Istota rygoru protestu wyborczego

Na podstawie art. 82 § 1-5 oraz art. 392, 393 i 394 ustawy Kodeks wyborczy ustawodawca przewidział możliwość zaskarżenia ważności wyborów. Rygoryzm wskazanych uregulowań wymaga tego, że protest może być złożony w określonym terminie, niezbędne jest oparcie protestu na określonych podstawach w zakresie stwierdzenia nieważności wyborów. Ustawodawca wprowadził także krąg podmiotów, które mogą wnieść protest wyborczy, przy czym uzależniono uprawnienie do wniesienia protestu od rodzaju podstawy, która legła u podstaw kwestionowania ważności wyborów.

Braki protestu
Rygory właściwego formułowania protestu bada sąd, który na tej podstawie decyduje o dopuszczalności merytorycznego rozpoznania wniosku. Ze względu na charakter postępowania, pewne braki wniosku nie podlegają uzupełnieniu ani modyfikacji. Dopuszcza się przy tym wzywanie autora protestu do uzupełnienia braków wniosku, w trybie art. 130 k.p.c., jeśli dotyczą one protestu jako pisma procesowego. Nie jest przy tym możliwe uzupełnianie czy modyfikowanie określonego w proteście żądania i zmiana podstaw, na których jest on oparty.

Oświadczenie wnioskodawcy jako jeden z braków protestu
Protest zawiera braki uniemożliwiające jego rozpoznanie, jeśli z jego treści nie wynika, że został on złożony przez osobę uprawnioną. Wnioskodawca winien bowiem złożyć stosowne oświadczenie, z którego wynikałoby uprawnienie do sporządzenia protestu. Konieczne jest bowiem wskazanie, na którym spisie wyborców znajduje się wnioskodawca. Ma on obowiązek podać obwód wyborczy, w którym umieszczono go w spisie. Ewentualne zaświadczenie okoliczność tą potwierdzające nie stanowi przy tym braku wniosku - sąd w razie wątpliwości zwrócić się może do jego przedstawienia.

Wpływ zarzutów na wynik wyborów
Wnioskujący winien ściśle wskazać jakie znaczenie dla wyniku wyborów miały zdarzenia, które legły u podstaw złożenia protestu. Wymagane jest precyzyjne ich określenie. Za niewystarczające uznać należy poprzestanie na wskazaniu samych zdarzeń - czasowego niedopuszczenia prac komisji wyborczej męża zaufania oraz dużą liczbę głosów nieważnych. Skoro wnioskodawca przypuszcza, że w związku z wyborami miała miejsce manipulacja, winien wskazać jaki, opisywane w proteście zdarzenia, mogły mieć wpływ na wynik głosowania.

Właściwe określenie żądania
Żądanie ponownego przeliczenia głosów nie pozwala również na ustalenie jakiego rozstrzygnięcia domaga się autor protestu - czy domaga się stwierdzenia nieważności wyborów i w jakim zakresie. Wydanie przy tym orzeczenia zgodnego z wolą zainteresowanego jest przy tym wyłączone ze względu na kategoryczną treść art. 394 ustawy Kodeks wyborczy.

Bez dalszego biegu
Jeśli więc protest nie przedstawia skonkretyzowanych zastrzeżeń do prac komisji, a tym samym zawiera braki, które nie podlegają uzupełnieniu - nie może zostać merytorycznie rozpatrywany. Winien on zostać wówczas pozostawiony bez dalszego biegu na podstawie art. 393 § 2 ustawy Kodeks wyborczy. Nie jest przy tym dopuszczalnym nadanie biegu protestom wyborczym, które zawierają wskazane wyżej braki, albowiem prowadziłoby to do konieczności samodzielnego ustalania przez sąd podstaw faktycznej i prawnej sprawy. Jest to jednak wykluczone w postępowaniu kontradyktoryjnym z uwagi na specyficzny przedmiot postępowania.

Tak uznał Sąd Apelacyjny w Rzeszowie w postanowieniu z dnia 9 stycznia 2015 r., sygn. akt I ACz 1091/14

Opracowanie: Aleksandra Partyk

ID produktu: 40111570 Rok wydania: 2015
Autor: Wiesław Skrzydło,Marek Chmaj
Tytuł: System wyborczy w Rzeczypospolitej Polskiej [PRZEDSPRZEDAŻ]>>>