Austria-Polska. Traktat koncyljacyjno-arbitrażowy. Wiedeń.1926.04.16.

TRAKTAT
koncyljacyjno-arbitrażowy pomiędzy Polską a Austrją,
podpisany w Wiedniu dnia 16 kwietnia 1926 r.

(Ratyfikowany zgodnie z ustawą z dnia 16 lutego 1927 r. - Dz. U. R. P. No 22, poz. 164).

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

MY, IGNACY MOŚCICKI,

PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ,

wszem wobec i każdemu zosobna, komu o tem

wiedzieć należy, wiadomem czynimy:

Dnia szesnastego kwietnia tysiąc dziewięćset dwudziestego szóstego roku podpisany został w Wiedniu pomiędzy Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Austrjackiej traktat koncyljacyjno-arbitrażowy o następującem brzmieniu dosłownem:

Traktat koncyljacyjno-arbitrażowy między

Polską a Austrją.

PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

i

PREZYDENT ZWIĄZKOWY REPUBLIKI AUSTRJACKIEJ,

ożywieni pragnieniem rozwinięcia stosunków przyjaznych, które łączą oba Państwa,

zdecydowani, w swych wzajemnych stosunkach, stosować w szerokim zakresie zasady, któremi kieruje się Liga Narodów,

postanowili zawrzeć traktat koncyljacyjno-arbitrażowy i w tym celu mianowali swymi Pełnomocnikami, a mianowicie: (pominięto),

którzy, po okazaniu swych pełnomocnictw, uznanych za dobre i w należytej formie wystawione, zgodzili się na następujące postanowienia:

CZĘŚĆ  I.

Artykuł  pierwszy.
1.
Strony Umawiające się zobowiązują się poddać postępowaniu koncyljacyjnemu i, gdy zajdzie potrzeba, postępowaniu rozjemczemu wszystkie spory, któreby mogły wyniknąć pomiędzy Niemi, a których nie dałoby się rozstrzygnąć w terminie odpowiednim zwykłemi sposobami dyplomatycznemi.
2.
W każdym razie zobowiązanie to nie będzie się stosowało ani do spraw, które prawo międzynarodowe pozostawia wyłącznej kompetencji państw, ani do sporów, powstałych z faktów, które miały miejsce przed zawarciem traktatu niniejszego i które należą do przeszłości.
3.
Spory, dla których rozstrzygnięcia przewidziano postępowanie specjalne w innych konwencjach obowiązujących Strony Umawiające się, będą załatwione zgodnie z postanowieniami tych konwencyj.
Artykuł  2.
1.
Gdy chodzi o spór, którego przedmiot, według ustawodawstwa wewnętrznego jednej ze Stron, wchodzi w zakres kompetencji jej sądów krajowych, włączając w to trybunały administracyjne, spór ten będzie mógł podlegać jednej z procedur przewidzianych przez niniejszy traktat dopiero po uprawomocnieniu się wyroku wydanego w terminach odpowiednich przez właściwą krajową władzę sądową.
2.
Wniosek o postępowaniu pojednawczem winien być w tym wypadku zgłoszony najpóźniej w rok od daty wyroku ostatecznego.
Artykuł  3.
1.
Każdy spór, mogący być załatwiony w sposób wskazany powyżej, będzie poddany postępowaniu pojednawczemu, o ile Strony nie zgodzą się oddać go bezpośrednio do sądu rozjemczego.
2.
W razie gdyby propozycja, opracowana przez Stałą Komisję Pojednawczą, nie została przyjęta przez obie Strony, spór będzie oddany do sądu rozjemczego, o ile jedna ze Stron tego zażąda.
Artykuł  4.
1.
W ciągu sześciu miesięcy, następujących po wymianie dokumentów ratyfikacyjnych niniejszego traktatu, Strony Umawiające się ustanowią Stałą Komisję Pojednawczą, składającą się z trzech członków.
2.
Każda ze Stron zamianuje jednego członka podług swego uznania, a trzeciego, który będzie przewodniczącym Komisji, wyznaczą one za wspólnem porozumieniem. Ten ostatni nie może być ani przynależnym żadnej ze Strony Umawiających się, ani być osiadłym na ich terytorjum, ani pozostawać u nich na służbie.
3.
O ile nie dojdzie do zamianowania przewodniczącego w wyżej wspomnianym terminie sześciu miesięcy, albo w razie zastąpienia go, w ciągu trzech miesięcy od chwili zawakowania miejsca, Prezydent Związku Szwajcarskiego, w braku innego porozumienia, będzie proszony o dokonanie niezbędnej nominacji.
Artykuł  5.
1.
Członków Komisji mianuje się na lat trzy z możnością odnawiania mandatu. Spełniają oni swe funkcje aż do zastąpienia przez innych a, w każdym razie, aż do zakończenia prac będących w toku w chwili wygaśnięcia ich mandatu.
2.
Należy w najkrótszym czasie zapełnić miejsca, któreby się opróżniły, czy to na skutek zgonu, czy dymisji lub innej przeszkody, stosując sposób postępowania ustalony dla nominacyj.
Artykuł  6.
1.
Stała Komisja Pojednawcza będzie powoływana do działania drogą podania zwróconego do jej przewodniczącego przez obie Strony działające we wspólnem porozumieniu, a w braku takiego porozumienia, przez jedną lub drugą Stronę.
2.
Podanie, po wyłożeniu przedmiotu sporu, będzie zawierało wezwanie do Komisji, aby ta zaproponowała wszelkie środki zdolne doprowadzić do pojednania.
3.
Gdy podanie zostanie złożone przez jedną ze Stron, będzie ono bez zwłoki podane przez nią do wiadomości Strony przeciwnej.
Artykuł  7.
1.
W ciągu dni piętnastu od daty wniesienia sporu przez Rząd Polski lub Rząd Austrjacki do Stałej Komisji Pojednawczej, każda ze Stron będzie mogła, w celu zbadania tego sporu, zastąpić swego Komisarza przez osobę, posiadającą specjalną kompetencję w tej sprawie.
2.
Strona, któraby skorzystała z tego uprawnienia, powiadomi o tem natychmiast Stronę przeciwną. W takim razie ta ostatnia będzie mogła postąpić tak samo w ciągu dni piętnastu od daty otrzymania przez nią tego zawiadomienia.
Artykuł  8.
1.
Stała Komisja Pojednawcza będzie miała za zadanie wyjaśnić kwestje sporne, zebrać w tym celu wszelkie pożyteczne informacje i dążyć do pogodzenia Stron. Będzie ona mogła, po zbadaniu sprawy, podać Stronom warunki takiego załatwienia sporu, jakie jej wyda się właściwem, i wyznaczyć im termin do wypowiedzenia się.
2.
Po zakończeniu swych prac, Komisja sporządzi protokół, w którym, stosownie do wypadku, stwierdzi albo, że Strony doszły do porozumienia, podając, w razie potrzeby, warunki tego porozumienia, albo, że nie udało się Stron pogodzić.
3.
Komisja winna zakończyć swe prace w ciągu sześciu miesięcy, licząc od dnia pierwszego jej posiedzenia. Strony, za wspólną zgodą, władne będą termin ten przedłużyć lub skrócić.
4.
Sprawozdanie Komisji, ani z punktu widzenia przedstawienia stanu faktycznego, ani z uwagi na motywy prawne, nie będzie miało charakteru orzeczenia rozjemczego.
Artykuł  9.
1.
Postępowanie przed Stałą Komisją Pojednawczą będzie kontradyktoryjne.
2.
Komisja sama ustali swą procedurę, uwzględniając, o ile nie zapadnie jednomyślna uchwała przeciwna, przepisy zawarte w tytule III Konwencji haskiej z dn. 18 października 1907 r. o pokojowem załatwianiu sporów międzynarodowych.
3.
Obrady Komisji będą się toczyły przy drzwiach zamkniętych, o ile Komisja, w porozumieniu ze Stronami, nie postanowi inaczej.
Artykuł  10.
1.
Uchwały Stałej Komisji Koncyljacyjnej będą mogły zapadać tylko w obecności wszystkich jej członków, należycie zwołanych.
2.
O ile traktat niniejszy inaczej nie stanowi, uchwały Stałej Komisji Pojednawczej będą zapadały większością głosów. Każdy członek będzie rozporządzał tylko jednym głosem.
Artykuł  11.
1.
Stała Komisja Pojednawcza zbierać się będzie w miejscowościach, wskazanych przez jej przewodniczącego, o ile nie nastąpi co do tego inne porozumienie między Stronami; miejscowość ta w żadnym razie nie może leżeć na terytorjum Stron.
Artykuł  12.
1.
Przebieg prac Stałej Komisji Pojednawczej może być podany do publicznej wiadomości tylko na podstawie uchwały Komisji, powziętej jednogłośnie, i za zgodą Stron.
Artykuł  13.
1.
Strony będą reprezentowane przed Stałą Komisją Pojednawczą przez agentów, których zadaniem będzie służyć za pośredników pomiędzy niemi a Komisją; będą one ponad to mogły korzystać z pomocy mianowanych przez nie w tym celu doradców i biegłych.
2.
Komisja, ze swej Strony, będzie władna żądać wyjaśnień ustnych od agentów, doradców i biegłych obu Stron, jak również komunikowania sobie przez odpowiedni Rząd zeznań wszelkiej osoby, uważanych przez nią za doniosłe dla sprawy.
Artykuł  14.
1.
Strony Umawiające się będą dostarczały Stałej Komisji Pojednawczej wszelkich użytecznych informacyj i będą jej ułatwiały pod każdym względem i w całej rozciągłości wykonanie jej zadania.

CZĘŚĆ  II.

Artykuł  15.
1.
Gdy, na mocy postanowień artykułu pierwszego i trzeciego niniejszego traktatu, jakiś spór będzie oddany do arbitrażu, Trybunał Rozjemczy będzie ustanowiony przez porozumienie się Stron.
2.
O ile, w ciągu trzech miesięcy, liczą od dnia, gdy jedna ze Stron wystąpiła do drugiej z żądaniem arbitrażu, Trybunał nie zostanie ukonstytuowany na mocy porozumienia Stron, należy postąpić w sposób następujący:

Każda Strona zamianuje dwóch arbitrów, z których jeden winien być wybrany z listy członków Stałego Sądu Rozjemczego z wyłączeniem jej własnych obywateli oraz tych, których ona wyznaczyła na członków tego Sądu. Arbitrzy, w ten sposób wyznaczeni, wybiorą wspólnie przewodniczącego Trybunału. W razie równości głosów Prezydent Związku Szwajcarskiego będzie proszony o dokonanie niezbędnej nominacji.

Artykuł  16.
1.
W razie gdy zajdzie potrzeba stosowania między niemi arbitrażu, Strony Umawiające się zobowiązują się zawrzeć, w ciągu trzech miesięcy, licząc od dnia zgłoszenia przez jedną Stronę drugiej żądania arbitrażu, specjalną umowę kompromisową, obejmującą przedmiot sporu oraz warunki procedury.
2.
Gdyby, w terminie przewidzianym, nie można było zawrzeć tego kompromisu, Strony ustanowią Trybunał Specjalny, stosownie do przepisów ustępu 2 artykułu 15, który, z samego prawa, ułoży warunki tego kompromisu.
3.
W wypadkach, przewidzianych w ustępie 2 artykułu 15, terminy wyżej podane zaczną biec dopiero od chwili usytuowania Trybunału.
Artykuł  17.
1.
Wyrok sądu rozjemczego jest obowiązujący i winien być wykonany przez Strony z dobrą wiarą.
2.
Jeżeli, wszakże, wyrok stwierdzi, że orzeczenie jakiejś instancji sądowej lub wszelkiej innej władzy, zależnej od jednej ze Stron Umawiających się, jest całkowicie lub częściowo w sprzeczności z prawem międzynarodowem, i jeżeli prawo konstytucyjne tej Strony zupełnie nie pozwala, lub pozwala tylko częściowo uchylić w drodze administracyjnej skutki orzeczenia w mowie będącego, Strona poszkodowana uzyska sprawiedliwe zadośćuczynienie innego rodzaju.

Postanowienia ogólne.

Artykuł  18.
1.
Podczas trwania efektywnego postępowania pojednawczego lub rozjemczego, członek Stałej Komisji Pojednawczej wspólnie wyznaczony, oraz członkowie Trybunału Rozjemczego będą otrzymywali wynagrodzenie, którego wysokość ustalą Strony Umawiające się.
2.
Każda Strona będzie ponosiła swoje własne koszty i w połowie koszty wspólne Komisji i Trybunału.
Artykuł  19.
1.
Podczas trwania postępowania pojednawczego lub rozjemczego, Strony Umawiające się powstrzymują się od wszelkich kroków, któreby mogły odbić się ujemnie na przyjęciu zaleceń Stałej Komisji Pojednawczej, lub na wykonaniu wyroku Sądu Rozjemczego.
Artykuł  20.
1.
Wszelki spór, dotyczący wykładni niniejszego traktatu, będzie oddany do Stałego Trybunału Sprawiedliwości Międzynarodowej.
Artykuł  21.
1.
Traktat niniejszy będzie ratyfikowany. Dokumenty ratyfikacyjne będą wymienione w Warszawie możliwie najprędzej.
2.
Traktat wejdzie w życie w trzydziestym dniu po wymianie ratyfikacyj i będzie trwał trzy lata. Jeżeli nie zostanie on wymówiony na sześć miesięcy przed upływem tego terminu, pozostanie w mocy w ciągu okresu jednego roku, i tak dalej.
3.
W chwili wejścia w życie niniejszego traktatu, konwencja arbitrażowa, zawarta w Warszawie dnia 13 listopada 1923 r. między Polską a Austrją, utraci swą moc.

Na dowód czego, Pełnomocnicy podpisali traktat niniejszy i wycisnęli na nim swe pieczęcie.

Sporządzono w Wiedniu, dnia 16 kwietnia 1926 r.

Zaznajomiwszy się z powyższym traktatem, uznaliśmy go i uznajemy za słuszny zarówno w całości, jak i każde z zawartych w nim postanowień; oświadczamy, że jest przyjęty, ratyfikowany i potwierdzony, i przyrzekamy, że będzie niezmiennie zachowywany.

Na dowód czego wydaliśmy Akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej Polskiej.

W Warszawie, dn. 23 marca 1927 r.

Zmiany w prawie

Rząd chce zmieniać obowiązujące regulacje dotyczące czynników rakotwórczych i mutagenów

Rząd przyjął we wtorek projekt zmian w Kodeksie pracy, którego celem jest nowelizacja art. 222, by dostosować polskie prawo do przepisów unijnych. Chodzi o dodanie czynników reprotoksycznych do obecnie obwiązujących regulacji dotyczących czynników rakotwórczych i mutagenów. Nowela upoważnienia ustawowego pozwoli na zmianę wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy.

Grażyna J. Leśniak 16.04.2024
Bez kary za brak lekarza w karetce do końca tego roku

W ponad połowie specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego brakuje lekarzy. Ministerstwo Zdrowia wydłuża więc po raz kolejny czas, kiedy Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie pobierał kar umownych w przypadku niezapewnienia lekarza w zespołach ratownictwa. Pierwotnie termin wyznaczony był na koniec czerwca tego roku.

Beata Dązbłaż 10.04.2024
Będzie zmiana ustawy o rzemiośle zgodna z oczekiwaniami środowiska

Rozszerzenie katalogu prawnie dopuszczalnej formy prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie rzemiosła, zmiana definicji rzemiosła, dopuszczenie wykorzystywania przez przedsiębiorców, niezależnie od formy prowadzenia przez nich działalności, wszystkich kwalifikacji zawodowych w rzemiośle, wymienionych w ustawie - to tylko niektóre zmiany w ustawie o rzemiośle, jakie zamierza wprowadzić Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Grażyna J. Leśniak 08.04.2024
Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024