Chodzi przykładowo o pomoc na rzecz domu dziecka, zbieranie funduszy na kosztowne leczenie jednego ze współpracowników lub wsparcie wybranej fundacji. Wszystkie te działania to przejawy tzw. wolontariatu pracowniczego czyli zaangażowania osób zatrudnionych w zakładzie pracy do podejmowania różnego rodzaju aktywności o charytatywnym charakterze. Niosą one wiele korzyści, zarówno z punktu widzenia samych pracowników, jak również pracodawcy. Przede wszystkim jednak pozwalają kształtować lepsze relacje wśród zatrudnionych, dają poczucie partnerstwa, więzi z firmą oraz współpracownikami, budują motywację oraz tworzą pozytywny wizerunek firmy na zewnątrz.
Czytaj również: Można być Świętym Mikołajem, ale nie obowiązkowo - akcja charytatywna tylko dla chętnych
Zbiórka w firmie: czy musi być zbiórką publiczną w rozumieniu ustawy
Kwestie prawne związane z organizacją zbiórek charytatywnych reguluje ustawa z 14 marca 2014 r. o zasadach prowadzenia zbiórek publicznych. Powstaje jednak pytanie, czy każda zbiórka zorganizowana w zakładzie pracy będzie wymagała spełnienia wymogów ustawowych, a jeżeli nie, to jakie warunki trzeba spełnić aby przeprowadzić ją bez konieczności dopełnienia zbędnych formalności i nie narazić się na odpowiedzialność prawną.
Należy zaznaczyć, że pracodawca nie może być organizatorem zbiórki publicznej w rozumieniu ustawy. Fakt ten nie przekreśla jednak możliwości prowadzenia zbiórki w zakładzie pracy, jeżeli organizatorami będą pracownicy bądź pracodawca (wraz z pracownikami) włączą się w akcję organizowaną przez podmioty uprawnione do prowadzenia zbiórki publicznej zgodnie z ww. ustawą.
Przepisy ustawy zawierają definicję zbiórki publicznej. Aby zbiórka w zakładzie pracy nie była za taką uznana, powinna być przeprowadzona wyłącznie w kręgu osób zatrudnionych w zakładzie pracy. Jej organizatorzy powinni zwrócić szczególną uwagę na miejsce i formę przeprowadzenia zbiórki tak, aby uniknąć możliwości przekazywania środków lub darów rzeczowych przez osoby niezatrudnione w firmie, np. klientów, kontrahentów, bądź inne osoby odwiedzające zakład pracy.
Zbiórka koleżeńska w zakładzie pracy
Ponadto zbiórką, która nie wymaga zgłoszenia i nie dotyczą jej przepisy ustawy o zasadach prowadzenia zbiórek publicznych, jest tzw. zbiórka koleżeńska. Będzie ona polegać na zbieraniu ofiar w gotówce lub w naturze wśród zamkniętego grona pracowników określonego zakładu pracy. Aby uniknąć wątpliwości, kto jest organizatorem takiej akcji charytatywnej, rekomenduje się sporządzenie przez organizujących ją pracowników pisemnego oświadczenia, w którym zostanie określone, że zbiórka jest realizowana wyłącznie z ich inicjatywy i wśród współpracowników, na konkretny cel, przykładowo - pomoc współpracownikowi lub przekazanie zabawek dla domu dziecka.
Sprawdź również książkę: Autonomiczne źródła prawa pracy >>
Kwestie podatkowe
Należy również pamiętać o kwestiach podatkowych związanych z przekazaniem zebranej kwoty beneficjentom akcji. Na przykład w przypadku zbiórki pieniędzy z przeznaczeniem na leczenie jednego z pracowników, kwoty zebrane od zatrudnionych stanowią osobne darowizny na rzecz obdarowywanego. W tym przypadku każda przekazana suma może być potraktowana jako darowizna. Jeżeli zatem wartość każdego z datków nie przekroczy kwoty wolnej od podatku, czyli 4.902 zł, obdarowany nie ma obowiązku rozliczania się u urzędem skarbowym.
Przeprowadzenie zbiórki na cel charytatywny w zakładzie pracy nie zawsze musi oznaczać zbiórkę publiczną w rozumieniu przepisów ustawy o zasadach prowadzenia zbiórek publicznych. Spełnienie ww. zasad pozwoli przeprowadzić zbiórkę bez konieczności spełnienia ustawowych wymogów, a pracownikom da możliwość zaangażowania się w ważny cel społeczny.
Karolina Kołakowska, adwokat w Kancelarii Brzezińska Narolski Adwokaci, ekspert z zakresu indywidualnego i zbiorowego prawa pracy oraz ochrony danych osobowych, trener i szkoleniowiec,
Julia Janik, aplikant adwokacki w Kancelarii Brzezińska Narolski Adwokaci sp. partnerska. Specjalizuje się we wspieraniu zespołów HR, opracowywaniu umów i dokumentacji pracowniczej.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.