Od 1 stycznia w ramach Polskiego Ładu został wprowadzony tzw. minimalny CIT, czyli 10 proc. podatek, który spółki muszą odprowadzić, gdy generują straty lub minimalne przychody.

Według rządowych zapowiedzi, miał to być bat na spółki ukrywające rzeczywiste dochody lub międzynarodowe koncerny wyprowadzające je za granicę. Ale za jego sprawą w Mazowiecki Szpital Specjalistyczny w Radomiu, prowadzony w formie spółki, który od lat przynosi straty, musiałby oddać fiskusowi ok. 1 mln złotych. Ten problem może dotyczyć ponad 130 szpitali publicznych prowadzonych w formie spółki, ale także wielu przychodni podstawowej opieki zdrowotnej czy ambulatoryjnej opieki specjalistycznej.

Grabka Tomasz - Polski Ład: Podatek minimalny CIT - PORADNIK >

Ministerstwo Finansów uspokaja je twierdząc, że minimalny CIT ich nie dotyczy, bo oferują usługi po cenach regulowanych. Tyle, że te wyjaśniania po pierwsze nie są wiążące, a po drugie nie odnoszą się do rzeczywistości, w jakiej funkcjonują podmioty ochrony zdrowia. Dlatego branża, m.in. Związek Szpitali Powiatowych Województwa Śląskiego, Unia Metropolii Polskich, ale także Sejmik Mazowsza, apelują o ustawowe wyłączenie podmiotów leczniczych z minimalnego CIT. Takiej zmiany chce też Ministerstwo Zdrowia.

 

Co mówi ustawa o CIT i jak ją interpretuje Ministerstwo Finansów

Zgodnie z art. 24ca ustawy o CIT, jeśli spółka poniosła stratę bądź uzyskała zysk poniżej 1 proc. przychodu, będzie musiała zapłacić 10 proc. podatku. Zgodnie z ust. 2 dla celów obliczenia straty oraz wskaźnika rentowności (udział dochodów w przychodach) nie są uwzględniane przychody i koszty ich uzyskania, jeśli cena lub sposób określenia ceny przedmiotu transakcji wynika z przepisów ustaw lub wydanych na ich podstawie aktów normatywnych, tj. ma charakter regulowany. Ministerstwo Finansów, w odpowiedzi na pytania Prawo.pl, wyjaśnia, że w przypadku usług opieki zdrowotnej w zakresie różnych świadczeń finansowanych ze środków publicznych, spełniony jest ten warunek, tj. ich ceny mają charakter regulowany. 

Sposób określania cen usług opieki zdrowotnej, finansowanych ze środków publicznych na podstawie umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej wynika bowiem z przepisów ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, oraz aktów wykonawczych wydanych na podstawie upoważnień w niej zamieszczonych. A dokładnie z art. 136 c w odniesieniu do świadczeniodawców zakwalifikowanych do systemu podstawowego szpitalnego zabezpieczenia świadczeń opieki zdrowotnej oraz z Działu VI w odniesieniu do świadczeniodawców innych niż zakwalifikowani do systemu podstawowego szpitalnego zabezpieczenia świadczeń opieki zdrowotnej. 

Czy podatek minimalny można płacić kwartalnie? >

- W konsekwencji, jeśli spółka z o.o., prowadząca działalność leczniczą w zakresie tych usług ponosi stratę albo jej wskaźnik rentowności nie przekracza 1 proc., przychody i koszty związane z taką działalnością nie będą uwzględniane dla celów obliczenia straty oraz wskaźnika rentowności na potrzeby minimalnego CIT. Oznacza to, że działalność lecznicza w zakresie finansowanym ze środków publicznych będzie wyłączona z minimalnego CIT - wyjaśnia Ministerstwo Finansów. Z takim wyjaśnieniem nie zgadzają się jednak przedstawiciele ochrony zdrowia.

 

Agnieszka Bukowska-Piestrzyńska, Tomasz Adam Karkowski, Michał Banaś

Sprawdź  
POLECAMY

W ustawie nie ma wyłączenia dla podmiotów leczniczych

Władysław Perchaluk, prezes Zarządu Związku Szpitali Powiatowych Województwa Śląskiego, uważa, że wbrew temu, co odpisało MF, w ustawie nie ma wyłączenia dla podmiotów prowadzących działalność leczniczą finansowaną ze środków leczniczych. - Są szpitale, które mają kontrakt z NFZ, ale też udzielają świadczeń komercyjnych. Do takich przychodów wspomniany przez resort przepis szczególny się nie odnosi - wyjaśnia Perchaluk.  Podobnie mówi Krzysztof Strzałkowski, przewodniczący Komisji Zdrowia w Sejmiku Mazowsza, a także burmistrz warszawskiej dzielnicy Wola. - Resort nas uspokaja, ale jego wyjaśnienia nie mają odzwierciedlenia w przepisach, jak zresztą wiele innych dotyczących Polskiego Ładu. Przepis mówi, że część przychodów może nie zostać zaliczona do wyliczania straty, a zatem to wyjaśnienie nas nie ratuje, może ratuje częściowo. Co do zasady jednak spółka pozostaje płatnikiem podatku minimalnego - podkreśla Strzałkowski.

USTAWA z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej >

NFZ nie ma cen ustalonych ustawowo. Wyceny świadczeń dokonuje Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji w porozumieniu z Ministerstwem Zdrowia, ale kontrakty z podmiotami leczniczymi podpisują oddziały wojewódzkie Funduszu. Ich wartość różni się zależnie od województw. Bywa też, że placówki dostają mniej - bo jest dużo chętnych lub więcej niż wycena AOTMiT, bo nikt nie zgłasza chęci świadczenia określonych usług zdrowotnych.  - Jeśli jednak uznamy, że są to ceny regulowane, to czytając wprost wyjaśnienie w przypadku szpitali dotyczą one tylko tych w sieci, i tylko ryczałtu. Zdaniem naszych prawników wyjaśnienie nie obejmuje świadczeń kontraktowych, na które umowy są podpisywane już poza ryczałtem   – podkreśla Krzysztof Strzałkowski.

Wyjaśnienie to nie nie wiążąca interpretacja, potrzebna zmiana w ustawie

Dyrektorzy szpitali oraz przedstawiciele samorządów przede wszystkim zwracają uwagę, że wyjaśnienie udzielone przez Ministerstwo Finansów mediom, to nie jest wiążąca interpretacja. - Nawet najbardziej korzystna dla nas informacja prasowa nie jest wiążącym źródłem prawa - mówi Krzysztof Strzałkowski. - Nie można liczyć, że pracownicy Krajowej Administracji Skarbowej kontrolujący podatników nie będą wszczynać kontroli i postępowań karno-skarbowych, a prezesowi szpitala, który nie odprowadzi podatku grożą nie tylko zarzuty uchylania się od płacenia daniny, ale także działania na szkodę spółki - dodaje.

Dlatego Krzysztof Strzałkowski oraz Władysław Perchaluk uważają, że jedynym rozwiązaniem jest nowelizacja, która wyłączy podmioty lecznicze prowadzone w formie spółek kapitałowych z obowiązku płacenia minimalnego CIT. O taką zmianę wnioskuje też dr hab.  Szczepan Cofta, prezes Polskiej Unii Szpitali Klinicznych. A jak informuje nas Katarzyna Kubicka-Żach z Biura Komunikacji Ministerstwa Zdrowia, resort już w grudniu ur. wystosował pismo do MF, w którym wyraził poparcie dla wyłączenia z katalogu podmiotów objętych art. 24ca ustawy o CIT podmioty lecznicze prowadzone w formie spółek kapitałowych, w których wartość nominalna udziałów albo akcji należących do Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub uczelni medycznej stanowi co najmniej 51 proc. kapitału zakładowego. - Dotąd nie wpłynęła odpowiedź na to pismo - mówi Katarzyna Kubicka-Żach.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w ochronie zdrowia >

Prawo.pl, zapytał MF, czy planuje ustawowe wyłączenie podmiotów ochrony zdrowia z daniny minimalnej i otrzymało taką odpowiedź: Analizujemy zgłaszane wątpliwości. W MF trwają prace analityczne dotyczące lepszego dostosowania nowych regulacji do specyfiki działalności poszczególnych przedsiębiorstw, w tym branż operujących na niskich marżach.

Kilkaset podmiotów zagrożonych wysoką daniną

W Polsce straty najczęściej przynoszą szpitale, dlatego zresztą Ministerstwo Zdrowia proceduje projekt dotyczących ich restrukturyzacji. W Polsce na koniec 2020 r. funkcjonowało 898 stacjonarnych szpitali ogólnych. Z tego 575 szpitali publicznych rozumianych jako podmioty lecznicze udzielające świadczeń szpitalnych, funkcjonujące w formie samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej (428), instytutów badawczych (14) oraz spółek kapitałowych (133, w tym 125 ze 100  kapitałem publicznym) z większościowym udziałem Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub uczelni medycznych.  Przykładowo Samorząd Mazowsza posiada udziały w sześciu spółkach szpitalnych. W 2020 r. na pokrycie ich strat sejmik przeznaczył ponad 60 mln zł.

- Wynikają one przede wszystkim z niedoszacowania wyceny procedur medycznych. Nowelizacja wspomnianej ustawy może spowodować, że podmioty te będą zobowiązane dodatkowo do zapłaty podatku od tej straty. W przypadku Mazowieckiego Szpitala Specjalistycznego w Radomiu kwota ta może osiągnąć nawet 1 mln zł, spółka Stocer prowadząca trzy szpitale: Kolejowy w Pruszkowie, Centrum Diagnostyczno-Lecznicze Barska w Warszawie oraz Mazowieckiego Centrum Rehabilitacji Stocer w Konstancinie zapłaciłaby blisko 850 tys. zł, a Mazowieckie Centrum Neuropsychiatrii ponad 100 tys. zł - wyjaśnia Strzałkowski.

Władysław Perchaluk zwraca uwagę na jeszcze jeden problem: niesprawiedliwości społecznej. - Podatek de facto karze nawet szpitale wykazujące niewielką rentowność, wychodzące na zero. Podatek minimalny będzie je bowiem obciążał bardziej niż te o rentowności nieco ponad 1 proc. Ponadto dotyczy tylko spółek, i w efekcie faworyzuje pozostałe podmioty. Dlatego potrzebna jest zmiana ustawowa - kwituje Perchaluk.