Zgodnie z definicją zawartą w § 1 pkt 1 lit. c) rozporządzenia Rady Ministrów z 7.12.2012 r. w sprawie rodzajów urządzeń technicznych podlegających dozorowi technicznemu (Dz.U. poz. 1468) dozorowi technicznemu podlegają kotły cieczowe o pojemności większej niż 2 dm3, przeznaczone do podgrzewania cieczy bez zmiany stanu skupienia, z użyciem ciepła uzyskiwanego z paliwa w wyniku reakcji egzotermicznej lub z energii elektrycznej.
Z kolei, zgodnie z § 13 ust. 1 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z 9.07.2003 r. w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie eksploatacji niektórych urządzeń ciśnieniowych (Dz.U. Nr 135, poz. 1269) eksploatujący urządzenie ciśnieniowe, w celu zapewnienia bezpiecznej jego eksploatacji, powinien zorganizować własne służby eksploatacyjne lub powierzyć wykonywanie czynności eksploatacyjnych odpowiednim osobom lub instytucjom oraz właściwie obsługiwać i konserwować urządzenie ciśnieniowe. Zgodnie z § 13 ust. 2 tegoż rozporządzenia, urządzenie ciśnieniowe mogą obsługiwać osoby posiadające kwalifikacje wymagane na poszczególnych stanowiskach lub w zawodach oraz odbyły przeszkolenie w odpowiednim zakresie i wykazały się znajomością instrukcji eksploatacji, a także przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy. Przepis ten przesądza o konieczności powierzenia pieca osobie z odpowiednimi kwalifikacjami.
Wymagania dotyczące kwalifikacji niezbędnych na poszczególnych stanowiskach lub w zawodach określa rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z 28.04.2003 r. w sprawie szczegółowych zasad stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci (Dz.U. Nr 89, poz. 828 z późn. zm.). Zgodnie z tym rozporządzeniem, eksploatacja kotłów wodnych na paliwa stałe, płynne i gazowe o mocy powyżej 50 kW wymaga posiadania świadectwa kwalifikacyjnego.
Eksploatacja urządzenia ciśnieniowego powinna ponadto być prowadzona zgodnie z instrukcją eksploatacji opracowaną i dostarczoną wraz z urządzeniem przez wytwórcę urządzenia. Z reguły instrukcje eksploatacji kotłów wodnych podlegających dozorowi technicznemu nie zawierają zapisów o “bezobsługowej eksploatacji”, lecz stwierdzenie o ewentualnej “ograniczonej obsłudze” lub o “braku konieczności stałej obsługi”, pod warunkiem wyposażenia urządzenia w odpowiedni zabezpieczający osprzęt ciśnieniowy. Wymóg stałej obsługi kotła grzewczego i podstawowe zasady bezpieczeństwa tej obsługi pracodawca powinien zawrzeć w instrukcji stanowiskowej bhp, którą ma obowiązek opracować.
Edward Kołodziejczyk