Związek Pracodawców Innowacyjnych Firm Farmaceutycznych Infarma wyraża protest wobec wywierania przez Ministra Zdrowia nacisków na niezależną Agencję Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji (AOTMiT) w sprawie rekomendacji dotyczących refundacji produktów leczniczych.

Infarma powołuje się na doniesienia medialne, z których wynika, że wiceminister zdrowia Igor Radziewicz-Winnicki skierował do działającej przy prezesie AOTMiT Rady Przejrzystości list, w którym stwierdza, iż „z niepokojem przyjmuje przedkładanie skuteczności klinicznej nad efektywność kosztową” i poucza, że rekomendacje AOTMiT dla leków drogich powinny być negatywne.

Zdaniem Infarmy tego typy naciski na AOTMiT i Radę Przejrzystości, których zadaniem jest niezależne opiniowanie celowości i warunków refundacji leków, podważa sens udziału tych instytucji w procedurze refundacyjnej. Stoi także w sprzeczności z zapisami ustawy o refundacji leków. „Takie instrukcje Ministerstwa w stosunku do ciała eksperckiego podważają także celowość przygotowywania przez firmy kosztowych analiz klinicznych i ekonomicznych, skoro jedyną wytyczną Ministerstwa Zdrowia i AOTMiT mają być oszczędności w systemie refundacyjnym, w oderwaniu od innych kryteriów refundacji” – czytamy w stanowisku Infarmy.

Autorzy stanowiska wskazują, że mimo instytucjonalnej podległości AOTMiT Ministerstwu Zdrowia, zarówno ustawa o świadczeniach ochrony zdrowia finansowanych ze środków publicznych, jak i ustawa o refundacji leków przewidują niezależną, profesjonalną i doradczą rolę AOTMiT w ocenie danej technologii lekowej pod względem medycznym i ekonomicznym. Równowagę aspektów medycznych i ekonomicznych w analizach AOTMiT gwarantuje także skład Rady Przejrzystości, składającej się z przedstawicieli Ministerstwa Zdrowia, NFZ, a także z osób posiadających dorobek merytoryczny w dziedzinie medycyny i pokrewnych oraz z osób reprezentujących Rzecznika Praw Pacjenta.

Infarma przypomina, że na zbyt duży wpływ Ministerstwa Zdrowia na działania ciał doradczych w procedurze refundacyjnej wskazał także NIK w „Informacji o wynikach kontroli. Programy terapeutyczne i lekowe finansowane ze środków publicznych”, W dokumencie tym NIK krytycznie odniósł się do połączenia Komisji Ekonomicznej i Departamentu Lekowego MZ oraz wskazuje, że „przyjęta w Ministerstwie Zdrowia organizacja procesu objęcia refundacją i ustalania urzędowej ceny zbytu leku, prowadząca do kumulacji kompetencji tych samych urzędników, może stanowić zagrożenie dla obiektywizmu podejmowanych decyzji”.

„Tę samą uwagę można poczynić w sytuacji, gdy Ministerstwo Zdrowia instruuje AOTMiT, jak ma orzekać w sprawach rekomendacji, które minister ma od AOTMiT otrzymać” –czytamy w stanowisku.

Infarma przypomina, że innowacyjne firmy farmaceutyczne, oferujące pacjentom przełomowe terapie, przedkładają do AOTMiT profesjonalne analizy kliniczne i ekonomiczne nowych leków wraz z propozycją warunków refundacji – tak medycznych, jak i cenowych. AOTMiT powinna, zgodnie z ustawą, w swoich rekomendacjach wskazywać, czy rekomenduje objęcie danego leku refundacją i na jakich warunkach. Jest więc oczywiste, że rekomendacje te mogą uzależniać refundację od dalszych negocjacji, a jeżeli są pozytywne, to dlatego, że wiele nowych leków daje niezaprzeczalne korzyści chorym. Profesjonalni członkowie Rady Przejrzystości nie mogą temu zaprzeczać, wydając negatywne rekomendacje, tylko ze względu na ofertę cenową złożoną przez wnioskodawcę, czyli firmę farmaceutyczną.

„Jeżeli AOTMiT przed negocjacjami ma a priori negatywnie oceniać leki przełomowe, Polska pozostanie jeszcze bardziej w tyle za innymi krajami Unii Europejskiej, jeśli chodzi o dostęp do nowoczesnej farmakoterapii. Nawiasem mówiąc, różne formy obniżenia kosztów terapii oferowane przez członków Infarmy – w postaci tzw. instrumentów dzielenia ryzyka – są często odrzucane przez Ministerstwo Zdrowia pod pozorami formalnymi. Czyni to procedurę refundacyjną fikcją, odbiegającą od ratio legis ustawy o refundacji, jaką było udostępnianie pacjentom nowoczesnych leków w związku z oszczędnościami poczynionymi na starszych preparatach” – podkreśla Infarma.

Autorzy stanowiska apelują do Ministerstwa Zdrowia i AOTMiT o przestrzeganie litery i ducha ustawy o refundacji leków, która przewiduje 13 różnych kryteriów refundacji.

Opracowanie: Magdalena Okoniewska

Źródło: www.infarma.pl, stan z dnia 12 lutego 2015 r.