Sprawozdanie z działalności Państwowej Inspekcji Pracy w 2007 r. było jednym z tematów posiedzenia plenarnego Rady Ochrony Pracy, które odbyło się w Sejmie.
 
W 2007 r. przeprowadzono 80,5 tys. kontroli u ponad 61 tys. pracodawców. W skontrolowanych zakładach na terenie kraju pracowało ponad 3,3 mln osób. Najwięcej nieprawidłowości dotyczyło przygotowania pracowników do pracy (m.in. brak szkoleń, badań lekarskich), zabezpieczenia stanowisk przy wykonywaniu prac niebezpiecznych oraz urządzeń ochronnych.
 
Wśród wydanych przez PIP decyzji, 12,3 tys. nakazywało natychmiastowe wstrzymanie prac ze względu na bezpośrednie zagrożenie życia bądź zdrowia pracowników. Inspektorzy pracy nałożyli grzywny w łącznej wysokości 18,7 mln zł. Średnia wysokość grzywny wyniosła 871 zł (2006 r. - 639 zł). Do sądów grodzkich inspektorzy skierowali ponad 3,5 tys. wniosków o ukaranie. Do prokuratury inspektorzy pracy skierowali 984 zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa. Najwięcej z nich dotyczyło: udaremniania lub utrudniania inspektorom czynności kontrolnych, złośliwego lub uporczywego naruszenia praw pracowników oraz fałszowania dokumentów.
 
Większość spośród ponad 24 tys. skarg i wniosków otrzymanych w 2007 r. dotyczyła niewypłaconych wynagrodzeń, w tym za pracę w nadgodzinach i innych świadczeń pieniężnych. Znaczącą grupę stanowiły skargi związane z nawiązywaniem i rozwiązywaniem stosunku pracy oraz dotyczące nieprawidłowości w zakresie czasu pracy.
 
W wypadkach przy pracy poszkodowanych zostało ponad 99 tys. osób. To o 3,9 proc. więcej niż rok wcześniej. Liczba śmiertelnych ofiar wypadków zmniejszyła się o 3 proc.
 
Najwięcej wypadków odnotowano w górnictwie, przetwórstwie przemysłowym, rolnictwie, leśnictwie i łowiectwie oraz w budownictwie. O ponad 1 tys. zwiększyła się w stosunku do roku poprzedniego liczba ofiar wypadków przy pracy na budowach. 90 osób straciło życie, a 214 doznało ciężkich obrażeń ciała. Obok pracowników budowlanych wypadkom przy pracy ulegali najczęściej kierowcy oraz kowale i ślusarze.
 
Odnotowano dalszy spadek odsetka skontrolowanych pracodawców naruszających przepisy w zakresie wypłaty wynagrodzenia - z około 56 proc. w 2005 r., 31 proc. w 2006 r. do 26 proc. w 2007 r.
 
Ponad połowa skontrolowanych pracodawców w sposób nierzetelny prowadziła ewidencję czasu pracy. Co trzeci skontrolowany pracodawca przekraczał obowiązujące normy czasu pracy. Główną przyczyną naruszeń przepisów o czasie pracy jest zatrudnianie zbyt małej liczby pracowników w stosunku do potrzeb zakładu.
 
Inspektorzy pracy przeprowadzili ponad 12 tys. kontroli w zakresie legalności zatrudnienia, obejmujących ponad 100 tys. osób, w tym prawie 3,5 tys. cudzoziemców.
 
Kontrole z zakresu opłacania składek na Fundusz Pracy objęły 200 tys. osób. Nieprawidłowości stwierdzono w ponad połowie kontrolowanych podmiotów. W co czwartym ujawniono nielegalne zatrudnienie lub nielegalne wykonywanie innej pracy zarobkowej, a w co piątym - nieopłacanie lub nieterminowe opłacanie składek na Fundusz Pracy. Co piąty skontrolowany pracodawca nie zgłosił w ogóle lub zgłosił z opóźnieniem pracowników do ubezpieczenia społecznego. Nielegalne wykonywanie pracy przez cudzoziemców stwierdzono w co czwartym przedsiębiorstwie zatrudniającym cudzoziemców, wobec których wymagane było zezwolenie na pracę.
 
Warto przypomnieć, że od 1 lipca 2007 r. inspektorzy pracy działają na podstawie znowelizowanej ustawy o PIP z kwietnia 2007 r. Nowelizacja zwiększyła uprawnienia inspekcji pracy m.in. o kontrole z zakresu legalności zatrudnienia, w tym cudzoziemców oraz wyposażyła inspektorów pracy w bardziej skuteczne instrumenty prawne. Zaostrzyła też kary wobec pracodawców łamiących prawa pracownicze.