Gmina ma zamiar udzielić pomocy rzeczowej innej gminie w formie zorganizowania kolonii dla dzieci z terenów dotkniętych powodzią. Kolonia będzie zorganizowana w szkole. Zgodnie z art. 216 ust. 2 pkt 5 ustawy o finansach publicznych musi być podjęta uchwała przez Radę Miejską aby gmina mogła takiej pomocy udzielić.



Czy dodatkowo jest wskazane aby nasza gmina miała podpisane porozumienie bądź umowę z gminą, której udziela ww. pomocy?

Czy wydatek związany z kolonią może być sfinansowany bezpośrednio ze szkoły a gmina przekaże szkole jako swojej jednostce budżetowej środki na wydatki?

Odpowiedź

Udzielenie pomocy rzeczowej pomiędzy jednostkami samorządu terytorialnego wymaga zawarcia umowy.

Uzasadnienie

Zgodnie z zapisem art. 216 ust. 2 pkt 5 ustawy o finansach publicznych, wydatki budżetu jednostki samorządu terytorialnego są przeznaczone na realizację zadań określonych w odrębnych przepisach, w tym m.in. na pomoc rzeczową lub finansową dla innych jednostek samorządu terytorialnego, określoną odrębną uchwałą przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego. Z przepisu tego jednoznacznie wynika, że warunkiem udzielenia pomocy rzeczowej lub finansowej jest podjęcie uchwały przez organ stanowiący właściwej j.s.t. Zasada ta znajduje swoje potwierdzenie również w zapisie art. 47 ust. 2 ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 80, poz. 526 z późn. zm.), zgodnie z którym, wysokość dotacji udzielanej innym j.s.t. na dofinansowanie realizowanych przez nie zadań określa w drodze uchwały organ stanowiący j.s.t. Podstawą udzielenia zarówno pomocy finansowej, jak i pomocy rzeczowej jest umowa.

Wynika to wprost z zapisu art. 220 ust. 1 i 2 ustawy o finansach publicznych . W odniesieniu do pomocy rzeczowej przepisy u.f.p. nie określają jak powinna wyglądać treść umowy. Wg. poglądu doktryny w tym zakresie (R. Trykozko, Ustawa o finansach publicznych, Komentarz dla jednostek samorządu terytorialnego, TAXPRESS, 2010, s. 322) umowa taka powinna zawierać w szczególności:
- wskazanie zadania j.s.t. przyjmującego pomoc, którego realizacja została objęta pomocą,
- określenie przedmiotu pomocy rzeczowej i jej wartości,
- szczegółowy sposób spełnienia przedmiotu umowy,
- obowiązki spoczywające na j.s.t. otrzymującej pomoc,
- termin udzielenia pomocy rzeczowej.

Z przedstawionych przepisów wynika, że zawarcie umowy jest koniecznym warunkiem udzielenia pomocy rzeczowej przez j.s.t. innej j.s.t.

Odnosząc się do kwestii finansowania wydatków związanych z organizacją kolonii dla dzieci, w ramach planu finansowego szkoły, będącej jednostką organizacyjną gminy, która pomocy udziela, myślę, że właściwym byłoby, aby dyrektor tejże szkoły posiadał upoważnienie do ponoszenia tego typu wydatków. Gmina powinna również dokonać zwiększenia planu finansowego szkoły o kwotę poniesionych wydatków. Zgodnie bowiem z zapisem art. 9 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym   w celu wykonywania swoich zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne. Jednostką organizacyjną gminy są m.in. szkoły. Podstawą gospodarki finansowej szkół jest plan dochodów i wydatków (plan finansowy), który jest częścią budżetu właściwej j.s.t. Zgodnie z art. 247 ust. 1 ustawy o finansach publicznych , budżet j.s.t. wykonuje zarząd (organ wykonawczy), który sprawuje ogólny nadzór nad jego realizacją. Myślę więc, że właściwe w tej sytuacji byłoby upoważnienie dyrektora szkoły do dokonywania wydatków związanych z pobytem grupy kolonijnej w obiekcie szkoły, albowiem pamiętać należy, że zgodnie z zapisem art. 39 ust. 1 pkt 5 ustawy o systemie oświaty dyrektor szkoły dysponuje środkami określonymi w planie finansowym szkoły i ponosi odpowiedzialność za ich prawidłowe wykorzystanie. Zgodnie zaś z zapisem art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (Dz. U. z 2005 r. Nr 14, poz. 114 z późn. zm.) naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest dokonanie wydatku ze środków publicznych bez upoważnienia albo z przekroczeniem zakresu upoważnienia. W omawianym zaś przypadku w zadaniach statutowych szkoły nie leży organizowanie kolonii dla dzieci niebędących jej uczniami. W związku z powyższym uważam, że stosowne byłoby upoważnienie dyrektora szkoły do podejmowania czynności w tym zakresie.

Przydatne materiały:
Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.)
Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.)
Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240 ze zm.)