Do NSA wpłynął wniosek prezydenta miasta o rozstrzygnięcie sporu o właściwość w przedmiocie ponoszenia kosztów utrzymania osoby małoletniej w rodzinie zastępczej.

NSA rozpatrując sprawę podkreślił, iż zagadnienie dotyczące umieszczenia dziecka w rodzinie zastępczej i pokrycia wydatków z tym związanych do 1 stycznia 2012 r. regulował art. 86 ustawy o pomocy społecznej . Zgodnie z przepisem powiat prowadzący całodobową placówkę opiekuńczo – wychowawczą lub rodzinę zastępczą przyjmującą dziecko oraz powiat na terenie którego funkcjonuje całodobowa placówka opiekuńczo – wychowawcza zawiera z powiatem właściwym ze względu na miejsce zamieszkania przejętego dziecka przed umieszczeniem w rodzinie zastępczej lub skierowaniem do całodobowej placówki opiekuńczo – wychowawczej porozumienie w sprawie umieszczenia dziecka i wysokości wydatków. Porozumienie, o którym mowa w tym przepisie prawa nie miało charakteru aktu administracyjnego lecz umowy cywilnoprawnej. Jeżeli zatem sprawa pokrywania kosztów umieszczenia i pobytu dziecka w placówce opiekuńczo – wychowawczej załatwiana jest w formie porozumienia (umowy) między powiatami, to znaczy, że w tym przypadku nie mamy do czynienia ze sprawą administracyjną.

Z dniem 1 stycznia 2012 r. przepis art. 86  ustawy o pomocy społecznej  został uchylony na podstawie art. 218 pkt 16 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. Nr 149, poz. 887). Jednocześnie w ustawie tej zawarto art. 191 ust. 4, który stanowi odpowiednik uchylonego art. 86  ustawy o pomocy społecznej . NSA podkreślił, iż pogląd wyrażony pod rządami poprzednio obowiązującego art. 86 ustawy o pomocy społecznej, że porozumienie między powiatami w sprawie przyjęcia dziecka oraz warunków jego pobytu i wysokości wydatków na jego opiekę i wychowanie ma charakter umowy cywilnoprawnej, pozostaje aktualny również w obecnym stanie prawnym. Zdaniem NSA rozstrzygnięcie sporu w sytuacji, kiedy organy administracyjne zobligowane są do zawarcia porozumienia, oznaczałoby rozstrzygnięcie sprawy cywilnej, a sprawy te nie podlegają rozpoznawaniu i rozstrzyganiu w formie decyzji w rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego. Zatem skoro sprawa ponoszenia kosztów utrzymania dziecka w rodzinie zastępczej nie jest załatwiana w formie decyzji administracyjnej, to tym samym nie można mówić, aby powstał spór o właściwość – uznał NSA.

Na podstawie: Postanowienie NSA z 14 lutego 2012 r., sygn. akt I OW 214/11, prawomocne

Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 ze zm.)