Wnioskodawca zwrócił się do przedsiębiorstwa, zajmującego się transportem autobusowym osób, o udostępnienie mu informacji dotyczącej kontroli biletów autobusowych. We wniosku domagał się między innymi informacji czy prowadzeniem kontroli biletów zajmują się kontrolerzy zatrudnieni bezpośrednio w przedsiębiorstwie, czy też dokonuje tego firma zewnętrzna, a w tym przypadku jaka jest jej nazwa i adres, do kiedy obowiązuje obecna umowa z tą firmą i jakie są zasady wynagradzania za usługi kontroli biletów oraz jaka ilość osób dokonuje kontroli biletów w autobusach. Domagał się również przesłania wzoru identyfikatora upoważniającego do kontroli. Wnioskodawca wyjaśnił, iż żądane przez niego informacje podlegają udostępnieniu zgodnie z ustawą z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2001r. Nr 112 poz. 1198 z późn. zm.). Przedsiębiorstwo, jako spółka, której wyłącznym udziałowcem jest Skarb Państwa, zdaniem wnioskodawcy, jest podmiotem zobowiązanym do udostępnienia informacji publicznej. Wnioskodawca podkreślił, iż pomimo upływu terminu 14 dni, PKM nie przekazało mu informacji o nazwach i adresach pomiotów kontrolujących bilety oraz stawkach za wykonanie usługi. Nie wydał też decyzji o odmowie udzielenia informacji. Nie podano także powodów opóźnienia załatwienia wniosku.


W odpowiedzi przedsiębiorstwo potwierdzono, iż udzielono odpowiedzi tylko na część zadanych przez wnioskodawcę pytań. Nie ujawniono natomiast nazw, adresów oraz zasad i kwot wynagradzania firm wykonujących usługi dla przedsiębiorstwa, mając na uwadze ochronę interesów tych firm i ich sprzeciw w kwestii ujawnienia danych ich dotyczących, a w szczególności kwot i zasad wynagradzania za usługi kontrolerskie. Stwierdzono, iż dane te stanowią tajemnicę handlową obu stron umowy i ich ujawnienie narażałoby na konsekwencje prawne.

WSA rozpatrując sprawę uznał, iż zapytanie, na jakich zasadach zatrudniani są w autobusach komunikacji wykonywanej przez państwową osobę prawną kontrolerzy biletów, jaka jest nazwa i adres dokonującej tego firmy zewnętrznej, do kiedy obowiązuje umowa z tą firmą i jakie są kwoty i zasady wynagradzania za usługi kontroli biletów oraz jaka obecnie ilość osób kontroluje bilety w komunikacji zbiorowej obejmuje zagadnienia z zakresu organizacji podmiotu i wydatkowania przez niego majątku. Jeśli jest to podmiot dysponujący majątkiem państwowym, jest on zobowiązany do przekazania takich informacji. Pojęcie "majątek publiczny", który tak, jak "informacja publiczna" nie znajduje uściślenia w ustawie o dostępie do informacji publicznej zdefiniować można jako "mienie państwowe, komunalne oraz menie należące do podmiotów sektora finansów publicznych w rozumieniu ustawy o finansach publicznych oraz mienie należące do banków i spółek prawa handlowego, w których Skarb Państwa posiada ponad 50 % udziałów w kapitale zakładowym". Mienie państwowe traktowane zatem jako własność publiczna, musi być zarządzane zgodnie z zasadami prawidłowej gospodarki i transparentność w zakresie wykonywania tych działań jest szczególnie wymagana. Słuszne jest więc by obywatelom przysługiwało w stosunku do gospodarowania majątkiem publicznym, a więc również majątkiem jednoosobowych spółek Skarbu Państwa prawo kontroli, którą sprawować mogą w ramach dostępu do informacji publicznej.

Na podstawie: Wyrok WSA w Gliwicach z 22 listopada 2012 r., sygn. akt IV SAB/Gl 122/12, nieprawomocny