Jakie obowiązki ciążą na bhp-owcu w przypadku, gdy w zakładzie pracy zaistnieje wypadek przy pracy, a poszkodowany nie chce go zgłaszać?
Wypadek był spowodowany zasłabnięciem w wyniku, czego pracownik przewrócił się i doznał obrażeń ręki.
Czy zespół powypadkowy ma obowiązek tworzenia protokołu, tylko na podstawie zeznań świadków?
Pracodawca został poinformowany o zaistniałym wypadku.
Taki obowiązek wynika z przepisów dotyczących postępowania powypadkowego.
Stosownie do treści art. 234 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.) - dalej k.p. w razie wypadku przy pracy pracodawca jest obowiązany podjąć niezbędne działania eliminujące lub ograniczające zagrożenie, zapewnić udzielenie pierwszej pomocy osobom poszkodowanym i ustalenie w przewidzianym trybie okoliczności i przyczyn wypadku oraz zastosować odpowiednie środki zapobiegające podobnym wypadkom. Jeśli pracownik, uległ wypadkowi, powinien poinformować niezwłocznie o wypadku swojego przełożonego. Obowiązek ten spoczywa na pracowniku o ile stan jego zdrowia na to mu pozwala. Co jednak w sytuacji, gdy pracownik nie zamierza zgłosić zdarzenia, jako wypadku przy pracy? Zmienia zdanie. Wycofuje się. Czy pracodawca może odstąpić od ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku. Należy stwierdzić, że pracodawca nie powinien zaniechać wszczęcia procedury powypadkowej. Otóż zgodnie z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2009 r. w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy (Dz. U. Nr 105, poz. 870) - dalej r.u.o.p.w., okoliczności i przyczyny wypadku ustala powoływany przez pracodawcę zespół powypadkowy, w skład którego wchodzi pracownik służby bezpieczeństwa i higieny pracy oraz społeczny inspektor pracy. Jak wskazano wyżej powinność zawiadomienia wypadku przy pracy spoczywa na pracowniku. Nie jest to jednak wyłączny warunek wszczęcia postępowania powypadkowego. Wszak każdy pracownik ma obowiązek zawiadomić przełożonego o zaistniałym wypadku przy pracy.

Wreszcie § 7 ust. 1 r.u.o.p.w. stanowi, że niezwłocznie po otrzymaniu wiadomości o wypadku zespół powypadkowy jest obowiązany przystąpić do ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku, w szczególności:
1) dokonać oględzin miejsca wypadku, stanu technicznego maszyn i innych urządzeń technicznych, stanu urządzeń ochronnych oraz zbadać warunki wykonywania pracy i inne okoliczności, które mogły mieć wpływ na powstanie wypadku;
2) jeżeli jest to konieczne, sporządzić szkic lub wykonać fotografię miejsca wypadku;
3) wysłuchać wyjaśnień poszkodowanego, jeżeli stan jego zdrowia na to pozwala;
4) zebrać informacje dotyczące wypadku od świadków wypadku;
5) zasięgnąć opinii lekarza, a w razie potrzeby opinii innych specjalistów, w zakresie niezbędnym do oceny rodzaju i skutków wypadku;
6) zebrać inne dowody dotyczące wypadku;
7) dokonać prawnej kwalifikacji wypadku
8) określić środki profilaktyczne oraz wnioski, w szczególności wynikające z oceny ryzyka zawodowego na stanowisku pracy, na którym wystąpił wypadek.

Dla zespołu powypadkowego istotne jest zatem uzyskanie wiadomości o wypadku. Nie wymaga się by była to wiadomość pisemna oraz wiadomość od konkretnej osoby np. poszkodowanego.
Na pracodawcy spoczywa wszak obowiązek zastosowania odpowiednich środków zapobiegających podobnym wypadkom. Jak jednak skutecznie stosować środki zapobiegawcze bez uprzedniego ustalenia okoliczności i przyczyn danego wypadku.

Kamil Szymański