W jaki sposób należy obliczyć wymiar wykorzystanego przez nauczyciela urlopu w celu opieki nad dzieckiem w systemie godzinowym?
Jeśli nauczyciela nie było cały dzień w pracy, a zgodnie z planem lekcji miał mieć wtedy 4 lekcje, to czy należy odliczyć mu 4 godziny opieki?


W przypadku, gdy nauczyciel nie był zobowiązany do wykonywania innych obowiązków pracowniczych w tym dniu, należy przyjąć, że wykorzystał 4 godziny zwolnienia od pracy.
 
Uzasadnienie
Na podstawie art. 188 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy - dalej k.p. pracownikowi wychowującemu przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy w wymiarze 16 godzin (co umożliwia korzystanie z opieki przez części dni) albo 2 dni roboczych, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.
O sposobie wykorzystania w danym roku kalendarzowym zwolnienia od pracy w dniach albo godzinach decyduje pracownik w pierwszym wniosku o udzielenie takiego zwolnienia złożonym w danym roku kalendarzowym. Przepisy k.p. nie nakładają na pracownika obowiązku (zaś pracodawcy nie udziela uprawnienia) uzyskania zgody na konkretny termin zwolnienia od pracy. Do pracownika należy wybór terminów (w tym także godzin) opieki. Dyrektor powinien udzielić zwolnienia od pracy w terminie wskazanym przez swojego pracownika. Nauczyciel może więc chcieć wykorzystywać opiekę nad dzieckiem zarówno w godzinach zajęć dydaktycznych (wszystkich lub niektórych w danym dniu), jak i w pozostałych godzinach, kiedy realizuje inne obowiązki pracownicze, w tym np. godziny karciane - art. 42 ust. 1 i 2 w zw. z art. 42c ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela. Przykładowo nauczyciel zatrudniony na pełen etat bez godzin ponadwymiarowych może wykorzystać od 1 do 8 godzin w jednym dniu, bez względu na liczbę godzin dydaktycznych w ramach pensum przypadających do przepracowania w tym dniu. Gdyby w danym dniu nauczyciel miał przydzielone np. 4 godziny dydaktyczne, a jednocześnie wskaże godziny korzystania z opieki przypadające tylko w czasie zajęć dydaktycznych, może chcieć wykorzystać nieobecność od 1 do 4 godzin. Nie jest natomiast zobowiązany do korzystania ze zwolnienia od pracy w danym dniu przez cały czas zajęć z uczniami.

MEN wyjaśnia, jak rozliczać nauczycielowi godziny opieki nad dzieckiem >>

Każda wykorzystana godzina opieki przypadająca w czasie zajęć dydaktycznych lub innych zajęć i czynności pomniejsza pulę 16 godzin przysługujących w danym roku. Przy tym jedna godzina opieki trwa 60 minut, ponieważ jest udzielana w czasie pracy, a czas pracy nauczyciela, tak samo jak pozostałych pracowników, jest przeliczany: 1 godzina = 60 minut i nie ma tutaj znaczenia trwanie zajęć lekcyjnych przez 45 minut. Akt k.p. nie przewiduje innego sposobu wybierania opieki niż w pełnych godzinach albo pełnych dniach.
Opiekę wykorzystywaną w dniach lub w godzinach odnotowuje się w karcie ewidencji czasu pracy, którą się wypełnia dla nauczycieli szkół feryjnych i nieferyjnych m.in. w zakresie wykorzystywanych zwolnień od pracy (należy do nich opieka z art. 188 k.p.), zgodnie z § 8 pkt 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 28 sierpnia 1996 r. w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika. Do karty ewidencji czasu pracy załącza się wnioski nauczycieli o udzielenie opieki. Przy wyborze godzinowego sposobu korzystania ze zwolnienia od pracy na podstawie art. 188 k.p. nauczyciel powinien dokładnie wskazać, w jakich godzinach wybiera opiekę. Przed udzieleniem zwolnienia od pracy należało wezwać nauczyciela do uzupełnienia wniosku po to, aby uniknąć niejasności w zakresie wykorzystania opieki. Ponieważ jednak tego zaniechano, niedopatrzenia pracodawcy nie można interpretować na niekorzyść nauczyciela. Dlatego w tym konkretnym przypadku należy przyjąć, że jeśli nauczyciel był zobowiązany do zrealizowania 4 godzin dydaktycznych i nie zlecono mu wykonania innych zadań lub czynności, z których jest rozliczany, ani dyrektor nie wymagał obecności nauczyciela na terenie jednostki oświatowej poza godzinami zajęć dydaktycznych, z puli 16 godzin należy za ten dzień nauczycielowi odjąć 4 godziny opieki.

Opieka nad dzieckiem bez dodatkowego wniosku>>

Dowiedz się więcej z książki
Rekrutacja do przedszkoli 2016/2017
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł