W czwartek w Sejmie odpowiadał on na pytania posłanek PO Danuty Pietraszewskiej i byłej minister edukacji Krystyny Szumilas. Chciały one wiedzieć, co wpłynęło na wysokie wyniki uzyskane przez polskich gimnazjalistów w ostatniej edycji badania.
W każdej edycji badania Programu Międzynarodowej Oceny Umiejętności Uczniów PISA sprawdzane są trzy umiejętności 15-latków: czytanie i interpretacja, rozwiązywanie problemów matematycznych oraz rozumowanie w naukach przyrodniczych. Polscy uczniowie znaleźli się w czołówce krajów Unii Europejskiej we wszystkich trzech dziedzinach. Badanie przeprowadzane jest pod auspicjami Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD).
Jakubowski przypomniał, że systemy edukacji są autonomiczne, bardzo różnią się zarówno w krajach OECD, a i w ogóle na świecie; zależą od kontekstu kulturowego i od tego, w jaki sposób w danym kraju rozwijały się. "Można jednak wskazać pewne cechy systemów w krajach, które od lat uzyskują najwyższe wyniki, lub dokonały największej poprawy" - ocenił. Jak mówił, Polska projektując reformy edukacji patrzyła na wyniki krajów, które osiągają najlepsze wyniki, np. Finlandię - lidera badań.
"W raportach OECD, za kluczowy element uważa się bardzo dużą autonomię szkół. Jedną ze zmian wprowadzonych w Polsce w 1999 r. i później konsekwentnie umacnianą, było zwiększenie autonomii polskich szkół i nauczycieli. Polscy nauczyciele pod względem pedagogicznym mają bardzo dużą swobodę w kreowaniu nauczanych treści, w metodach stosowanych w szkole, w wyborze podręczników, czy innych materiałów dydaktycznych" - zaznaczył Jakubowski.
Wiceminister podkreślił, że z tą zmianą powiązana jest ostatnia zmiana podstawy programowej nauczania. "Samo określenie podstawa programowa mówi o tym, że jest to ogólny zarys, a od 2008 r. od ostatniej reformy, wskazano w niej, jakie umiejętności powinni mieć uczniowie na koniec danego etapu nauczania. Podstawa nie podaje, jakie konkretnie treści i zadania powinny być realizowane na każdej lekcji. To daje dużą swobodę, z której korzystają polscy nauczyciele, a także nauczyciele w Finlandii, czy innych krajach najlepszych pod względem umiejętności uczniów" - powiedział. Przypomniał, że w nowej podstawie programowej położony został również nacisk na rozwój rozumowania uczniów, a nie na wiedzę.
Jak dodał, jednym z elementów kluczowych jest także system wsparcia szkół. "To jest system, który obecnie w Polsce budujemy. (...) Ma on wskazywać drogę do polepszenia jakości nauczania, a być tylko systemem nadzoru. Taki system funkcjonuje w Finlandii oraz w najlepszych krajach azjatyckich" - podał Jakubowski. Poinformował, że do elementów kluczowych zaliczane jest funkcjonowanie systemów egzaminów zewnętrznych. "W Finlandii ich co prawda nie ma, ale są w większości krajów OECD. Polska poszła także tą drogą" - dodał wiceminister.
Badanie Programu Międzynarodowej Oceny Uczniów (PISA - Programme for International Student Assessment) prowadzone pod auspicjami OECD to najważniejsze i największe badanie edukacyjne na świecie. Przeprowadzane jest cyklicznie co trzy lata począwszy od 2000 r. W ostatniej edycji, zrealizowanej w 2012 r., uczestniczyło 65 krajów i regionów świata. Celem badania jest sprawdzenie, czy 15-latkowe (w wielu krajach w tym wieku kończy się obowiązkową naukę) mają wiedzę i umiejętności, by dalej radzić sobie w życiu.

Polecamy: Tusk: polska szkoła potrzebuje pieniędzy, a nie rewolucji