Świadectwo pracy jest dokumentem, który pracodawca jest obowiązany wydać pracownikowi niezwłocznie w momencie rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy (art. 97 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) – dalej k.p.). Pracodawca, który wbrew obowiązkowi nie wydaje pracownikowi świadectwa pracy, popełnia wykroczenie i podlega karze grzywny (art. 282 § 1 pkt 3 k.p.). Szczegółowe regulacje dotyczące treści świadectwa, sposobu jego wydawania i prostowania zawiera rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie szczegółowej treści świadectwa pracy oraz sposobu i trybu jego wydawania i prostowania (Dz. U. Nr 60, poz. 282 z późn. zm.) – dalej r.s.t.ś.p.

Wprowadzane zmiany obowiązują od 7 grudnia 2011 r. Mają one na celu dostosowanie przepisów rozporządzenia do zmian wprowadzonych do kodeksu pracy ustawą z dnia 5 stycznia 2011 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy (Dz. U. Nr 36, poz. 181). Ustawa ta weszła w życie z dniem 21 marca 2011 r.

Powyższa ustawa zmieniła brzmienie art. 97 § 11 k.p. oraz wprowadziła nowy § 12 i 13 do art. 97 k.p.

W poprzednim stanie prawnym pracodawca był zobowiązany niezwłocznie wydać pracownikowi świadectwo pracy w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy. W przypadku rozwiązania lub wygaśnięcia umowy o pracę z pracownikiem, z którym dotychczasowy pracodawca nawiązywał kolejną umowę o pracę bezpośrednio po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniej umowy o pracę, pracodawca był zobowiązany wydać pracownikowi świadectwo pracy, ale tylko na jego żądanie.

Od dnia 21 marca 2011 r. obowiązują następujące zasady w zakresie wydawania świadectwa pracy, gdy pracodawca kontynuuje zatrudnienie pracownika na podstawie terminowych umów o pracę:

W związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy pracodawca jest obowiązany niezwłocznie wydać pracownikowi świadectwo pracy. Wydanie świadectwa pracy nie może być uzależnione od uprzedniego rozliczenia się pracownika z pracodawcą. Jeżeli pracownik pozostaje w zatrudnieniu u tego samego pracodawcy na podstawie umowy o pracę na okres próbny, umowy o pracę na czas określony lub umowy o pracę na czas wykonania określonej pracy, pracodawca jest obowiązany wydać pracownikowi świadectwo pracy obejmujące zakończone okresy zatrudnienia na podstawie takich umów zawartych w okresie 24 miesięcy, poczynając od zawarcia pierwszej z tych umów (art. 97 § 1 i 11 k.p.).

Świadectwo pracy wydaje się w dniu upływu terminu, o którym mowa w art. 97 § 11 k.p. Jeżeli jednak rozwiązanie lub wygaśnięcie umowy o pracę nawiązanej przed upływem 24 miesięcy przypada po upływie tego terminu, świadectwo pracy wydaje się w dniu rozwiązania lub wygaśnięcia takiej umowy o pracę.

Pracownik, o którym mowa w art. 97 § 11 k.p., może w każdym czasie żądać wydania świadectwa pracy w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem każdej umowy o pracę wymienionej w tym przepisie lub świadectwa pracy dotyczącego łącznego okresu zatrudnienia na podstawie takich umów, przypadającego przed zgłoszeniem żądania wydania świadectwa pracy. Pracodawca jest obowiązany wydać świadectwo pracy w ciągu 7 dni od dnia złożenia pisemnego wniosku pracownika.

W związku z powyższymi zmianami nadano nowe brzmienie § 2 r.s.t.ś.p. Tak jak dotychczas pracodawca będzie wydawał świadectwo bezpośrednio pracownikowi lub osobie upoważnionej przez niego na piśmie. W ust. 2 zapisano terminy, w których pracodawca ma obowiązek wydać świadectwo pracy:

  • w dniu, w którym następuje rozwiązanie lub wygaśnięcie stosunku pracy – w przypadku gdy pracownik pozostaje w zatrudnieniu na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony oraz w przypadku gdy rozwiązanie lub wygaśnięcie umowy o pracę nawiązanej przed upływem 24 miesięcy przypada po upływie tego terminu;

  • w dniu upływu terminu 24 miesięcy – w przypadku gdy pracownik pozostaje w zatrudnieniu u tego samego pracodawcy na podstawie umowy o pracę na okres próbny, umowy o pracę na czas określony lub umowy o pracę na czas wykonania określonej pracy;

  • w ciągu 7 dni od dnia złożenia pisemnego wniosku przez pracownika, który pozostaje w zatrudnieniu u tego samego pracodawcy na podstawie umowy o pracę na okres próbny, umowy o pracę na czas określony lub umowy o pracę na czas wykonania określonej pracy.

W sytuacji gdy pracodawca wyda – na żądanie pracownika – świadectwo pracy za zakończony okres zatrudnienia na podstawie terminowej umowy o pracę, a następnie z upływem 24 miesięcy, poczynając od zawarcia pierwszej z tych umów, jest zobowiązany wydać pracownikowi zbiorcze świadectwo pracy za wszystkie okresy zatrudnienia, obejmujące również okres, za który wydał już świadectwo pracy, powinien wykazać ten okres ponownie i poinformować o wcześniej wydanym świadectwie pracy i podstawie jego wydania.