W skierowaniu na badania okresowe dla dyrektora zakładu, który prowadzi pojazd służbowy w celu przemieszczania się pomiędzy spółkami oraz podczas delegacji służbowych, należy zaznaczyć powyższy fakt. Decyzja o zleceniu (lub nie) badań specjalistycznych (np. okulistycznych, psychologicznych), będzie zależała wyłącznie od decyzji lekarza medycyny pracy.

Mimo, że z pytania to wprost nie wynika, na potrzeby odpowiedzi Autor przyjął, że w opisanym przedsiębiorstwie (spółce) dyrektor jest również pracownikiem w rozumieniu ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - dalej k.p. (zatrudnionym np. na podstawie wyboru), gdyż w przypadku, gdyby nie był to stosunek pracy (dyrektor byłby np. przedsiębiorcą prowadzącym działalność gospodarczą), to nie ma obowiązku poddawania się badaniom profilaktycznym, o których mowa w art. 229 k.p.

W myśl art. 229 § 4 k.p., pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie.

Na podstawie delegacji ustawowej, wynikającej z art. 229 § 8 k.p., Minister Zdrowia i Opieki Społecznej wydał 30 maja 1996 r. rozporządzenie w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy – dalej r.b.l.p. Powyższe rozporządzenie określa m.in. zakres wstępnych, okresowych i kontrolnych badań lekarskich pracowników, tryb ich przeprowadzania oraz sposób dokumentowania i kontroli tych badań.

Zgodnie z § 4 ust. 1 r.b.l.p., badanie profilaktyczne przeprowadza się na podstawie skierowania wydanego przez pracodawcę, zawierającego m.in. określenie stanowiska pracy, na którym osoba ta ma być zatrudniona oraz opis warunków pracy, w tym informacje o występowaniu na stanowisku pracy czynników szkodliwych dla zdrowia lub uciążliwych, a także aktualne wyniki badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia, wykonanych na tych stanowiskach. Wzór takiego skierowania określony został w załączniku nr 3a do r.b.l.p.

Określenie zakresu i częstotliwości badania profilaktycznego należy do lekarza sprawującego profilaktyczną opiekę zdrowotną, w oparciu o "Wskazówki metodyczne w sprawie przeprowadzania badań profilaktycznych pracowników" (załącznik nr 1 do r.b.l.p.). Warto również podkreślić, że zawarte we "Wskazówkach..." wytyczne dotyczące zakresu badań lekarskich i pomocniczych są ułożone według rodzajów narażenia zawodowego, a nie zawodów czy stanowisk pracy. W związku z powyższym to lekarz ustalając niezbędny zakres badania wykorzystuje odpowiednie zalecenia dla poszczególnych rodzajów narażenia. Dlatego właśnie tak istotne jest szczegółowe określenie (opisanie) w skierowaniu na badania profilaktyczne narażeń, jakie mogą wystąpić na danym stanowisku pracy.

Pracodawcy, powierzając pojazd służbowy pracownikom niebędącym zawodowymi kierowcami, często zapominają o uprzednim wskazaniu tego faktu w skierowaniu na badania profilaktyczne, a trzeba przypomnieć, że kierowanie pojazdem jest czynnością wymagającą od wykonującej ją osoby pełnej sprawności psychoruchowej. Zgodnie z zaleceniami Konsultanta Krajowego w dziedzinie medycyny pracy skierowanymi do Wojewódzkich Ośrodków Medycyny Pracy (KKMP 10/08 z dnia 7 marca 2008 r.), zakres badania osoby, do której obowiązków należy m.in. kierowanie pojazdami służbowymi, powinien być zgodny z wytycznymi określonymi w Części V pkt 2 "Wskazówek ..." ("Prace wymagające pełnej sprawności psychoruchowej"), a więc obejmować m.in. badania okulistyczne, neurologiczne i wykonanie testów sprawności psychoruchowej (badania psychologiczne).

W związku z powyższym dyrektorowi, który w ramach obowiązków służbowych wykorzystuje powierzony mu samochód, należy w skierowanie na badania profilaktyczne wpisać taką informację, po to, aby lekarz medycyny pracy mógł zlecić stosowne badania i wydać odpowiednie orzeczenie lekarskie.