SO: stłuczka przy cofaniu na parkingu nie zawsze jest wykroczeniem

Dopóki kolizja drogowa nie spowodowała tzw. średniego uszczerbku na zdrowiu (naruszenie czynności ciała na czas powyżej 7 dni), jej sprawca nie może odpowiadać za przestępstwo, a tylko za wykroczenie, a okazuje się, że i to nie zawsze.

Sytuacja, jakich wiele. Przy manewrze cofania M.P. zahaczył zderzakiem swojego samochodu o zderzak samochodu stojącego obok, powodując zarysowania karoserii. Sprawa, choć stosunkowo drobna, od początku była sporna, gdyż M.P. nie poczuwał się do winy. Nie wyraził więc zgody na mandat, sprawa trafiła do sądu rejonowego, który uznał M.P. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, stanowiącego wykroczenie z art. 86 § 1 Kodeksu wykroczeń (k.w.) i wymierzył mu karę 200 zł grzywny. M.P. złożył od tego wyroku apelację, jak się okazało – skuteczną, gdyż sąd apelacyjny uniewinnił go od popełnienia zarzucanego mu czynu. Dlaczego? I tu zaczyna być ciekawie.

Kwalifikacja prawna stłuczki samochodowej

Gdyby bowiem sąd II instancji uznał, że M.P. nie ponosi winy, sprawa nie zasługiwałaby na uwagę ogólną, gdyż byłby to zwykły spór co do faktów. Jednakże sąd apelacyjny nie zakwestionował faktów, ale kwalifikację prawną czynu. Mamy więc kwestię prawną, jak widać, różnie rozstrzygniętą przez dwa sądy orzekające w tej sprawie. Sąd II instancji zauważył bowiem, że na podstawie art. 86 § 1 k.w. może odpowiadać tylko ten, kto "powoduje zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym". Czy osoba, która manewruje na parkingu, poruszając się z minimalną prędkością, powoduje zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu w rozumieniu tego przepisu? Sąd apelacyjny uznał, że nie i to było powodem uniewinnienia. Czy miał rację? Odpowiedź nie jest oczywista.

Potwierdza się więc obserwowane w praktyce zjawisko, że drobny charakter sprawy nie wyklucza bynajmniej tego, że na jej kanwie może pojawić się problem prawniczy całkiem niełatwy, a przy tym niebłahy, zważywszy liczbę sytuacji, przy których może się pojawiać.

Na marginesie można tylko zwrócić uwagę na to, że oprócz art. 86 k.w. w kodeksie tym są jeszcze inne przepisy przewidujące odpowiedzialność za wykroczenia drogowe, a w tym skądinąd rozciągliwy jak guma art. 97 k.w., przewidujący odpowiedzialność za wykroczenie przeciwko "innym przepisom" Prawa o ruchu drogowym. A w Prawie o ruchu drogowym jest art. 23 ust. 1 pkt 3, nakazujący zachować przy cofaniu szczególną ostrożność, a w szczególności upewnić się, czy za pojazdem nie znajduje się przeszkoda.

Wyrok Sądu Okręgowego w Siedlcach z 17.02.2017 r., sygn. akt II Ka 677/16, LEX nr 2234892

Opracowanie: Krzysztof Janczukowicz