Rada Miejska uchwaliła program wspierania edukacji uzdolnionych dzieci i młodzieży z terenu miasta. Zdaniem prokuratora rejonowego jako akt prawa miejscowego uchwała w tej sprawie powinna być ogłoszona w dzienniku urzędowym, a tak się nie stało. Dlatego przed sądem administracyjnym domagał się stwierdzenia jej nieważności. W odpowiedzi na skargę gmina przedstawiła swoją interpretację zastosowanych w sprawie przepisów. Otóż jej zdaniem, podjęta na podstawie art. 90t u.s.o. uchwała nie stanowi aktu prawa miejscowego. Powołany przepis wskazuje dwie kompetencje rady gminy: do uchwalenia "programu", a następnie przyjęcia uchwały określającej warunki przyznawania stypendiów w ramach przyjętego programu wsparcia. Powołane uchwały stanowią różne rodzaje aktów prawnych: "program" to tylko akt wewnętrzny, a dopiero uchwała stanowiąca regulamin udzielania pomocy stanowi akt prawa miejscowego.
Sprawdź w LEX: Czy lokalny program wspierania edukacji uzdolnionych dzieci i młodzieży dotyczy tylko stypendiów w dziedzinie edukacji? >
WSA: Podróż niepełnosprawnego dziecka do przedszkola nie może być katorgą>>
Program to tylko wytyczne
Sąd Administracyjny w Gliwicach podzielił zapatrywanie gminy i skargę oddalił. Wyjaśnił, że dla kwalifikacji danego aktu jako aktu prawa miejscowego istotne znaczenie ma charakter norm prawnych i kształtowanie przez te normy sytuacji prawnej adresatów. W przypadku uznania, że uchwała zawiera przynajmniej jedną normę postępowania o charakterze generalnym i abstrakcyjnym jest ona aktem prawa miejscowego, który zgodnie z art. 42 u.s.g., w związku z art. 13 ust. 1 pkt 2 u.o.a.n. podlega obowiązkowi publikacji. Charakter generalny wyraża się w tym, że normy zawarte w akcie definiują adresata poprzez wskazanie cech, a nie poprzez ich wymienienie z nazwy. Natomiast abstrakcyjność normy oznacza, że nakazywane, zakazywane lub dozwolone zachowanie ma mieć miejsce w pewnych, z reguły powtarzalnych okolicznościach, nie zaś w jednej konkretnej sytuacji.
Sprawdź też: Czy lokalne programy wyrównywania szans edukacyjnych dzieci i młodzieży podlegają konsultacjom społecznym? >
Adresatami aktów prawa miejscowego są osoby będące mieszkańcami danej jednostki samorządu terytorialnego, bądź tylko przebywające na terenie jej działania. Z tego punktu widzenia zaskarżona uchwała nie stanowi akt prawa miejscowego. Uchwalony program nie zawiera bowiem żadnej normy o charakterze generalnym i abstrakcyjnym oraz nie nakłada praw i obowiązków na wspólnotę samorządową. Jego treść koncentruje się wyłącznie na kwestiach wyznaczenia celów i prognozie przyszłych działań oraz na wskazaniu podmiotów realizujących program. Przepis art. 90t ust. 1 u.s.o. należy traktować jako podstawę do tworzenia planów działania danej jednostki samorządu terytorialnego uzdolnionych dzieci i młodzieży.
Zobacz procedurę: Opodatkowanie stypendiów wypłacanych przez samorządy dla uczniów >
Bez programu nie można uchwalić regulaminu stypendialnego
Analiza treści art. 90t ust. 1 i ust 4 u.s.o. prowadzi zdaniem sądu do wniosku, że uchwalenie lokalnego programu stypendialnego jest dwuetapowe. W pierwszym etapie jednostka samorządu terytorialnego musi przyjąć regionalny lub lokalny program w zakresie wyrównywania szans edukacyjnych dzieci i młodzieży lub wspierania ich edukacji. Jest to akt charakterze wewnętrznym, wyznaczający kierunki działania organów gminy (albo innej jednostki samorządowej) oraz podporządkowanych jej podmiotów. Dopiero w drugim etapie jednostka może uchwalić prawo określające szczegółowe warunki, formy i zakres tej pomocy. Wbrew twierdzeniom skarżącego delegacja wynikająca z art. 90t ust. 1 u.s.o. nie stanowi upoważnienia do podjęcia aktu prawa miejscowego i dlatego przyjęty akt (uchwała) nie podlega urzędowej publikacji.
Wyrok WSA w Gliwicach z 25 października 2023 r., sygn. akt III SA/Gl 499/23
Sprawdź w LEX:
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.