabotaż morski) (Dz.U. L 364 z 12.12.1992, str. 7).
(9) Organ udzielający od 1991 r. koncesji na wykonywanie obowiązku użyteczności publicznej zgodnie ze wspomnianą ustawą ustawodawstwa francuskiego nr 91-428 z dnia 13 maja 1991 r.
(10) Oferenci mogą składać oferty do dnia 4 sierpnia.
(11) Konkluzje uzasadnienia wyroku są wymienione w pkt 316-321 wyroku.
(12) Patrz pkt 268 orzeczenia.
(13) Patrz pkt 283 orzeczenia.
(14) Patrz pkt 320 orzeczenia.
(15) Z decyzji z dnia 16 marca 2005 r. wynika, że ostateczna wysokość zysku netto z cesji przewidzianych w planie restrukturyzacji wynosiłaby 25 mln EUR.
(16) W skład przedmiotowej kwoty wchodziły następujące elementy: 20,4 mln EUR z tytułu samego tylko planu restrukturyzacji, 1,8 mln EUR na koszty wycofania z eksploatacji statków sprzedawanych, 14,8 EUR z tytułu amortyzacji Liamone oraz 9 mln EUR na koszty ukierunkowania działalności na kraje Maghrebu.
(*) Dane poufne
