Wnioskodawczyni wystąpiła do organu samorządu ds. świadczeń rodzinnych we o przyznanie zasiłku pielęgnacyjnego na podstawie orzeczenia wojewódzkiego zespołu ds. orzekania niepełnosprawności. Organ odmówił jednak wnioskodawczyni przyznania prawa do zasiłku pielęgnacyjnego, wskazując, iż nie ma możliwości ustalenia, że umiarkowany stopień niepełnosprawności powstał u wnioskodawczyni przed ukończeniem przez nią 21 roku życia.

WSA rozpatrując sprawę ustalił, iż skarżąca, która urodziła się 10 czerwca 1949 r., liczyła w dacie orzekania przez organ 62 lata i nie mieściła się w przedziale wiekowym, określonym powołanym przepisem art. 16 ust. 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych , nie posiadała także orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności. Orzeczeniem wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności zaliczona została do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. Jednak ustawodawca w przepisie art. 16 ust. 3  ustawy o świadczeniach rodzinnych  przewidział także możliwość przyznania zasiłku pielęgnacyjnego osobie niepełnosprawnej w wieku powyżej 16 roku życia, która legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeżeli niepełnosprawność powstała w wieku do ukończenia 21 roku życia. Zdaniem WSA organ miał obowiązek ustalić, czy u wnioskodawczyni, liczącej 62 lata, niepełnosprawność o umiarkowanym stopniu powstała przed ukończeniem przez nią 21 roku życia, tj. przed 1970 r.

Ponadto WSA zwrócił uwagę, iż orzeczenia dotyczące niepełnosprawności skarżącej, wydane zostały w odmiennym stanie prawnym niż stan obowiązujący w dacie orzekania w sprawie. Nastąpiła bowiem zmiana w zakresie rodzaju dokumentów, które powinny być załączone do wniosku o przyznanie zasiłku pielęgnacyjnego. Obecnie obowiązujący przepis rozporządzenia z dnia 27 grudnia 2011 r. Ministra Pracy i Polityki Społecznej Sposób i tryb postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne (Dz. U. 2011, 298.1769), wymaga złożenia orzeczenia o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności, nie wymaga, jak poprzednio, aby orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności wskazywało datę powstania niepełnosprawności. Jednocześnie wymaga się złożenia "innych dokumentów i oświadczeń niezbędnych do ustalenia prawa do zasiłku pielęgnacyjnego".

W ocenie WSA zmiana ta spowodowała, że ustalenie, czy wystąpiła ustawowa przesłanka przyznania zasiłku pielęgnacyjnego, przewidziana w art. 16 ust. 3  ustawy o świadczeniach rodzinnych , tj. powstanie niepełnosprawności o umiarkowanym stopniu w wieku do ukończenia 21 roku życia, nie następuje wyłącznie na podstawie zapisu zawartego w orzeczeniu o niepełnosprawności - może nastąpić na podstawie innych dokumentów i oświadczeń niezbędnych do ustalenia prawa do zasiłku pielęgnacyjnego, o których mowa w § 5 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia z dnia 27 grudnia 2011r. Ministra Pracy i Polityki Społecznej Sposób i tryb postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne (Dz. U. 2011, 298.1769).

Na podstawie: Wyrok WSA w Kielcach z 26 lipca 2012 r., sygn. akt II SA/Ke 431/12, nieprawomocne

Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 992 ze zm.)