W wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów pojawiły się założenia do projektu uchwały Rady Ministrów w sprawie przyjęcia dokumentu „Polityka migracyjna Polski – kierunki działań 2021-2022”. Jak wyjaśniają autorzy, opracowanie kompleksowego dokumentu przedstawiającego polski model aktywnej polityki migracyjnej jest jednym z projektów strategicznych wymienionych w „Strategii na rzecz odpowiedzialnego rozwoju do roku 2020 (z perspektywą do 2030 r.)” przyjętej uchwałą nr 8 Rady Ministrów z 14 lutego 2017 r. - Dokument zakłada m.in. usprawnienie zarządzania procesami emigracyjnymi, imigracyjnymi, integracji cudzoziemców oraz zachęty do ich osiedlania się w Polsce, z uwzględnieniem bezpieczeństwa państwa, oraz stanowi odpowiedź m.in. na potrzeby polityki gospodarczej w zakresie pozyskiwania pracowników cudzoziemskich o odpowiednich kompetencjach dla uzupełniania zasobów ludzkich na rynku pracy, wynikające z występujących trendów demograficznych – czytamy.

 Czytaj również: Pandemia COVID-19 nie wpłynęła na trendy w legalizacji pobytu cudzoziemców w Polsce>>

Diagnoza sytuacji społecznej

Według projektodawców, analizując rozwój sytuacji społecznej i ekonomicznej Polski można dojść do wniosku, że procesy migracyjne odgrywają w tym rozwoju coraz ważniejszą rolę. Jak twierdzą, nie jest to zjawisko specyficzne dla naszego kraju, do podobnego wniosku można dojść obserwując dzieje współczesne większości państw europejskich. - Zaskoczeniem może być tempo zachodzących zmian i – w pewnym stopniu – ich nieuchronność – przyznają. Jak zauważają, znaczącej emigracji z Polski towarzyszy liczna imigracja głównie z terytoriów państw leżących po wschodniej stronie polskiej granicy. Zmiany w sytuacji migracyjnej Polski nakładają się na zmiany wywołane procesami demograficznymi: depopulacją, szybkim wzrostem liczby osób w wieku poprodukcyjnym, starzeniem się zasobów pracy, niską wartością współczynnika urodzeń.

 - Aby korzystać z migracji i minimalizować jej potencjalnie negatywne skutki niezbędna jest właściwa polityka państwa, realizowana przez administrację rządową, ale także i przez samorządy, organizacje społeczne, środowiska lokalne, zakłady pracy. Niezbędna jest więc polityka publiczna w zakresie migracji. W ramach owej polityki publicznej polityka państwa odgrywa rolę szczególną, zapewniając warunki prawne i organizacyjne konkretnym działaniom – czytamy w informacji.

Jakie zatem rozwiązania planuje rząd? Przedłożony wraz projektem uchwały Rady Ministrów dokument składa się z kilku rozdziałów.

Głównymi kierunkami działań zaplanowanymi w obszarze legalnej migracji są:

  1. Wzmocnienie systemu instytucjonalnego w obszarze legalizacji pobytu i zatrudnienia;
  2. Uzupełnienie niedoboru na rynku pracy i zapewnienie znaczącego udziału cudzoziemców o wysokich kwalifikacjach, jak i robotników wykwalifikowanych, ze szczególnym uwzględnieniem sąsiedztwa wschodniego, z uwagi na bliskość językową i kulturową;
  3. Wykorzystanie potencjału polskich uczelni w zakresie kształcenia cudzoziemców;
  4. Zapobieganie nadużyciom i negatywnym konsekwencjom legalnej migracji.

W odniesieniu do nielegalnej migracji dokument zakłada minimalizację skali migracji niezgodnej z prawem oraz skutków tego zjawiska poprzez:

  1. Usprawnienie działań kontrolno-weryfikacyjnych wobec cudzoziemców;
  2. Zapewnienie efektywnej realizacji polityki powrotowej.

W celu zapewnienia niezbędnej pomocy i opieki cudzoziemcom wymagającym ochrony dokument zakłada:

  1. Usprawnienie i przyspieszenie procedur udzielania ochrony międzynarodowej;
  2. Zapobieganie nadużyciom i zagrożeniom związanym z udzielaniem ochrony cudzoziemcom.

Celem integracji cudzoziemców jest zapewnienie harmonijnego współistnienia cudzoziemców w polskim społeczeństwie. Cel ten ma zostać osiągnięty poprzez następujące działania:

  1. Zapewnienie różnym grupom cudzoziemców dostępu do programów integracyjnych dopasowanych do ich potrzeb;
  2. Wsparcie procesu integracji przez system edukacji;
  3. Poprawę jakości i dostępności usług publicznych dla cudzoziemców;
  4. Zapewnienie działań wspierających integrację skierowanych do społeczeństwa przyjmującego;
  5. Zapewnienie spójności społecznej w kontekście migracji.

Głównymi kierunkami działań w zakresie migracji Polaków są:

  1. Zapewnienie spójnej i adekwatnej reakcji państwa na emigrację i mobilność Polaków;
  2. Zapewnienie sprawnego i bezpiecznego procesu repatriacji;
  3. Zapewnienie bezpiecznego i transparentnego procesu przyznawania Kart Polaka.