Na podstawie art. 48 ustawy z dnia z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela - dalej KN, nauczycielowi przysługuje dodatkowe wynagrodzenie roczne. Na podstawie art. 2 ust. 2 w zw. zart. 3 ust. 3 pkt 6 lit. b ustawy z dnia 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej, pracownik, który nie przepracował u danego pracodawcy całego roku kalendarzowego, nabywa prawo do wynagrodzenia rocznego w wysokości proporcjonalnej do okresu przepracowanego, pod warunkiem, że okres ten wynosi co najmniej 6 miesięcy.

 
Okresy przepracowane, o których mowa w art. 2 ust. 1 i 2 u.d.w.r.p. należy rozumieć jako okresy faktycznie (efektywnie) przepracowane u danego pracodawcy, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 października 2011 r. (wyrok SN z dnia 18 października 2011 r. I PK 263/2010, LEX nr 1001281). W uchwale z dnia 7 lipca 2011 r. (uchwała SN z dnia 7 lipca 2011 r. III PZP 3/2011, OSNP 2012, nr 1-2, poz. 3), Sąd Najwyższy orzekł, że okresy pobierania przez pracownika niezdolnego do pracy wynagrodzenia i zasiłku chorobowego nie podlegają wliczeniu do 6-miesięcznego okresu przepracowanego w danym roku kalendarzowym, wymaganego do nabycia prawa do dodatkowego wynagrodzenia rocznego. Oznacza to, że nauczycielowi, który przebywał na zwolnieniu lekarskim np. 6 dni w roku kalendarzowym, należy się trzynastka wyliczona proporcjonalnie za okresy efektywnie przepracowane. Do okresów efektywnie przepracowanych dolicza się także dni ustawowo wolne od pracy i urlop wypoczynkowy.
 
Wysokość trzynastki reguluje art. 4 u.d.w.r., który stanowi po pierwsze, że wysokość trzynastki ustala się w wysokości 8,5% sumy wynagrodzenia za pracę otrzymanego przez pracownika w ciągu roku kalendarzowego, za który przysługuje to wynagrodzenie, uwzględniając wynagrodzenie i inne świadczenia ze stosunku pracy przyjmowane do obliczenia ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy, a także wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy oraz po drugie, ze pracownik, który nie przepracował (efektywnie) roku kalendarzowego jest uprawniony do trzynastki proporcjonalnej do okresu przepracowanego u danego pracodawcy.
Do podstawy trzynastki nie wlicza się wynagrodzenia chorobowego, § 6 pkt 7 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop.