Obrót solą.

ROZPORZĄDZENIE

MINISTRA SKARBU

z dnia 17 grudnia 1933 r.

o obrocie solą.

Na podstawie §§ 2, 4, 5, 6 i 10 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 30 grudnia 1924 r. o wprowadzeniu jednolitego monopolu sprzedaży soli na obszarze całej Rzeczypospolite] Polskiej (Dz. U. R. P. Nr. 117, poz. 1043) oraz art. 16 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 21 czerwca 1932 r. o przedsiębiorstwie "Polski Monopol Solny" (Dz. U. R. P. Nr. 52, poz. 497) i art. 2, 3 i 4 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 października 1933 r. o sprzedaży soli (Dz. U. R. P. Nr. 84, poz. 616) zarządzam co następuje:

Postanowienia wstępne.

§ 1. Przedmiotem przywileju Skarbu Państwa, o którym mowa w § 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 30 grudnia 1924 r. o wprowadzeniu jednolitego monopolu sprzedaży soli na obszarze całej Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. R. P. Nr. 117, poz. 1043) jest wszelka sól jadalna, zarówno warzona, jak i kamienna, w stanie czystym lub zmieszana z innemi ciałami.

Wyraz "sól", używany w niniejszem rozporządzeniu, o ile w poszczególnych postanowieniach nie wskazuje się specjalnego rodzaju lub przeznaczenia soli, oznacza wszelką sól jadalną w pojęciu ustępu poprzedniego, bez względu na jej przeznaczenie.

§ 2. Hurtownikami nazywa się w rozporządzeniu niniejszem sprzedawców, działających na mocy umów o wprowadzanie soli do obrotu, zawartych z przedsiębiorstwem "Polski Monopol Solny" w myśl art. 4 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 października 1933 r. o sprzedaży soli (Dz. U. R. P. Nr. 84, poz. 616) ; przedsiębiorstwa sprzedaży soli, prowadzone przez hurtowników, nazywa się hurtowniami.

§ 3. Przez hurtową sprzedaż soli rozumie się sprzedaż soli w ilościach od 50 kg wzwyż jednorazowo.

Postanowienia ogólne.

§ 4. 1 Sprzedawana może być tylko sól, wprowadzona do obrotu przez przedsiębiorstwo "Polski Monopol Solny".

Sprzedawcy soli są obowiązani sprzedawać tę sól ściśle po cenach taryfowych, ustalanych przez Ministra Skarbu.

W województwach: wileńskiem, nowogródzkiem, poleskiem i wołyńskiem hurtownicy obowiązani są sprzedawać w hurtowej sprzedaży soli sól szarą, przeznaczoną na spożycie przez ludzi po cenie o 10% niższej od ceny taryfowej, inne zaś rodzaje soli po cenie, określonej w ustępie poprzednim.

§ 5. Sól nie może być przedmiotem handlu domokrążnego, ani obnośnego.

§ 6. Sprzedawcy soli są obowiązani do udzielania władzom skarbowym i organom przedsiębiorstwa "Polski Monopol Solny" wszelkich wyjaśnień, związanych z prowadzeniem sprzedaży soli.

Hurtownicy obowiązani są ponadto do:

a) prowadzenia księgi przychodu i rozchodu soli oraz należności i wpłat na rzecz przedsiębiorstwa "Polski Monopol Solny" według załączonego wzoru (wzór Nr. 1),

b) okazywania władzom skarbowym i organom przedsiębiorstwa "Polski Monopol Solny" wszelkich dowodów i ksiąg, związanych z prowadzeniem sprzedaży soli.

§ 7. Sól przeznaczona do spożycia przez ludzi nie może być sprzedawana w opakowaniach kartonowych innych, aniżeli monopolowe.

§ 8. Urzędy skarbowe akcyz i monopolów państwowych są uprawnione do sprawowania nad hurtownikami za pośrednictwem organów kontroli skarbowej, niezależnie od nadzoru nad przestrzeganiem obowiązujących przepisów, nadzoru nad wywiązywaniem się przez hurtowników z umów o sprzedaż soli, zawartych z przedsiębiorstwem "Polski Monopol Solny", w myśl postanowień art. 4 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 października 1933 r. o sprzedaży soli (Dz. U. R. P. Nr. 84, poz. 616).

§ 9. Przywóz, soli z zagranicy lub z obszaru w. m. Gdańska, jako też i wywóz soli zagranicę lub na obszar w. m. Gdańska, wymaga, gdy osobą przywożącą lub wywożącą sól nie jest przedsiębiorstwo "Polski Monopol Solny", zezwolenia Ministra Skarbu.

Sól przywożona z zagranicy lub z obszaru w. m. Gdańska podlega opłacie należytości monopolowej w wysokości, licząc od 100 kg:

a) od soli warzonki lub białej soli kamiennej- zł 13 gr 50,

b) od szarej soli kamiennej - zł 8 gr 50.

§ 10. Wymienione w ustępie 2 § 9 opłaty stosowane będą również przy obliczaniu opłaty monopolowej od soli, wyprodukowanej i sprzedawanej w kraju.

§ 11. Sól przeznaczona na cele przemysłowe i hodowlano-rolnicze, nabywana i użytkowana zgodnie z obowiązującemi przepisami, jest wolna od opłaty monopolowej.

Sprzedaż soli na cele przemysłowe i hodowlano rolnicze.

§ 12. Przedsiębiorstwo "Polski Monopol Solny" sprzedawać będzie we własnych zakładach oraz za pośrednictwem przedsiębiorstw i osób wymienionych w § 19 po cenach zniżonych, ustanawianych przez Ministra Skarbu:

a) na cele przemysłowe - sól t. zw. przemysłową,

b) na cele hodowlano-rolnicze - sól t. zw. bydlęcą.

Sól przemysłowa sprzedawana będzie z reguły jako sól skażona, a jedynie w przypadkach wymienionych w § 15 w stanie nieskażonym.

Sól bydlęca sprzedawana będzie bądź jako sól skażona (mielona lub w brykietach), bądź też jako sól w bryłach (sól spiżowa w kruchach i omoki).

Obrót solą przemysłową i bydlęcą niezależnie od przepisów postanowień ogólnych niniejszego rozporządzenia podlega ograniczeniom, zawartym w §§ 13-23.

§ 13. Sól przemysłowa będzie skażana bądź środkiem ogólnego skażenia, bądź środkiem szczególnego skażenia.

Za środek ogólnego skażenia uważa się olej mineralny, użyty w stosunku 1 kg oleju na 1 q soli.

Jako środki szczególnego skażenia używane być mogą, zależnie od przeznaczenia soli do poszczególnych rodzajów przemysłu, następujące domieszki na 1 q soli:

a) 1 kg sody bezwodnej i 0,01 lit. pirydyny i 0,25 fluoresceiny - na potrzeby farbiarni,

b) 2 kg: sody bezwodnej i 1 kg naftaliny - do solenia i konserwowania skór,

c) 5 kg lub 5 lit. posoki z jelit - do solenia jelit,

d) 6 kg roztworu stężonego ługu sodowego (około 32%), lub 2 kg sody bezwodnej, lub 2 kg drobno potłuczonego wodorotlenku sodowego (ług), lub 2 kg kwaśnego siarczanu sodowego - do wyrobu kwasu solnego, siarczanu sodowego, mydeł, gliceryny i t. p.,

e) 2 kg sproszkowanego węgla - do regeneracji filtrów zmiękczających wodę używaną na potrzeby przemysłu,

f) 5 kg sody bezwodnej - do oziębiania lodu.

Izby Skarbowe (Urząd Wojewódzki Śląski) mogą zezwalać na prośbę zainteresowanych przedsiębiorstw na stosowanie, o ile tego wymagają warunki produkcji w danym przemyśle, również innych środków szczególnego skażenia soli, przeznaczonej na cele przemysłowe, lub na stosowanie wyżej wymienionych środków w innym stosunku do soli.

Skażenie soli, z wyjątkiem przypadków, o których mowa w § 15 p. c), następować będzie w zakładach przedsiębiorstwa, "Polski Monopol Solny" lub w salinach prywatnych, dostarczających sól na zlecenie przedsiębiorstwa "Polski Monopol Solny".

O ile skażenie odbywa się w salinie prywatnej, ma ono być przeprowadzone w obecności urzędnika kontroli skarbowej, sprawującego nadzór nad saliną.

§ 14. Sól przemysłowa, skażona środkiem ogólnego skażenia, może być sprzedawana każdemu przedsiębiorcy, który przedstawi zaświadczenie władzy przemysłowej, iż dla danego przedsiębiorstwa potrzebna jest sól dla celów przemysłowych. Zaświadczenia takie mają ważność tylko przez okres roczny. Hurtownicy, sprzedający sól przemysłową, skażoną środkiem ogólnego skażenia, obowiązani są zaświadczenia te przechowywać i oznaczać na nich sprzedane ilości tej soli.

Sól przemysłowa, skażona środkami szczególnego skażenia oraz sól nieskażona po cenie soli przemysłowej może być sprzedawana tylko osobom, które uzyskają odpowiednie zezwolenie urzędu skarbowego akcyz i monopolów państwowych.

§ 15. Urzędy, skarbowe akcyz i monopolów państwowych mogą wydawać zezwolenia na nabycie soli nieskażonej do celów przemysłowych tylko w następujących przypadkach:

a) gdy dla danego celu przemysłowego użycie soli skażonej byłoby niemożliwe, jak np. do wyrobu sody, soli glauberskiej, kwasu solnego, barwników smołowych, środków wybuchowych i t. p.,

b) w przypadkach, gdy chodzi o użycie soli do celów przemysłu rybnego,

c) w innych wyjątkowych przypadkach, gdy skażenie soli, przeznaczonej do celów przemysłowych przez przedsiębiorstwo "Polski. Monopol Solny", lub przewóz soli skażonej, byłyby szczególnie utrudnione lub niemożliwe; dotyczy to w szczególności przypadków, gdy skażenie ma być przeprowadzone posoką z jelit, np. do solenia jelit.

W przypadkach, wymienionych pod c), zezwolenia mogą być wydawane tylko pod warunkiem, iż skażenie będzie przeprowadzone w przedsiebiorstwie przemysłowem, nabywajacem sól, pod kontrolą organów skarbowych.

§ 16. Organa skarbowe, nadzorujące skażanie soli, powinny stwierdzić przed skażeniem należyte własności środka skażającego oraz czuwać, by sól była skażona dokładnie, w sposób czyniący ją niezdatną do spożycia przez ludzi.

§ 17. Kto zamierza starać się o zezwolenie na nabycie do celów przemysłowych soli skażonej środkiem szczególnego skażenia lub soli nieskażonej, powinien dołączyć do podania zaświadczenie władzy przemysłowej, stwierdzające potrzebę użycia soli, wysokość zapotrzebowania oraz środek skażający, względnie stwierdzające, że dla danego celu przemysłowego niezbędne jest użycie soli nieskażonej.

Zezwolenia na nabycie białej soli mogą być wydawane tylko w razie stwierdzenia przez władzę przemysłową, że dla danego celu przemysłowego może być użyta jedynie sól biała.

Zezwolenia będą wydawane na określony czas i na określoną ilość soli z zaznaczeniem środka skażającego, względnie z zaznaczeniem, iż zezwolenie wydaje się na sól nieskażoną (wzór zezwolenia załącznik Nr. 2).

Urząd skarbowy akcyz i monopolów państwowych, wydając takie zezwolenie, udzielać będzie jego odpisu hurtownikowi, u którego przedsiębiorca pragnie nabyć sól, jeżeli zaś sól ma być zakupiona w zakładach Polskiego Monopolu Solnego - Dyrekcji Polskiego Monopolu Solnego; przed otrzymaniem odpisu zezwolenia nie wolno wydawać soli.

Na zezwoleniu, względnie na jego odpisie, będzie wpisywana każda ilość soli wydanej na cele przemysłowe, aż do wyczerpania całego uprawnienia w czasie zezwolenia.

§ 18. Sól, sprzedawana jako sól bydlęca skażona, będzie skażana tlenkiem żelaza (kolkotarem) w stosunku 0,5 kg kolkotaru na 1 q soli.

Do nabycia soli bydlęcej skażonej (mielonej i w brykietach) nie potrzeba zezwolenia.

Sól bydlęca w bryłach (sól spiżowa w kruchach i omoki) może być sprzedawana tylko tym osobom, które przedstawią zaświadczenie zarządu gminy o ilości głów posiadanego inwentarza żywego, dla którego sól ma być przeznaczona; na zaświadczenia takie, które wydawane będą z ważnością na jeden rok, nie wolno sprzedawać więcej, jak po 7 kg soli w bryłach na konia lub krowę i po 3 kg na owcę lub kozę.

Na potrzeby inwentarza, stanowiącego własność instytucyj państwowych, sól bydlęca kruchowa będzie wydawana na podstawie pisemnego zapotrzebowania odnośnych władz państwowych.

Każdorazowa sprzedaż soli w bryłach powinna być odnotowana na zaświadczeniu lub zapotrzebowaniu w sposób analogiczny, jak w ustępie końcowym § 17.

§ 19. Sól nieskażoną po cenach soli dla celów przemysłowych sprzedawać będą tylko zakłady przedsiębiorstwa "Polski Monopol Solny".

Sól przemysłową skażoną oraz sól bydlęcą w bryłach, oprócz zakładów przedsiębiorstwa "Polski Monopol Solny", sprzedawać będą tylko hurtownie soli.

Sól bydlęcą skażona (mieloną i w brykietach) oprócz zakładów przedsiębiorstwa "Polski Monopol Solny" i hurtowni sprzedawać mogą i inne osoby, pod warunkiem, iż zgłoszą właściwemu urzędowi skarbowemu akcyz i monopolów państwowych prowadzenie sprzedaży tej soli; zgłoszenie powinno być uskutecznione przed rozpoczęciem sprzedaży. W razie zlikwidowania tej sprzedaży, osoby, o których mowa, powinny zawiadomić o tem urząd skarbowy akcyz i monopolów państwowych najpóźniej w ciągu trzech dni od daty zlikwidowania sprzedaży.

Przedsiębiorstwo "Polski Monopol Solny" sprzedawać będzie sól bydlęcą skażoną, o ile chodzi o innych odbiorców, aniżeli hurtownicy, tylko w ładunkach całowagonowych.

§ 20. Hurtownicy obowiązani są przechowywać przez 3 lata zezwolenia, względnie zaświadczenia, na podstawie których dokonana została sprzedaż soli przemysłowej, względnie soli bydlęcej w bryłach.

§ 21. Soli nabytej na podstawie przewidzianych w niniejszem rozporządzeniu zezwoleń lub zaświadczeń do celów przemysłowych lub na cele hodowlano-rolnicze nie wolno odstępować bez zezwolenia urzędu skarbowego akcyz i monopolów państwowych innym osobom, ani też używać do innych celów, niż przewidziane w zezwoleniu, względnie zaświadczeniu.

Również soli bydlęcej skażonej (mielonej i w brykietach) nie wolno używać do celów niezgodnych z przeznaczeniem tej soli.

Soli przemysłowej nie wolno przydzielać ani używać na cele przemysłu spożywczego, z wyjątkiem przemysłu rybnego.

§ 22. Na każdą przesyłkę soli do celów przemysłowych, nieskażonej, oraz skażonej środkiem szczególnego skażenia, wysyłający obowiązany jest wystawić świadectwo przewozowe w dwóch egzemplarzach (wzór Nr. 3). Takie same świadectwa wystawia się przy wysyłce soli skażonej środkiem ogólnego skażenia, jeżeli jednorazowa wysyłka wynosi ponad 1.000 kg.

Powyższe świadectwa przewozowe, o ile są wysyłane z saliny prywatnej, powinny być podpisane przez urzędnika kontroli skarbowej, dozorującego salinę i przez przedstawiciela saliny.

W hurtowniach soli świadectwo podpisuje hurtownik, lub jego następca.

Świadectwo towarzyszy przesyłce, wtórnik zaś przesyła się organowi kontroli skarbowej właściwemu dla miejsca przeznaczenia przesyłki, który zarządza sprawdzanie odbioru przesyłki, wynikł sprawdzenia zaznacza na wtórniku, poczem zwraca wtórnik do miejsca wysłania.

Rachunki przedsiębiorstwa "Polski Monopol Solny", o ile uwzględniają wszystkie pozycje, przewidziane we wzorze świadectwa przewozowego, uważa się za zastępujące to świadectwo.

§ 23. Na kolejowych listach przewozowych na przesyłki soli nieskażonej na cele przemysłowe, należy zaznaczyć, że przesyłka może być wydana odbiorcy tylko za wiedzą urzędnika kontroli skarbowej, pełniącego nadzór nad przedsiębiorstwem.

O nadejściu przesyłki soli odbiorca obowiązany jest zawiadomić właściwego urzędnika kontroli skarbowej, który powinien umożliwić niezwłoczny odbiór przesyłki ze stacji oraz czuwać, by w czasie wyładowania i przewozu soli do przedsiębiorstwa nie popełniono nadużyć, aby skażenie przeprowadzone było należycie, a sól przerabiana w stanie nieskażonym nie była użyta do innych celów, niż określone w zezwoleniu.

Sprzedaż solanki.

§ 24. Solanka może być sprzedawana tylko osobom, które uzyskają na to zezwolenie, wydawane w myśl osobnych przepisów.

Nadzór nad prywatnemi przedsiębiorstwami produkcji soli oraz przedsiębiorstwami, używającemi soli do celów przemysłowych.

§ 25. Osoby, produkujące sól, choćby ją wytwarzały jako produkt uboczny, obowiązane są powiadomić o wytwarzaniu soli właściwy urząd skarbowy akcyz i monopolów państwowych, który zarządzi nadzór nad tem, aby sól nie była wprowadzana do obrotu wbrew postanowieniom art. 3 ust. 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 października 1933 r. o sprzedaży soli (Dz. U. R. P. Nr. 84, poz. 616).

§ 26. Prywatne saliny obowiązane są prowadzić księgę kontroli przychodu i rozchodu soli według załączonego wzoru (wzór Nr. 4).

§ 27. Przedsiębiorstwa, które otrzymują sól do celów przemysłowych w stanie nieskażonym, a skażenie odbywa się na miejscu, obowiązane są prowadzić księgę według załączonego wzoru (wzór Nr. 5) na podstawie świadectw przewozowych.

§ 28. Dla kontroli obrotów solą nieskażoną, zużytą na cele określone w § 15 p. a i b, przedsiębiorstwa przerabiające sól obowiązane są prowadzić księgę kontroli według załączonego wzoru (wzór Nr. 6).

§ 29. Przedsiębiorstwa, obowiązanej do prowadzenia ksiąg kontrolnych zużycia soli, winny sporządzać miesięczne odpisy tych ksiąg i przesyłać je do dnia 8 następnego miesiąca urzędom skarbowym akcyz i monopolów państwowych.

Postanowienia końcowe.

§ 30. Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1934 r.

Równocześnie traci moc obowiązującą rozporządzenie Ministra Skarbu z dnia 19 lipca 1932 r. o obrocie solą (Dz. U. R. P. Nr. 65, poz. 609).

ZAŁĄCZNIKI

..................................................

Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX

Grafiki zostały zamieszczone wyłącznie w Internecie. Obejrzenie grafik podczas pracy z programem Lex wymaga dostępu do Internetu.

..................................................

Wzór Nr. 1

do § 6.

KSIĘGA PRZYCHODU I ROZCHODU SOLI

oraz

NALEŻNOŚCI I WPŁAT

Wzór Nr. 2

do § 17.

ZEZWOLENIE.

Wzór Nr. 3

do § 22.

GRZBIET ŚWIADECTWA Nr. .....

Wzór Nr. 3

do § 26.

KSIĘGA PRZYCHODU i KONTROLI ROZCHODU SOLI

Wzór Nr. 5

do § 27.

KSIĘGA KONTROLI SKAŻANIA SOLI

Wzór Nr. 6

do § 27.

KSIĘGA KONTROLI SOLI NIESKAŻONEJ

grafika

1 § 4:

- zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 20 października 1934 r. (Dz.U.34.97.887) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 listopada 1934 r.

- zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 20 stycznia 1936 r. (Dz.U.36.6.62) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 30 stycznia 1936 r.

- zmieniony przez § 5 rozporządzenia z dnia 18 czerwca 1936 r. o cenach soli i solanki (Dz.U.36.48.347) z dniem 1 lipca 1936 r.

• Identyfikator: Dz.U.1933.102.795
• Rodzaj: Rozporządzenie
• Tytuł: Obrót solą.
• Data aktu: 17/12/1933
• Data ogłoszenia: 30/12/1933
• Data wejścia w życie: 01/01/1934