Jestem nauczycielem dyplomowanym. Posiadam ukończone studia wyższe magisterskie z zarządzania, kurs kwalifikacyjny pedagogiczny dla nauczycieli teoretycznych przedmiotów zawodowych - 270 godzin oraz studia podyplomowe "Przedsiębiorczość" - WSP Częstochowa w wymiarze 270 godzin, ukończone w 2002 r. Studia podyplomowe obejmowały swoim zakresem dydaktykę nauczania przedmiotu, były przeznaczone dla nauczycieli, zapewniały merytoryczne przygotowanie do przedmiotu podstawy przedsiębiorczości.
Czy, biorąc pod uwagę powyższe uwarunkowania, posiadam odpowiednie przygotowanie pedagogiczne, aby być nauczycielem w liceum ogólnokształcącym i sprawować w nim funkcję dyrektora szkoły?
Według mojej opinii nauczyciel posiada kwalifikacje do nauczania przedmiotu podstawy przedsiębiorczości w liceum ogólnokształcącym, a więc spełnia tym samym wymóg, że stanowisko dyrektora szkoły może zajmować nauczyciel, który posiada kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela w danej szkole.
Zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 października 2009 r. w sprawie wymagań, jakim powinna odpowiadać osoba zajmująca stanowisko dyrektora oraz inne stanowisko kierownicze w poszczególnych typach publicznych szkół i rodzajach publicznych placówek (Dz. U. Nr 184, poz. 1436) - dalej r.w.d.k., stanowisko dyrektora szkoły może zajmować nauczyciel, który m.in. posiada kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela w danej szkole. Z kolei stanowisko nauczyciela w szkołach ponadgimnazjalnych, w tym w liceum ogólnokształcącym, może zajmować osoba, która spełnia wymagania określone w § 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 marca 2009 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli (Dz. U. Nr 50, poz. 400). Na podstawie treści pytania, według mojej opinii omawianego nauczyciela należy traktować jako osobę, która ukończyła studia magisterskie na kierunku innym niż zgodnym z nauczanym przedmiotem (podstawy przedsiębiorczości) i aby posiadać kwalifikacje do nauczania tego przedmiotu musiała dodatkowo ukończyć studia podyplomowe z tego zakresu. Jak podaje autor pytania w 2002 r. ukończył takie studia podyplomowe w wymiarze 270 godzin, które zapewniały merytoryczne przygotowanie do nauczania przedmiotu podstawy przedsiębiorczości i były przeznaczone dla nauczycieli, gdyż obejmowały swoim zakresem dydaktykę nauczania przedmiotu. Wprawdzie w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 23 września 2003 r. w sprawie standardów kształcenia nauczycieli (Dz. U. Nr 170, poz. 1655) zostało określone, że studia podyplomowe prowadzone są w wymiarze co najmniej 350 godzin i trwają co najmniej trzy semestry, to należy zwrócić uwagę, że jednocześnie w § 2 tego rozporządzenia umieszczono zapis, że wymienione standardy kształcenia nauczycieli dotyczą studiów i studiów podyplomowych rozpoczynających się od roku akademickiego 2003/2004. Podobny zapis został również umieszczony w obecnie obowiązującym rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 września 2004 r. w sprawie standardów kształcenia nauczycieli (Dz. U. Nr 207, poz. 2110), z tą różnicą, że określone standardy kształcenia nauczycieli dotyczą studiów i studiów podyplomowych rozpoczynających się od roku akademickiego 2004/2005. Autor pytania podał informację, że ukończył te studia w 2002 r. Zatem nie ma podstaw do zakwestionowania odbytych przez nauczyciela studiów podyplomowych i można stwierdzić, że posiada kwalifikacje do nauczania przedmiotu podstawy przedsiębiorczości. Według mojej opinii ukończenie takich studiów podyplomowych, powoduje, że nauczyciel posiada kwalifikacje do nauczania tego przedmiotu w każdym typie szkoły, w którym jest on realizowany.

Ponadto w § 1 r.w.d.k. zostało określone, że stanowisko dyrektora szkoły może zajmować nauczyciel, który m.in. posiada przygotowanie pedagogiczne. Wprawdzie z treści pytania wynika, że nauczyciel ukończył kurs kwalifikacyjny pedagogiczny dla nauczycieli teoretycznych przedmiotów zawodowych, który organizowany jest dla czynnych zawodowo nauczycieli teoretycznych przedmiotów zawodowych, ale należy pamiętać, że przez przygotowanie pedagogiczne należy rozumieć nabycie wiedzy i umiejętności z zakresu psychologii, pedagogiki i dydaktyki szczegółowej, nauczanych w wymiarze nie mniejszym niż 270 godzin w powiązaniu z kierunkiem (specjalnością) kształcenia oraz pozytywnie ocenioną praktyką pedagogiczną w wymiarze nie mniejszym niż 150 godzin, a o posiadaniu przygotowania pedagogicznego świadczy dyplom ukończenia studiów lub inny dokument wydany przez uczelnię, dyplom ukończenia zakładu kształcenia nauczycieli lub świadectwo ukończenia kursu kwalifikacyjnego. Z treści pytania wynika, że nauczyciel posiada świadectwo ukończenia kursu kwalifikacyjnego, które świadczy o posiadaniu przygotowania pedagogicznego. Wprawdzie można by wnioskować, że ukończony kurs jest kursem niewłaściwym, aby uzyskać kwalifikacje do nauczania w liceum ogólnokształcącym, gdyż w tym przypadku zapoznał się z metodyką nauczania (dydaktyką szczegółową) teoretycznych przedmiotów zawodowych, która m.in. obejmowała podstawowe pojęcia i cele kształcenia zawodowego, treści kształcenia zawodowego, metody nauczania teoretycznych przedmiotów zawodowych, formy zajęć i strukturę jednostki lekcji teoretycznej oraz środki dydaktyczne w nauczaniu przedmiotów zawodowych. Należy jednak pamiętać, że omawiany nauczyciel ukończył studia podyplomowe w specjalizacji nauczycielskiej, w trakcie których realizowane były zajęcia z zakresu dydaktyki przedmiotowej. Uważam, że zmuszanie teraz tego nauczyciela, aby ukończył dodatkowo kurs pedagogiczny dla czynnych zawodowo nauczycieli przedmiotów ogólnokształcących jest niezasadne, gdyż wiedzę i umiejętności z zakresu psychologii i pedagogiki nabył już w odpowiednim wymiarze godzin podczas kursu kwalifikacyjnego dla nauczycieli teoretycznych przedmiotów zawodowych, natomiast z dydaktyką szczegółową przedmiotu zapoznał się podczas studiów podyplomowych.

Krzysztof Lodziński