Samorząd miejski.

DEKRET
o samorządzie miejskim. *

Do czasu wydania przez Sejm ustawy o samorządzie miejskim dla całego Państwa Polskiego wprowadza się dla obszarów Polski, należących przed wojną do Rosji, następującą tymczasową ustawę o samorządzie miejskim.

TYTUŁ  I.

O GMINIE MIEJSKIEJ I ZMIANIE JEJ GRANIC.

Art.  1.

Niniejszej ustawie będą podlegały miasta, wyliczone w dołączonym wykazie, tudzież te miasta, na które jej moc obowiązującą rozciągnie właściwa władza ustawodawcza.

Art.  2.

Gmina miejska jest samorządną jednostką terytorjalną i osobą publiczno-prawną.

Art.  3.

Utworzenie nowej gminy miejskiej, skasowanie istniejącej oraz wszelkie zmiany jej granic mogą być uskuteczniane tylko w drodze ustawodawczej po wysłuchaniu wniosków zainteresowanych ciał samorządowych.

Art.  4.

W razie przyłączenia do miasta sąsiedniej gminy w całości, majątek tej gminy oraz jej długi przechodzą na miasto.

Jeżeli wskutek innych zmian, wymienionych w art. 3-im, zachodzi potrzeba rozdzielenia majątku zainteresowanych gmin oraz oznaczenia ich obowiązków, wówczas, o ile nie nastąpi dobrowolny układ między gminami, dokonywa tego Minister Spraw Wewnętrznych, od którego decyzji służy odwołanie do Sądu Najwyższego.

Rozporządzenia władz państwowych i uchwały gminne, obowiązujące na obszarze, który został włączony do gminy miejskiej, zachowują swą moc, dopóki nie zostaną zniesione przez nowe rozporządzenia władz państwowych lub uchwały organów samorządu miejskiego.

TYTUŁ  II.

O CZŁONKACH GMINY.

Art.  5.

Członkami gminy są osoby, przynależne do Państwa Polskiego, zamieszkałe stale w gminie od sześciu miesięcy.

Art.  6.

Gminy miejskie mają prawo nadawać osobom zasłużonym obywatelstwo honorowe.

Art.  7.

Członkom gminy służy prawo udziału w wyborach gminnych i sprawowania urzędów gminnych z wyboru, zgodnie z ustawami obowiązującemi.

Nadto członkowie gminy korzystają w razie koniecznej potrzeby z prawa do pomocy ze strony gminy, stosownie do przepisów odpowiednich ustaw.

Art.  8.

Członek gminy traci stanowisko z wyboru, jeżeli zajdzie lub wiadomą się stanie okoliczność, któraby pierwotnie wykluczyła była jego obieralność. Członek gminy, zajmujący stanowisko z wyboru, zostaje zawieszony w czynnościach w razie pociągnięcia go do odpowiedzialności sądowej za czyny występne, pozbawiające biernego prawa wyborczego. Zawieszenie następuje przez sam fakt pociągnięcia do odpowiedzialności sądowej.

TYTUŁ  III.

O ZAKRESIE DZIAŁANIA GMINY.

Art.  9.

Zakres działania gminy miejskiej jest własny i poruczony.

Art.  10.

Poruczony zakres działania określają ustawy, rozporządzenia władz państwowych oraz umowy rządu z gminą.

Art.  11.

Do własnego zakresu działania gminy miejskiej należą wszystkie sprawy, które dotyczą dobrobytu materjalnego, rozwoju duchowego i zdrowia jej mieszkańców, a w szczególności:

1)
zarządzanie majątkiem gminy oraz jej dochodami i wydatkami;
2)
zakładanie i utrzymywanie miejskich dróg, mostów, ulic, placów, ogrodów, skwerów i t. d.;
3)
zakładanie i utrzymywanie miejskich środków komunikacji;
4)
piecza nad urządzeniami, służącemi do utrzymania porządku i bezpieczeństwa publicznego;
5)
zakładanie i utrzymywanie urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych oraz służących do zaopatrywania miasta w światło i siłę elektryczną;
6)
opieka nad ubogimi, tworzenie i utrzymywanie zakładów dobroczynnych;
7)
ochrona zdrowia publicznego, zakładanie i utrzymywanie szpitali i urządzeń sanitarnych;
8)
zakładanie i utrzymywanie rzeźni, hal i targowisk;
9)
aprowizacja i dostarczanie ludności zdrowych i tanich mieszkań;
10)
popieranie miejscowego handlu, przemysłu i rzemiosł oraz zakładanie instytucji kredytowych;
11)
piecza nad oświatą publiczną, zakładanie i utrzymywanie szkół, bibljotek, muzeów, teatrów i t. d.;
12)
piecza nad obyczajnością publiczną i t. d.

TYTUŁ  IV.

O RADZIE MIEJSKIEJ.

Dział  A.

O składzie rady miejskiej i o jej członkach.

Art.  12.

Członkami rady miejskiej są radni i członkowie magistratu. Liczbę radnych w poszczególnych miastach określa art. 1 dekretu o wyborach do rad miejskich na terenie b. Królestwa Kongresowego z dnia 13 grudnia 1918 roku.

Art.  13.

Radni i ich zastępcy wybierani są na trzy lata.

Art.  14.

Radny, wybrany na członka magistratu, traci swój mandat, na jego zaś miejsce wchodzi zastępca.

Art.  15.

Jeżeli w ciągu trwania okresu wyborczego wyczerpie się lista zastępców, a brak jest więcej niż 10% ogólnej liczby radnych, burmistrz względnie prezydent winien na podstawie ostatniej listy wyborczej zarządzić wybory uzupełniające.

Art.  16.

Radni pełnią swe czynności honorowo.

Art.  17.

Jeżeli członek rady miejskiej wchodzi w stosunki prawne z gminą, jako przedsiębiorca, dostawca lub dzierżawca, nie może sprawować swego urzędu, dopóki trwa wspomniany stosunek i dopóki rachunki, zeń wynikające, nie będą ostatecznie uregulowane.

Art.  18.

Radny, nie przybywający w ciągu trzech miesięcy na posiedzenia bez usprawiedliwiającego powodu, traci mandat.

Art.  19.

Radny nie może zajmować płatnej posady w magistracie Pracownik miejski, wybrany do rady miejskiej, musi zrzec się swej posady na czas pozostawania w radzie.

Dział  B.

O kompetencji rady miejskiej.

Art.  20.

Rada miejska jest przedstawicielką gminy. W sprawach, należących do zakresu działania gminy, rada miejska jest organem uchwałodawczym i kontrolującym.

Art.  21.

Do kompetencji rady miejskiej należą i decyzji jej podlegają następujące sprawy:

1)
ustanawianie zasad zarządu i sposobu użytkowania majątku gminy oraz wszelkich zakładów lub instytucji, należących do niej lub będących w jej zawiadywaniu;
2)
nabywanie oraz pozbywanie nieruchomości, obciążanie majątku gminy, przyjmowanie na jej rzecz darowizn i zapisów, zaciąganie pożyczek i lokowanie kapitałów;
3)
uchwalanie budżetu rocznego i wydatków budżetem nie przewidzianych oraz dokonywanie wszelkich zmian w budżecie, przyczem uchwalenie budżetu winno nastąpić najpóźniej na miesiąc przed rozpoczęciem roku budżetowego, który dostosowany będzie do państwowego roku budżetowego;
4)
uchwalanie na rzecz gminy opłat, podatków i monopoli;
5)
zamiana powinności naturalnych na pieniężne;
6)
ustanawianie zasad umarzania należności gminnych, których ściągnięcie staje się niemożliwe;
7)
ustanawianie posad służbowych i kasowanie ich;
8)
uchwalanie etatów dla członków magistratu oraz dla pracowników miejskich;
9)
ustanawianie taks za korzystanie w obrębie miasta z dorożek, tramwajów oraz innych publicznych środków komunikacji;
10)
przyzwalanie na odstąpienie od procesów, zatwierdzanie ugód, umarzających spory, dotyczące bądź nieruchomości, bądź sum, przekraczających granicę, powyżej której rada miejska zastrzeże sobie decyzję;
11)
nadawanie obywatelstwa honorowego;
12)
opinjowanie w sprawie zmiany granic gminy;
13)
zatwierdzanie planu zabudowania gminy i jej planu regulacyjnego oraz uchwalanie zmian w tych planach;
14)
uchwalanie regulaminów dla własnych czynności oraz dla czynności swych komisji;
15)
kontrola nad czynnościami całego zarządu miejskiego i sprawdzanie jego rachunków;
16)
wybór prezydjum rady i członków magistratu i t. d.

W zakresie spraw powyżej wymienionych rada miejska ma prawo inicjatywy oraz wydawania postanowień obowiązujących, które nie mogą przeczyć istniejącym ustawom.

Art.  22.

Rada miejska może powierzać uprzednie rozpatrywanie i ostateczne decydowanie spraw, podlegających jej kompetencji, specjalnym komisjom, wybranym z jej łona.

Dział  C.

O posiedzeniach rady miejskiej i jej uchwałach.

Art.  23.

Na posiedzeniach rady miejskiej przewodniczy w miastach, nie wydzielonych z powiatów, burmistrz lub jego zastępca, w innych miastach-prezes, wybrany przez radę miejską, lub jego zastępca. Na pierwszem organizacyjnem posiedzeniu rady miejskiej przewodniczy dotychczasowy burmistrz względnie prezydent.

Art.  24.

Posiedzenia rady miejskiej zwołuje przewodniczący w miarę potrzeby. Posiedzenia muszą być zwoływane przynajmniej raz na miesiąc, z wyjątkiem miesiąca ferji letnich.

Przewodniczący obowiązany jest zwołać radę, jeżeli żąda tego conajmniej 1/4 część radnych.

Art.  25.

Posiedzenia rady miejskiej są jawne.

Na wniosek jednak przewodniczącego lub przynajmniej 1/4 obecnych członków może rada większością 2/3 głosów obecnych uchwalić posiedzenie tajne.

Podczas obrad nad budżetem i rozpatrywania rachunków miejskich posiedzenia w każdym razie muszą być jawne.

Art.  26.

Przewodniczący ma prawo usunąć z sali posiedzeń każdą osobę z publiczności, która zakłóca porządek, lub nawet w razie potrzeby zarządzić całkowite opróżnienie sali z publiczności.

Art.  27.

Członek rady miejskiej może być usunięty na jedno do trzech posiedzeń nie inaczej, jak na mocy uchwały rady, powziętej większością 2/3 głosów obecnych na wniosek przewodniczącego.

Art.  28.

Rada miejska może wykluczyć członka ze swego grona za czyn hańbiący większością 2/3 głosów.

Art.  29.

Jeżeli w sprawie, stanowiącej przedmiot obrad, jest zainteresowany materjalnie członek rady miejskiej albo też jego krewni lub powinowaci pierwszych trzech stopni,-nie może on być obecny przy rozważaniu sprawy ani przy głosowaniu nad nią.

Art.  30.

Członek rady, nie przybywający na posiedzenie bez podania okoliczności usprawiedliwiających, podlega karze od 3 do 25 marek (od 6 do 50 koron). Wymiar kary zależy od uznania przewodniczącego rady miejskiej.

Art.  31.

Jeżeli jedno posiedzenie nie odbyło się skutkiem niedostatecznej liczby obecnych, to następne posiedzenie zwołane z tym samym porządkiem dziennym jest prawomocne, niezależnie od liczby przybyłych członków.

Członek rady, nie przybywający na drugie posiedzenie bez podania okoliczności usprawiedliwiających, podlega karze od 10-100 marek (od 20 do 200 koron). Wymiar kary zależy od uznania przewodniczącego rady miejskiej.

Art.  32.

Każdy urzędnik magistratu może w razie potrzeby udzielać na posiedzeniach rady miejskiej wyjaśnień rzeczowych po zameldowaniu go do głosu przez członka magistratu.

Art.  33.

Do powzięcia uchwał o zaciągnięciu pożyczek, o aljenowaniu nieruchomości oraz uchwał, dotyczących regulaminu rady miejskiej, niezbędna jest zawsze obecność conajmniej 2/3 członków rady, do powzięcia zaś wszystkich innych uchwał wystarcza obecność zwykłej większości.

Uchwała co do zaciągnięcia pożyczki winna zapaść na 2-ch kolejnych posiedzeniach.

Art.  34.

Uchwały, wymagające w myśl poprzedniego artykułu większej liczby obecnych członków, zapadają większością 2/3 głosów.

Inne uchwały zapadają zwykłą większością głosów. W razie równości głosów wniosek zostaje poddany głosowaniu na następnem posiedzeniu. Wstrzymujących się od głosowania uważa się za głosujących za wnioskiem.

Art.  35.

Głosowanie jest jawne. W sprawach jednak osobistych oraz na żądanie 1/4 obecnych członków rady musi być zastosowane głosowanie tajne. Na żądanie takiej samej części obecnych członków rady zastosowane będzie głosowanie imienne.

Głosowanie przy wyborach zawsze jest tajne.

Art.  36.

Z każdego posiedzenia musi być spisany protokuł.

Art.  37.

Uchwały rady miejskiej winny być podane do wiadomości publicznej i na żądanie władzy nadzorczej dostarczone jej wraz z odpowiedniemi załącznikami.

Art.  38.

Uchwały rady miejskiej, dotyczące spraw, wymienionych w pp. 2, 3, 4, 5 i 13 art. 21, wymagają zgody władzy nadzorczej.

Art.  39.

Uchwały, wymagające zgody władzy nadzorczej, wprowadza się w wykonanie, o ile władza nadzorcza w ciągu 2-ch tygodni od chwili otrzymania tych uchwał nie zawiesi ich lub nie zakaże ich wykonania.

TYTUŁ  V.

O MAGISTRACIE.

Dział  A.

O członkach magistratu.

Art.  40.

Członkami magistratu są: w Warszawie - prezydent, 3-ej wice-prezydenci i ławnicy, w Łodzi i Lublinie - prezydent, 2 wice-prezydenci ławnicy, w miastach, wydzielonych z powiatów,-prezydent, wice-prezydent ławnicy, w pozostałych miastach-burmistrz, jego zastępca i ławnicy.

Art.  41.

Liczba ławników wynosi w każdem mieście 10% liczby radnych. Ułamki, wypadające przy tem obliczeniu, przyjmuje się za jedynkę.

Art.  42.

Członkowie magistratu otrzymują stałe wynagrodzenie z funduszów miejskich. Wysokość tego wynagrodzenia skreśla rada miejska przed wyborem członków magistratu.

Art.  43.

Członków magistratu wybierają na lat 3, względnie do końca kadencji rady miejskiej, radni z pośród osób, mających przynależność państwową polską i bierne prawo wyborcze do rad miejskich.

Burmistrz, względnie prezydent oprócz przynależności państwowej polskiej i biernego prawa wyborczego do rad miejskich musi posiadać wykształcenie w zakresie conajmniej polskiej szkoły ludowej.

Głosowanie na ławników odbywa się na zasadach proporcjonalności. Bliższe przepisy o wyborach określi specjalny regulamin, wydany przez Ministra Spraw Wewnętrznych.

Burmistrz względnie prezydent i ich zastępcy wybierani są absolutną większością głosów.

Art.  44.

Jeśli radni nie wybierają burmistrza, względnie prezydenta, lub zwlekają z jego wyborem, władza nadzorcza nakazuje dokonanie wyboru w ściśle oznaczonym terminie. O ile wybór i w tym wypadku nie dojdzie do skutku, władza nadzorcza mianuje na jeden rok burmistrza, względnie prezydenta, i oznacza wysokość jego wynagrodzenia z funduszów miejskich.

Art.  45.

W razie opróżnienia stanowiska w magistracie radni dokonywują wyboru uzupełniającego.

Członek magistratu, wybrany w tym wypadku, urzęduje tylko do końca kadencji swego poprzednika.

Dział  B.

O kompetencji magistratu i jego członków.

Art.  46.

Magistrat jest zarządzającym i wykonawczym organem gminy.

Art.  47.

Do kompetencji magistratu należy:

1)
wykonywanie uchwał rady miejskiej;
2)
zarządzanie majątkiem miejskim i prowadzenie jego inwentarza;
3)
prowadzenie przedsiębiorstw własnych i nadzór nad przedsiębiorstwami miejskiemi, mającemi własne zarządy;
4)
układanie projektów budżetów miejskich oraz sporządzanie obrachunków rocznych, przyczem preliminarze budżetowe muszą być przedstawione radzie miejskiej najpóźniej na 3 miesiące przed rozpoczęciem roku budżetowego, a obrachunki roczne w Warszawie, Łodzi i Lublinie-najpóźniej w ciągu 6 miesięcy, w pozostałych zaś miastach-najpóźniej w ciągu 3-ch miesięcy po zakończeniu roku budżetowego;
5)
zarządzanie dochodami i wydatkami gminy oraz rozkładanie podatków i powinności gminnych, stosownie do obowiązujących ustaw, rozporządzeń i uchwał rady miejskiej;
6)
pozywanie do sądu i odpowiadanie przed sądem w sprawach gminy;
7)
mianowanie i zwalnianie pracowników miejskich oraz kontrola nad nimi;
8)
uchwalanie własnego regulaminu oraz regulaminów dla swoich komisji i delegacji;
9)
składanie radzie miejskiej sprawozdań: a) ze swej własnej działalności i z działalności podwładnych sobie organów, b) z wykonania budżetu, c) ze stanu majątku i zakładów gminy;
10)
przedstawianie wniosków w zakresie gospodarstwa gminnego;
11)
wykonywanie czynności, poruczonych przez władze państwowe i ustawy.

W zakresie powyższej działalności magistrat reprezentuje gminę miejską.

Art.  48.

Magistratowi, względnie powołanemu przez magistrat specjalnemu urzędowi, służy władza dyscyplinarna nad pracownikami gminy. Na mocy tej władzy magistrat, względnie powołany przezeń urząd, może wymierzać następujące kary:

1)
upomnienie,
2)
naganę,
3)
grzywnę do 100 marek (200 koron),
4)
przeniesienie na urząd niższej kategorji,
5)
złożenie z urzędu.

Kary, wymienione w pp. 1 i 2 wymierza również burmistrz; kary, wymienione w pp. 1, 2 i 3, - prezydent.

Art.  49.

Magistrat może powierzać sprawy, należące do jego kompetencji, bądź poszczególnym swoim członkom, bądź powołanym przez siebie komisjom.

Przygotowanie swych decyzji oraz załatwianie poszczególnych spraw może magistrat również powierzać delegacjom, złożonym z powołanych przez siebie członków magistratu, z radnych, wybranych przez radę miejską, oraz członków gminy, których kooptują wspólnie członkowie delegacji z wyboru rady miejskiej i magistratu.

Art.  50.

Burmistrz, względnie prezydent, jest kierownikiem magistratu i jego przedstawicielem.

W wypadkach niecierpiących zwłoki, burmistrz względnie prezydent załatwia samodzielnie wszelkie czynności, należące do zakresu działania magistratu, powinien wszakże wyjednać na najbliższem posiedzeniu zatwierdzenie magistratu dla czynności, dokonywanych na mocy tego prawa.

Art.  51.

Dokumenty, przez które gmina zaciąga zobowiązania, muszą być podpisane przez burmistrza wzgl. prezydenta i jednego członka magistratu oraz opatrzone pieczęcią gminy.

Art.  52.

Burmistrz wzgl. prezydent zarządza policją miejscową, o ile należy ona do zakresu działania gminy.

Art.  53.

Jeżeli burmistrz wzgl. prezydent chwilowo nie może pełnić swych czynności z powodu choroby lub nieobecności, wszystkie jego prawa i obowiązki przechodzą na jego zastępcę.

Urlopów udziela burmistrzowi wzgl. prezydentowi rada miejska.

Art.  54.

Burmistrz wzgl. prezydent może powierzać załatwianie poszczególnych spraw, należących do jego kompetencji, swemu zastępcy lub innym członkom magistratu. Podział czynności między członków magistratu określa regulamin.

Art.  55.

Członkowie gminy mają prawo zgłaszać do rady miejskiej zażalenia na czynności burmistrza wzgl. prezydenta.

Art.  56.

W miastach, wydzielonych z powiatów, funkcje burmistrza sprawuje prezydent.

Wszelkie przepisy, dotyczące burmistrzów, stosują się również do prezydentów, o ile ustawy lub rozporządzenia nie zawierają w tej mierze innych postanowień.

Dział  C.

O posiedzeniach magistratu i jego uchwałach.

Art.  57.

Na posiedzeniach magistratu przewodniczy burmistrz względnie prezydent lub jego zastępca.

Art.  58.

Posiedzenia magistratu są prawomocne, jeżeli obecna jest na nich więcej niż połowa jego członków.

Art.  59.

Uchwały magistratu zapadają większością głosów. W razie równości głosów rozstrzyga głos przewodniczącego.

Wstrzymujących się od głosowania dotyczy przepis, zawarty w art. 34.

Art.  60.

Art. 29 dotyczy członków magistratu także w stosunku do jego posiedzeń.

Art.  61.

Uchwały magistratu powinny być podawane do wiadomości rady miejskiej.

Art.  62.

Magistrat może w ciągu 2-ch tygodni zażądać rewizji takich uchwał Rady Miejskiej, które:

1) przekraczają zakres działalności rady miejskiej, 2) naruszają statut miejski lub ustawy obowiązujące, 3) są niewykonalne lub mogą przynieść szkodę miastu.

To samo prawo służy burmistrzowi względnie prezydentowi w stosunku do uchwał magistratu. Zakwestjonowana uchwała rady miejskiej lub magistratu uważana jest za ostateczną, jeśli przyjęta zostanie na następnem posiedzeniu większością 2/3 głosów.

TYTUŁ  VI.

O NADZORZE NAD MIASTAMI.

Art.  63.

Nadzór nad miastami, nie wydzielonemi z powiatów, sprawują w pierwszej instancji wydziały powiatowe, w drugiej-Minister Spraw Wewnętrznych. Nadzór nad miastami, wydzielonemi z powiatów, należy do Ministra Spraw Wewnętrznych. Od decyzji Ministra Spraw Wewnętrznych służy w obu wypadkach odwołanie do Sądu Najwyższego.

Odwołanie od niższej instancji nadzorczej do wyższej nastąpić może w ciągu 2-ch tygodni od daty otrzymania postanowienia niższej instancji.

Art.  64.

Jeżeli rada miejska nie wstawia do budżetu lub nie uchwala poza nim wydatku, który miasto obowiązane jest pokryć w myśl istniejących ustaw i umów, - czyni to władza nadzorcza.

Art.  65.

Jeżeli miasto nie wykonywa swych obowiązków w granicach budżetu lub wykonywa je nienależycie, władza nadzorcza czyni na koszt miasta celem należytego ich wykonania niezbędne zarządzenia, przyczem ma ona prawo wydania przepisów co do źródeł pokrycia odnośnych potrzeb finansowych.

Art.  66.

Minister Spraw Wewnętrznych ma prawo rozwiązać radę miejską każdego miasta, z wyjątkiem m. st. Warszawy. Rada m. st. Warszawy może być rozwiązana tylko na mocy dekretu Naczelnika Państwa.

W ciągu 6 tygodni od chwili rozwiązania muszą być dokonane nowe wybory.

Powołani przez nie radni wybierają nowy magistrat; do chwili zaś objęcia przez niego urzędu dawny magistrat spełnia swe czynności.

Dopóki rada miejska nie ukonstytuuje się w nowym składzie, wszystkie jej funkcje spełnia magistrat, ograniczając się do załatwiania spraw bieżących.

W żadnym razie magistrat nie może zbywać i zamieniać nieruchomości miejskich oraz zaciągać pożyczek.

Uchwały magistratu, powzięte w zastępstwie rady miejskiej, podlegają przepisom art. 38 i 39.

Art.  67.

Złożenie z urzędu ławnika, burmistrza wzgl. prezydenta oraz jego zastępcy nastąpić może na mocy decyzji Ministra Spraw Wewnętrznych.

Prezydenta m. st. Warszawy lub jego zastępców mocen jest złożyć z urzędu tylko Naczelnik Państwa.

Od decyzji władzy rządowej służy w ciągu dwóch tygodni rekurs do Sądu Najwyższego.

Art.  68.

Nieważne są postanowienia organów gminy miejskiej, które:

1)
powzięte zostały na zebraniach nieprawomocnych,
2)
przekraczają kompetencję odpowiedniego organu,
3)
naruszają obowiązujące ustawy.

O nieważności ogłasza władza nadzorcza.

Art.  69.

Unieważnione być mogą uchwały rady miejskiej i magistratu, powzięte w obecności osób, które w myśl art. 29 i 60 winny być usunięte od obrad i głosowania.

O unieważnieniu uchwały decyduje władza nadzorcza na wniosek zainteresowanej osoby lub urzędu.

Skarga o unieważnienie złożona być może w ciągu 2-ch tygodni od chwili ogłoszenia uchwały.

Art.  70.

Władza nadzorcza ma prawo zawieszać oraz uchylać postanowienia organów miasta, które przeczą obowiązującym ustawom.

Art.  71.

Skargi na uchwały i zarządzenia władz miejskich, gwałcące prawa osób prywatnych lub instytucji społecznych, podlegają kompetencji sądów ogólno-państwowych.

TYTUŁ  VII.

POSTANOWIENIE KOŃCOWE.

Art.  72.

Wykonanie niniejszej ustawy poleca się Ministrowi Spraw Wewnętrznych.

Wykaz miast do art. 1-go dekretu o tymczasowej ustawie o samorządzie miejskim. 1

1.

Aleksandrów

39.

Kock

77.

Ostrowiec

2.

Będzin

40.

Kolno

78.

Ostrów

3.

Biłgoraj

41.

Koło

79.

Otwock

4.

Błaszki

42.

Konin

80.

Ozorków

5.

Błonie

43.

Końskie

81.

Pabjanice

6.

Brześć Kujawski

44.

Kowal

82.

Piaseczno

7.

Brzeziny

45.

Kozienice

83.

Pińczów

8.

Busk

46.

Krasnystaw

84.

Piotrków

9.

Chęciny

47.

Kraśnik

85.

Płock

10.

Chełm

48.

Krzepice

86.

Płońsk

11.

Chmielnik

49.

Kutno

87.

Praszka

12.

Chorzele

50.

Lipno

88.

Pruszków

13.

Ciechanów

51.

Lubartów

89.

Przasnysz

14.

Ciechocinek

52.

Lubień

90.

Przedbórz

15.

Czeladź

53.

Lublin

91.

Przedecz

16.

Częstochowa

54.

Lubraniec

92.

Puławy

17.

Dąbie

55.

Łask

93.

Pułtusk

18.

Dąbrowa

56.

Łęczna

94.

Pyzdry

19.

Dobra

57.

Łęczyca

95.

Radom

20.

Dobrzyń n/Dr.

58.

Łódź

96.

Radomsko

21.

Dobrzyń n/W.

59.

Łomża

97.

Radziejów

22.

Dubienka

60.

Łowicz

98.

Radzymin

23.

Działoszyce

61.

Łuków

99.

Rawa

24.

Garwolin

62.

Maków

100.

Rożan

25.

Gombin

63.

Miechów

101.

Rypin

26.

Góra Kalwarja

64.

Mińsk Mazowiecki

102.

Sandomierz

27.

Gostynin

65.

Mława

103.

Siedlce

28.

Grajewo

66.

Mogielnica

104.

Sieradz

29.

Grodzisk

67.

Mordy

105.

Sierpc

30.

Grójec

68.

Mszczonów

106.

Skierniewice

31.

Hrubieszów

69.

Nasielsk

107.

Słomniki

32.

Janów

70.

Nieszawa

108.

Słupca

33.

Jędrzejów

71.

Nowe-Miasto

109.

Sochaczew

34.

Kalisz

72.

Nowy-Dwór

110.

Sokołów

35.

Kałuszyn

73.

Olkusz

111.

Sokoły

36.

Kielce

74.

Opatów

112.

Sosnowiec

37.

Kleczew

75.

Opoczno

113.

Staszów

38.

Kłobuck

76.

Ostrołęka

114.

Stawiski

115.

Stawiszyn

127.

Warka

139.

Wyszków

116.

Stoczek

128.

Warszawa

140.

Wyszogród

117.

Szadek

129.

Warta

141.

Zagórów

118.

Szczebrzeszyn

130.

Węgrów

142.

Zakroczym

119.

Szczuczyn

131.

Wieluń

143.

Zambrów

120.

Szydłowiec

132.

Wierzbnik

144.

Zamość

121.

Tomaszów Lubelski

133.

Wieruszów

145.

Zawiercie

122.

Tomaszów Rawski

134.

Władysławów

146.

Zduńska Wola

123.

Tuliszków

135.

Włocławek

147.

Zgierz

124.

Turek

136.

Włoszczowa

148.

Złoczew

125.

Tykocin

137.

Wołomin

149.

Żelechów

126.

Uniejów

138.

Wysokie Mazowieckie

150.

Żyrardów

151.

Chodecz.

152.

Golina

153.

Rychwał

154.

Ślesin

156.

Raciąż

157.

Wyśmierzyce

158.

Skaryszew

159.

Szczekociny

161.

Kamienna

164.

Ruda Pabjanicka

165.

Suraż

166.

Sejny

167.

Konstantynów

168.

Rajgród

169.

Tuszyn

170.

Zychlin

172.

Łapy

174.

Główno

175.

Iłża

176.

Żuromin

177.

Zwoleń

178.

Kłodawa

179.

Biała Rawska

180.

Zawichost

181.

Krośniewice

182.

Koniecpol

183.

Skalbmierz

184.

Nowogród

185.

Sulejów

186.

Jedwabne

187.

Kazimierz Dolny

188.

Wolbrom

189.

Poddębice

190.

Rembertów

191.

Włochy

Dan w Warszawie, dnia 4 lutego 1919 r.

* Z dniem 29 września 1938 r. nin. dekret traci moc w stosunku do gminy m. st. Warszawy wszelkie przepisy prawne, dotyczące spraw, unormowanych ustawą zmieniającą. Zgodnie z art. 79 pkt 1 ustawy z dnia 16 sierpnia 1938 r. o samorządzie gminy m. st. Warszawy (Dz.U.38.63.479).
1 Wykaz miast:

- zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 30 lipca 1921 r. (Dz.U.21.69.465) zmieniającego nin. dekret z dniem 1 sierpnia 1921 r.

- zmieniony przez § 2 rozporządzenia z dnia 19 czerwca 1922 r. Utworzenie miasta Raciąża. (Dz.U.22.47.411) z dniem 1 lipca 1922 r.

- zmieniony przez § 2 rozporządzenia z dnia 19 czerwca 1922 r. Utworzenie miasta Wyśmierzyce. (Dz.U.22.47.412) z dniem 1 lipca 1922 r.

- zmieniony przez § 2 rozporządzenia z dnia 19 czerwca 1922 r. Utworzenie miasta Skaryszewa. (Dz.U.22.47.413) z dniem 1 lipca 1922 r.

- zmieniony przez § 2 rozporządzenia z dnia 16 października 1922 r. Utworzenie miasta Szczekociny w powiecie włoszczowskim. (Dz.U.22.95.876) z dniem 1 stycznia 1923 r.

- zmieniony przez § 2 rozporządzenia z dnia 28 grudnia 1922 r. Utworzenie miasta Kamienna w powiecie Koneckim. (Dz.U.23.5.26) z dniem 1 stycznia 1923 r.

- zmieniony przez § 2 rozporządzenia z dnia 14 lutego 1923 r. Utworzenie miasta Ruda Pabjanicka w powiecie łódzkim. (Dz.U.23.17.108) z dniem 24 lutego 1923 r.

- zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 17 lutego 1923 r. Rozciągnięcie mocy obowiązującej dekretu z dnia 4 lutego 1919 r. (Dz. P. P. P. Nr 13 poz. 140) na miejscowość Suraż w pow. białostockim. (Dz.U.23.18.121) z dniem 26 lutego 1923 r.

- zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 21 kwietnia 1923 r. Rozciągnięcie dekretu z dnia 4 lutego 1919 r. o samorządzie miejskim na m. Sejny. (Dz.U.23.49.344) z dniem 11 maja 1923 r.

- zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 17 października 1923 r. Rozciągnięcie mocy obowiązującej dekretu z dnia 4 lutego 1919 r. o samorządzie miejskim na miasto Rajgród powiatu szczuczyńskiego. (Dz.U.23.111.888) z dniem 1 stycznia 1924 r.

- zmieniony przez § 2 rozporządzenia z dnia 14 listopada 1923 r. Utworzenie miasta Konstantynowa w powiecie łódzkim. (Dz.U.23.119.956) z dniem 1 stycznia 1924 r.

- zmieniony przez § 2 rozporządzenia z dnia 14 listopada 1923 r. Utworzenie miasta Tuszyna w powiecie łódzkim. (Dz.U.23.119.957) z dniem 1 stycznia 1924 r.

- zmieniony przez § 2 rozporządzenia z dnia 10 grudnia 1923 r. Utworzenie miasta Żychlina w powiecie kutnowskim. (Dz.U.23.131.1065) z dniem 1 stycznia 1924 r.

- zmieniony przez § 2 rozporządzenia z dnia 25 lipca 1924 r. Utworzenie gminy miejskiej Łapy w powiecie wysoko-mazowieckim. (Dz.U.24.68.656) z dniem 1 stycznia 1925 r.

- zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 30 grudnia 1924 r. w sprawie Rozciągnięcie na miasto Główno w powiecie brzezińskim mocy obowiązującej dekretu z dnia 4 lutego 1919 r. o samorządzie miejskim (Dz.U.25.2.21) z dniem 14 stycznia 1925 r.

- zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 18 marca 1925 r. Zaliczenie osady "Iłża" w powiecie iłżeckim w poczet miast. (Dz.U.25.30.210) z dniem 1 lipca 1925 r.

- zmieniony przez § 2 rozporządzenia z dnia 27 maja 1925 r. Zaliczenie osady Żuromin w powiecie sierpeckim w poczet miast. (Dz.U.25.58.410) z dniem 1 lipca 1925 r.

- zmieniony przez § 3 rozporządzenia z dnia 10 czerwca 1925 r. Zaliczenie osady wiejskiej Zwoleń w powiecie kozienickim w poczet miast, rozszerzenie granic tego miasta oraz rozciągnięcie na nie dekretu z dnia 4 lutego 1919 r. o samorządzie miejskim. (Dz.U.25.62.435) z dniem 1 lipca 1925 r.

- zmieniony przez § 2 rozporządzenia z dnia 26 czerwca 1925 r. Zaliczenie osady wiejskiej Kłodawa w powiecie kolskim w poczet miast, rozszerzenie granic tego miasta, oraz rozciągnięcie na nie dekretu z dnia 4 lutego 1919 r. o samorządzie miejskim. (Dz.U.25.67.471) z dniem 9 lipca 1925 r.

- zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 5 września 1925 r. (Dz.U.25.98.697) zmieniającego nin. dekret z dniem 1 października 1925 r.

- zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 4 listopada 1925 r. Zaliczenie osady Zawichost w powiecie sandomierskim w poczet miast. (Dz.U.25.115.816) z dniem 1 stycznia 1926 r.

- zmieniony przez § 2 rozporządzenia z dnia 30 grudnia 1925 r. Zaliczenie osady Krośniewice w powiecie kutnowskim w województwie warszawskiem w poczet miast. (Dz.U.26.1.5) z dniem 9 stycznia 1926 r.

- zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 26 stycznia 1927 r. (Dz.U.27.10.83) zmieniającego nin. dekret z dniem 11 lutego 1927 r.

- zmieniony przez § 2 rozporządzenia z dnia 28 stycznia 1927 r. Zaliczenie osady Sulejów w powiecie piotrkowskim, województwie łódzkiem w poczet miast. (Dz.U.27.11.87) z dniem 14 lutego 1927 r.

- zmieniony przez § 2 rozporządzenia z dnia 12 grudnia 1926 r. Zaliczenie w poczet miast osady Koniecpol w powiecie radomskowskim w województwie łódzkim. (Dz.U.26.125.726) z dniem 1 kwietnia 1927 r.

- zmieniony przez § 3 rozporządzenia z dnia 10 stycznia 1927 r. Zaliczenie osady Skalbmierz w powiecie pińczowskim, województwie kieleckiem, w poczet miast z równoczesnem wcieleniem do niego niektórych sąsiednich wsi i gruntów. (Dz.U.27.7.42) z dniem 1 kwietnia 1927 r.

- zmieniony przez § 3 rozporządzenia z dnia 17 października 1927 r. (Dz.U.27.94.840) zmieniającego nin. dekret z dniem 31 października 1927 r.

- zmieniony przez § 2 rozporządzenia z dnia 17 października 1927 r. Zaliczenie osady Jedwabne w powiecie kolneńskim, województwie białostockiem, w poczet miast i wcielenie do miasta Jedwabna niektórych sąsiednich miejscowości. (Dz.U.27.94.841) z dniem 31 października 1927 r.

- zmieniony przez § 3 rozporządzenia z dnia 29 kwietnia 1930 r. Zaliczenie osady Wolbrom w powiecie olkuskim, województwie kieleckiem w poczet miast z równoczesnem włączeniem niektórych sąsiednich miejscowości i gruntów. (Dz.U.30.37.325) z dniem 19 maja 1930 r.

- zmieniony przez § 2 rozporządzenia z dnia 30 marca 1934 r. Zaliczenie osady Poddębice w powiecie łęczyckim, województwie łódzkiem w poczet miast. (Dz.U.34.29.258) z dniem 9 kwietnia 1934 r.

- zmieniony przez § 3 rozporządzenia z dnia 27 marca 1939 r. w sprawie Zaliczenie osady Rembertów (Stary i Nowy) w powiecie i województwie warszawskim w poczet miast i o rozszerzeniu granic tego miasta (Dz.U.39.28.186) z dniem 1 kwietnia 1939 r.

- zmieniony przez § 3 rozporządzenia z dnia 27 marca 1939 r. w sprawie Zniesienie gminy wiejskiej Włochy w powiecie i województwie warszawskim, zaliczenie jej w poczet miast i rozszerzenie granic tego miasta (Dz.U.39.28.187) z dniem 1 kwietnia 1939 r.

Zmiany w prawie

Tabletki "dzień po" bez recepty nie będzie. Jest weto prezydenta

Dostępność bez recepty jednego z hormonalnych środków antykoncepcyjnych (octan uliprystalu) - takie rozwiązanie zakładała zawetowana w piątek przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja prawa farmaceutycznego. Wiek, od którego tzw. tabletka "dzień po" byłaby dostępna bez recepty miał być określony w rozporządzeniu. Ministerstwo Zdrowia stało na stanowisku, że powinno to być 15 lat. Wątpliwości w tej kwestii miała Kancelaria Prezydenta.

Katarzyna Nocuń 29.03.2024
Małżonkowie zapłacą za 2023 rok niższy ryczałt od najmu

Najem prywatny za 2023 rok rozlicza się według nowych zasad. Jedyną formą opodatkowania jest ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, według stawek 8,5 i 12,5 proc. Z kolei małżonkowie wynajmujący wspólną nieruchomość zapłacą stawkę 12,5 proc. dopiero po przekroczeniu progu 200 tys. zł, zamiast 100 tys. zł. Taka zmiana weszła w życie w połowie 2023 r., ale ma zastosowanie do przychodów uzyskanych za cały 2023 r.

Monika Pogroszewska 27.03.2024
Ratownik medyczny wykona USG i zrobi test na COVID

Mimo krytycznych uwag Naczelnej Rady Lekarskiej, Ministerstwo Zdrowia zmieniło rozporządzenie regulujące uprawnienia ratowników medycznych. Już wkrótce, po ukończeniu odpowiedniego kursu będą mogli wykonywać USG, przywrócono im też możliwość wykonywania testów na obecność wirusów, którą mieli w pandemii, a do listy leków, które mogą zaordynować, dodano trzy nowe preparaty. Większość zmian wejdzie w życie pod koniec marca.

Agnieszka Matłacz 12.03.2024
Jak zgłosić zamiar głosowania korespondencyjnego w wyborach samorządowych

Nie wszyscy wyborcy będą mogli udać się osobiście 7 kwietnia, aby oddać głos w obwodowych komisjach wyborczych. Dla nich ustawodawca wprowadził instytucję głosowania korespondencyjnego jako jednej z tzw. alternatywnych procedur głosowania. Przypominamy zasady, terminy i procedurę tego udogodnienia dla wyborców z niepełnosprawnością, seniorów i osób w obowiązkowej kwarantannie.

Artur Pytel 09.03.2024
Data 30 kwietnia dla wnioskodawcy dodatku osłonowego może być pułapką

Choć ustawa o dodatku osłonowym wskazuje, że wnioski można składać do 30 kwietnia 2024 r., to dla wielu mieszkańców termin ten może okazać się pułapką. Datą złożenia wniosku jest bowiem data jego wpływu do organu. Rząd uznał jednak, że nie ma potrzeby doprecyzowania tej kwestii. A już podczas rozpoznawania poprzednich wniosków, właśnie z tego powodu wielu mieszkańców zostało pozbawionych świadczeń.

Robert Horbaczewski 21.02.2024
Standardy ochrony dzieci. Placówki medyczne mają pół roku

Lekarz czy pielęgniarka nie będą mogli się tłumaczyć, że nie wiedzieli komu zgłosić podejrzenie przemocy wobec dziecka. Placówki medyczne obowiązkowo muszą opracować standardy postępowania w takich sytuacjach. Przepisy, które je do tego obligują wchodzą właśnie w życie, choć dają jeszcze pół roku na przygotowania. Brak standardów będzie zagrożony grzywną. Kar nie przewidziano natomiast za ich nieprzestrzeganie.

Katarzyna Nocuń 14.02.2024