Jak napisano w komunikacie po posiedzeniu rządu, System Informacji Oświatowej (SIO) wymaga zmiany, bo w sposób niewystarczający wspomaga proces zarządzania oświatą. Ma to związek z postępem technicznym w dziedzinie gromadzenia danych w systemach teleinformatycznych, jaki nastąpił od czasu wprowadzenia SIO, który spowodował, że obecne rozwiązania dotyczące organizacji i zasad jego działania stały się nieefektywne.
SIO funkcjonuje od 2005 r. Są w nim gromadzone zbiory danych o szkołach i placówkach oświatowych, uczniach, słuchaczach, wychowankach i absolwentach. Obejmuje też dane o nauczycielach wychowawcach i innych pracownikach, a także dotyczące wypełniania obowiązku nauki. Jego zdaniem jest gromadzenie i przetwarzanie danych statystycznych niezbędnych do prowadzenia polityki edukacyjnej państwa, podnoszenia jakości i upowszechniania edukacji oraz sprawnego finansowania zadań oświatowych. Dane zbierane w SIO stanowią podstawę np. do wyliczania wysokości części oświatowej subwencji ogólnej dla samorządu terytorialnego, kształtowania wynagrodzeń nauczycieli.
Jedna z głównych zmian w zasadach działania Systemu Informacji Oświatowej ma doprowadzić do powstania rejestru publicznych oraz niepublicznych szkół i placówek oświatowych (RSPO), stanowiącego część nowej bazy danych SIO. Po umieszczeniu w RSPO każda z tych instytucji, dzięki współpracy z GUS, będzie niezawodnie identyfikowana w SIO poprzez numer REGON. Zapewni to większą wiarygodność informacji zgromadzonych w systemie.
Kolejna zmiana będzie polegała na gromadzeniu w bazie danych SIO jednostkowych danych dotyczących uczniów i nauczycieli, w tym danych osobowych. Dane dotyczące uczniów i nauczycieli podzielono na identyfikacyjne (PESEL, nazwisko, imię) i dziedzinowe (inne dane dotyczące ucznia lub nauczyciela, np. klasa do której uczeń uczęszcza, stopień awansu zawodowego nauczyciela).
Dane identyfikacyjne i dziedzinowe o dzieciach, uczniach, słuchaczach i wychowankach będą gromadzone w bazie danych SIO w postaci odrębnych rekordów, tzw. rekordów uczniów. Przewidziano też uzupełnienie przez Centralną Komisję Egzaminacyjną i okręgowe komisje egzaminacyjne rekordów uczniów o wyniki egzaminów. Oznacza to stworzenie możliwości dokumentowania kompletnej ścieżki edukacyjnej uczniów. Z kolei dane identyfikacyjne i dziedzinowe o nauczycielach, wychowawcach i innych pracownikach pedagogicznych będą gromadzone w formie tzw. rekordów nauczycieli. Rekord ucznia i nauczyciela będzie identyfikowany w bazie danych SIO przez PESEL oraz imię i nazwisko. Oznacza to odstąpienie od zasady gromadzenia w SIO danych zbiorczych (opisujących działalność szkół i placówek) na rzecz gromadzenia danych jednostkowych, w tym o uczniach i nauczycielach. Taki mechanizm sprawi m.in., że subwencja oświatowa będzie kierowana do właściwej jednostki samorządu terytorialnego w precyzyjnie ustalonej wysokości.
Założono także możliwość współpracy Systemu Informacji Oświatowej z systemem PESEL w celu potwierdzania prawidłowości danych identyfikacyjnych uczniów i nauczycieli wprowadzonych do SIO oraz pozyskiwania danych z rejestru PESEL do lokalnych baz danych (za pośrednictwem bazy danych SIO). Gminy, dyrektorzy publicznych szkół podstawowych i gimnazjów będą mogli wykorzystywać dane pozyskane z rejestru PESEL oraz dane zgromadzone w bazie danych SIO. W ten sposób będą m.in. kontrolować i egzekwować spełnianie obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego oraz obowiązków: szkolnego i nauki.
Zaproponowano, aby ustawa weszła w życie 1 września 2011 r., z wyjątkiem przepisów dotyczących zasad działania i organizacji