To przecież interakcje, wymiana doświadczeń, wsparcie emocjonalne, czerpanie siły z energii grupowej, zaspokajanie potrzeb w kontakcie z innymi, duma i poczucie przynależności, które przekładają się na dawanie z siebie dużo więcej współpracownikom, niż tylko zadania i obowiązki biznesowe poszczególnych członków zespołu. Zatem to, co wnoszą poszczególne osoby do zespołu, ma szanse się zwielokratniać i służyć wszystkim jego członkom.
Jaki jest zatem przepis na dobry zespół?
Budowanie zespołu to proces i przypomina wizytę w kuchni, gdzie składniki, sposób przygotowania potrawy, temperatura piekarnika czy zaangażowanie kucharza – decydują o jakości dania. Potrafią zachwycić, ale też, mimo dobrego przepisu, nie zawsze wychodzą idealnie. Na pewno jednak warto zadbać o 4 główne elementy sprawnie działającego zespołu:
- lider,
- członkowie,
- praca zespołowa
- rozwój.
Sprawdź w LEX: Gdy uczestnik szkolenia wraca ze szkolenia - czyli jak zadbać o efektywność wdrażania kompetencji w pracy? >
Lider zespołu
To on często dostaje misję zrealizowania ambitnych celów biznesowych, które organizacji mają przynieść wymierne korzyści. Dobrze byłoby, aby miał odpowiednią wiedzę o rynku, działaniach konkurencji, strategii firmy, oczekiwaniach zarządu, odpowiedni zestaw kompetencji menedżerskich i osobistych – na których będzie budował swój autorytet szefa i zespół. Ważna też jest wizja zespołu menedżera i strategia jego działania, by wiedział kogo i czego potrzebuje, jakie działania musi podejmować - by zagwarantować sobie, zespołowi i firmie wyniki, tworzyć możliwości sukcesu sobie i swoim podwładnym.
Czytaj też: Sam dyrektor HR niewiele zdziała. Wsparcie zarządu jest kluczowe >
Członkowie zespołu
W zespole muszą być odpowiednie osoby o określonym potencjale i talentach, które są gotowe się uczyć i rozwijać, współpracować ze sobą i brać odpowiedzialność za siebie i grupę. Badania różnych organizacji coraz częściej pokazują, że ważniejsze bywają obecnie cechy osobowości i charakter członków zespołu, niż ich wysokie kompetencje biznesowe czy wiedza merytoryczna. Tych bowiem można się dosyć szybko nauczyć, a dysfunkcje osobowościowe bywają często ważną przeszkodą w pracy zespołowej, budowaniu relacji czy angażowaniu się we wspólne projekty, co przekłada się ostatecznie na efekty biznesowe i funkcjonowanie całego zespołu.
Czytaj też: Młody lider w dojrzałym zespole – 5 rad >
Praca zespołowa
Warto by lider wraz z zespołem wypracowali sobie wartości, w oparciu o które chcą ze sobą współpracować, zasady bycia członkiem zespołu. Ważne są też: wiedza o wzajemnych potrzebach i oczekiwaniach, talentach, wartościach i doświadczeniach, jakie każdy wnosi do zespołu, by móc budować jego siłę.
Sprawdź w LEX: Zarządzanie systemem ocen >
Kolejnymi elementami niezbędnymi w pracy zespołowej są: wzajemne zaufanie, otwartość na różnorodność, dialog i słuchanie się, promowanie współpracy i wymiany wiedzy, jasno określone role i odpowiedzialności poszczególnych osób, określone sposoby rozwiązywania konfliktów i radzenia sobie z wyzwaniami w grupie, wypracowane sposoby wsparcia i pomocy wzajemnej.
Wszyscy w zespole muszą mieć też poczucie sensu bycia częścią takiego zespołu, rozumieć cele zespołowe i brać za nie współodpowiedzialność oraz dbać o realizację swoich indywidualnych celów, które mają wpływ na cel nadrzędny, ale też i pracę kolegów.
Czytaj też: Rozwój podwładnych świadczy o wartości menedżera >
Rozwój
Wielu menedżerów czy członków zespołu skupia się na początkowym etapie – czyli tej fazie, kiedy zespół się zawiązuje. Gdy funkcjonuje już czas jakiś, zmieniają się jego członkowie i zmienia się tym samym cały zespół. Są 4 fazy budowania zespołu i gdy osiągnie on już ostateczny kształt przechodzi kolejne 4 fazy rozwoju. Warto ten proces dynamiki rozwoju zespołu znać, monitorować, ulepszać i przede wszystkim nim kierować.
Sprawdź w LEX: Zarządzanie różnorodnością >
Trzeba też rozwijać poszczególnych członków zespołu, bo zmieniające się warunki rynkowe, działania konkurencji czy nowe wyzwania wymagają nieustająco nowych umiejętności, postaw czy zachowań. Obserwując pracę zespołu i poszczególnych jego członków warto też wprowadzać zmiany i niektórych pracowników wymieniać - kiedy albo nie pasują do zespołu, nie wnoszą wartości do jego funkcjonowania, hamują jego rozwój lub wpływają destrukcyjnie na klimat czy atmosferę.
Gdy już wiesz, jaki jest przepis na dobry zespół, warto zacząć eksperymentować, obserwować małe efekty i ulepszać cały czas ten proces, pamiętając, że „praca zespołowa - to paliwo, które pozwala zwykłym ludziom na osiąganie niezwykłych rezultatów (autor: A.Carnegie). Warto więc inwestować w zespoły i doskonalić się w budowaniu ich i zarządzaniu nimi. Jest to szuka, którą wykonuje wielu menedżerów, dyrektorów czy kierowników. Nieliczni tylko są w tym obszarze mistrzami. Czy Ty do nich już należysz?
Beata Stefańska
Psycholog Biznesu
Więcej przydatnych materiałów znajdziesz w LEX HR:
Między ryzykiem a sukcesem, czyli o wdrożeniu systemu IT wspierającego HRM - praktyczne wskazówki >
Plany sukcesji i ścieżki karier >
Nie masz dostępu do tych materiałów? Sprawdź, jak go uzyskać >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.