Lekarskie badania profilaktyczne pracowników.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA ZDROWIA I OPIEKI SPOŁECZNEJ
z dnia 22 kwietnia 1968 r.
w sprawie lekarskich badań profilaktycznych pracowników.

Na podstawie art. 20 ust. 3 ustawy z dnia 30 marca 1965 r. o bezpieczeństwie i higienie pracy (Dz. U. Nr 13, poz. 91) zarządza się, co następuje:

Rozdział  1.

Przepisy ogólne.

§  1.
1.
Rozporządzenie reguluje zasady i tryb przeprowadzania badań wstępnych, okresowych i kontrolnych, zwanych dalej "badaniami profilaktycznymi".
2.
Badania profilaktyczne są przeprowadzane w oparciu o:
1)
wykaz czynników szkodliwych dla zdrowia lub uciążliwych, ustalany przez Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej w porozumieniu z Centralną Radą Związków Zawodowych i ogłaszany w Monitorze Polskim,
2)
wytyczne w sprawie zakresu badań profilaktycznych oraz przeciwwskazań lekarskich do zatrudnienia, ustalone przez Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej.
§  2.
1.
Badania profilaktyczne przeprowadzają:
1)
przychodnie przyzakładowe lub międzyzakładowe, jeżeli zakład pracy jest objęty opieką takiej przychodni,
2)
poradnie higieny pracy, jeżeli zakład pracy znajduje się w miejscowości będącej siedzibą takiej poradni i nie jest objęty opieką przychodni określonej w pkt 1,
3)
przyzakładowe ośrodki zdrowia i punkty lekarskie przy rolnych zakładach pracy.
2.
Jeżeli zakład pracy nie jest objęty opieką zakładów społecznych służby zdrowia określonych w ust. 1, badania profilaktyczne przeprowadza inny zakład opieki zdrowotnej otwartej, właściwy ze względu na położenie zakładu pracy.
3.
Jeżeli zakład społeczny służby zdrowia właściwy do przeprowadzania badań profilaktycznych nie może we własnym zakresie dokonać badań pomocniczych lub specjalistycznych, koniecznych do wydania orzeczenia, badania te przeprowadza inny właściwy w tym zakresie zakład społeczny służby zdrowia.
4.
Badania profilaktyczne pracowników narażonych na działanie promieniowania jonizującego przeprowadzają wojewódzkie (miejskie w miastach wyłączonych z województwa) przychodnie (poradnie) przemysłowe, właściwe ze względu na siedzibę zakładów pracy.
5.
Badania profilaktyczne pracowników objętych opieką służb zdrowia podległych Ministrowi Spraw Wewnętrznych albo Ministrowi Komunikacji przeprowadzają zakłady służby zdrowia wyznaczone przez właściwego w tym zakresie ministra.

Rozdział  2.

Badania wstępne.

§  3.
Badaniom wstępnym podlegają kandydaci do pracy, a także pracownicy, którzy mają być zatrudnieni na stanowisku pracy, na którym występują czynniki szkodliwe dla zdrowia lub uciążliwe w większym stopniu lub innego rodzaju niż na dotychczas zajmowanym przez tego pracownika stanowisku.
§  4.
1.
Badania wstępne obejmują:
1)
ogólne badania lekarskie, w tym również badanie stanu uzębienia,
2)
badanie radiofotograficzne płuc, a tylko w razie niemożności jego wykonania - prześwietlenie płuc, jeżeli badana osoba nie przedstawia wyników takiego badania (prześwietlenia) wykonanego w okresie 6 miesięcy przed datą badania wstępnego,
3)
badania pomocnicze i specjalistyczne w zakresie niezbędnym do wydania orzeczenia, jeżeli osoba badana nie przedstawia wyników takich badań wykonanych w okresie 3 miesięcy przed datą badania wstępnego.
2.
Lekarz w uzasadnionych przypadkach może zarządzić badanie radiofotograficzne płuc lub badania pomocnicze i specjalistyczne również wtedy, gdy osoba badana przedstawi wyniki takich badań wykonanych przed upływem terminów określonych w ust. 1 pkt 2 i 3.
§  5.
1.
Skierowanie na badanie wstępne wydaje zakład pracy.
2.
Zakład pracy w skierowaniu na badanie wstępne powinien dokładnie określić miejsce pracy lub komórkę organizacyjną oraz stanowisko pracy, na którym kandydat ma być zatrudniony. Zakład pracy może określić w skierowaniu dwa lub więcej stanowiska pracy w kolejności odpowiadającej potrzebom zakładu.
3.
Do skierowania zakład pracy obowiązany jest dołączyć kartę informacyjną, jeżeli kandydat do pracy pozostawał uprzednio pod opieką zakładu określonego w § 2 ust. 1.
§  6.
1.
Zakład społeczny służby zdrowia przeprowadzający badanie wstępne wydaje orzeczenie stwierdzające albo brak przeciwwskazań do podjęcia pracy na stanowisku określonym w skierowaniu, albo istnienie przeciwwskazań do podjęcia takiej pracy.
2.
Jeżeli w skierowaniu zakład pracy podał dwa lub więcej stanowiska pracy, w orzeczeniu należy:
1)
wskazać stanowisko lub stanowiska, na których badany może być zatrudniony, albo
2)
podać, że na żadnym ze stanowisk wskazanych w skierowaniu kandydat nie może być zatrudniony ze względu na przeciwwskazania.
3.
Wyniki badań wstępnych powinny być wpisane do dokumentacji lekarskiej zakładu społecznego służby zdrowia przeprowadzającego te badania, a treść orzeczenia wpisuje się na skierowaniu wydanym przez zakład pracy.
4.
Skierowanie zawierające treść orzeczenia zakład pracy jest obowiązany włączyć do akt personalnych osoby, która została przyjęta do pracy.

Rozdział  3.

Badania okresowe.

§  7.
1.
Badaniom okresowym podlegają pracownicy narażeni na oddziaływanie czynników szkodliwych dla zdrowia lub uciążliwych oraz pracownicy objęci tymi badaniami z innych względów zdrowotnych (badania celowane, czynne poradnictwo).
2.
Wykaz stanowisk pracy, na których pracownicy podlegają badaniom okresowym, oraz terminy i plan badań okresowych ustala zakład społeczny służby zdrowia właściwy do przeprowadzenia tych badań (§ 2) w porozumieniu z kierownikiem zakładu pracy.
§  8.
Zakłady pracy, których pracownicy podlegają badaniom okresowym, są obowiązane:
1)
założyć kartę kontrolną badań okresowych dla każdego pracownika podlegającego tym badaniom,
2)
założyć i prowadzić kartotekę kart określonych w pkt 1,
3)
zawiadamiać pracowników o pierwszym badaniu okresowym oraz dopilnować, aby zgłaszali się na następne badania okresowe w wyznaczonych terminach.
§  9.
1.
Zakład społeczny służby zdrowia wpisuje w karcie kontrolnej badań okresowych datę przeprowadzonego badania i wyznacza datę następnego badania okresowego.
2.
Wyniki badań okresowych powinny być wpisane do dokumentacji lekarskiej danego pracownika, prowadzonej i przechowywanej przez właściwy zakład społeczny służby zdrowia.

Rozdział  4.

Badania kontrolne.

§  10.
1.
Badaniom kontrolnym podlegają pracownicy objęci badaniami okresowymi (§ 7 ust. 1) przed podjęciem pracy po okresie trwającym ponad 30 dni niezdolności do pracy spowodowanej chorobą, a stwierdzonej przez zakład społeczny służby zdrowia inny niż właściwy do przeprowadzania badań profilaktycznych w myśl § 2 ust. 1.
2.
Pracownik narażony na działanie promieniowania jonizującego może być poddany badaniu kontrolnemu ponadto w razie:
1)
przekroczenia dopuszczalnej dawki promieniowania jonizującego albo stwierdzenia lub podejrzenia, że uległ skażeniu wewnętrznemu substancją promieniotwórczą, albo
2)
wystąpienia objawów mogących świadczyć o uszkodzeniu organizmu wskutek działania promieniowania lub objawów świadczących o wystąpieniu schorzenia stanowiącego przeciwwskazanie do zatrudnienia w warunkach narażenia na działanie promieniowania jonizującego.
3.
Pracownik, podlegający badaniu kontrolnemu w myśl ust. 1, obowiązany jest zgłosić się w zakładzie właściwym do przeprowadzenia tych badań na 3 dni przed końcem orzeczonego okresu o czasowej niezdolności do pracy i przedstawić wydane w tej sprawie zaświadczenie o czasowej niezdolności do pracy.
4.
Pracownik, który sam się nie zgłasza na badanie kontrolne, zostaje na nie skierowany przez zakład pracy.
§  11.
1.
W wyniku przeprowadzonego badania kontrolnego zakład społeczny służby zdrowia wydaje orzeczenie stwierdzające zdolność lub niezdolność do pracy na dotychczasowym stanowisku.
2.
W razie stwierdzenia dalszej niezdolności do pracy, zakład przeprowadzający badania kontrolne postępuje zgodnie z przepisami w sprawie orzekania o czasowej niezdolności do pracy.
3.
Wyniki badań kontrolnych powinny być wpisane do dokumentacji lekarskiej danego pracownika, a treść orzeczenia (ust. 1) podana do wiadomości zakładu pracy.
§  12.
Zakład pracy dopuszcza do pracy pracownika podlegającego badaniu kontrolnemu na podstawie odpowiedniego zaświadczenia wydanego w wyniku przeprowadzonego badania.

Rozdział  5.

Przepisy wspólne.

§  13.
1.
Zakład społeczny służby zdrowia, który w związku z przeprowadzonymi badaniami okresowymi lub kontrolnymi stwierdził przeciwwskazania do pracy na dotychczasowym stanowisku, powiadamia o tym zakład pracy, określając w miarę możliwości stanowisko, na którym dany pracownik może być zatrudniony.
2.
Jeżeli wyniki badań okresowych lub kontrolnych dają podstawę do rozpoznania choroby zawodowej lub podejrzenia o zachorowanie na taką chorobę, zakład społeczny służby zdrowia, który przeprowadził te badania, postępuje w myśl przepisów dotyczących chorób zawodowych.
§  14.
W dokumentach kierowanych do zakładu pracy w związku z przeprowadzonymi badaniami profilaktycznymi nie mogą być zamieszczane informacje objęte tajemnicą lekarską.
§  15.
1.
Pracownik (kandydat do pracy), który nie zgadza się z treścią orzeczenia wydanego w wyniku przeprowadzonego badania wstępnego, okresowego lub kontrolnego, może wystąpić o ponowne zbadanie, zgłaszając w terminie 6 dni wniosek:
1)
do kierownika przychodni przyzakładowej lub międzyzakładowej, jeżeli chodzi o orzeczenie wydane przez innych lekarzy tej przychodni, lub
2)
do wojewódzkiej (miejskiej w mieście wyłączonym z województwa) przychodni (poradni) przemysłowej, jeżeli chodzi o orzeczenie wydane przez inne zakłady niż określone w pkt 1 bądź przez kierownika przychodni przyzakładowej lub międzyzakładowej.
2.
Pracownik narażony na działanie promieniowania jonizującego, który nie zgadza się z treścią orzeczenia wydanego przez wojewódzką (miejską w mieście wyłączonym z województwa) przychodnię lub poradnię przemysłową, może w terminie 14 dni zgłosić wniosek o ponowne zbadanie do Instytutu Medycyny Pracy w Łodzi.
3.
Pracownicy objęci opieką służb zdrowia podległych Ministrowi Spraw Wewnętrznych albo Ministrowi Komunikacji zgłaszają wnioski określone w ust. 1 do zakładów służby zdrowia wyznaczonych przez tych ministrów.
§  16.
1.
Zakłady pracy, w których pracownicy podlegają badaniom profilaktycznym, są obowiązane:
1)
współdziałać z właściwym do przeprowadzenia tych badań zakładem społecznym służby zdrowia,
2)
kierować na te badania kandydatów do pracy i pracowników objętych tymi badaniami,
3)
prowadzić i przechowywać dokumentację zawierającą orzeczenia wydane w wyniku przeprowadzonych badań zgodnie z wymaganiami dotyczącymi dokumentacji osobowej oraz
4)
zawiadamiać właściwe zakłady społeczne służby zdrowia o sposobie załatwienia wydanych zaleceń.
2.
Ministrowie sprawujący nadzór nad zakładami pracy w porozumieniu z Ministrem Zdrowia i Opieki Społecznej mogą ustalić szczegółowe zasady i tryb wykonywania zadań określonych w ust. 1.

Rozdział  6.

Przepisy przejściowe i końcowe.

§  17.
Rozporządzenie nie dotyczy kandydatów do pracy i pracowników:
1)
młodocianych,
2)
zatrudnionych na polskich morskich statkach handlowych,
3)
dla których w myśl obowiązujących przepisów uzyskanie odpowiedniego orzeczenia lekarskiego jest warunkiem nabycia lub posiadania uprawnień do wykonywania określonego zawodu lub czynności bądź jest niezbędne ze względów sanitarno-epidemiologicznych.
§  18.
W zakresie unormowanym niniejszym rozporządzeniem tracą moc przepisy dotychczasowe wydane przed dniem wejścia w życie rozporządzenia.
§  19.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia, z tym że w odniesieniu do zakładów pracy, których pracownicy pozostają pod opieką zakładów społecznych służby zdrowia przeznaczonych dla ogółu ludności, obowiązek przeprowadzania badań wstępnych powstaje z dniem określonym w wydanej w tej sprawie uchwale prezydium właściwej wojewódzkiej (miejskiej w mieście wyłączonym z województwa) rady narodowej.

Zmiany w prawie

Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024
Jak zgłosić zamiar głosowania korespondencyjnego w wyborach samorządowych

Nie wszyscy wyborcy będą mogli udać się osobiście 7 kwietnia, aby oddać głos w obwodowych komisjach wyborczych. Dla nich ustawodawca wprowadził instytucję głosowania korespondencyjnego jako jednej z tzw. alternatywnych procedur głosowania. Przypominamy zasady, terminy i procedurę tego udogodnienia dla wyborców z niepełnosprawnością, seniorów i osób w obowiązkowej kwarantannie.

Artur Pytel 09.03.2024
Tabletka "dzień po" bez recepty - Sejm uchwalił nowelizację

Bez recepty dostępny będzie jeden z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - zakłada uchwalona w czwartek nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tabletka będzie dostępna bez recepty ma być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stoi na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 22.02.2024
Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 21.02.2024
Standardy ochrony dzieci. Placówki medyczne mają pół roku

Lekarz czy pielęgniarka nie będą mogli się tłumaczyć, że nie wiedzieli komu zgłosić podejrzenie przemocy wobec dziecka. Placówki medyczne obowiązkowo muszą opracować standardy postępowania w takich sytuacjach. Przepisy, które je do tego obligują wchodzą właśnie w życie, choć dają jeszcze pół roku na przygotowania. Brak standardów będzie zagrożony grzywną. Kar nie przewidziano natomiast za ich nieprzestrzeganie.

Katarzyna Nocuń 14.02.2024