Obowiązek zawarcia umowy nie jest podstawą do przyznania dotacji

Nie jest dopuszczalne nałożenie na organ powiatu, a w konsekwencji także na podmiot uprawniony do otrzymania dotacji dla szkoły niepublicznej, obowiązku zawarcia umowy orzekł WSA w Olsztynie.

Rada powiatu podjęła uchwałę dotyczącą udzielania dotacji szkołom i placówkom niepublicznym. W jednym z zapisów uchwały ustaliła między innymi, iż zarząd powiatu w terminie 30 dni od dnia uchwalenia budżetu zawiera umowę z podmiotem ubiegającym się o dotację dla placówek niepublicznych.

W ocenie organu nadzoru ustawa o systemie oświaty nie przewiduje zawierania umów z podmiotem ubiegającym się o dotację, a podstawą jej udzielenia jest art. 90 ust. 2 ustawy o systemie oświaty .

WSA przypomniał, iż organ powiatu, wykonując kompetencję prawodawczą wynikającą z upoważnienia ustawowego, obowiązany jest działać ściśle w granicach tego upoważnienia. Nie ma uprawnień do regulowania tego, co uregulowano w ustawie, regulować kwestii ustawowych w sposób odmienny bądź wychodzić poza zakres upoważnienia ustawowego. Trafnie więc w zaskarżonej uchwale kolegium RIO przyjęło, że zakwestionowane regulacje przekraczały upoważnienie ustawowe.

WSA zwrócił uwagę, iż wprowadzanie dodatkowych warunków poza ustawą jest niedopuszczalne. Takim dodatkowym warunkiem jest nałożenie na organ powiatu, a w konsekwencji także na podmiot uprawniony do otrzymania dotacji, obowiązku zawarcia umowy. Należy przy tym wskazać, że do zawarcia umowy konieczne jest zgodne oświadczenie woli dwóch stron. Praktyczna realizacja tego przepisu uchwały rady mogłaby powodować spory i prowadzić do pozbawienia uprawnionej osoby dotacji wynikającej wprost z ustawy. Nie do przyjęcia jest przy tym prezentowane w skardze stanowisko, że za wprowadzeniem umowy jako podstawy udzielenia dotacji przemawia zasada swobody umów oraz wyrok Sądu Najwyższego, którym dopuszczono dochodzenie roszczenia o należną dotację przed sądem powszechnym. Dotacja ma bowiem charakter publicznoprawnego świadczenia wynikającego ex lege. Czym innym jest nabycie prawa do dotacji w określonej wysokości, a czym innym dochodzenie należnej kwoty dotacji w sytuacji, gdy organ samorządowy nie wypłacił jej w należnej kwocie. Do realizacji uprawnień beneficjenta dotacji nie jest jednak konieczna umowa jako odrębne źródło zobowiązania – podkreślił WSA.

Na podstawie:
Wyrok WSA w Olsztynie z 1 sierpnia 2013 r., sygn. akt I SA/Ol 468/13, nieprawomocny

Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.)