Wiceprzewodniczący rady gminy zwołał sesję nadzwyczajną rady gminy, pod nieobecność przewodniczącej rady. W porządku obrad sesji przewidziano wyłącznie podjęcie uchwały dotyczącej odwołania przewodniczącej rady.


Wojewoda uznał uchwałę rady gminy w sprawie odwołania radnej z funkcji przewodniczącego rady za nieważną ze względu na istotne naruszenie prawa. Organ nadzoru stwierdził, że wiceprzewodniczący rady nie miał uprawnienia do zwołania sesji nadzwyczajnej, a dokonując jej zwołania naruszył przepisy art. 19 ust. 2 oraz 20 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. 2001 r., nr 142, poz. 1591 ze zm.).


NSA rozpatrując sprawę uznał, iż mając na względzie funkcjonalny kontekst wykładni art. 20 ust. 3 oraz art. 19 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym, trzeba wziąć pod uwagę nie tylko konieczność prawidłowego działania rady gminy, lecz również właściwą realizację ustawowych przesłanek w zakresie zwoływania sesji nadzwyczajnej. Jeżeli wniosek zostanie złożony przez uprawnione podmioty (wójta lub co najmniej 1/4 ustawowego składu rady gminy), to przewodniczący jest obowiązany zwołać sesję w ciągu 7 dni od dnia złożenia wniosku. Przyjęcie wyłącznie językowej wykładni uniemożliwiałoby realizację normy art. 20 ust. 3 ustawy o samorządzie gminnym, w razie nieobecności przewodniczącego. W sytuacji bowiem, gdy wniosek spełnia ustawowe przesłanki, a w okresie 7 dni od dnia jego złożenia przewodniczący byłby nieobecny, to interpretując powyższy przepis literalnie, zasadniczo niemożliwe byłoby zwołanie sesji nadzwyczajnej. Dlatego przyjąć należy, że w razie nieobecności przewodniczącego rady gminy, gdy wniosek o zwołanie sesji nadzwyczajnej czyni zadość ustawowym przesłankom określonym w art. 20 ust. 3 ustawy o samorządzie gminnym, to wiceprzewodniczący jest uprawniony do zwołania sesji nadzwyczajnej rady gminy. W oparciu o normę zadaniową zawartą w art. 19 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym, jest on wręcz zobowiązany do dokonywania, w czasie nieobecności przewodniczącego, działań umożliwiających realizację założonego przez ustawodawcę celu związanego z prawidłową organizacją i funkcjonowaniem rady, w tym także zwołania nadzwyczajnej sesji rady.


Jeżeli radni chcą skorzystać z przysługującego im prawa do odwołania przewodniczącego rady to musi się to odbyć na sesji zwołanej przez przewodniczącego, chyba żeby zachodzą okoliczności przewidziane w art. 19 ust. 2 u.s.g., a więc przewodniczący wyznaczyłby do dokonania tych czynności wiceprzewodniczącego, albo gdyby był nieobecny i nie wyznaczył wiceprzewodniczącego. Zdaniem NSA taka właśnie sytuacja miała miejsce w rozpatrywanej sprawie. Sesja została zwołana przez wiceprzewodniczącego pod nieobecność przewodniczącej rady. Skoro rada gminy ma tylko jednego wiceprzewodniczącego, to bez względu na to, czy został on wyznaczony pod nieobecność przewodniczącej rady czy też nie, może on wykonywać wszelkie zadania, jakie przysługują przewodniczącej, w trakcie jej nieobecności, w tym również zwoływać sesję nadzwyczajną rady gminy – uznał NSA.
 

Na podstawie:
Wyrok NSA z 7 sierpnia 2013 r., sygn. akt II OSK 1458/13, prawomocny