Przez warunki higienicznosanitarne należy rozumieć obowiązek zapewnienia w zakładzie pracy (w tym na budowie) przez pracodawcę pomieszczeń i urządzeń higienicznosanitarnych. Przez pomieszczenia higienicznosanitarne należy rozumieć, zgodnie z przepisem § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 z późn. zm.) - dalej r.b.h.p. szatnie, umywalnie, pomieszczenia z natryskami, ustępy, jadalnie z wyjątkiem stołówek, pomieszczenia do wypoczynku, pomieszczenia do ogrzewania się pracowników oraz pomieszczenia do prania, odkażania, suszenia i odpylania odzieży i obuwia roboczego oraz środków ochrony indywidualnej. Przepisy § 111 ust. 1-2 r.b.h.p. zobowiązują pracodawcę do zapewnienia pracownikom pomieszczeń i urządzeń higienicznosanitarnych, których rodzaj, ilość i wielkość powinny być dostosowane do liczby zatrudnionych pracowników, stosowanych technologii i rodzajów pracy oraz warunków, w jakich ta praca jest wykonywana. Wymagania dla pomieszczeń i urządzeń higienicznosanitarnych określa załącznik nr 3 do r.b.h.p. Załącznik ten określa również rodzaj, ilość i powierzchnię pomieszczeń higienicznosanitarnych oraz ilość urządzeń higienicznosanitarnych (wyposażenie pomieszczeń, np. umywalki, sitka prysznicowe) obowiązującą na budowie.
Przez pracujących na budowie (liczbę pracujących) należy rozumieć ogół pracowników tam zatrudnionych, co nie oznacza, że dla wszystkich pracowników pracodawca powinien zapewnić taką samą ilość i taki sam rodzaj pomieszczeń i urządzeń higienicznosanitarnych (np. pracownik administracyjny na budowie i murarz). Przy zapewnieniu pomieszczeń i urządzeń higienicznosanitarnych pracodawca powinien kierować się przepisami zawartymi w załączniku nr 3 do r.b.h.p. "Wymagania dla pomieszczeń i urządzeń higienicznosanitarnych".
Zapewnienie warunków higienicznosanitarnych (pomieszczeń i urządzeń) na budowie, ich rodzaj i wielkość zależy od wielkości zatrudnienia, wykonywanych prac, pory roku (np. pomieszczenia do ogrzewania się pracowników) oraz warunków lokalnych. Standardowo pracodawca powinien zapewnić dla pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych na budowie: szatnie na odzież własną i roboczą (§ 6-16 załącznika); umywalnie i pomieszczenia z natryskami (§ 17-24 załącznika); ustępy (§ 25-28 załącznika); jadalnie (§ 29-36 załącznika); pomieszczenia do prania, odkażania, suszenia i odpylania odzieży i obuwia roboczego oraz środków ochrony indywidualnej jeśli czynności te wykonywane są na budowie (§ 43 załącznika), pomieszczenia do ogrzewania się pracowników, sezonowo, w okresie jesienno-zimowym (§ 44 załącznika); pomieszczenia do wypoczynku, jeśli jest taka potrzeba, określona w r.b.h.p. (§ 37-39 załącznika).
Obowiązek zapewnienia pomieszczeń i urządzeń higienicznosanitarnych na budowie wynika też z rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz. U. Nr 47, poz. 401) - dalej r.b.p.b. Przepisy w § 30 r.b.p.b. wymagają urządzenia na terenie budowy pomieszczeń szatni na odzież roboczą i ochronną, umywalni, jadalni, suszarni i ustępów. Przepis § 31 r.b.p.b. zabrania na terenie budowy, na której roboty budowlane wykonuje więcej niż 20 pracujących, urządzania w jednym pomieszczeniu szatni i jadalni oraz nakazuje, aby szafki na odzież osób wykonujących roboty na terenie budowy były dwudzielne, zapewniające możliwość przechowywania oddzielnie odzieży roboczej i własnej. Przepis § 32 r.b.p.b. dopuszcza korzystanie z istniejących na terenie budowy pomieszczeń i urządzeń higienicznosanitarnych inwestora, jeżeli przewiduje to zawarta umowa. Z kolei przepisy § 34 r.b.p.b. dopuszczają stosowanie ławek w pomieszczeniach higienicznosanitarnych jako miejsc siedzących, jeżeli są one trwale przytwierdzone do podłoża. Zgodnie z § 35 r.b.p.b. jadalnie urządzane na budowie powinny spełniać wymagania dla jadalni typu II, określone w § 30 załącznika nr 3 do r.b.h.p. Obowiązek zapewnienia pomieszczeń do wypoczynku uściśla przepis § 37 ust. 1 r.b.p.b., który stanowi, że jeżeli wymaga tego bezpieczeństwo lub ochrona zdrowia osób wykonujących roboty budowlane, albo gdy wynika to z rodzaju wykonywanych robót, należy zapewnić osobom wykonującym takie roboty pomieszczenia do odpoczynku lub pomieszczenia mieszkalne. W odróżnieniu od pomieszczeń higienicznosanitarnych, pomieszczenie mieszkalne jest pomieszczeniem socjalnym, spełniającym warunki socjalne. Stacjonarne pomieszczenia mieszkalne powinny posiadać wystarczające wyposażenie sanitarne, jadalnię, pomieszczenie do odpoczynku, łóżka, szafki kuchenne, stoły i krzesła z oparciami, stosownie do liczby osób. W sprawach nieuregulowanych w rozdziale 4, r.b.p.b. odsyła do załącznika nr 3 do r.b.h.p.