W ciągu ostatnich siedmiu lat zmian w ocenianiu pracy nauczycieli dokonywano już wielokrotnie - dużą reformę w tej materii przeprowadziła Anna Zalewska, jednak zmiany były tak krytykowane, że wycofano się z nich po blisko roku obowiązywania. Potem zmian w tej kwestii nie udało się wprowadzić w noweli Karty Nauczyciela, która miała podwyższyć pensum pedagogów. Teraz pomysł wraca w nowej odsłonie, choć to w dużym stopniu powielenie właśnie tych, proponowanych przez Przemysława Czarnka w 2021 r. rozwiązań.

Czytaj:
Nauczyciel dostępny na zawołanie - nowa godzina karciana na konsultacje z rodzicami>>
Tylko mianowany i dyplomowany - uproszczenie w awansie, ale mniejsza stabilność zatrudnienia

Ocena pracy kluczowa przy awansie

Projekt przewiduje zastąpienie oceny dorobku zawodowego nauczyciela za okres stażu oceną pracy, co pozwoli na szerszy ogląd bieżącej pracy nauczycieli ubiegających się o stopnie awansu zawodowego. Resort edukacji chce, by ocena pracy nauczyciela była dokonywana obligatoryjnie w drugim oraz ostatnim roku przygotowania do zawodu nauczyciela.

Ta pierwsza zdecyduje o tym, czy nauczyciel zostanie zatrudniony na czas nieokreślony - w związku z wprowadzeniem okresu przygotowania do zawodu nauczyciela zmianie ulegną bowiem zasady nawiązywania stosunku pracy z nauczycielem podejmującym pracę w szkole. Stałą umowę nauczyciel otrzyma dopiero po przepracowaniu co najmniej dwóch lat w szkole i uzyskaniu co najmniej dobrej oceny pracy. Negatywna ocena pracy oznacza, że pedagog nie będzie mógł być ponownie zatrudniony w tej samej szkole. Od dobrej oceny pracy w ostatnim roku przygotowania do zawodu zależeć będzie natomiast awans na stopień nauczyciela mianowanego.

Czytaj więcej: Zatrudnianie nauczycieli w szkołach i placówkach publicznych >

  

Zła ocena - powtórka stażu

Nauczyciel, który uzyska negatywną ocenę pracy w ostatnim roku odbywania przygotowania do zawodu nauczyciela, po podjęciu zatrudnienia w innej szkole będzie odbywał dodatkowe przygotowanie do zawodu nauczyciela w wymiarze roku i dziewięciu miesięcy.  

W przypadku  zmiany miejsca zatrudnienia przez nauczyciela w trakcie odbywania przygotowania do zawodu nauczyciela lub dodatkowego przygotowania do zawodu nauczyciela dyrektor szkoły będzie obligatoryjnie dokonywał oceny pracy nauczyciela za okres dotychczas odbytego przygotowania do zawodu nauczyciela lub dodatkowego przygotowania do zawodu nauczyciela.

Czytaj też: Ocena pracy nauczycieli szkół i przedszkoli - komentarz praktyczny >

Jeżeli nauczyciel zmieni miejsce zatrudnienia:

  1.  w pierwszym lub drugim roku odbywania przygotowania do zawodu nauczyciela – ocena pracy za ten okres będzie uwzględniana przy dokonywaniu oceny pracy w drugim roku odbywania przygotowania do zawodu nauczyciela;
  2. po drugim roku odbywania przygotowania do zawodu nauczyciela – ocena pracy za ten okres będzie uwzględniana przy dokonywaniu oceny pracy w ostatnim roku odbywania przygotowania do zawodu nauczyciela;
  3. w okresie odbywania dodatkowego przygotowania do zawodu nauczyciela – ocena pracy za ten okres będzie uwzględniana przy dokonywaniu oceny pracy w ostatnim roku odbywania dodatkowego przygotowania do zawodu nauczyciela.

Karta oceny pracy nauczyciela - POBIERZ WZÓR >

Wniosek o opinię w sprawie oceny pracy nauczyciela - POBIERZ WZÓR >

Ocena pracy nauczyciela mianowanego, który w okresie nie dłuższym niż rok zamierza ubiegać się o awans na stopień nauczyciela dyplomowanego, będzie  dokonywana na wniosek nauczyciela. Natomiast w przypadku zmiany miejsca zatrudnienia przez nauczyciela mianowanego dyrektor szkoły będzie obligatoryjnie dokonywał oceny pracy nauczyciela za okres dotychczasowej pracy w tej szkole po uzyskaniu stopnia nauczyciela mianowanego. Jeżeli nauczyciel mianowany zmieni miejsce zatrudnienia w okresie trzech lat przed dokonaniem oceny - ocena pracy z tego okresu z poprzedniego miejsca zatrudnienia będzie uwzględniana przy dokonywaniu oceny pracy dokonywanej w związku z ubieganiem się o stopień nauczyciela dyplomowanego.

 

 

Należy zasięgnąć opinii mentora

Przy dokonywaniu oceny pracy nauczyciela odbywającego przygotowanie do zawodu nauczyciela dyrektor szkoły będzie zasięgał opinii mentora. Mentor będzie przedstawiał pisemną opinię w terminie czternastu dni od dnia otrzymania zawiadomienia o dokonywanej ocenie pracy nauczyciela. Nieprzedstawienie opinii przez mentora nie wstrzyma dokonywania oceny pracy nauczyciela.

Ponadto, tak jak dotychczas, ocena pracy nauczyciela będzie mogła być dokonana w każdym czasie, nie wcześniej jednak niż po upływie roku od dokonania oceny poprzedniej, z inicjatywy dyrektora szkoły lub na wniosek: nauczyciela, organu sprawującego nadzór pedagogiczny (a  w przypadku nauczycieli placówek doskonalenia nauczycieli – kuratora oświaty), organu prowadzącego szkołę, rady szkoły, rady rodziców.

Sprawdź też: Wybrane problemy zatrudniania nauczycieli w szkołach i placówkach publicznych podległych jednostkom samorządu terytorialnego >

Kryteria w rozporządzeniu, ale przykładów nie ma

Kryteria, według których oceniany będzie nauczyciel określi rozporządzenie ministra edukacji, jednak jego projektu nie dołączono do konsultowanej noweli, co jest na bakier z zasadami techniki prawodawczej (par. 13 rozporządzenia w tej sprawie). - W ten sposób konsultacje mają wątpliwą wartość - mówi Sławomir Broniarz, prezes Związku Nauczycielstwa Polskiego. - Bez projektu rozporządzenia, nie znamy esencji zmiany w zakresie oceny pracy, a doświadczenie w tej materii pokazuje, że w rozporządzeniu mogą znaleźć się kryteria nie do zaakceptowania - mówi. Dodaje, że stanowisko w kwestii propozycji resortu edukacji związkowcy podejmą 16 maja.

Faktycznie, podejrzliwość związkowców w kwestii kryteriów oceny pracy jest zrozumiała.  Zmiany Anny Zalewskiej, które obowiązywały jedynie w roku szkolnym 2018/2019, wprowadziły ogromne zamieszanie - przewidywały pięciostopniową ocenę nauczyciela określaną według kryteriów wskazanych w rozporządzeniu i wskaźników wprowadzanych w regulaminie każdej szkoły. Przez taką konstrukcję dokonanie oceny pracy nauczyciela stawało się prawdziwym matematycznym wyzwaniem -  według początkowej wersji dyrektor szkoły, oceniając nauczyciela stażystę, miał brać pod uwagę 51 wskaźników. W przypadku nauczyciela kontraktowego 67, mianowanego 81, a w przypadku dyplomowanego ta liczba rosła do 97 lub 98 (w zależności od wybranej przez pedagoga ścieżki). Stopień spełnienia każdego kryterium należało natomiast ocenić w skali od 0-3 i jeszcze wyliczyć, w jakim stopniu (na ile procent) pedagog spełnia wszystkie kryteria. Dodatkowo - jak wielokrotnie zwracano uwagę - rozwiązania nie brały pod uwagę specyfiki pracy niektórych nauczycieli - miano oceniać np., jak nauczyciel bibliotekarz radzi sobie ze współpracą z rodzicami uczniów. Jeszcze większe kontrowersje budził pomysł (w pierwszej wersji projektu rozporządzenia ws. oceniania), by przy ocenie pracy brano pod uwagę postawy moralne i etyczne nauczyciela.