Prof. Irena Lipowicz stwierdza w swoim liście, że do Biura Rzecznika Praw Obywatelskich wpływają skargi dotyczące założeń projektu rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie zniesienia niektórych sądów rejonowych, utworzenia zamiejscowych wydziałów w niektórych sądach rejonowych oraz zmiany rozporządzenia w sprawie sądów apelacyjnych, sądów okręgowych i sądów rejonowych oraz ustalenia ich siedzib i obszarów właściwości.
Rzecznik przypomina, że projekt rozporządzenia został przesłany do sądów w związku z planami likwidacji sądów powszechnych o obsadzie do 14 stanowisk sędziowskich, zakładającymi zniesienie około 122 sądów. W ocenie Skarżących, decyzji o likwidacji niektórych sądów nie uzasadniają żadne względy merytoryczne, ani ekonomiczne. Wskazują oni także, że projekt rozporządzenia powstał bez odpowiednich konsultacji ze środowiskami lokalnymi i samorządowymi. W większości skarg podniesiono także obawy co do ewentualnej likwidacji wydziałów ksiąg wieczystych. Zdaniem autorów skarg, takie zmiany utrudniłyby dostęp mieszkańcom powiatów do ksiąg wieczystych z uwagi na odległości związane z dojazdem do siedzib sądów.
Rzecznik praw obywatelskich uważa, że przy znoszeniu sądów należy kierować się wszechstronną analizą, zapewniającą realizację konstytucyjnie gwarantowanego prawa do sądu, tj. kierując się m.in. względami sprawności postępowań sądowych, ilością zakończonych spraw przez sędziów danego sądu, względami ekonomicznymi, słusznymi interesami obywateli, a także umożliwieniem dostępu obywatelom do wymiaru sprawiedliwości również w aspekcie fizycznego dostępu do siedzib sądów. Rzecznik zwraca się więc do ministra sprawiedliwości z prośbą o przedstawienie szczegółowych kryteriów, na podstawie których dokonana ma zostać reorganizacja sądów, wyjaśnienie czy wskazane powyżej czynniki są brane pod uwagę przy podejmowanych decyzjach oraz powiadomienie o zajętym w tej sprawie stanowisku.
Wystąpienie RPO>>>