Standardy profilaktycznej opieki pediatrycznej nad dzieckiem od urodzenia do uzyskania pełnoletności mają poprawić jakość opieki zdrowotnej nad dziećmi i młodzieżą. Określono w nich między innymi zadania pracowników ochrony zdrowia w identyfikowaniu problemów społecznych dziecka i jego rodziny, co - jak podkreśla Ministerstwo Zdrowia - "ma istotne znaczenie w kontekście informacji o występowaniu przypadków krzywdzenia i zaniedbywania dzieci".

W uzasadnieniu projektu wskazano też, że "standard umożliwi pielęgniarce sprawującej opiekę zdrowotną nad dzieckiem wczesną identyfikację rodzin potrzebujących wsparcia poprzez zwiększenie wizyt w środowisku domowym dziecka i wdrożenie stosownych działań prewencyjnych".

Projekt wskazuje, że profilaktyczną opiekę zdrowotną nad dzieckiem - zgodnie z wyborem rodziców - sprawują: lekarz i pielęgniarka podstawowej opieki zdrowotnej, dentysta, położna oraz higienistka szkolna. Osoby te są zobowiązane do współpracy ze sobą w celu zapewnienia ciągłości opieki nad dzieckiem. Współpracować powinni również z dzieckiem i jego rodzicami.

Zgodnie z projektem w gabinecie, w którym udzielane są świadczenia profilaktycznej opieki zdrowotnej, powinien znajdować się sprzęt i pomoce do wykonywania testów przesiewowych do wykrywania zaburzeń rozwoju fizycznego, narządów wzroku, słuchu, ruchu i podwyższonego ciśnienia tętniczego krwi. W pomieszczeniu powinny znajdować się więc między innymi waga niemowlęca i lekarska ze wzrostomierzem, tablice do badania ostrości wzroku z optotypami, grzechotki, słuchawki lekarskie i aparat do mierzenia ciśnienia tętniczego krwi z mankietami dostosowanymi do pomiaru niemowląt i starszych dzieci.

Pierwsza wizyta patronażowa położnej powinna odbyć się w ciągu 48 godzin po opuszczeniu szpitala przez matkę i dziecko. Kolejne - nie mniej niż cztery - wizyty położnej u dziecka powinny mieć miejsce między jego 1. a 6. tygodniem życia. Położna ocenia wówczas między innymi stan skóry, błon śluzowych i pępka dziecka, a także jego rozwój psychoruchowy i relacje rodziny z dzieckiem.

Czytaj: Wybór położnej sposobem na uszczelnienie systemu opieki nad dzieckiem >>>

Zgodnie z projektem po zakończeniu wizyt patronażowych położna przekazuje opiekę nad noworodkiem pielęgniarce podstawowej opieki zdrowotnej, która powinna objąć dziecko profilaktyczną opieką zdrowotną do ukończenia przez nie 5. roku życia. Od chwili, gdy dziecko rozpoczyna naukę w szkole aż do ukończenia szkoły ponadgimnazjalnej, opiekę nad dziećmi i młodzieżą realizuje pielęgniarka środowiska nauczania i wychowania lub higienistka szkolna.

Z kolei lekarska wizyta patronażowa ma być wykonywana w domu noworodka, gdy ma on 1-2 tygodnie. Podczas tej wizyty oceniane mają być między innymi ogólny stan noworodka i skuteczność karmienia piersią. Rodzice mogą też liczyć na wyczerpującą i zrozumiałą informację podsumowującą badanie oraz wskazówki odnośnie do dalszej opieki nad dzieckiem. Podczas wizyty lekarz powinien identyfikować potencjalne zagrożenie dziecka przemocą lub odrzuceniem oraz podejmować działania zapobiegające przemocy w rodzinie.
 

Kolejne badania lekarskie zaplanowano w terminach szczepień ochronnych: w 6.-9. tygodniu i w 3.-4. miesiącu życia dziecka. Wizyty w gabinecie powinny odbywać się co kwartał (w 6., 9. i 12. miesiącu życia dziecka), a następnie co pół roku (w wieku 18 i 24 miesięcy) i co rok (w 3. i 4. roku życia dziecka).

Wykonanie badań jest również konieczne, gdy dziecko rozpoczyna roczne przygotowanie przedszkolne (5-6 lat) oraz gdy idzie do szkoły (6-7 lat). Wykonuje się wówczas testy przesiewowe między innymi słuchu, wzroku, narządów ruchu, oceniany jest także stan ogólny dziecka, narządy wewnętrzne, czynności fizjologiczne oraz jego zachowanie (nadpobudliwość, deficyt uwagi). Wykonywana jest też orientacyjna ocena występowania próchnicy oraz nieprawidłowości zgryzu.

Kolejne badania powinny być wykonywane w III i V klasie szkoły podstawowej, następnie w I i III klasie gimnazjum oraz w I i ostatniej klasie szkoły ponadgimnazjalnej. Badania u dzieci do 16. roku życia są wykonywane w obecności rodzica lub opiekuna.

Dziecko powinno być również pod systematyczną opieką stomatologiczną. Pierwsze stomatologiczne badanie lekarskie w zakresie początku ząbkowania i stanu jamy ustnej dziecka powinno mieć miejsce, gdy dziecko ma pół roku. Gdy dziecko ma 9 miesięcy - przy braku przeciwskazań - należy rozpocząć profilaktykę fluorkową. Wizyta adaptacyjna, której celem jest ograniczenie lęku dziecka związanego z opieką stomatologiczną, powinna odbyć się, gdy dziecko skończy rok. Kolejne profilaktyczne badania stomatologiczne powinny mieć miejsce co rok lub co dwa lata.

Podstawą do opracowania projektu standardów były prace badawcze realizowane przez Instytut Matki i Dziecka oraz Instytut "Pomnik - Centrum Zdrowia Dziecka".(pap)
 
 
LEX Biblioteka Ochrony Zdrowia jest największą na rynku bazą elektronicznych wersji książek z zakresu ochrony zdrowia. Zawiera ponad 100 książek z zakresu prawa ochrony zdrowia, zarządzania oraz rachunkowości w ochronie zdrowia. 
  
Szczegółowe informacje: www.profinfo.pl