Wnioskodawczyni wystąpiła do wojewody o stwierdzenie nieważności pism wójta gminy, dotyczących zawieszenia jej w pełnieniu obowiązków dyrektora szkoły.

W odpowiedzi wojewoda poinformował, że pisma wójta nie są objęte jego nadzorem prawnym i w związku z tym brak jest podstaw do zastosowania środka nadzorczego. Wojewoda podkreślił także, że fakt niewydania żądanego przez skarżącą rozstrzygnięcia nadzorczego nie może być uznany za bezczynność organu nadzoru, na którą przysługuje skarga do sądu administracyjnego.

WSA rozpatrując skargę wskazał, iż przepisy ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. 2001 r. Nr 142 poz. 1591 z późn. zm.) wprowadziły dwa odrębne systemy badania zgodności uchwał organów gminy z prawem. Jeden z nich określony w art. 91 ustawy o samorządzie gminnym to badanie zgodności uchwał organów gmin przez organy nadzoru, do których należą wojewodowie. To uprawnienie wojewody należy do jego władczych kompetencji, które realizuje bezpośrednio i w całości we własnym zakresie, niezależnie od tego, czy i od kogo wpłynął do niego wniosek o unieważnienie określonej uchwały organów gminy. Podjęcie przez wojewodę stanowiska w tym przedmiocie sprowadza się, bądź to do wydania rozstrzygnięcia nadzorczego lub udzielenia informacji o braku podstaw do jego wydania, kończące postępowanie nadzorcze przed wojewodą jako organem właściwym w sprawie stwierdzenia nieważności uchwały w tym trybie.

WSA stwierdził, że taka sytuacja zachodzi w sprawie, a zatem od pism wojewody o braku podstaw do wydania rozstrzygnięcia nadzorczego nie przysługuje skarga do sądu administracyjnego.

Od postanowienia WSA wnioskodawczyni złożyła skargę kasacyjną. Zarzuciła między innymi naruszenie art. 91 ustawy o samorządzie gminnym w związku z art. 83 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (tekst jednolity Dz. U. z 2006 r., Nr 97, poz. 674 ze zm.) poprzez uznanie, iż wojewoda nie był uprawniony do wydania rozstrzygnięcia nadzorczego w stosunku do zarządzenia wójta dotyczącego zawieszenia skarżącej w pełnieniu obowiązków dyrektora szkoły. Zadaniem skarżącej nie ulega wątpliwości, iż zawieszenie dyrektora szkoły ma charakter kompetencji władczej związanej z wykonywaniem przez organ gminy publicznoprawnych zadań w zakresie oświaty.

NSA przypomniał, że postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności uchwały lub zarządzenia organu gminy prowadzi się zawsze z urzędu, a nie na wniosek. A zatem decyzję co do celowość zastosowania omawianego środka nadzoru w konkretnej sprawie, pozostawiono wyłącznej kompetencji wojewody jako organowi nadzoru nad samorządem terytorialnym – podkreślił NSA.


Postanowienie NSA z 19 lutego 2013 r., sygn. akt I OSK 35/13, prawomocne