Który lekarz: kierujący na badanie z użyciem środka kontrastowego, czy wykonujący przedmiotowe badanie powinien pouczyć pacjenta o reakcjach niepożądanych przy podaniu środka kontrastowego?

Obowiązek udzielenia informacji zgodnie z art. 31 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty - dalej u.z.l.l.d. spoczywa na tym lekarzu, który odbiera od pacjenta zgodę na wykonanie świadczenia, czyli na lekarzu wykonującym badanie.

Rozstrzygnięcie wątpliwości powstających w opisanej sytuacji stanowi art. 34 ust. 1 i 2 u.z.l.l.d. Wprowadza on zasadę generalną, wedle której lekarz może wykonać zabieg operacyjny albo zastosować metodę leczenia lub diagnostyki stwarzającą podwyższone ryzyko dla pacjenta, po uzyskaniu jego pisemnej zgody. Przed wyrażeniem zgody przez pacjenta lekarz ma obowiązek udzielenia mu informacji zgodnie z art. 31 u.z.l.l.d.

Obowiązek udzielenia informacji zgodnie z art. 31 u.z.l.l.d. spoczywa zatem na tym lekarzu, który odbiera od pacjenta zgodę na wykonanie świadczenia, którym w tym przypadku zastosowanie metody diagnostyki stwarzającej podwyższone ryzyko dla pacjenta. Zgodę taką, w przypadku badania z użyciem środka kontrastowego, odbiera więc lekarz wykonujący to badanie i to on w świetle przytoczonych przepisów ma obowiązek udzielić pacjentowi pełnej i zrozumiałej informacji o wszystkich ważnych aspektach badania i to ta informacja (udzielona przez lekarza wykonującego badanie) przesądzać będzie o tym, czy zgoda wyrażona przez pacjenta była zgodą świadomą i prawnie skuteczną.

Nie jest jednak tak, aby na etapie kierowania na badanie po stronie lekarza kierującego nie występowały żadne obowiązki związane z treścią skierowania ani skutki ewentualnego ich niewykonania. Można bowiem wyobrazić sobie sytuację, w której po stronie istnieją przeciwwskazania co do poddania się danej metodzie, które z łatwością można ustalić już na etapie podejmowania decyzji co do wystawienia skierowania. Pacjent, który został skierowany na badanie mimo ewidentnych ku niemu przeciwwskazań, a następnie nie mógł być temu badaniu z tychże względów poddany będzie mógł bowiem postawić lekarzowi skuteczny zarzut opóźnienia właściwej diagnostyki, wywołanego zbędnym skierowaniem. Zakres odpowiedzialności lekarza kierującego i wykonującego badanie jest więc całkowicie inny i z innego tytułu.