30 listopada 2015 r. do Sejmu wpłynął prezydencki projekt nowelizacji przewidujący przywrócenie wieku emerytalnego wynoszącego dla kobiet co najmniej 60 lat oraz dla mężczyzn co najmniej 65 lat, likwidację emerytury częściowej, a także powrót do rozwiązania, zgodnie z którym objęcie ubezpieczonego gwarancją otrzymania najniższego świadczenia emerytalnego byłoby uzależnione od osiągnięcia zróżnicowanego ze względu na płeć okresu składkowego i nieskładkowego.

W uzasadnieniu projektu ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw czytamy, że obecna sytuacja społeczno-gospodarcza Polski nie uzasadnia podwyższenia podstawowego wieku emerytalnego. Podwyższenie wieku emerytalnego może przyczynić się do poprawy sytuacji finansowej Funduszu Ubezpieczeń Społecznych tylko wówczas, gdy jego skutkiem będzie wydłużenie okresu aktywności zawodowej ubezpieczonych. Cel ten może zostać osiągnięty pod warunkiem zapewnienia pracownikom zbliżającym się do osiągnięcia wieku emerytalnego miejsc pracy oraz zachowania przez nich zdolności do pracy. W przeciwnym razie, oszczędności wynikające ze skrócenia okresu pobierania emerytury przełożą się na wzrost wydatków na świadczenia dla osób pozostających bez pracy (zasiłki dla bezrobotnych, świadczenia przedemerytalne) oraz osób niezdolnych do pracy (renty z tytułu niezdolności do pracy). Rynek pracy oraz system publicznej opieki zdrowotnej w Polsce nie były i nadal nie są przygotowane na wydłużenie okresu aktywności zawodowej ubezpieczonych. W tych warunkach decyzja o tym, w jakim wieku zakończyć pracę zawodową, powinna należeć do ubezpieczonego. Mechanizmy ekonomiczne zachęcające do wydłużania okresu aktywności zawodowej, wpisane w formułę zdefiniowanej składki, stosowane przy obliczaniu emerytury w nowym systemie emerytalnym, pozwalają ubezpieczonemu, który osiągnął wiek emerytalny 60 lat w przypadku kobiet i 65 lat w przypadku mężczyzn, na samodzielne podjęcie decyzji odnośnie do momentu przejścia na emeryturę. Decyzja ta zależy od wielu indywidualnych czynników, takich jak: sytuacja ekonomiczna pracodawcy, perspektywy znalezienia innego zatrudnienia, kwalifikacje zawodowe ubezpieczonego, oczekiwania co do poziomu życia po zakończeniu okresu aktywności zawodowej, inne formy aktywności, jego stan zdrowia czy samopoczucie. Powyższe uzasadnia powrót do poprzedniego wieku emerytalnego 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn.

W projekcie wskazane zostało także, że wprowadzone w Polsce w 2012 r. podwyższenie i zrównanie wieku emerytalnego miało charakter arbitralny. Odmiennie niż w innych krajach, które zdecydowały się na tego rodzaju rozwiązanie, koncepcja wdrożenia tak istotnej zmiany systemu emerytalnego nie była przedmiotem debaty publicznej. Zamiar podwyższenia wieku emerytalnego nie został przedstawiony opinii publicznej przed wyborami parlamentarnymi, które odbyły się w 2011 r., a po których wprowadzono zmiany.

1 grudnia 2015 r. prezydencki projekt zmian dot. wieku emerytalnego przekazano do zaopiniowania przez Biuro Legislacyjne Kancelarii Sejmu.

Opracowanie: Agnieszka Zatyka-Szlachcic, RPE WK

Źródło: www.sejm.gov.pl, stan z dnia 1 grudnia 2015 r.