Uprawnienia organów kontroli skarbowej do zbierania, przetwarzania i wykorzystywania wszelkich danych osobowych oraz żądanie od innych administratorów danych udostępnienia posiadanych informacji jest niezgodne z konstytucją.

Trybunał rozpatrywał skargę rzecznika praw obywatelskich. W uzasadnieniu skargi rzecznik tłumaczył, że art. 7b ustawy o kontroli skarbowej daje kontrolerom prawo stosowania własnych zasad prześwietlania podatników. Upoważnieni pracownicy mogą żądać od wszystkich organów i służb przekazywania wszelkich zgromadzonych w bazach danych informacji o podatniku. Bez wiedzy i zgody tych podatników. Tymczasem już samo zwrócenie się o przekazanie takich danych podlega ochronie informacji niejawnych. Według rzecznika ustawa nie zawiera zastrzeżenia, że żądania te nie mogą przekraczać zakresu informacji niezbędnych dla prowadzonej sprawy, że powinny zawierać uzasadnienie oraz podlegać kontroli. Przepisy dopuszczają kontrolę każdego podatnika, nawet jeśli nie ma wobec niego podejrzeń o popełnienie przestępstwa i nie jest wobec niego prowadzone postępowanie przygotowawcze. Kontrolerzy mogą przy tym zbierać dane choćby na temat zdrowia podatników.

Trybunał Konstytucyjny podtrzymał pogląd wyrażony w innym wyroku (K 4/04), że uzyskiwanie informacji o osobach jest dopuszczalne, ale tylko w określonych okolicznościach z zachowaniem szczególnych warunków. Kwestionowany przepis (7b) ustawy o kontroli skarbowej stanowi, że organy kontroli skarbowej mogą zbierać i przetwarzać informacje - w tym dane osobowe - w celu realizacji ustawowych zadań kontroli skarbowej. Z uwagi na szeroki zakres przedmiotowy i podmiotowy kontroli skarbowej, ogólne odesłanie do ustawowych zadań nie spełnia przesłanki precyzyjności, wymaganej w sytuacji ingerencji organów państwa w sferę konstytucyjnie gwarantowanych praw i wolności. Brak jest również określenia związku, jaki ma zachodzić pomiędzy konkretnym typem danych zbieranych przez organy kontroli skarbowej od administratorów baz danych, a celem konkretnych czynności podejmowanych w odniesieniu do określonej osoby. Ponadto kwestionowany przepis jest odczytywany jako zobowiązujący administratorów danych do ich udostępnienia pracownikowi jednostki organizacyjnej kontroli skarbowej. Nie stwarza natomiast podstaw do odmowy udzielenia określonych informacji. Nie spełnia zatem roli gwarancyjnej z punktu widzenia dostępności do danych osobowych kontrolowanych podmiotów. W konsekwencji jest niezgodny z konstytucją.

(Źródło: TK/KW)