W związku z ustawą o działalności leczniczej oraz rozporządzeniem w sprawie świadczeń gwarantowanych w zakresie ambulatoryjnej opieki specjalistycznej, w którym zgodnie z § 8 pkt 2 zawarte przed dniem wejścia w życie rozporządzenia umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej są realizowane na dotychczasowych zasadach do dnia 31 grudnia 2011 r. zwracam się z zapytaniem, czy istnieje możliwość kontynuacji po 31 grudnia 2011 r. umowy o udzielanie świadczeń zdrowotnych przez lekarza dermatologa ze specjalizacją I stopnia w ramach indywidualnej specjalistycznej praktyki lekarskiej na dotychczasowych zasadach?
Czy w przypadku braku takiej możliwości przekształcenie działalności gospodarczej z praktyki na podmiot leczniczy (NZOZ) i zatrudnienie lekarza specjalisty może się odbyć w sposób bezpośredni przez założenie podmiotu leczniczego przez właściciela praktyki, aby zachowana była kontynuacja dotychczasowej umowy na ambulatoryjne świadczenia specjalistyczne?
Jaka forma przekształcenia indywidualnej specjalistycznej praktyki lekarskiej będzie wymagana przez NFZ od 1 stycznia 2012 r. dla zachowania ciągłości zawartej umowy o udzielnie ambulatoryjnych świadczeń zdrowotnych?
Jak dokonać przekształcenia w opisanej sytuacji dla zachowania ciągłości umowy z NFZ?

Przepisy rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 27 maja 2011 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej (Dz. U. Nr 111, poz. 653) - dalej r.a.o.s. nie dopuszczają możliwości realizacji świadczeń w zakresie dermatologii i wenerologii, począwszy od dnia 1 stycznia 2012 r., wyłącznie przez lekarza ze specjalizacją I stopnia w dziedzinie dermatologii i wenerologii.
Dla zachowania możliwości realizacji świadczeń za zakresu dermatologii i wenerologii po dniu 31 grudnia 2011 r. koniecznym będzie zarejestrowanie przez dotychczasową stronę umowy zawartej z Narodowym Funduszem Zdrowia w rejestrze podmiotów wykonujących działalność leczniczą prowadzonym przez wojewodę podmiotu leczniczego. Dopiero bowiem podmiot leczniczy, a więc przedsiębiorca w rozumieniu przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, uprawniony jest do zatrudniania innych lekarzy, w tym lekarza specjalisty w dziedzinie dermatologii i wenerologii. Kolejnym krokiem winno być zgłoszenie przez dotychczasową stronę umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, a więc przez lekarza prowadzącego indywidualną praktykę lekarską, zmiany formy organizacyjno-prawnej w zakresie udzielanych świadczeń opieki zdrowotnej. Na podstawie złożonego we właściwym oddziale wojewódzkim Narodowego Funduszu Zdrowia wniosku, wraz ze stosowną dokumentacją tj. w szczególności z zaświadczeniem wojewody o wpisie podmiotu leczniczego do rejestru podmiotów wykonujących działalność leczniczą, oddział NFZ przygotuje projekt aneksu do obowiązującej umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w zakresie zmiany formy organizacyjnej. Podpisana przez strony umowa, w treści której znajdzie się kolejno wzmianka o realizacji świadczeń już przez lekarza specjalistę w dziedzinie dermatologii i wenerologii, stanie się podstawą udzielania świadczeń począwszy od dnia 1 stycznia 2012 r.
W dniu 27 maja 2011 r. Minister Zdrowia wydał rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej, które to określa w szczególności wykaz oraz warunki realizacji świadczeń gwarantowanych z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej. Jak stanowi jednak przepis § 8 ust. 2 r.a.o.s. zawarte przed dniem wejścia w życie rozporządzenia (czyli przed dniem 31 maja 2011 r. – przyp. aut.) umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej są realizowane na dotychczasowych zasadach do dnia 31 grudnia 2011 r., z wyjątkiem części dotyczącej procedur zabiegowych ambulatoryjnych, które od dnia 1 lipca 2011 r. są realizowane zgodnie z warunkami określonymi w załączniku nr 3 do r.a.o.s.

Zgodnie z treścią załącznika nr 1 do r.a.o.s. "WYKAZ ŚWIADCZEŃ GWARANTOWANYCH W PRZYPADKU PORAD SPECJALISTYCZNYCH ORAZ WARUNKI ICH REALIZACJI" warunkiem realizacji świadczeń gwarantowanych z zakresu dermatologii i wenerologii jest udzielanie ich albo przez lekarza specjalistę w dziedzinie dermatologii i wenerologii albo też przez lekarza specjalistę w dziedzinie dermatologii i wenerologii oraz lekarza w trakcie specjalizacji w dziedzinie dermatologii i wenerologii lub ze specjalizacją I stopnia w dziedzinie dermatologii i wenerologii. Pamiętać przy tym należy, iż przez lekarza specjalistę, po myśli § 2 pkt 2 r.a.o.s., rozumieć należy lekarza, który posiada specjalizację II stopnia lub tytuł specjalisty w określonej podstawowej lub szczegółowej dziedzinie medycyny. Zatem przepisy powszechnie obowiązującego prawa nie dopuszczają możliwości realizacji świadczeń w zakresie dermatologii i wenerologii, począwszy od dnia 1 stycznia 2012 r., wyłącznie przez lekarza ze specjalizacją I stopnia w dziedzinie dermatologii i wenerologii.

Odnosząc się bezpośrednio do treści sformułowanego pytania stwierdzić należy, iż w opisanym stanie faktycznym, tj. w sytuacji, gdy lekarz ze specjalizacją I stopnia w dziedzinie dermatologii i wenerologii prowadzi indywidualną praktykę lekarską, jedyną możliwością kontynuacji udzielania świadczeń w ramach umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej zawartej z Narodowym Funduszem Zdrowia staje się zmiana formy organizacyjno-prawnej świadczeniodawcy. Jak stanowi bowiem przepis art. 53 ust. 1 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 136, poz. 857 z późn. zm.), lekarz wykonujący indywidualną praktykę lekarską, indywidualną specjalistyczną praktykę lekarską, indywidualną praktykę lekarską lub indywidualną specjalistyczną praktykę lekarską w miejscu wezwania może zatrudniać osoby niebędące lekarzami i to do wykonywania czynności pomocniczych (współpracy). Prowadzenie zatem indywidualnej praktyki lekarskiej wykluczać będzie możliwość zatrudnienia lekarza specjalisty w dziedzinie dermatologii i wenerologii i tym samym możliwość dalszego realizowania umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej.

W tym miejscu wskazać również należy, iż w dniu 1 lipca 2011 r. w życie weszły przepisy ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. Nr 112, poz. 654) - dalej u.dz.l. Co istotne, zgodnie z brzmieniem art. 205 u.dz.l. z dniem jej wejścia w życie niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej stają się przedsiębiorstwami podmiotów leczniczych. Ustawa o działalności leczniczej nie przewiduje zatem, wśród podmiotów mogących udzielać świadczeń opieki zdrowotnej, takiej formy organizacyjnej jak niepubliczny zakład opieki zdrowotnej. Jak stanowi bowiem art. 2 u.dz.l. podmiotem wykonującym działalność leczniczą może być podmiot leczniczy lub też praktyka zawodowa (grupowa bądź indywidualna). Z kolei przez podmiot leczniczy rozumieć należy w szczególności przedsiębiorcę w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447 z późn. zm.) we wszelkich formach przewidzianych dla wykonywania działalności gospodarczej. Podmiotem leczniczym może być więc również osoba fizyczna prowadząca indywidualnie działalność gospodarczą.
W odniesieniu do treści wyartykułowanych pytań stwierdzić należy, iż dla zachowania możliwości realizacji świadczeń za zakresu dermatologii i wenerologii po dniu 31 grudnia 2011 r. koniecznym będzie w opisywanym przypadku zarejestrowanie w rejestrze podmiotów wykonujących działalność leczniczą prowadzonym przez wojewodę podmiotu leczniczego. Dopiero bowiem taki podmiot leczniczy, a więc przedsiębiorca w rozumieniu przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, uprawniony będzie do zatrudniania innych lekarzy, w tym lekarza specjalisty w dziedzinie dermatologii i wenerologii. Kolejnym krokiem winno być zgłoszenie przez lekarza ze specjalizacją I stopnia w dziedzinie dermatologii i wenerologii, będącego dotychczas stroną umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej zawartej z Narodowym Funduszem Zdrowia a prowadzącego indywidualną praktykę lekarską, zmiany formy organizacyjno-prawnej w zakresie udzielanych świadczeń opieki zdrowotnej. Na podstawie złożonego we właściwym oddziale wojewódzkim Narodowego Funduszu Zdrowia wniosku, wraz ze stosowną dokumentacją tj. w szczególności z zaświadczeniem wojewody o wpisie podmiotu leczniczego do rejestru podmiotów wykonujących działalność leczniczą, oddział NFZ przygotuje projekt aneksu do obowiązującej umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej. Podpisana przez strony umowa, w treści której znajdzie się kolejno wzmianka o realizacji świadczeń już przez lekarza specjalistę w dziedzinie dermatologii i wenerologii, stanie się podstawą udzielania świadczeń począwszy od dnia 1 stycznia 2012 r.
 
Artur Paszkowski