Prokurator Generalny wniósł skargę nadzwyczajną w sprawie Marka P. chcąc zapewnić zgodność orzeczenia z zasadą demokratycznego państwa prawnego urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej. Zaskarżył więc nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym wydany przez Sąd Rejonowy, Wydział I Cywilny w dniu 6 lipca 2010 r.
Nie spłacony kredyt
Skarga nadzwyczajna wniesiona została w związku z pozwem z lutego 2010 r. Polska Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo - Kredytową wniosła do Sądu Rejonowego pozew o zasądzenie solidarnie od trzech osób, w tym Marka P. 48 tys. 909,97 zł wraz z odsetkami umownymi w stopie 20% rocznie.
Czytaj też: UOKiK stawia zarzuty bankom za brak zwrotu pieniędzy przy wcześniejszej spłacie kredytu>>
Do pozwu została dołączona umowa pożyczki z 2006 r. zawarta między Polską Spółdzielczą Kasą Oszczędnościowo-Kredytową i Romanem O., wraz z formularzem „oświadczenie poręczycieli”, w którym Marka P. wymieniono, jako poręczyciela.
Podpis w niewłaściwej rubryce
Pod oświadczeniem poręczycieli figuruje podpis E.O. oraz na tej samej stronie, ale w miejscu innym niż oznaczone jako podpis poręczyciela (w rubryce „współmałżonek”) figuruje podpis, który nie jest czytelny). Do pozwu załączono też kopie pism tj. kierowanego do Romana O. a wezwania do zapłaty opóźnionej raty kredytu.
Sąd Rejonowy I Wydział Cywilny nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym wydanym w dniu 6 lipca 2010 r., nakazał, by Roman O. i dwóch poręczycieli zapłacili solidarnie na rzecz SKOK 48 tys. 909,97 zł .
Zobacz procedurę w LEX: Wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym >
Sąd Rejonowy ustalając stan faktyczny, uznał, że drugi z podpisów znajdujących się na formularzu oświadczenia poręczycieli, jest podpisem Marka P. wpisanym w nieprawidłową rubrykę.
Nakaz uprawomocnił się w wobec Marka P. 11 sierpnia 2010 r. oraz wobec pozostałych pozwanych w 31 sierpnia 2010 r.
Czytaj w LEX: Zakres i charakter prawny odpowiedzialności cywilnej poręczyciela >
PG: Poręczenia nie było
Prokurator Generalny, uzasadniając podstawy skargi nadzwyczajnej wskazał m.in., że nakaz zapłaty nie może być wydany, jeżeli według treści pozwu roszczenie jest oczywiście bezzasadne. Jak podkreślił, roszczenie skierowane wobec osoby, która nie jest poręczycielem, jest oczywiście bezzasadne, a do dokonania powyższej oceny wystarczy weryfikacja twierdzeń faktycznych zawartych w pozwie i załączonych dokumentach.
Skarżący formułując zarzut rażącego naruszenia prawa zarówno materialnego jak i procesowego podniósł, że z treści pozwu i dołączonych do niego dokumentów wynika, że nie doszło do złożenia skutecznego oświadczenia woli o ustanowieniu poręczenia ze względu na to, że Marek P. nie podpisał się pod żadnym z dokumentów, z których wynika roszczenie będące podstawą pozwu. Także w treści uzasadnienia skarżący omawiając stan faktyczny wskazał, że „pod oświadczeniem figuruje jedynie podpis E. O. Brak podpisu M. P. - drugiej z wskazywanych, jako poręczyciel, osoby.”
Izba Kontroli oddala skargę
Sąd Najwyższy oddalił skargę Prokuratora Generalnego i zwrócił uwagę, że zgodnie z art. 504 § 2 kpc (w brzmieniu z dnia wydania nakazu), nakaz zapłaty, przeciwko któremu w całości lub w części nie wniesiono skutecznie sprzeciwu, ma skutki prawomocnego wyroku. W analizowanej sprawie pomimo doręczenia nakazów i pouczenia, żaden z pozwanych postępowania upominawczego nie wniósł sprzeciwu, w związku z czym nakaz zapłaty nie utracił mocy.
Zobacz procedurę w LEX: Wniesienie sprzeciwu od nakazu zapłaty >
Twierdzenie Prokuratora Generalnego o braku podpisu Marka P. jest sprzeczne z ustaleniem Sądu Rejonowego, którym związany jest Sąd Najwyższy. Skarżący dopatruje się wadliwości rozstrzygnięcia Sądu Rejonowego w błędnej ocenie materiału dowodowego.
Według sędziego sprawozdawcy Aleksandra Stępkowskiego, trudno mówić nie tylko o rażącym naruszeniu prawa, ale w ogóle o jakimkolwiek naruszeniu prawa materialnego.
Sędzia w uzasadnieniu orzeczenia dodaje, że brak powołania przez Prokuratora Generalnego jako podstawy skargi art. 89 § 1 pkt 3 ustawy SN (oczywista sprzeczność istotnych ustaleń sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego) powoduje, że Sąd Najwyższy nie ma możliwości zweryfikowania ustaleń faktycznych Sądu Rejonowego.
Zobacz procedurę w LEX: Badanie dopuszczalności skargi nadzwyczajnej przed Sądem Najwyższym ze względu na wymagania konstrukcyjne skargi w sprawie cywilnej >
A te sprowadzają się do uznania, iż na oświadczeniu poręczycieli drugi podpis należy do Marka P. SN nie może porównać zgromadzonego materiału dowodowego i sprawdzić, czy wzajemnie się nie wykluczają.
Sygnatura akt I NSNc 9/20, wyrok z 17 grudnia 2020 r.
